Suudi Arabistan: Hacılara hizmet veren kadın makinistler ilgi odağı

Suudi Arabistanlı kadınlar, hacıları Mekke ve Medine’ye ulaştırmak için Harameyn Treni’ni kullanıyor

Suudi Arabistanlı kadınlar yüksek hızlı tren makinisti olarak çalışıyor (AFP)
Suudi Arabistanlı kadınlar yüksek hızlı tren makinisti olarak çalışıyor (AFP)
TT

Suudi Arabistan: Hacılara hizmet veren kadın makinistler ilgi odağı

Suudi Arabistanlı kadınlar yüksek hızlı tren makinisti olarak çalışıyor (AFP)
Suudi Arabistanlı kadınlar yüksek hızlı tren makinisti olarak çalışıyor (AFP)

Suudi Arabistanlı kadın makinist Sara Ali, hacıları Mekke’ye taşıyan yüksek hızlı trenin koltuğunda oturuyor. Suudi Arabistan’ın ekonomik büyümesini artırma çabalarının bir parçası olarak kadınlar artık işgücü piyasasında yer alıyor.
Suudi Arabistanlı kadınlar 2018’de otomobil kullanma hakkına kavuştu. Yakın zamana kadar Sara Ali’nin sürüş deneyimi, sahil kenti Cidde'de ailesinin arabasıyla seyahat etmekle sınırlıydı. Ancak geçen yıl Mekke ile Medine arasındaki 450 kilometrelik mesafeyi saatte 300 kilometreye varan bir hızla kat eden Harameyn Treni’nin 32 kadın şoförü olarak başvuran 28 bin kadın arasına katıldı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre seçilen birkaç kişi arasında yer alan eski İngilizce öğretmeni, geçen ay ilk seyahatini tamamladı. AFP’ye ilk iş gününde trene ve kokpite girmesinin bir rüya gibi olduğunu söyledi. Sara Ali, “Kabindeyken nesnelerin size doğru aşırı hızda hareket ettiğini görüyorsunuz. İlk başta biraz korku hissettim ama şükürler olsun ki günler süren yoğun antrenmanlarla kendime güvenmeye başladım” dedi.
Suudi Arabistanlı kadınların işgücü piyasasındaki yüzdesi 2016’dan bu yana yüzde 17’den yüzde 37’ye artarak 2 kattan fazlaya çıkmış oldu.


Suudi Arabistanlı kadın Ranim Azuz yüksek hızlı trenin makinist koltuğunda (AFP)

Suudi Arabistanlı Ekonomist Meşal el-Huveytır, “Zorluk, kadınları işgücü piyasasına katılmaya teşvik etmekten, işgücü piyasasına giren binlerce kadını istihdam etmek için yeterli sayıda iş sağlamaya geçti” dedi.
Suudi Arabistanlı kadınlar geleneksel olarak eğitim ve tıp gibi birçok alanda çalışmış ve başarı elde etmiştir. Ancak son yıllarda işyerinde cinsiyet ayrımcılığını bir miktar azaltan önlemler onlara yeni fırsatlar açtı.
Sürücü Ranim Azuz AFP’ye, kendi gözleriyle görene kadar bu görevi üstlenebileceğine inanmadığını itiraf etti. “Açıkçası, iş ilanını gördüğümde tamamen karşıydım, kızım treni kullanacak olsa o trene binmeyeceğimi söylüyordum” dedi.
Yolcu, güvenli bir şekilde varış noktasına ulaştıktan sonra Azuz’a, kendini kanıtladığına dair güvence verdi ve ona hiçbir fark hissetmediğini söyledi.
Suudi Arabistan Demiryolları Şirketi Genel Müdür Yardımcısı Reyyan el-Harbi’ye göre, kadın sürücüler yüksek niteliklerini ve değerlerini kanıtladı. "Bu, Suudi kadınların da tıpkı erkekler gibi görevleri yerine getirmek için yetkilendirildiklerinde tam kapasiteye sahip olduklarının kanıtıdır” dedi.
Kısa süre önce Cidde Havalimanı’na giden hızlı trene binen hükümet çalışanı Muhammed İsa ise, kadınların ev işleriyle ilgilenmesi gerektiğini söyledi. AFP’ye konuşan İsa, “Bir kadın kendini evine adamışsa, başarılı bir aile olacağından şüphe yoktur. Eğer bir kadın evde yoksa, onun rolünü kim üstleniyor? Bir kadının evde olması önemlidir” dedi.


