عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

ABD, İsrail-Filistin gerginliğinin Ramazan’da artmasından korkuyor

Batı Şeria'da İslami Cihad Hareketi’ne yönelik tutuklama operasyonları sürüyor.

İsrail geçtiğimiz perşembe günü Gazze'yi vurdu. (Reuters)
İsrail geçtiğimiz perşembe günü Gazze'yi vurdu. (Reuters)
TT
TT

ABD, İsrail-Filistin gerginliğinin Ramazan’da artmasından korkuyor

İsrail geçtiğimiz perşembe günü Gazze'yi vurdu. (Reuters)
İsrail geçtiğimiz perşembe günü Gazze'yi vurdu. (Reuters)

İsrail, Batı Şeria'da İslami Cihat Hareketi’nin liderlerini ve kadrolarını tutuklamaya yönelik operasyonuna hız verdi.  Hareketin Genel Sekreteri Ziyad en-Nehhale başkanlığındaki bir heyet Kahire’de, Batı Şeria'da sükûneti sağlamak için Mısırlı yetkililerle yoğun diyaloglar yürütüyor.
İsrail ordusu, Cenin'in Arrabe beldesindan önde gelen İslami Cihad yöneticisi Hıdır Adnan liderliğindeki bir grubun yetkililerini Batı Şeria'nın farklı yerlerinde tutukladı. Adnan daha önce birkaç kez tutuklanmış ve çok sayıda açlık grevi yapmıştı. İsrail ordusu, güçlerinin Batı Şeria'da gece baskınlarında aranan yedi Filistinliyi tutukladığını bildirdi.
Tutuklamalar, Batı Şeria'da gerilimin devam ettiği bir sırada, pazar sabahı erken saatlerde gerçekleşti. İslami Cihad Hareketi, Cenin'de hareketin liderlerini hedef alan tutuklamaların ‘Kudüs ve işgal altındaki Batı Şeria'da halkın ayaklanmasının artması sonucu faşist işgal hükümetinin kafa karışıklığını yansıttığını’ belirtti. İslami Cihad Hareketi, ‘işgal saldırısının ayaklanmanın parıltısını ve direniş alevini söndüremeyeceğini’ vurguladı.
Hareketin İsrail tarafından hedef alınması Batı Şeria'nın gergin olduğu bir dönemde gerçekleşti. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, İsrail'in geçtiğimiz perşembe günü Batı Şeria'nın kuzeyindeki Cenin Kampı’na düzenlediği bir saldırıda 10 Filistinliyi öldürmesine güvenlik koordinasyonunu durdurarak karşılık verdi. Ardından Kudüs'te bir Filistinli İsraillilere silahlı saldırıda bulundu ve yedi kişiyi öldürdü.
ABD ve Mısır, gerilimi yatıştırmak ve güvenlik koordinasyonunu sürdürmek için baskı yapmaya çalıştı. Washington, Filistin özel kuvvetlerinin Batı Şeria'nın kuzeyindeki bölgeleri kontrol etmesi için eğitilmesine dayalı bir güvenlik planı önerdi. Ancak Filistin Devlet Başkanı Abbas bunu reddetti.
ABD’liler ve diğer arabulucular, Ramazan Ayı’nda gelmesiyle gerilimindaha da artmasından korkuyor. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi üst üste ikinci yılda da Ramazan Ayı’nda İsrailliler ile Filistinliler arasında yeni şiddet olaylarının artabileceğine yönelik değerlendirmede bulundu. Üst düzey ABD'li yetkililer, bu hassas dönemda daha fazla kan dökülmesini önlemek için harekete geçti. İsrail'i önümüzdeki haftalarda proaktif adımlar atmaya çağırmak amacıyla son iki hafta boyunca bölgeye yaptıkları ziyaretlerden yararlandı.
Ramazan ayı 22 Mart’ta başlayacak. Biden’ın kıdemli yardımcıları, gerilim ABD'yi yakından ilgilendiren bir mesele olduğunu açıkça belirttiler. İsrailli mevkidaşlarına konuyu  nasıl halletmeyi planladıklarını sordular ve büyük ölçüde İsrail'in Mescid-i Aksa’daki mevcut duruma bağlı kalınmasını sağlamaya odaklandılar.
ABD yönetiminin İsrail - Filistin Özel Temsilcisi Hadi Amr ve ABD Dışişleri Bakanlığı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Barbara Leaf salı günü, Blinken'in ayrılmasının ardından taraflarla temaslarda bulunmak üzere bölgede kaldılar. İkili, gerginliği azaltmak için önümüzdeki haftalarda uygulanabilecek bir dizi adım belirlemek için çalışıyor.
Diğer yandan Mısır, İsrail ile İslami Cihad ve Hamas görüşmelerine başladı. İslami Cihad Hareketi heyetinin başında bulunan en-Nehhale cumartesi günü Mısır İstihbarat Başkanı Abbas Kamil ile bir araya geldi. Görüşmede İsrail'in Batı Şeria'daki tırmanışını ve İslami Cihad Hareketi liderlerinin ve üyelerinin hedef alınmasını tartıştılar.
Filistinli kaynaklar Şarku’l Avsat'a, İslami Cihad Hareketi’nin Batı Şeria'da üyelerinin öldürülmesine ve tutuklanmasına öfkelendiğini ve Batı Şeria'daki altyapısını hedef alan yoğun bir saldırı olduğunu düşündüğünü aktardı. Kaynaklara göre en-Nehhale, Abbas Kâmil’e, İsrail'in her gün hareketin kadrolarını öldürmeye ve tutuklamaya devam ederken, hareketinin Gazze'de itidal uygulamaya devam edemeyeceğini ve son savaşta önceki vaatleri bozulduktan sonra İsrail'in hiçbir sözüne güvenmediğini söyledi. Mısır, İsrail'in Filistin bölgelerine yönelik saldırılarını azaltmak da dahil olmak üzere Batı Şeria'daki durumu yatıştırmak için diğer taraflarla birlikte çalışırken Kâmil, kendine hâkim olunması ihtiyacına odaklandı ve bunu başarmak için zaman istedi. İslami Cihad Hareketi, iki tarafın başta Cenin olmak üzere Batı Şeria ve Gazze'deki son gelişmeleri, genel olarak siyasi durumu ve özel olarak iç durumu, ikili ilişkileri, Mısır'ın Filistin halkının acılarını hafifletme çabalarını ve Filistin saflarının birliğini yeniden tesis etmenin yollarını ele aldığını aktardı.
Mısır’ın aynı dosyaları Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye başkanlığındaki Hamas Hareketi’nden bir heyet ile görüşmesi bekleniyor. Heyet bu akşam Mısır'ın başkenti Kahire'ye gidecek. Kahire'nin diğer gruplara davetiye gönderip göndermeyeceği ise bilinmiyor. Ancak Hamas ve İslami Cihad'ı ikna etmeye odaklanılıyor.
İki tarafın Batı Şeria'daki gerilimi azaltmak, İsrail'le Batı Şeria'da sükunetin yeniden sağlanmasına ve yeniden başlamasına olanak sağlayacak bir anlaşmaya varılana kadar Gazze'de yeni bir çatışma yaşanmasından kaçınmak için Mısır ile ikili görüşmelerde bir araya gelebileceği belirtliyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Lübnan ordusu ülkenin güneyinde Hizbullah tüneli buldu

Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
TT
TT

Lübnan ordusu ülkenin güneyinde Hizbullah tüneli buldu

Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)

Lübnan basını, Lübnan ordusunun Mekanizma Komitesi’nin talebi üzerine yapılan soruşturma sonucunda, ülkenin güneyindeki Tulin beldesinde Hizbullah tarafından inşa edilen tünellerden birini keşfettiğini bildirdi. Basında yer alan haberlerde, bu bölgenin daha önce İsrail tarafından bombalandığı belirtildi.

Lübnan ordusu, daha önce de Mekanizma Komitesi ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) arasındaki koordinasyon çerçevesinde Mekanizma Komitesi'nin talebi üzerine ve İsrail'in tehdidi sonrasında bazı yerleri ortaya çıkarmıştı. Bu son olay ise geçtiğimiz hafta İsrail'in bir evi bombalamakla tehdit etmesinin ardından Lübnan ordusunun güneydeki Yanuh beldesinde bir binayı kapsamlı bir şekilde aramasının ardından geldi. Yapılan aramada evde herhangi bir silah bulunamadı.

Bu olay, İsrail’in Lübnan’ın güneyinde bombardımanlarına devam ettiği ve çarşamba günü Kefer Kila beldesini hedef alan bir hava saldırısı düzenlediği bir dönemde meydana geldi. Ulusal Haber Ajansı (NNA), saldırının el-Aziziye ve eş-Şahrub beldeleri arasındaki Sari Tepesi’ni hedef aldığını bildirdi, ancak herhangi bir can kaybından bahsetmedi.

Başbakan Yardımcısı Mitri: Lübnan Ordusu sonraki aşamalara geçmeye hazır

Öte yandan Lübnan Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri, Mekanizma Komitesi’ni bir tartışma forumu ve anlaşmalara uyumu denetleme ve doğrulama çerçevesi olarak nitelendirdi.

