Yemen Meclis Başkanlığı, hükümetin ekonomik önlemlerini eleştirdi

Yemen Meclis Başkanlığı, temel olmayan ürünlerin ithalatında gümrük fiyatının yüzde 50 artırılması da dahil hükümetin son ekonomik uygulamalarını eleştirdi. Başkanlık, yaptığı yazılı açıklamada vilayetlerdeki akaryakıt fiyatlarının birleştirilmesi ve yasa dışı olarak nitelendirdiği vergilerin kaldırılması çağrısında bulundu.
Yemen hükümeti, geçen hafta kaynakları en üst düzeye çıkarma çabaları çerçevesinde temel olmayan malların gümrük dolar fiyatını yüzde 50 artırarak 500 riyalden 750 riyale yükseltmeyi onayladı. Hükümet tarafından kontrol edilen bölgelerde ABD doları yaklaşık bin 200 riyal.
Ekonomi çevreleri Yemenliler için ekonomik sonuçları kat kat artıracağı gerekçesiyle kararı eleştirdi. Hükümet, özellikle buğday, pirinç ve ilaçlar gibi temel mallar gümrükten muaf tutulduğu için, bu önlemin gelirlerini artırmak açısından önemli olduğuna inanıyor.
Husi milislerin geçen Ekim ayından itibaren ihracat sürecini kesintiye uğratan bir dizi saldırı düzenliyor ve Hadramut ve Şebve’deki ihracat limanlarına düzenlediği saldırıları tekrarlama tehdidinde bulunuyor. Bu çerçevede Yemen hükümeti, petrol ihracatından elde edemediği gelirleri telafi etmek için aldığı ekonomik önlemlerle durumla mücadele etmeye çalışıyor.
Yapılan açıklamada Yemen Temsilciler Meclisi başkanlığının, meclis başkanı Sultan el-Barkani başkanlığında ve Başkanlık Konseyi üyeleri Muhammed eş-Şadadi ve Muhsin Basra’nın katılımıyla ülkedeki son gelişmeleri ele almak üzere bir toplantı düzenlediği belirtildi.
Yapılan açıklamaya göre toplantıda, ulusal ve ekonomik arenadaki genel koşullar, vatandaşların yaşam koşulları ve Ekonomi Konseyi tarafından alınan ve hükümet tarafından onaylanan tedbirler görüşüldü.
Yemen Parlamento Başkanlığı ise kararların vatandaşların yaşam koşullarını ve devlet çalışanları için gerekli alternatifleri dikkate almadığını göz önünde bulundurarak, ‘petrol türevlerinin fiyatlarının birleştirilmesinin önemli olduğunu’ vurguladı.
Toplantıda bazı vilayetlerde toplanan ve vatandaşlara, mal ve hizmet fiyatlarına yük getiren yasa dışı vergiler olarak nitelendirilen hususlar görüşüldü. Ayrıca tüm gelirlerin devletin kamu hazinesine sağlanması ve hiçbir miktarın kamu hazinesi dışında tutulmaması gerektiği belirtilirken, böylelikle askeri ve sivil sektör çalışanları ile emeklilerin maaşlarının düzenli olarak ödenmesinin sağlanacağı belirtildi. Yemen hükümetinin gümrük dolarının fiyatını artırma kararı, Yemenli tüccarların düşündüğünün aksine, özellikle temel malları etkilemediği için ekonomistler tarafından gerekli bir önlem olarak görülüyor.
Yemenli ekonomist Abdulhamid el-Masacdi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada hükümetin önceki dönemlerde ‘devletin kamu gelirlerini artırmak’ için gümrük dolarını Yemen para biriminin değerindeki bozulmayla orantılı olarak hareket ettirdiğini söyledi.
Masacdi, “Devleti petrol ve gaz ihracatının durdurulması, hibe ve sübvansiyonların durdurulması ile tehdit eden ciddi gelişmeler ve tehditler çerçevesinde alınan birçok önlem arasında kamu kaynaklarının seferber edilmesi de gerekliydi. Bu noktada gümrük dolarının düşüklüğünden ve ilk yararlananın tüketici değil tüccar olduğundan bahsetmeye gerek yok” dedi.
