Filistin Yönetimi’nin, Batı Şeria’nın kuzeyinde kontrolü yeniden sağlamasına yönelik ABD planı hakkında çekinceleri var

Batı Şeria’daki Efrat yerleşiminden genel bir görüntü (AP)
Batı Şeria’daki Efrat yerleşiminden genel bir görüntü (AP)
TT

Filistin Yönetimi’nin, Batı Şeria’nın kuzeyinde kontrolü yeniden sağlamasına yönelik ABD planı hakkında çekinceleri var

Batı Şeria’daki Efrat yerleşiminden genel bir görüntü (AP)
Batı Şeria’daki Efrat yerleşiminden genel bir görüntü (AP)

Filistin Yönetimi’nin, Batı Şeria’nın kuzey bölgelerindeki güvenlik servislerinin kontrolünü yeniden sağlayarak, sükûneti tesis etmeye yönelik ABD güvenlik planı hakkında çekinceleri devam ediyor.
Şarku’l Avsat’ın İsrail merkezli Walla sitesinden aktardığı habere göre, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Salı günü Ramallah’ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile yaptığı görüşmede konuyu gündeme getirdi ve planı kabul etmesi için baskı yaptı.
ABD’nin planı, Filistin Yönetimi’nin bölge üzerindeki kontrolünü yeniden sağlamak için ona bağlı özel güçlerin kuzey bölgelerde, özellikle Cenin ve Nablus’ta konuşlandırmaya dayanıyor.
ABD, Filistinli sivillerle sürtüşmeyi olabildiğince azaltmak için bu gücü diğer teşkilatlar yerine sivil bir polis olarak kurmayı teklif ediyor.
ABD’li ve Filistinli yetkililer, İsrailliler tarafından onaylanan planı, ABD’nin İsrail ve Filistin Yönetimi’nden Sorumlu Güvenlik Koordinatörü Michael Wenzel’in hazırladığını söyledi.
Filistinliler, İsrail’in Filistin şehirlerine saldırıyı durdurması veya hatta İsrail kuvvetlerinin Batı Şeria’daki varlığını azaltması yönünde herhangi bir talebini içermemesi gibi planla ilgili pek çok çekincelerini dile getirdi.
Filistinlilere göre plan, onların sadece güç kullanımına değil, silahlı gruplarla müzakerelere dayalı çalışma biçimlerine de uygun değil.
Ayrıca, planın uygulanması çerçevesinde ABD tarafından belirlenen zaman çizelgesi çok kısa.
Nablus ve Cenin’e, geçen yıl büyük bir halk ivmesi kazanan ve İsrail güçlerine doğrudan tehdit oluşturmaya başlayan ve her saldırıda onlara karşı koyan gruplar oluşturan Filistinli militanların faaliyet merkezleri oldukları için odaklanıldı.
İsrail, Filistin Yönetimi’nin bu bölgelerdeki kontrolünü kaybettiğini ve gerginliğin artmasının temel nedeninin bu olduğunu öne sürerek, Filistin Yönetimi’nin zayıflığını gerekçe gösterip, bu bölgelere kendi güçlerini göndermek zorunda kaldığını iddia ediyor.
ABD’liler İsrail’in ‘Filistin Yönetimi’nin silahlı grupların ortaya çıkması ve dolayısıyla gerilimin tırmanmasının ana nedeni olan Batı Şeria’nın kuzeyinde fiilen kontrolünü kaybettiği ve konumunu geri kazanması gerektiğine’ dair iddiasını destekledi.
Geçen hafta İsrail, Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin kampına düzenlediği bir saldırıda 10 Filistinliyi öldürdü.
Bunun ardından Abbas, İsrail ile güvenlik koordinasyonunu kesti.
Ancak bir Filistinlinin, Kudüs’te 7 İsrailliyi öldürerek misilleme yapması gerilimi tırmandırdı.
ABD’li bir yetkiliye göre Blinken, İsrailliler ile Filistinliler arasında ateşkes konusunu gündeminin üst sıralarına taşıdı.
Yetkililere göre, şu ana kadar üst düzey Filistin Yönetimi yetkililerinin desteğini almadığı için Abbas teklifle ilgili olarak Blinken’e nihai bir yanıt vermedi.
Yetkililer, halkın Filistin Yönetimi’ne karşı artan hayal kırıklığı nedeniyle böyle bir güç için asker toplamanın da zor olacağını ekledi.
Blinken, Abbas’a ABD’nin güvenlik planını kabul etmesi yönünde baskıya ek olarak, İsrail tarafıyla güvenlik koordinasyonu için de baskı yaptı.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.