عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

CHP, ‘Ey Dünya, Türkiye senin mülteci kampın olmayacak’ sloganıyla yeni bir kampanya başlattı

CHP’nin kampanya sloganını taşıyan pankart (CNN Türk)
CHP’nin kampanya sloganını taşıyan pankart (CNN Türk)
TT
TT

CHP, ‘Ey Dünya, Türkiye senin mülteci kampın olmayacak’ sloganıyla yeni bir kampanya başlattı

CHP’nin kampanya sloganını taşıyan pankart (CNN Türk)
CHP’nin kampanya sloganını taşıyan pankart (CNN Türk)

Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı Suriyeli sığınmacılar konusu, 18 Haziran’da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yaklaşmasıyla yeniden gündeme geldi.
Ülkenin en büyük muhalefet partisi CHP, ‘Ey dünya, sana rakip olmaya geliyorum. Türkiye senin mülteci kampın olmayacak’ sloganıyla yeni bir kampanya başlattı.
Başkent Ankara ve İzmir’in yanı sıra ülkedeki yaklaşık 3,7 milyon Suriyelinin 500 binden fazlasının yaşadığı İstanbul başta olmak üzere birçok şehirdeki sokaklara bu sloganı taşıyan pankartlar asıldı.
Pankartlarda, kampanyanın ana sloganına ek olarak, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında 18 Mart 2016’da imzalanan geri kabul anlaşmasından çekilme sözü de yer aldı.
Söz konusu pankartlarda, ‘İki yıl içinde mültecilerle vedalaşacağız’ ve ‘Sınırlarımızın kontrolünü yeniden sağlayacağız’ yazdığı da görüldü.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a rakip olarak cumhurbaşkanlığına aday olacağını açıklayan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, aylar önce tüm Suriyeli sığınmacıların gönüllü geri dönüşlerini sağlamak için Suriye rejimi, AB ve Birleşmiş Milletler (BM) ile koordinasyon yoluyla iki yıl içinde evlerine geri gönderme sözü vermişti.
Kılıçdaroğlu Haziran ayında yaptığı bir açıklamada, “Ancak hep söyledim yine söyleyeceğim, ucuz bir ırkçı tavırla değil, düzgün, devlet aklıyla yapılacak iştir bu. Sağlıklı şartlarda gidecekler, tüm adımlar hazır. İktidarımızda bu sürecimiz 2 senede tamamlanacak. Bu şartlar da AB fonlaması ile bizim garantörlüğümüzde oluşturulacak. Davul zurna ile gidecekler” ifadelerini kullanmıştı.
Suriyeli sığınmacıların geri gönderilmesi konusu, ağır ekonomik koşullar ışığında yaklaşan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleriyle birlikte hükümet için aynı zamanda sıcak ve akılda kalıcı konulardan biri haline geldi.
Ağır ekonomik koşullar, Suriyelilerin ülkelerine dönmesi için hem muhalefetin, hem de sokakların bu konudaki baskılarını artırdı.
CHP’nin kampanyasının başlamasıyla birlikte, ‘Haber7.com’ sitesinde yer alan bir haberde, CHP’nin Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’e gönderdiği mektubun detayları ortaya çıktı.
Partinin Esed’e gönderdiği mektupta “İktidarımızda Suriye yönetiminin tazminat dahil bütün talepleri karşılanacak. Suriye topraklarındaki tüm askerleri çekme sözü veriyoruz” yazdığı öğrenildi.
Habere göre, Suriyeli rejim yanlısı gazeteci Sarkis Kassarjian, “CHP, mülteci meselesinin halli ile ilgili de AK Parti’den tamamen farklı bir çözüm modeli öneriyor. CHP bu konuda tamamen Şam’ın inisiyatifini baz alırken, AK Parti ‘güvenli geri dönüş’ olarak tanımladığı bir programı uygulamaya çalışıyor” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de geçici koruma kimlik kartı alan Suriyeli sığınmacı sayısı 3 milyon 733 bin 982 ve İstanbul yaklaşık 550 bin Suriyeliye ev sahipliği yapıyor.
Yüksek fiyatlar, düşük ücretler ve ülkede kalmayı reddeden seslerin artması ışığında, Suriyelilerin çoğu zor yaşam koşullarıyla karşı karşıya.
CHP, İYİ Parti ve Suriyeli sığınmacıların varlığına karşı çıkmasıyla tanınan Ümit Özdağ liderliğindeki Zafer Partisi gibi muhalefet partileri, özellikle de ülkenin içinden geçmekte olduğu ekonomik kriz, yüksek enflasyon ve fiyatlar nedeniyle yaşanan zor yaşam koşulları ışığında, sığınmacılar konusunu AK Parti üzerinde bir baskı kartı olarak kullanılıyor.
Suriyelilerin ülkelerine geri gönderilmesine yönelik çağrılar, sadece muhalefet partileri tarafından yapılmıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mayıs ayında yaptığı bir açıklamada, İdlib’de briket evlerin inşası bittikten ve altyapı hazırlandıktan sonra ülkedeki 1 milyon Suriyelinin ülkelerine ‘gönüllü dönüşüyle’ ilgili hazırlık yaptıklarını söylemişti.
Avrupa Komisyonu, kısa bir süre önce Türkiye’nin doğu sınırındaki kontrollerin iyileştirilmesi amacıyla 220 milyon euroluk destekte bulunacağını bildirdi.
Açıklamada, Türkiye’deki sığınmacılar ve sınır yönetimi konusundaki programlarında desteğinin bu yıl 1,2 milyar euroya ulaştığı bilgisi de verildi.
Bu fonların, Avrupa Komisyonu’nun Türkiye’deki sığınmacılara 2023 yılına kadar yardım etmeye devam etme onayını takiben, Haziran 2021’de açıklanan ek 3 milyar euroluk paketin bir parçası olduğu da ifade edildi.
Yeni yardım paketi, Acil Sosyal Güvenlik Ağı (ESSN) projesi kapsamında mültecilerin günlük temel ihtiyaçlarını karşılamalarına yönelik nakit yardımına devam etmek için 400 milyon euro tahsis edilmesini içeriyor.
Mültecilere yönelik Türkiye İstihdam Stratejisi ve Sürdürülebilir Sosyo-ekonomik Programı’nın uygulanması için 234 milyon euro tahsis ediliyor.
Bu yarım kapsamında, diğerler destek türlerinin yanı sıra mesleki eğitimler ve beceri eğitimleri yoluyla, mültecilerin istihdam edilebilirliğinin arttırılmasına odaklanılacak.
En savunmasız mültecilere (yaşlılar, engelliler ve diğerleri) nakit desteği sağlamaya odaklanan Tamamlayıcı SUY programının devamı amacıyla da 381 milyon euro ayrılıyor.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Yeni Emeviler

Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde
Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde
TT
TT

Yeni Emeviler

Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde
Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde

Husam İytani

Arap-İslam tarihinde gelip geçen hanedanlar ve devletler arasında Emeviler, Arap kimliğini canlandırma projesinin bayrağını taşıyacak aday olarak öne çıktı. Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesinden sonra Emeviler’den daha fazla bahsedilir oldu. Öyle ki, bazıları Emevi politikası ve kültürünün propagandasını yapmaya başladı.

Bu projenin bayrağını taşımak için neden Emevilerin tercih edildiğini anlamak zor değil. Bu sebep de Esed rejimi, Hizbullah, Irak’ta otoritenin büyük bir bölümü ile Yemen'deki Husiler'in içinde yer aldığı azınlık ittifakını oluşturan “direniş ekseni”nin sonunu duyurmaktan başka bir şey değil. İran önderliğindeki eksen gücünün zirvesinde iken, Lübnan’da (Avncı) Özgür Yurtsever Hareket de destekçi sıralarında oturuyordu.

Ancak “yeni Emeviler” meselenin sadece Maşrık’ın (Levant) kaderini belirleme konusunda Arap kontrolünün yeniden sağlanması meselesinden ibaret olmadığını, aynı zamanda bu görevi Sünni Arap Müslümanların üstlenmesine, direniş ekseninin başını çeken mezhep ve dini grupların, son dönemde yaşadıkları yenilgiler ve Esed rejiminin çökmesiyle bir kenara itilmesine kadar uzandığını söylemekten kaçınıyorlar.

Ancak “tarihi” Emeviler belirsiz bir tercih gibi görünüyor. En azından bunu söyleyebiliriz.  Zira Emeviler hakkında sahip olduğumuz bilgilerin büyük çoğunluğunun devletin yıkılmasından sonra yazıldığı ve onlara karşı açıkça düşman bir tavırdan geri kalınmadığı konusunda görüş birliği vardır. Onlar hakkında elimizdeki en eski kitap, Emeviler döneminin sonlarında doğup Abbasiler döneminin başlarında kitabını yazan Halife bin Hayyat'ın kitabı olabilir. Emevi devletinin bir asır bile sürmediğini, yöneticilerinin bir yandan fetihlerle, diğer yandan da iç ve kabileler arası savaşlarla meşgul olduklarını da belirtmeden geçmeyelim. Öte yandan modern arkeoloji ve nümizmatik, Emeviler hakkında şu anda dolaşımda olanlardan farklı bilgiler sunmaktadır. Emevi tarihiyle ilgili dolaşımda olan anlatılar arasındaki çelişkilerin ayrıntılarına girmeden, Ürdün’deki Kusayr Amre’de keşfedilenler, Emevi tarihi hakkında bütün bilinenleri sorgulamak için yeterlidir.