Makinist Ranim Azuz Cidde’de bir tren istasyonunda (AFP)

Washington merkezli Körfez Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü’nde araştırmacı olan Suzan Seykali, bu görüşlerin azınlık görüşünü temsil ettiğine inanıyor. Bazı erkeklerin kadınların işlerini aldığını düşündüğünü, ancak bu yorumların az olduğunu belirtti.
Kral Faysal İslami Araştırmalar Merkezi’nde araştırmacı olan Necah el-Uteybi, halkın çoğunluğunun değişimi desteklediğini vurgulayarak, herkesin ülkedeki her politikayı desteklemesini beklemenin mümkün olmadığını belirtti.
Yeni kadın sürücüler yolculuk sonunda, kendileriyle özçekim yapılması gibi, mutlu ve heyecanlı hissettiren olumlu geri bildirimler alıyor.
Sara Ali, “Yolculuğumu her bitirdiğimde trenden iniyorum. Yolcular beni selamlıyor ve teşekkür ediyor. Çünkü yolculukları sorunsuz geçti” diye ekliyor.



Suudi ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü... Petrol dışı faaliyetler büyümenin yüzde 50'sini oluşturuyor

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)
TT

Suudi ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 4,8 büyüdü... Petrol dışı faaliyetler büyümenin yüzde 50'sini oluşturuyor

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın genel görünümü (SPA)

Suudi Arabistan ekonomisi, 2025’in üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 4,8’lik reel büyüme kaydetti. Bu büyüme, ülkenin olumlu ekonomik performansının devam ettiğini gösterirken, petrol dışı faaliyetlerin ana itici güç olduğu gözlendi. Mevsimsel olarak düzeltilmiş reel gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,4 arttı.

Suudi Arabistan Genel İstatistik Kurumu’nun (GASTAT) nihai verilerine göre, yıllık büyüme oranı, ekim ayında açıklanan ön tahminlerdeki yüzde 5’lik seviyenin biraz altında kaldı. Buna rağmen 2025’in en hızlı büyümesi olarak kayda geçti.

Yıllık toplam büyümeye en büyük katkıyı, 2,4 puan ile petrol dışı faaliyetler sağladı; bu oran, toplam yüzde 4,8’lik büyümenin yüzde 50’sini oluşturuyor. Petrol faaliyetlerinin katkısı ise 2 puan oldu. GASTAT, petrol dışı faaliyetler için büyüme tahminini yüzde 4,5’ten yüzde 4,3’e düşürürken, petrol faaliyetleri büyüme tahminini ise yüzde 8,2’den yüzde 8,3’e yükseltti.

Büyümede, ağustos sonunda OPEC+ ittifakının gönüllü üretim kesintilerinin sona ermesinin ardından petrol üretimindeki kademeli artışın etkisi oldu. Suudi Arabistan, eylül ayından itibaren günlük 547 bin varil artışla üretimini yükseltti ve kasım ayında buna ek olarak günlük 137 bin varil artış gerçekleştirdi.

Bunun yanı sıra, kamu faaliyetleri ve ürünler üzerinden alınan net vergiler de büyümeye her biri 0,2 puanlık sınırlı katkı sağladı.

Mevsimsel düzeltmelerle (çeyreklik bazda) bakıldığında, petrol ve petrol dışı faaliyetler sırasıyla büyümeye 0,8 ve 0,3 puanlık katkı sağladı.

Faaliyet türlerine göre performansa bakıldığında, tüm ekonomik faaliyetler yıllık bazda pozitif büyüme kaydetti. Üçüncü çeyrekte en hızlı büyüyen sektör, yıllık yüzde 11,9 ve çeyreklik yüzde 3,9 artışla petrol rafinajı oldu. Bunu, ham petrol ve doğalgaz faaliyetleri izledi; bu sektörler yıllık yüzde 7,3, çeyreklik yüzde 3,2 büyüme gösterdi. Elektrik, gaz ve su faaliyetleri ise yıllık yüzde 6,4, çeyreklik yüzde 1 oranında büyüme kaydetti.

