ABD Kongresi, ‘İran'ın nükleer programını izlemek’ için bir çalışma grubu kuracak

Washington'daki Kongre Binası (Reuters)
Washington'daki Kongre Binası (Reuters)
TT

ABD Kongresi, ‘İran'ın nükleer programını izlemek’ için bir çalışma grubu kuracak

Washington'daki Kongre Binası (Reuters)
Washington'daki Kongre Binası (Reuters)

ABD Kongresi, "İran'ın nükleer programını izlemek" için bir çalışma grubu kuracak. Kongre, Demokrat ve Cumhuriyetçi vekillerin uzlaşmasıyla ABD’nin İran dosyasında etkisini güçlendirecek bir yasa tasarısı üzerinde anlaşmaya vardı.
ABD’li vekiller, yönetimin İran'ın nükleer programını incelemek için özel bir çalışma grubu kurmasını ve bu grubun ‘İran’ın uranyum zenginleştirme programı, nükleer malzemelerin depolanması, silahlanma ve füze programı’ hakkında doğru bilgiler içeren ayrıntılı bir raporu her dört ayda bir Kongre'ye sunmasını talep ediyor. Yasa tasarısı, gelecek yılın savunma bütçesine dahil edilecek.
Demokrat Senatör Bob Menendez, yasanın savunma bütçesine dahil edilmesini memnuniyetle karşıladığını ifade ederek şunları söyledi: “Bu, İran'ın nükleer çabalarını izlememize ve yasadışı programını ele almanın yaratıcı yollarını aramamıza izin verecek. Tahran'ın nükleer silah edinmesini engellemeye yönelik çabaların güçlendirilmesine ve dünyanın en tehlikeli noktasında bir nükleer silahlanma yarışının başlatılmasını engellemeye yönelik çabalara katkıda bulunacak.”
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise ABD hükümetine "İran'ın nükleer emellerini izlemeye devam etme" çağrısında bulundu. Tasarının "Tahran'ın nükleer silah edinmesini zorlaştıracak" ek bir gözetim desteği sağladığını söyleyen Graham, "Çok hassas bir zamanda, İran'ın nükleer programına ilişkin gözetimimizi iki taraflı olarak artırdığımız için memnunum" ifadelerini kullandı.

Yasa tasarısının detayları
Yasa tasarısı, ABD Dışişleri Bakanı'nın, Dışişleri Bakanlığı, istihbarat ve Enerji Bakanlığı'ndan yetkilileri içeren bir çalışma grubu oluşturmasını gerektiriyor.
İlgili çalışma grubu, Tahran'ın nükleer silahlar alanında önemli ilerleme kaydetmesi durumunda 72 saati aşmayan bir süre içinde Kongre'ye acil bir rapor sunacak. Tasarı aynı zamanda İran'ın nükleer ve füze faaliyetlerine karşı koymak için yönetimin "ortaklar ve müttefiklerle iş birliği için açık bir planı" ifade eden yıllık bir strateji sunmasını gerektiriyor.
Tasarı İran'ın nükleer programını ele almak için siyasi, ekonomik ve güvenlik araçlarının kullanılmasını öngörüyor. Yönetimin son açıklamalarında dışlamadığı askeri seçeneğe atıfta bulunularak taslak metninde açık bir şekilde "Kongre, İran'ın nükleer silah geliştiremeyeceğini vurgulamak için gerekli adımların atılması adına bastıracak" deniyor. Milletvekillerinin talebi sadece İran'la sınırlı değil, bölgedeki temsilcilerini ve istikrar bozucu faaliyetlerini de kapsıyor. Tasarı ABD'nin İran'ın siyasi ve askeri nüfuzuna karşı koyma çabalarının ayrıntılarını da içeriyor.



İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
TT

İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella’sız ‘İran'ı vurmak istemediğini’ yazdı.

Gazete, ABD ve İsrail'in kilit bir müttefiki olan General Corella'nın İran'ın nükleer tesislerine yönelik ortak bir saldırıyı desteklediğini ve İsrailli yetkililerin General Corella'nın görev süresinin sona ermesine birkaç ay kala Tahran'a karşı harekete geçmeyi istediğini ve ABD’li Generalin askeri bağlantılarıyla ‘bölgesel bir şemsiye’ inşa ettiğini kaydetti.

