Yemen, uluslararası toplumun Husilere ‘hoşgörüsünü’ eleştirdi

Husiler Yemen’de Taiz ve Cevf’teki saldırılarını arttırdı

Yemen Savunma Bakanı Muhsin ed-Daari, 5 Şubat’ta Aden’de bir ABD heyetiyle görüştü (SABA)
Yemen Savunma Bakanı Muhsin ed-Daari, 5 Şubat’ta Aden’de bir ABD heyetiyle görüştü (SABA)
TT

Yemen, uluslararası toplumun Husilere ‘hoşgörüsünü’ eleştirdi

Yemen Savunma Bakanı Muhsin ed-Daari, 5 Şubat’ta Aden’de bir ABD heyetiyle görüştü (SABA)
Yemen Savunma Bakanı Muhsin ed-Daari, 5 Şubat’ta Aden’de bir ABD heyetiyle görüştü (SABA)

Yemen hükümeti, 5 Şubat’ta uluslararası toplumu Husi milislerin terörizmine karşı hoşgörülü olmakla suçlayarak eleştirilerini yineledi. Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi ise daha sürdürülebilir olması için ülkesindeki yardım çalışmalarının yoğunlaştırılması çağrısında bulundu.
Yemenlilerin açıklamalarıyla eş zamanlı olarak Husi milisler, Birleşmiş Milletler’i (BM) eleştirdi. Darbeci Husilere bağlı Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin el-İzzi, BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg’i BM kontrol ve doğrulama mekanizması aracılığıyla Husileri kuşatmakla suçladı.
Husi lider, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada BM’ye Hudeyde limanlarına giden gemilerin denetimini ‘derhal durdurma’ çağrısı yaparken, Husilerin İran yanlısı gruba silah ve kaçak mal ulaşmamasını sağlamaya yönelik uluslararası mekanizmanın devamlılığı için önlemler alacağını ima etti.
Öte yandan resmi Yemen kaynakları, Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin 5 Şubat’ta Aden’deki Maaşık Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda konsey üyesi Abdurrahman el-Mahrami ve Alman ekonomik işbirliği misyonunun başkanı Philip Nicholas ile bir gelerek, hükümet ve uluslararası toplumla koordineli kalkınma ve insani müdahaleleri görüştüğünü açıkladı. SABA haber ajansına göre Alimi, Almanya heyetine petrol tesislerine ve uluslararası nakliye yollarına yönelik İran destekli Husi terör saldırılarının feci insani sonuçları da dahil olmak üzere Yemen’deki durumla ilgili gelişmeler hakkında bilgi verdi.
Alimi, Yemen halkının yanında yer alan sağlam Alman konumuna, ‘siyasi liderliğini ve güvenlik ve istikrarı sağlama, devlet kurumlarını yeniden kurma ve ülkedeki kalkınma ve yeniden yapılanma’ sürecine de övgüde bulundu.
Resmi kaynaklara göre Alimi, yardım rolünden ekonomik ve kalkınma desteği aşamasına geçmenin ve yetkililer ve yerel topluluklar aracılığıyla daha sürdürülebilir müdahalelerin önemli olduğunu vurguladı.
Yemen Savunma Bakanı Korgeneral Muhsin Muhammed ed-Daari, geçici başkent Aden’de Amerikan Demokratik Enstitüsü’nden bir heyetle enstitünün Ortadoğu Direktörü Leslie Campbell’in de katılımıyla ‘terörizm ve radikalizmle mücadelede çabaları koordine etmek ve iş birliğini geliştirmek’ konularını ele aldı.
Daari, demokratik ülkelerin Yemenlileri ‘devleti ve cumhuriyeti yeniden kurma ve demokratik sistemin geri dönüşünü sağlama’ yolunda desteklemesi gerektiğini vurguladı. Bakan ayrıca, “Terörist Husi milisler, ilahi bir yönetme hakkının olduğunu iddia ediyor ve bunu insanlara zorla dayatmak istiyor” dedi.
