Sky News: Ukrayna topraklarının yüzde 40’ına mayın yerleştirildi

Ukraynalı uzmanlar, Kasım 2022’de Herson’a giden ana yolda patlamamış mühimmat ve mayınları arıyor (Reuters)
Ukraynalı uzmanlar, Kasım 2022’de Herson’a giden ana yolda patlamamış mühimmat ve mayınları arıyor (Reuters)
TT

Sky News: Ukrayna topraklarının yüzde 40’ına mayın yerleştirildi

Ukraynalı uzmanlar, Kasım 2022’de Herson’a giden ana yolda patlamamış mühimmat ve mayınları arıyor (Reuters)
Ukraynalı uzmanlar, Kasım 2022’de Herson’a giden ana yolda patlamamış mühimmat ve mayınları arıyor (Reuters)

Ukrayna’da geçtiğimiz yıl savaşın patlak vermesinden bu yana, ülke genelinde çok sayıda mayın ve bubi tuzağı yerleştirildi.
Bu durum, siviller için savaş bittikten sonra da uzun süre devam edecek olan ölümcül bir tehdit oluşturuyor.
Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığı analize göre, Ukraynalı askerler, Rus güçlerinin çekildiği bölgelerden patlamaya hazır anti-tank patlayıcılarının yanı sıra mayınlar ve bubi tuzakları buluyor.
Bu nedenle Rusya’dan yeni kurtarılan bölgeler, son Rus kuvvetlerinin çekilmesinden çok sonra bile tehlikeli olmaya devam edebilir.
Bir tahmine göre, ülkenin yüzde 40’ından fazlasına mayın yerleştirildiği için Ukrayna’nın şu anda dünyanın en fazla sayıda mayının yerleştirildiği ülkesi olduğuna inanılıyor.
Maden Danışma Grubu’ndan (MAG) Kateryna Templeton, Sky News’e yaptığı açıklamada şunları söyledi;
“Ülkedeki mayın kirliliği çok büyük. Suriye veya Afganistan ile kıyaslanamaz bile diyebilirim. Gerçekten çok büyük.”
Uluslararası hukuk, özellikle insanları hedef almak için tasarlanmış olanlar olmak üzere çeşitli mayınların kullanımını yasaklıyor ve kısıtlıyor.
Rus kuvvetleri, İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından Ukrayna’nın doğusundaki Harkov bölgesinde yasaklanmış anti-personel mayınları kullanmakla suçlanıyor.
Ukrayna’da, bazıları daha önce hiç çatışmada görülmemiş olanlar da dahil olmak üzere geniş bir mayın yelpazesi yerleştirildi.
Templeton gazeteye yaptığı açıklamaya şu ifadelerle devam etti:
“Tanksavar mayınları, anti-personel mayınları, bubi tuzakları göreceksiniz, çok sayıda patlamamış mühimmat göreceksiniz, misket bombası göreceksiniz. Aklınıza gelebilecek her şeyi Ukrayna’da göreceksiniz.”
HRW’ye göre, Ukrayna’daki kara mayınlarının bir kısmının tarihi Şubat 2022’ye kadar uzanıyor.
Donetsk ve Luhansk’taki Rus destekli güçler, bir kısmını 2014 ve 2015’te kullandı ve sonraki yıllarda da aralıklı olarak bunları kullanmaya devam etti.
MAG verilerine göre, 2014 ile 2020 arasındaki altı yılda Ukrayna’da mayın kaynaklı bin 190 can kaybı meydana geldi.
24 Şubat 2022 ile 10 Ocak 2023 arasında, mayın kaynaklı en az 611 ölüm meydana geldi.
Böyle bir patlamalardan birinin ardından, uzuvlarını kaybetmiş iki Ukraynalı askere İngiltere’de yapılan modern biyonik silahlar takıldı.
Mayınlar, doğrudan yaralanma ve ölüme neden olmasının yanı sıra, tarım arazilerini de olumsuz etkileyerek yıllarca kullanılmaz hale getirebilir.
Pek çok rapora göre, Ukrayna’daki tarımsal üretim, tarlalar ve kırsal yollarda mayın kullanımından ciddi şekilde etkilenmiş durumda.
Uzmanlara göre, tarım arazilerinin bu mayınlardan temizlenmesi birkaç yıl sürecek.
MAG, mayınlı alanların neden olduğu ve yıllarca sürebilecek felaket risklerinden kaçınmak için Ukrayna’ya uzmanlarından oluşan bir heyet gönderdiğini belirtti.
Ukraynalılar, MAG uzmanları tarafından mayınlı bölgelerin nasıl temizleneceği konusunda eğitilecek.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.