‘Orta Yaş Krizi’ adlı dizi Mısırlılar arasında tartışmalara neden oldu

Dizide yaşanan evlilik dışı ilişki tartışma yarattı.

Orta Yaş Krizi adlı dizide Riham Abdul-Gafur ve Kerim Fehmi rol alıyor.
Orta Yaş Krizi adlı dizide Riham Abdul-Gafur ve Kerim Fehmi rol alıyor.
TT

‘Orta Yaş Krizi’ adlı dizi Mısırlılar arasında tartışmalara neden oldu

Orta Yaş Krizi adlı dizide Riham Abdul-Gafur ve Kerim Fehmi rol alıyor.
Orta Yaş Krizi adlı dizide Riham Abdul-Gafur ve Kerim Fehmi rol alıyor.

Mısır’da Orta Yaş Krizi adlı dizinin toplam 15 bölümünden sadece yedisi yayınlanmış olsa da özellikle kahramanlarının iç içe geçmiş ve karmaşık ilişkileri tartışmalara yol açtı. Şahid platformunda her hafta perşembe ve cuma günleri yayınlanan dizide pek çok sürpriz yaşandı. Özellikle Riham Abdul-Gafur’un canlandırdığı Feyruz karakteri ile Kerim Fehmi’nin canlandırdığı Ömer karakterinin ilişkilerinin büyük bir krize girmesinden sonra olaylar karmaşıklaştı. Bunlar izleyicilerde; ileriki bölümlerde neler olacağı, iki kahramanın insanların karşısına nasıl çıkacağı ve Feyruz’un karnındaki bebeğin akıbetinin ne olacağı ile ilgili soru işaretleri ve spekülasyonlar uyandırdı.
Dizi birçok kişi tarafından eleştirildi. Kimileri dizinin ‘evlilik dışı ilişki yoluyla ihanetten bahsettiği için topluma kötü örnek olduğunu”’ savunurken kimileri de diziyi övdü. Yakışıklı ve başarılı bir diş hekimi olan Ömer karakteri, yavaş yavaş birçok sırrı ortaya çıkardı.
Dizide Ömer psikolojik krizler yaşıyor, tedavi için bir doktora gidiyor ve Selva Muhammed Ali’nin canlandırdığı annesi ile sorunlar yaşıyor. Ömer’in annesi dizide konuk oyuncu olarak yer alıyor.
Ömer, dizide Hind Abdulhalim’in canlandırdığı ilk karısından bağımlılığı ve bu nedenle karnındaki bebeği düşürdüğü için boşanıyor. Daha sonra Meryem (Rana Reis canlandırıyor) ile evleniyor ve Feyruz karakteri ile arasında duygusal bir bağ oluyor.
Mısır'da sanat eleştirmeni olan Macide Hayrullah, dizinin gündeme getirdiği tartışmayı dizinin başarısının kanıtı olarak gördüğünü belirtti. ‘İyi bir sanat eserinin tartışma başlatması gerektiğini ve bunu yapamayan eserin sanki hiç var olmamış gibi etki bırakmayacağını’ vurguladı. Macide Hayrullah, ‘bazılarının eseri çabuk yargıladığını, Türk dizilerinin hikâyesini taklit ettiğini söyleyenler (Aşk-ı Memnu gibi) olduğu gibi dizide ensest ilişkiden bahsedildiğini savunanların da bulunduğunu’ kaydetti. Eleştirmen, dizinin bu söylenenlerin hiçbirini karşılamadığını, yalnızca, bir erkek ve bir kadın arasındaki ilişkide, hırsızlıkta, cinayette ve her türlü insani zayıflıkta olduğu gibi insanın bu tür anlarda yaptığı yanlışlardan bahsettiğini aktardı. Ayrıca dizinin ihaneti savunmadığını ya da özendirmediğini ama yaşanan bir gerçeği, yani ihaneti sunduğunu belirtti.
Dizinin kahramanı, annesiyle yaşadığı ve normal bir insanın içinden çıkamayacağı çalkantılı ilişkide gözler önüne serilen, peşini bırakmayan bir geçmişe sahip.
Hayrullah, ‘dizinin sunduğu fikrin yeni olmadığını ancak burada dikkati çeken en önemli şeyin yönetmenlik düzeyi ve yönetmen Kerim el-Adl’ın kahramanlarını seçip yönetmeyi nasıl başardığı’ olduğunu söyledi. Sanat eleştirmeni, ‘yönetmenin iyiden de öte olduğunu, dizide başta Riham Abdul-Gafur olmak üzere inanılmaz oyunculuklar bulunduğunu ve genç aktrislerin açık bir titizlikle rol yaptıklarını’ kaydetti. Ayrıca İzzet karakterini canlandıran ve gösterdiği performansın gücüyle büyük bir kazanım sayılan sanatçı Rüşdi el-Şami’nin de çok iyi bir oyunculuk sergilediğini ifade etti. Hayrullah, değerlendirmesinin devamında “Çekim yerlerinin seçimi de çok iyiydi. Yönetmenin iyi bir anlatım tarzı var ve işin aile tarafından seyredilebileceğini dikkate alıyor" ifadelerini kullandı.