Emeviliği canlandırmak, geçmişi geleceğe rehber kılan bir rüya haline getiren Baas ideolojisiyle aynı kaynaktan besleniyor

Dini açıdan Emevi Halifeliğinin Sünni mezhebine mensubiyeti, sadece Şiiliğin kurucusu olarak görülen İmam Ali bin Ebu Talib ile yaşadığı ihtilaf üzerinden tespit edilmektedir. Bu ise Sünnilik ve Şiiliğin ancak daha sonraki dönemlerde iki ayrı mezhep olarak ortaya çıktığı gibi bazı gerçekleri göz ardı etmektedir. Emevilerin, mutlak ve monarşik yönetimi meşrulaştırmak için Cebriyye’yi bir devlet doktrini olarak benimsedikleri doğrudur; ancak Emeviler dönemi bir bütün olarak belirli fıkıh akımlarının ortaya çıkışına tanık olmamıştır. Bunların çıkışı Abbasiler dönemine kadar ertelenmiştir.

Dini- fıkhi açıdan durum bu şekildedir. Öte yandan mevcut kaynaklara dayanırsak, Emevi imparatorluk projesinin devletlerin devamlılığı için yeterli unsurlara dayanmadığını görüyoruz. Emeviler dönemindeki fetihlerin hızı bizi şaşırtsa da örneğin, “Endülüs’ten Sind’e kadar uzanan” halifeliğin, sadece fetihlerden elde edilen ganimetlerin dağıtımının esas alındığı bir vergi sistemine dayandığını görürüz. Ancak kaynakların tükenmesi, Yezid bin Velid'in “kesintici” diye adlandırılmasına neden olan maaşlarda yaptığı kesintiler gibi devletin askerlerine karşı yükümlülüklerini yerine getirme gücünün azalması, bunun isyan ve hoşnutsuzluk hareketlerini körüklemesi sebebiyle bu fetihler de durdu.

Burada önemli olan, romantik milliyetçiliği andıran, basit bir canlandırma eğilimi ve çocuksu bir tarih anlayışı taşıyan imparatorluk projesi, bugün Suriye'de gördüğümüz türden, kuruluşu büyük engellerle karşı karşıya olan bir devletin sloganı olmaya uygun mudur?

Açıktır ki, Emeviliği yeniden canlandırmayı siyasi bir fikir olarak ortaya atanlar, bu sloganın, Endülüs ve Sind’de dalgalanan Emevi devletinin bayraklarıyla sınırlı görünen anlamını benimsemekle yetinmektedirler. İsrail tankları ülkenin güneyinde ilerlerken, devletin yeniden birleşme ve iç uzlaşı umutları şu ana kadar parlak görünmezken, ekonomide kayda değer bir iyileşmenin görülmediği bir dönemde, fetih övgüleri söylemenin anlamını hesaba katmadıkları açıktır.

Bu söylediklerimiz, mirasa, (hayali bile olsa) tarihe ya da toplumun beklenti ve hayallerine yönelik bir saldırı değildir. Bilakis söylenmesi gereken, bizi o devirlerden, köprülerin altından çok suların aktığı bin iki yüz yılı aşan bir zamanın ayırdığıdır. Geçmişe dönmenin çoğu zaman tarihe nesnel olarak bakıldığında hiçbir temeli olmayan yanılsamalara yatırım yapmak olduğudur. Dahası bu, Emeviliği canlandırmanın, geçmişi geleceğe rehber kılan bir rüya haline getiren Baas ideolojisiyle aynı kaynaktan beslendiğini göstermektedir. Baas Partisi’nin sonu ise kötü bir şekilde devrilene kadar geçmişi, bugünü ve geleceği mahveden Irak ve Suriye Baası olarak ikiye bölünmek oldu.

O halde yeni Emevilerin, okul kitapları, müfredat ve Feyruz'un seslendirdiği Said Akl’ın şiirleri çıkarıldığında, bu sloganlarından geriye ne kalacağını kendilerine sormaları daha iyi olmaz mı?

*Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.