Britanya'da kızıl sincapları kurtarmak için boz sincapları itlaf edecekler

5 yıllık strateji, uzmanların 10 yıl içinde soylarının tükenebileceğini söylediği ikonik türleri korumayı amaçlıyor

Uzmanlar, kızıl sincapların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor (Theo Louis)
Uzmanlar, kızıl sincapların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor (Theo Louis)
TT

Britanya'da kızıl sincapları kurtarmak için boz sincapları itlaf edecekler

Uzmanlar, kızıl sincapların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor (Theo Louis)
Uzmanlar, kızıl sincapların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor (Theo Louis)

İngiltere'nin kızıl sincaplarını yok olmaktan kurtarmak için hükümet tarafından desteklenen eylem planı, rakip boz sincapların sayılarının azaltılmasını da içeriyor.
Son 150 yılda, çok sevilen kızıl sincapların popülasyonu o kadar hızla azaldı ki tür, ulusal çapta tehlike altında olarak sınıflandırıldı.
Gönüllüler, koruma örgütleri ve devlet kurumları, yasalarla korunan kızıl sincap popülasyonlarını korumak, güçlendirmek ve yaşam alanlarını genişletmek için güçlerini birleştirmeyi planlıyor.
Rakipleri boz sincaplar, türün İngiltere'de hayatta kalmasına yönelik en büyük tehdit.
Kuzey Amerika'dan 1876'da getirilen boz sincaplar daha büyük ve daha saldırgan. Boz sincaplar, yiyecek ve yaşam alanı rekabetinde kızıl sincapların önüne geçiyorlar ve kızıllar için neredeyse her zaman ölümcül olan sincap çiçeği virüsü taşıyorlar.
Woodland Vakfı'na göre Birleşik Krallık'taki kızıl sincapların popülasyonu yaklaşık 3,5 milyondan 120 bin ila 160 bine düştü. İngiltere'de sayılarının 15 bine kadar düştüğü tahmin ediliyor.
The Wildlife Vakıfları, türün 10 yıl içinde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceğini söylüyor.
2028'e kadar sürecek olan 5 yıllık eylem planı, "insancıl boz sincap yönetiminin" teşvik edilmesini de içeriyor.
Plan taslağında, boz sincapların ayıklanması eğitimi ve "yüksek etik ve etkililik standartlarını teşvik eden akreditasyon" için destek sağlanacağı belirtiliyor.
Ancak ölümcül olmayan kontroller de uygulanabilir. Belgeye göre, "Boz sincap yönetimi için yeni, uygun maliyetli ve alternatif ve tamamlayıcı yöntemler, mevcut ve mümkün oldukları benimsenecek ve teşvik edilecek".
Plan, 43 koruma ve ormancılık kuruluşu, devlet kurumu ve şirketten oluşan Birleşik Krallık çapında bir ortaklık olan Birleşik Krallık Sincap Birliği tarafından hazırlandı.
Birleşik Krallık Sincap Birliği direktörü Kay Haw, The Independent'a şu açıklamayı yaptı:
“Şu anda boz sincap yönetimi için kullanılan ölümcül yöntemler, insancıl diye sınıflandırılıyor çünkü hızlılar. Zehirleme ya da boğma gibi insanlık dışı sınıflandırılan hiçbir yöntemin kullanılmasına izin verilmiyor. Boz sincap yönetimi, kızıl sincap popülasyonunun ve genç, geniş yapraklı ağaçların korunması için gerekli.”
Grup, 2030'a kadar kullanıma sunulmasını umdukları bir doğum kontrol hapı geliştiriyor.
Haw,  "Kızıl sincaplar İngiltere'nin doğal mirasının önemli bir parçası. İnsan eylemleri bu çok sevilen memelileri tehlikeye atarken, kaderlerini tersine çevirebilecek olan da yine insan eylemleri" dedi.
Kızıl Sincapları Hayatta Tutma Vakfı Başkanı Lord Kinnoull ise şu ifadeleri kullandı:
“İngiltere'de üzülerek tanık olduğumuz biyoçeşitlilik kaybını durdurmalıyız. Kızıl sincaplar insanların yaşamlarına neşe katmanın yanı sıra orman alanı ekosistemlerimizin ayrılmaz bir parçası ve ormanlarımızın doğal yenilenmesini destekliyorlar.”



Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Kreatin takviyeleri yakın zamana kadar neredeyse sadece performansı artırmak ve kas kütlesini kazanmak isteyen sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılıyordu. Ancak artık şaşırtıcı hızda büyüyen bir pazar var: Orta yaşlı kadınlar.