Sudan'da iki hükümet... Çözüm mü, bölünme mi?

Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)
Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)
TT

Sudan'da iki hükümet... Çözüm mü, bölünme mi?

Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)
Geçtiğimiz temmuz ayında Omdurman'daki bir çarşı (AFP)

Sudan'da iki hükümetin varlığı, iç ve dış çevrelerde akıllardan uzak bir ihtimal değildi. Bu senaryo, Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden yaklaşık bir yıl sonra, barışçıl bir çözüm için herhangi bir vizyon veya işaretin ufukta görünmemesi nedeniyle, olası birkaç senaryodan biri olarak ortaya atıldı.

ABD Barış Enstitüsü (USIP) Nisan 2024'te, Kenya'nın başkenti Nairobi'de, savaşa karşı olan geniş bir yelpazedeki siyasi ve sivil güçlerin katılımıyla bir çalıştay düzenledi. Çalıştayda savaşın gidişatı ve nereye varacağı değerlendirildi ve olası senaryolar incelendi.

Çalıştayda 3 senaryo ortaya kondu; İlki, savaşın, çatışmanın iki tarafından biri olan Sudan ordusu veya HDK’nin askeri zaferiyle sona ermesi idi. Ancak bu seçenek, savaşın niteliği ve dış müdahalelerin açıkça ortaya çıkması nedeniyle dışlandı.

frgty6u7
Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Hartum'da yaşanan çatışmalarda ağır hasar gören bina (AFP)

İkinci senaryo, müzakere ve savaştı. Bu senaryoda, sahadaki güç dengesinde radikal bir değişiklik ya da ‘zayıf denge’ meydana gelir ve müzakere masasında savaşın durdurulması yönünde bir adım atılır. Her iki taraf da çatışmalardan yorgun düşmüş olsa da, ordu ve İslamcı müttefiklerinin, düşmanlıkları durdurmayı ve sivilleri koruyarak insani yardım ulaştırmayı amaçlayan Cidde Platformu’na defalarca ret cevabı vermeleri nedeniyle, bu seçenek o dönemde mümkün olmadı.

Çalıştayda yapılan uzun tartışmaların ardından odaklanılan üçüncü senaryo, Sudan'da iki hükümetin varlığıdır. Bu senaryo en olası olanıdır ve ülkedeki çatışmaların şiddetini azaltabilir ve taraflar arasında müzakere masasına oturmak için yollar açabilir.