Beyrut'ta düzenlenen Carnegie Ortadoğu Merkezi'nin sekizinci konferansının ilk oturumunun açılışına katıldığı sırada İsrail'in sık sık tekrarlanan ihlallerine karşın, Lübnan'ın ilk günden itibaren bu anlaşmalara bağlılığını teyit eden Mitri, Hizbullah'ın silahlarına ilişkin olarak “Genelkurmay Başkanı Rudolf Heykel, ordunun kapasitesinin güçlendirilmesiyle başlayan beş aşamalı bir plan önerdi” dedi. Litani Nehri çevresindeki bölgede devlet otoritesinin genişlemesinin kademeli bir ilerleme kaydettiğini ve ordunun Litani Nehri'nin güneyindeki görevini tamamlamak üzere olduğunu ve sonraki aşamalara geçmeye hazırlandığını vurguladı.

jgıu
Sınır kasabası Alma eş-Şaab'da bir askeri aracın üzerinde duran Lübnan askerleri, 28 Kasım 2025 (Reuters)

Yeniden yapılanma konusunda uluslararası toplumun desteğinin ön koşulu olarak devletin otoritesini tesis etmesini istediğini belirten Mitri, Arap ülkelerinin uluslararası ilişkiler yoluyla destekleyici bir rol oynayacağını umduğunu ifade etti.

Lübnan ve İsrail'den sivillerin katıldığı ikinci oturum

Olay, Lübnan-İsrail müzakerelerinde Lübnan heyetinin başkanı Büyükelçi Simon Kerem'in, aralık ayı başlarında gerçekleşen önceki oturumda İsrailli bir sivil ile birlikte iki ülke arasındaki ilk doğrudan görüşmelerde bulunduktan sonra katılacağı ikinci oturum olacak olan ateşkesin izlenmesinden sorumlu Mekanizma Komitesi'nin 19 Aralık'ta yapılması planlanan yeni oturumundan iki gün önce yaşandı. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, çarşamba günü Kerem ile bir araya geldi ve komitenin yaklaşan toplantısı öncesinde kendisine talimatlarını iletti.

Ateşkes İzleme Komitesi'nde Lübnan, İsrail, Fransa, ABD ve BM yer alıyor. Ateşkes anlaşması, düşmanlıkların durdurulmasını ve Hizbullah'ın Litani Nehri'nin kuzeyine çekilmesini, bunun sonucunda Lübnan genelinde silahsızlandırılmasını ve İsrail ordusunun son savaş sırasında ilerlediği mevzilerden çekilmesini öngörüyor. Ancak İsrail, Lübnan topraklarındaki beş stratejik noktada askeri olarak varlığını sürdürürken, Hizbullah silah bırakmayı reddediyor.

ARAP DÜNYASI

Lübnan ordusunu desteklemek için "Paris toplantısında" üç öncelik belirlendi

Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
TT
TT

Lübnan ordusunu desteklemek için "Paris toplantısında" üç öncelik belirlendi

Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)

İsrail'in Lübnan ile ateşkes anlaşmasını bozabilecek bir gerilime yol açabileceği endişeleri arasında, Lübnan ordusuna destek yollarını görüşmek ve Hizbullah'ı silahsızlandırma çabalarını gözden geçirmek üzere bugün Paris'te Fransa, Suudi Arabistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Lübnan temsilcilerinin katılımıyla dörtlü bir toplantı düzenleniyor.

Fransız kaynakları, İsrail'in savaşa geri dönme yönündeki tekrarlanan ve aleni tehditleri göz önüne alındığında, Paris'in Lübnan üzerinde ciddi bir tehlike hissettiğini belirtiyor.

Paris'teki bilgili kaynaklar, bugün yapılacak toplantının üç ana öncelik çerçevesinde gerçekleştiğini söylüyor; bunlardan ilki, İsrail ve Lübnan arasındaki düşmanlıkların sona ermesini izlemekle görevli mekanizmanın gözden geçirilmesi ve geliştirilmesinin değerlendirilmesidir.

Lübnan'da İsrail'in gerilimi tırmandırmasını engellemek, toplantının ikinci önceliği olacak. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre toplantıya Lübnan Ordu Komutanı General Rudolph Heykel de katılacak ve silahların devletin elinde kalmasını sağlamaya yönelik Lübnan çabalarına dair bir genel bakış sunacak.

Üçüncü öncelik, ABD elçisi Morgan Ortagus'un ülkesinin Lübnan'daki planlarıyla ilgili olarak ne söyleyeceği ile ilgilidir.

ARAP DÜNYASI

Sadr, Irak’ta iki ilde askeri kanadını dondurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT
TT

Sadr, Irak’ta iki ilde askeri kanadını dondurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Irak’ta Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, Salı günü yaptığı açıklamada, hareketin askeri kanadı olarak bilinen “Seraya es-Selam”ın Basra ve Vasıt (Kût) vilayetlerinde faaliyetlerinin dondurulmasına karar verdiğini duyurdu. Açıklama, hareket mensuplarının bir kamu görevlisini darp ettiği görüntülerin sosyal medyada yayılmasının ardından geldi.