Harcamaların bileşenlerine gelince, yıllık ve çeyreklik karşılaştırmalarda farklılıklar gözlendi. Özel nihai tüketim harcamaları yıllık yüzde 2,6 artarken, çeyreklik bazda yüzde 0,6 geriledi. Buna karşın, devletin nihai tüketim harcamaları yıllık yüzde 3,1 düşerken, çeyreklik bazda yüzde 1,4 arttı.

Toplam sabit sermaye oluşumu yıllık bazda yüzde 0,7 azaldı; ancak çeyreklik bazda güçlü bir artışla yüzde 6,2 yükseldi. Bu durum, üçüncü çeyrekte yatırım harcamalarının bir önceki çeyreğe kıyasla arttığını gösteriyor.

Dış ticarette ise performans, ihracattaki güçlü artışla desteklendi. İhracat yıllık yüzde 18,4, çeyreklik yüzde 7,5 yükseldi ve Suudi ürünlerine yönelik dış talebin güçlü olduğunu ortaya koydu. İthalat ise yıllık yüzde 4,3 artarken, çeyreklik bazda yüzde 1,2 azaldı.


Suudi Arabistan, Fortune Global Forum'da niteliksel atılımlarını sergiliyor... Krallık: ‘Fırsatlar Ülkesi’

Suudi Arabistan Kongre ve Fuar Genel Kurumu (SCEGA) Başkanı Fahd er-Reşid, Fortune Global Forum'un açılışında konuşma yaptı. (Fotoğraf: Turki el-Akili)
Suudi Arabistan Kongre ve Fuar Genel Kurumu (SCEGA) Başkanı Fahd er-Reşid, Fortune Global Forum'un açılışında konuşma yaptı. (Fotoğraf: Turki el-Akili)
TT

Suudi Arabistan, Fortune Global Forum'da niteliksel atılımlarını sergiliyor... Krallık: ‘Fırsatlar Ülkesi’

Suudi Arabistan Kongre ve Fuar Genel Kurumu (SCEGA) Başkanı Fahd er-Reşid, Fortune Global Forum'un açılışında konuşma yaptı. (Fotoğraf: Turki el-Akili)
Suudi Arabistan Kongre ve Fuar Genel Kurumu (SCEGA) Başkanı Fahd er-Reşid, Fortune Global Forum'un açılışında konuşma yaptı. (Fotoğraf: Turki el-Akili)

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği Danışmanı ve Suudi Arabistan Kongre ve Fuar Genel Kurumu (SCEGA) Başkanı Fahd er-Reşid, Krallığın bugün bir fırsatlar ülkesi haline geldiğini belirterek, Suudi Arabistan’ın Vizyon 2030 çerçevesinde çeşitli alanlarda kaydettiği niteliksel atılımları vurguladı.

26-27 Ekim tarihlerinde ilk kez Riyad'da düzenlenen Fortune Global Forum'un açılış konuşmasında er-Reşid, kadınların işgücü piyasasına katılımının yüzde 37'ye ulaşarak 2030 için belirlenen hedefi aştığını açıkladı. Öte yandan, turizm sektörü geçen yıl 100 milyon ziyaretçi hedefi açıklanmışken, 120 milyon ziyaretçiyi ağırladı.

Er-Reşid, yaklaşık 8 milyonluk nüfusu ile dünyanın en büyük 50 şehir ekonomisi arasında yer alan Riyad şehrinin, Suudilerin hırsını ve zorlu bir ortamda inşa etme yeteneğini somutlaştırdığını belirtti. Er-Reşid, “Başarılar, Suudi halkını karakterize eden hırs, sabır ve sınırsız iyimserlik sayesinde elde edildi” ifadesini kullandı.