Geçtiğimiz hafta, Sudan Kurucu İttifakı, HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) başkanlığında, ülkenin batısındaki Güney Darfur eyaletinin başkenti Nyala'yı merkez alan paralel bir hükümet kurduğunu duyurdu. Ancak, ülkeyi bölünmeye maruz bırakma korkusuyla, resmi devlet kurumları dışında herhangi bir otorite kurulmasına bölgede önceden karşı çıkılmıştı.

Siyasi analist Mahir Ebu’l Cuh, Port Sudan ve Nyala'da meşruiyet için çekişen iki hükümetin varlığının artık bir gerçek olduğunu ve her ikisinin de meşru olmadığını, bu nedenle herhangi bir yasal tanıma olmaksızın ele alınacağını söyledi.

dfrgty6
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, askerleriyle birlikte daha önceki bir Hartum ziyareti sırasında (Arşiv – Sudan ordusu sayfası)

Ebu’l Cuh, “Arap ve Afrika ülkeleri Sudan'ın bölünmesini istemiyor ve bölünmeye izin vermeyecek. Böylece bölgede parçalanmanın önü açılmayacak” ifadelerini kullandı.

Ebu’l Cuh, “Port Sudan'da ordunun liderliğindeki fiili hükümetin para birimi ve kimlik belgelerinin değiştirilmesi ve kontrol ettiği bölgelerde lise sınavlarının yapılmasıyla ilgili olarak attığı adımlar, HDK’yi bir ittifak kurmak ve paralel bir otorite oluşturmak için gerekçeler ve mazeretler bulmaya itti” dedi.

Siyasi analist Ebu’l Cuh, uluslararası toplumun ‘Sudan'da iki hükümetin varlığının çatışmanın sonucu olduğunu; nedeni olmadığını, çözümün her iki tarafın da varlığında yattığını ve bunun bölgesel ve uluslararası tarafların çıkarlarına uygun olduğunu anladığını, bu nedenle her iki hükümetle de muhatap olunmasının muhtemel olduğunu’ belirtti.

Ebu’l Cuh, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır'dan oluşan dörtlünün ertelenen toplantısının amacının ‘bölge ülkelerinin endişelerini ve çıkarlarını uzlaşma formülüyle ele almak, bunları krizin çözümüne katkıları çerçevesinde değerlendirmek ve ateşkesle başlayıp Sudan'da demokratik federal sivil yönetimin yeniden tesis edilmesiyle devam etmek’ olduğunu bildirdi.

Ebu’l Cuh, HDK’nin ‘taktiksel’ bir çerçeve içinde ‘iki hükümetin varlığı’ senaryosunu hedeflediğini ve bunun amacının ‘müzakerelerin (eğer gerçekleşirse) fiili durum olarak iki otorite arasında veya her iki tarafın askeri liderleri arasında yapılması’ olduğunu söyledi.

Siyasi ve askeri analist Hüsameddin Bedevi ise Sudan'da iki hükümetin varlığının, uluslararası toplumun barışçıl çözüm şansını artıracağını düşündüğü bir senaryo olduğunu, ancak aynı zamanda düşmanlığın ileri aşamalarına ve çatışmanın uzamasına yol açabilecek olumsuz sonuçlar doğurabileceğini ifade etti.

Bedevi, “Silahlı çatışmanın devam etmesi ve uluslararası aktörlerin çekişmeleri, tarafları kontrol haritasını genişletmeye ve kendi sosyal çevrelerini temsil eden bölgelerde askeri varlık göstermeye itti” dedi.

Bedevi, “Her iki taraf da uluslararası meşruiyet arıyor ve kontrolündeki bölgelerde sivilleri koruduğu mesajını dünyaya iletmeye çalışıyor” diye konuştu.

Diğer yandan Darfur Bölgesi Valisi ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi, HDK tarafından ilan edilen paralel hükümetin bir veya iki yıl devam etmesi halinde fiili bir hükümet haline geleceğini ve uluslararası alanda tanınacağını, insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırmak için ateşkesin dayatılacağını söylemişti.