Abdulhamid el-Masacdi, “Tüccarlar, ikinci Suudi mevduatı döneminde veya müzayede sistemi sırasında Merkez Bankası’ndan tercihli oranlarda mal ithal etmek için faturaları güvence altına almak üzere döviz temin etse de emtia fiyatları hala yüksek” ifadelerini kullandı. Ekonomist, “Devlet için daha fazla kamu kaynağı seferber etmek üzere gümrük dolarının fiyatını yükseltmek gereklidir. Ancak buna, şeffaflığın artırılması ve gümrük dolarının değerindeki artışla gümrük tahvilindeki büyüme oranının belirlenmesi de dahil birkaç prosedür eşlik etmelidir. Devletin vatandaşlara karşı yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamak, çalışanların maaşlarının zamanında ve düzenli olarak ödenmesini ve devlet kurumlarının çalışmasını sağlamak için kaynakların seferberliği ile harcamaların rasyonelleştirilmesini dengelemek amacıyla hepsi, devlet için bir genel bütçe ve tüm gelir ve gider kalemlerini gösteren bir kesin hesabın kabul edilmesiyle gelişir” dedi.
“Emtia fiyatlarını izlemek ve abartı veya tekel olmadığından emin olmak için bu prosedüre sıkı piyasa denetimi eşlik etmelidir” diyen Masacdi, “Gümrük dolarının tek başına yükseltilmemesi ve diğer prosedürlerin uygulanması için tüm bunların birleşik bir çalışma sistemi içinde olması gerekir” ifadelerini kullandı.
Yemen Başkanlık Konseyi, daha önce hükümetin mali sistemdeki reformlarına övgüde bulunmuş ve “Yakın zamanda hükümetin, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve çeşitli alanlarda uluslararası ortaklar başta olmak üzere Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu ülkelerinden gelecek tüm ekonomik taahhütleri karşılamasını sağlayacak” demişti.
Konsey, ‘spekülasyonun durdurulması, döviz rezervlerinin tüketilmesi ve son dönemde göreceli istikrar sağlayan ulusal para biriminin değerinin kontrol edilmesi dahil olmak üzere döviz kurlarındaki parasal bozulmaların sona erdirilmesi’ gerektiğini vurguladı.
Başkanlık Konseyi, ekonomik, mali ve parasal gelişmeleri takip etmek ve bu konuda acil çarelere başvurmak amacıyla başbakan liderliğinde, bir dizi ilgili bakanın ve Merkez Bankası başkanının üye olduğu bir kriz hücresinin kurulması gerektiğini söylerken, hükümet politikalarına verdiği desteği dile getirdi.
Öte yandan geçen cumartesi günü ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), Yemen'deki insani ihtiyaçları karşılamak ve 2023 yılında gıda güvensizliği kriziyle mücadele etmek için yaklaşık 88 milyon dolar değerinde yeni fon sağlayacağını duyurdu.
USAID, 47 milyon 791 bin dolar ile en büyük payın Yemen’de yardım alanında çalışan sivil toplum kuruluşlarından ortaklar aracılığıyla 16 vilayette gıda, sağlık ve su yardımı gibi hususlara ayrılacağını bildirdi. Yemen’deki faaliyetlerini desteklemek için Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) 600 bin dolar, Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’ne (OCHA) 300 bin dolar tahsis edilmesinin yanı sıra, Dünya Gıda Programı’na da destek olarak 36.370 milyon dolardan fazla tahsis edilecek.