Er-Reşid, Vizyon 2030'un uygulanmasının tüm sektörleri kapsayan kesin performans göstergelerine dayandığını belirtti. Suudi Arabistan’ın, çeşitli bölgelerdeki erkek ve kadınların ortak çabalarıyla, küresel yetenekleri çekerek ve uluslararası ortaklıkları güçlendirerek binden fazla girişim başlattığını ve bunların yüzde 85'inin plana göre ilerlediğini kaydetti.

Suudi Arabistan’ın iş birliği ve yatırımı artırmak için dünyaya kollarını açtığını vurgulayan er-Reşid, konuşmasını şu ifadelerle tamamladı: “Buradayız, hazırız. Yeteneklerimizi artıracak ve bilgimizi derinleştirecek yeni ortaklıklar kurmayı sabırsızlıkla bekliyoruz.”

Fortune Global Forum, yapay zekâ alanındaki tarihi gelişmeler, jeopolitik gerilimler ve değişen ticaret politikalarının küresel pazarlar ve tedarik zincirleri üzerindeki etkisi dahil olmak üzere, küresel ekonomideki büyük değişikliklerin arkasındaki itici güçleri tartışıyor. Ayrıca, ekonomilerin stratejilerini enerji bağımlılığından finansal liderliği güçlendirmeye doğru yeniden yönlendirdiği, kamu-özel sektör ortaklıkları için yeni fırsatlar yarattığı ve iş ve yatırım alanlarında küresel iş birliğinin haritasını yeniden çizdiği Körfez bölgesindeki dönüşümleri de vurguluyor.


İsrail ordusu Gazze şehrini ‘tehlikeli savaş bölgesi’ ilan etti

İsrail ile Hamas arasındaki savaş devam ederken Gazze şehrindeki yıkımı gösteren bir fotoğraf (AFP)
İsrail ile Hamas arasındaki savaş devam ederken Gazze şehrindeki yıkımı gösteren bir fotoğraf (AFP)
TT

İsrail ordusu Gazze şehrini ‘tehlikeli savaş bölgesi’ ilan etti

İsrail ile Hamas arasındaki savaş devam ederken Gazze şehrindeki yıkımı gösteren bir fotoğraf (AFP)
İsrail ile Hamas arasındaki savaş devam ederken Gazze şehrindeki yıkımı gösteren bir fotoğraf (AFP)

İsrail ordusu bugün Gazze şehrini ‘tehlikeli savaş bölgesi’ ilan etti. İsrail ile Hamas arasındaki savaşın başlamasından yaklaşık iki yıl sonra İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin en büyük şehrini kontrol altına almaya hazırlanıyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee'nin X platformu üzerinden yaptığı paylaşımda, “Bugün saat 10:00'dan itibaren geçerli olacak askeri faaliyetler için yerel ve geçici ateşkes, tehlikeli savaş bölgesi olarak kabul edilen Gazze şehri bölgesini kapsamamaktadır” denildi.

Söz konusu ateşkes, yardım dağıtımını kolaylaştırmak için belirli bölgelerde günlük olarak uygulanan ateşkesi ifade ediyor.

İsrail ordusu geçtiğimiz temmuz sonunda, ‘Birleşmiş Milletler (BM) konvoylarının ve sivil toplum kuruluşlarının güvenli geçişini sağlamak’ amacıyla Gazze şehri ve kuşatma altında bulunan ve tahrip edilmiş Filistin topraklarının diğer bölgelerinde askeri faaliyetlerin ‘günlük olarak askıya alınacağını’ duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre İsrail ordusu bugün, ‘Gazze Şeridi'ndeki terör örgütlerine karşı kara manevraları ve saldırı faaliyetlerini sürdürürken, Gazze Şeridi'ndeki insani yardım çabalarını da desteklemeye devam edeceğini’ belirtti.

Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü ise bugün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nde 33 kişinin öldürüldüğünü bildirdi.

İsrail'e savaşı sona erdirmesi için uluslararası ve ulusal baskıların artmasına rağmen, ordu dün, güçlerinin Gazze Şeridi genelinde ‘operasyonlarına devam ettiğini’ duyurdu.

İsrail hükümetinin ağustos ayı başında Gazze şehrini kontrol altına alma planını onaylamasının ardından, Gazze şehri sakinlerinin tahliyesinin ‘kaçınılmaz’ olduğu ifade edildi.