Dwayne "The Rock" Johnson hâlâ protein karışımını "hacim kazanmak" için kullanırken, Ivanka Trump bu yıl sabah smoothie'siyle birlikte bir doz aldığını açıkladı.

TikTok'taki fitness fenomenlerinden sağlık uzmanlarına kadar, bu tebeşirimsi toz artık kadınlar için bir dizi faydasıyla lanse ediliyor. Peki, kreatin tam olarak ne ve bilim bu trendi destekliyor mu?

Midland Health'te doktor ve direktör olan Dr. Rupa Parmar, The Independent'a "Kreatin üç amino asitten (arjinin, glisin ve metiyonin) elde edilen doğal bir bileşik" diye konuştu.

Enerji üretimi için esasen kaslarımızda depolanır.

Kırmızı et ve balık gibi gıdalardan az miktarda alınsa da vücudumuz da her gün yaklaşık 1 gram üretir.

Rupar, çoğu kadının gıdalardan günde önerilen 3 ila 5 gramı almadığını ve takviyenin yardımcı olabileceğini söyledi.

"Kadınlar doğal olarak erkeklerden çok daha düşük kreatin depolarına sahip ve kreaatin genellikle beslenmelerinde daha az yer alıyor. Dolayısıyla seviyelerini artırmak için kreatin almaktan daha fazla fayda görebilirler" diye ekledi.

Kreatinin bir takviye olarak yükselişi 1992'de Britanyalı kısa mesafe koşucusu Linford Christie ve engelli koşucu Sally Gunnell'in Barselona Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasıyla başlamıştı.

Parlak fitness dergileri onu bir "buluş" diye nitelendirmeye başlamıştı: Fortune dergisindeki 1998 tarihli bir makale bileşiği "doğanın steroidi" diye adlandırmış, Los Angeles Times da "Güç tozu" diye manşet atmıştı.

Başlangıçta büyük oranda kas geliştirme ve antrenman sonrası toparlanmaya faydalarıyla ünlense de araştırmalar kreatinin faydalarının spor salonunun ötesine uzanabileceğini gösteriyor.

Kreatin hafıza, beyin sağlığı, depresyon tedavisi ve enerji artışıyla ilişkilendiriliyor.

Rupar, "Bu madde beyin sağlığını bile destekleyebilir. Bilişsel işlevi iyileştirmeye ve yaşlandıkça bir miktar koruma sağlamaya yardımcı olduğunu öne süren çalışmalar var" dedi.

Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından Alzheimer hastaları üzerinde yapılan bir ön çalışmada, kreatin takviyelerinin hafızayı ve yürütme işlevini geliştirebileceği bulundu. Kreatin hormonal dalgalanmalara da iyi gelebilir.

Rupar sözlerine şöyle devam etti:

Kreatin, özellikle kendinizi daha yorgun hissettiğinizde, istikrarlı enerji seviyelerini destekleyerek regl döneminizdeki yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Adet döngüsünü düzenleyen hormonlar olan östrojen ve progesteron, vücudun kreatini nasıl ürettiğini ve kullandığını etkiliyor.

Rupar, "Adet döngüsü sırasında kreatin seviyeleri değişebilir ve takviyeler, özellikle östrojen düşük olduğunda, enerji ve kas fonksiyonunu daha istikrarlı tutabilir" dedi.

Menopoza yaklaşan veya menopoza giren kadınlar için kreatin, özellikle direnç antrenmanıyla birleştirildiğinde kas kütlesi, gücü ve kemik yoğunluğundaki düşüşleri önlemeye yardımcı olabileceğinden özellikle umut verici görünüyor.

12 aylık bir çalışmada, kreatinin menopoza girmiş 47 kadında kemik mineral yoğunluğu kaybını azalttığı bulundu.

Tüm potansiyel avantajlarına rağmen, kreatinin dezavantajları da var.

En yaygın şikayetlerden biri şişkinlik: Kasları doyurduğu için su tutulmasına neden olabilir, bu da bazen şişkinlik hissine ve su ağırlığından dolayı tartıda birkaç kilo fazlalığa yol açar.

Yine de çalışmalar, önerilen dozlarda alındığında kreatinin çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli olduğunu defalarca gösterdi.

Uzmanlar, özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar veya ilaç kullananların başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmasını tavsiye ediyor.

Independent Türkçe