ABD merkezli New York Times (NYT) gazetesi dün yayınladığı bir haberde General Michael Corella’nın İsrail'in ABD savunma güçleri içindeki en güçlü müttefiklerinden biri ve ABD ordusu içinde İran'ın nükleer tesislerine karşı İsrail ile ortak bir saldırı çağrısında bulunan tek ses olduğunu yazdı.

efrgthy
CENTCOM Komutanı General Michael Eric Corella, Ürdün'ün başkenti Amman'daki bir hava üssünde düzenlenen basın toplantısında konuşurken, 12 Eylül 2022 (Reuters)

Yedioth Ahronoth, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırısından bu yana General Corella'nın, ABD uçak gemilerinin bölgeye konuşlandırılması da dâhil olmak üzere ABD ile İsrail arasındaki askeri koordinasyonun güçlendirilmesinde önemli bir rol oynadığını belirtti.

General Corella şimdi, görev süresinin bitmesine sadece birkaç ay kala, Washington'da İran'a karşı koordineli bir askeri harekat için baskı yapan bir grup isme liderlik ediyor. Ancak, Donald Trump'ın yönetiminde diplomasiden yana olan diğer isimler bu tutuma karşı çıkıyor.

Şarku’l Avsat’ın NYT'den aktardığı habere göre son aylarda ABD içindeki tartışmalar, General Corella'nın başını çektiği ve ortak bir askeri saldırıdan yana olanlar ile İran'ın nükleer hırslarını engellemek için diplomasiden yana olanlar olmak üzere iki tarafa bölündü. Sonunda Başkan Donald Trump ikinci tarafın yanında yer alarak İsrail'in Tahran’a karşı operasyon planlarını erteledi.

Basında yer alan haberlere göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump'ı operasyonu onaylamaya ikna etmek için son bir çabayla Washington'a gitti, ancak başarısız oldu.

NYT'ye konuşan İsrailli yetkililer, İsrail ordusunun hava saldırısı ve özel kuvvetlerin ortak saldırısını içeren bir plan geliştirdiğini, fakat bu planın ekim ayına kadar operasyonel olarak hazır olmayacağını söyledi.

Sonuç olarak İsrail, ABD'nin desteğine ihtiyaç duyduğu tek taraflı bir hava saldırısı planlamaya yöneldi.

General Corella ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ABD'nin böyle bir durumda İsrail’e nasıl yardımcı olabileceğini değerlendirdi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeye iki uçak gemisi, Patriot ve THAAD füze sistemleri ve bombardıman uçakları gönderdi. Bu hareketlilik, İsrail'in İran’a karşı olası saldırısına hazırlık olarak yorumlandı.

İsrailli savunma analistlere göre İran'ın nükleer programına yönelik başarılı bir saldırı ihtimali hızla azalıyor.

İsrail’in ve ABD’nin istihbarat kaynaklarına göre İsrail'in Gazze'deki son askeri kazanımları, İran'daki iç karışıklık ve mevcut jeopolitik uzlaşıların birleşimi, etkili bir saldırı için nadir bir fırsat sunuyor. Halefinin kim olacağı belirsizliğini koruduğu için General Corella görevi bıraktığında bu fırsat dramatik bir şekilde zayıflayabilir.

General Corella, işbirlikçi ve kuralsız olmayan liderlik tarzı, orta düzey İsrailli generallere doğrudan ulaşması ve onların görüşlerini alması nedeniyle hem Tel Aviv'de hem de Washington'da büyük övgü topluyor.

gtyhujı
CENTCOM Komutanı General Michael Corella (AP)

CENTCOM, General Corella döneminde büyük bir teknolojik dönüşüm geçirerek siber altyapısını geliştirdi. CENTCOM içinde özel bir teknoloji bölümü kuruldu. General Corella, tüm bunları yaparken bir yandan da Husiler, Iraklı milisler ve İran'a karşı günlük operasyonları yürüttü.

Yedioth Ahronoth gazetesi haberinde şu ifadelere yer verdi:

“General Corella, CENTCOM Komutanlığı görevini sonlandırmaya hazırlanırken, halefinin İran'a karşı aynı saldırgan tutumu sürdürüp sürdürmeyeceği ve görevinden ayrılmasıyla İsrail'in İran’a karşı olası askeri operasyon fırsatının kaybolup kaybolmayacağı soruları gündemde kalmaya devam ediyor.”