Irak makamları zaman zaman, belediye mevzuatına aykırı biçimde inşa edilen yapıları yıkım kararıyla kaldırıyor. Yerel halk arasında “tecevüz” olarak bilinen bu kaçak yapılar sorunu, çoğu zaman siyasi ve toplumsal gerilimlere neden oluyor.

Son olarak, sosyal medyada paylaşılan videoda Sadr Hareketi’ne bağlı kişiler olduğu belirtilen bir grup, Basra’nın merkezinde kaçak yapıların yıkımından sorumlu Makal Belediyesi Müdürü Esir el-Ubeydi’yi darbediyor. Görüntülerde, Ubeydi’nin, hareket mensuplarına ait olduğu öne sürülen kaçak bir evi yıktığı için hedef alındığı belirtiliyor. Video ülkede geniş yankı uyandırdı ve tepkiye yol açtı.

Basra’daki kaynaklara göre, yıkılan ev Sadr Hareketi’ne bağlı din adamı Şeyh Kusay el-Esedi’ye ait. El-Esedi’nin dinî eğitim gören, cuma imamı ve Seraya es-Selam’da görevli bir isim olduğu aktarılıyor. Ev, kentin en değerli bölgelerinden birinde izinsiz olarak kullanılıyordu.

Sadr’a yakınlığıyla bilinen ve X platformunda açıklama yapan “Salih Muhammed el-Iraki” isimli hesap, Seraya es-Selam’ın Basra ve Vasıt’ta altı ay süreyle “dondurulması ve tüm merkezlerin kapatılması” talimatını duyurdu. Açıklamada, kararın, “Seraya es-Selam’ın adını kirleten ihlallerin ve hakaretlerin önüne geçmek amacıyla” alındığı belirtildi.

Iraki mesajında, söz konusu davranışların “harekete karşı dış çevreler tarafından kasıtlı olarak yapılmış olabileceğini” öne sürerek “Seraya es-Selam’ın itibarı benim için varlıklarından daha önemlidir” ifadelerini kullandı.

Seraya es-Selam mensupları, 2014’ten bu yana özellikle Samarra kentinde yoğun şekilde konuşlanmış durumda. Kentte, 2006’da El Kaide tarafından bombalanan İmam Ali el-Hadi ve İmam Hasan el-Askeri türbeleri bulunuyor ve saldırının ardından bölgede mezhepsel çatışmalar patlak vermişti.

Örgütün ayrıca Bağdat ve Şii nüfusun çoğunlukta olduğu orta ve güney vilayetlerinde yaygın merkezleri bulunuyor. Hareket mensupları geçmişte de sosyal medyada Sadr’a yönelik sert eleştiriler yapan kişilere saldırmakla gündeme gelmişti.

sdvfg
Irak'ın güneyindeki Basra kentinde bulunan Şatt el-Arab sahil şeridinin önünden araçlar geçiyor (AFP)

Sadr hareketi, son hükümette ve parlamentoda temsil gücünü kaybetmiş olsa da, Seraya es-Selam ve hareket tabanı pek çok bölgede hâlâ ciddi nüfuza sahip.

Basra Valisi Esad el-İydani, saldırı sonrasında Sadr ile iletişime geçtiğini açıklayarak, “Sadr bu ihlali reddetti ve sorumluların cezalandırılacağını söyledi” dedi.

‘Mutsuz bir durumdayım’

Saldırıya uğrayan belediye yetkilisi Esir el-Ubeydi, yaşananları “mutsuz ve trajik bir durum” olarak tanımladı. Basra valisine gönderdiği ses kaydında, “Bu muameleyi hak edecek ne yaptığımı bilmiyorum” ifadelerini kullanarak korunma talep etti.

Ubeydi, görevini güvenlik güçleri ve yıkım ekipleri eşliğinde yürüttüğünü belirterek, evinin iki gündür akrabaları tarafından korunmak zorunda kaldığını anlattı. Yaptığı açıklamada, “Dört gündür uyuyamıyorum. Şikâyet için karakola gittiğimde bile hareket mensupları benden önce oradaydı” dedi.

Basra’da kaçak yapıların sayısına ilişkin net veri bulunmasa da, kentte nüfus artışı ve çarpık kentleşme nedeniyle sorun giderek büyüyor. Yerel yönetim son dönemde çok sayıda kaçak yapıyı yıktı ancak bu operasyonlar çoğu zaman bölgede gerginliklere yol açıyor.