Mısır medyası bugün, Kahire'nin merkezindeki Ramses Central binasında dün çıkan yangında dört kişinin hayatını kaybettiğini ve yaklaşık 30 kişinin yaralandığını bildirdi.

Mısır İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Amr Talat, telekomünikasyon hizmetlerinin 24 saat içinde kademeli olarak geri döneceğini belirterek, Ramses Central binasının yangın nedeniyle günlerce hizmet dışı kalacağını açıkladı.

Mısır devlet televizyonunun dün kontrol altına alındığını açıkladığı Mısır Telekomünikasyon Şirketi binasındaki yangın başkent genelinde telekomünikasyon ve internet kesintilerine neden oldu.

Mısır Telekomünikasyon Şirketi bugün yaptığı açıklamada, çalışanların yaşamını yitirmesinden üzüntü duyduğunu belirtti.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Mısır Telekomünikasyon Şirketi, dün Ramses Central'da meydana gelen yangında hayatını kaybeden çalışanlarının yasını tutuyor… Şirketin yönetim kurulu, üst yönetimi ve tüm çalışanları hayatını kaybedenlerin ailelerine ve sevdiklerine en derin taziyelerini sunuyor.”

dfvgthy — *Kahire'nin merkezindeki Ramses bölgesinde bulunan bir telekomünikasyon binasında çıkan yangının ardından yükselen dumanlar (Reuters)*

Talat, olayla ilgili gelişmeleri takip etmek, meydana gelen hasarın boyutunu değerlendirmek, telekomünikasyon hizmetlerinin devamını sağlamak ve yangının etkilerini en aza indirmek için alınan tedbirleri gözden geçirmek üzere Kahire'ye dönmek üzere yurtdışı ziyaretini yarıda kesti.

fgthyu — *Yangın söndürme çalışmalarına katılan itfaiyeciler dinleniyor. (Reuters)*

Mısır Borsası, sistemle etkin bir şekilde iletişim kurmakta yaşanan güçlükler nedeniyle bugün işlemlere ara verme kararı aldı.

Mısır Borsası’ndan yapılan açıklamada şöyle denildi: “Son gelişmeler ışığında ve tüm tarafların ticaret için uygun bir ortam yaratma ve aracı kurumların ticaret sisteminin tüm taraflarıyla verimli bir şekilde iletişim kurabilmeleri için sürekli girişimlerine ve büyük çabalarına rağmen, tarafların çıkarları ve tüccarlar arasında eşit fırsatlar için Mısır Borsası'nın çıkarları doğrultusunda, bugün, 8 Temmuz 2025 Salı günü işlemlerin askıya alınmasına karar verilmiştir.”

ıko — *Kahire'nin merkezindeki Ramses bölgesinde bulunan bir telekomünikasyon binasında çıkan yangını söndürmeye çalışan bir itfaiyeci (AFP)*

Mısır Merkez Bankası krizin aşılması amacıyla bugünden itibaren ikinci bir duyuruya kadar bazı bankaların açılış saatlerinin iki saat uzatılarak akşam 5'e çekildiğini açıkladı.

Yangın telekomünikasyonu doğrudan etkiledi, insanlar telefon görüşmesi yapamadıklarını bildirdi ve binada yangın çıktıktan sonra büyük internet kesintileri rapor edildi. Küresel internet erişimini takip eden Birleşik Krallık merkezli NetBlocks, ağ verilerinin yerel düzeyde bağlantının normal seviyelerin yüzde 62 altında olduğunu gösterdiğini bildirdi.

Mısır Sağlık Bakanlığı, vatandaşların ana telefon hattına ulaşamaması durumunda çeşitli valiliklerdeki ambulans hizmetleri için alternatif numaralar yayınladı.

Telefon görüşmelerinin yanı sıra bir bankacılık kaynağı ve vatandaşlar kredi kartları, ATM'ler ve online işlemler gibi bazı dijital bankacılık hizmetlerinin de etkilendiğini bildirdi.

Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Hussam Abdulgaffar dün yaptığı açıklamada, yaralanmaların çoğunun duman solumaktan kaynaklandığını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Mısır resmi haber ajansı MENA’dan aktardığına göre bir güvenlik kaynağı, “Sivil savunma görevlileri yangının merkez binanın tamamına yayılmasını önlemenin yanı sıra komşu binaların çatılarına sıçramasını da engellemeyi başardı” dedi.

Kaynak, ilk incelemenin ‘yangının muhtemelen bir elektrik kısa devresinden kaynaklandığını gösterdiğini’ ifade etti. Öte yandan uzmanlar, yangının nedenini belirlemek için yangının kalıntılarını inceliyor.

Kahire Valiliği daha önce yaptığı açıklamada, ‘merkezi operasyon odası ve valilik kontrol merkezinin 10 katlı Ramses Central binasının yedinci katında yangın çıktığına dair bir ihbar aldığını’ belirtmişti.

Yemen Meclis Başkanlığı, hükümetin ekonomik önlemlerini eleştirdi