Şarku’l Avsat’ın SABA haber ajansından aktardığına göre Savunma Bakanı, “İran’ın desteği, planlaması ve iş birliğiyle, ayrıca DEAŞ ve El-Kaide gibi terör örgütleriyle koordinasyon dahilinde, yalnızca Yemen’i ve istikrarını değil, bölgeyi ve dünyayı tehdit eden bir düşmana karşı savaş yürütüyoruz. Bu, küresel hayati çıkarları yakın tehlikelere maruz bırakan küresel enerji kaynakları hedef alınarak ve uluslararası nakliye yolları tehdit edilerek açıkça gösterildi” dedi.
Yemenli Bakan, uluslararası toplumun terörist Husi milislere yönelik hoşgörüsünü, milislere silah, balistik füzeler ve İran insansız hava araçlarının devam eden akışı ve kaçakçılığını da eleştirdi. Aktif devletlerin ve uluslararası kuruluşların şaşırtıcı sessizliği ortasında bu durumun, bölge ve dünya istikrarı için tehdit oluşturacağına dikkati çekti.
Yemen Genelkurmay Başkanı Korgeneral Sağir bin Aziz, Husi milislerinin barış seçeneklerinden hoşnut olmayacağını yineledi. 5 Şubat’ta yeni askeri güç gruplarının mezuniyet töreni sırasında konuşan Korgeneral Muhsin Muhammed ed-Daari, “Biz silahlı kuvvetler olarak barışın savunucusuyuz. Ancak Husi terör örgütünün çatışmayı çözmeden barışa boyun eğmeyeceğinin de bilincindeyiz” dedi.
Daari, “Terörist Husi grubu örgütleme projesi, bir öldürme ve yok etme projesidir ve caydırılmazsa şerri Yemen sınırlarını aşacaktır” diyerek, Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu’nun Husi- İran sınır ötesi terörist projesine karşı savaşlarında Yemen silahlı kuvvetlerine verdiği desteği takdir etti.
Yemenli liderler ve yetkililer açıklamalarda bulunurken, Husi milisler ise kontrol ettiği bölgelerde sivillere yönelik sürekli ihlallerine paralel olarak başta Taiz, Lahic, ed-Dali ve el-Cevf olmak üzere birden fazla cephede saldırılarını artırmaya devam ediyor.
Yemen askeri medyası, bu hafta ordu güçlerinin el-Cevf vilayetinde el-Abtar cephesinde terörist Husi milislerin düzenlediği bir saldırıyı püskürttüğünü bildirdi.
Yemen ordusunun resmi internet sitesinde Sınır Muhafızları’na bağlı el-Hasm Tugayı Komutanı Tuğgeneral Munsar el-Caidi ise “Husi terör örgütü, başarısız saldırısını, bünyesindeki dört grubun yardımıyla gerçekleştirmiş, ordu güçleri ise terör örgütüne bağlı grupları ağır can ve mal kayıplarına uğrattıktan sonra bozguna uğratmıştır” açıklamasında bulundu.



Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
TT

Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)

Gazze Şeridi’nde şu anda tıkanma yaşayan ateşkes anlaşması, Hamas’ın ikinci aşamada öngörülen idari ve güvenlik düzenlemelerine ilişkin çekinceleri ve kamuoyuna yansıyan talepleriyle yeniden gündeme düştü. Bu gelişme, ABD’den ikinci aşamaya geçiş konusunda ‘perde arkasında’ yürütülen çabalara dair açıklamaların yapıldığı bir döneme denk geldi.

Hamas’ın dün açıkladığı ve silahsızlanma, barış konseyi, istikrar güçleri ile Gazze Şeridi’nin yönetimi için bir komite oluşturulmasına ilişkin dört ana başlığı içeren bu çerçeveye dair değerlendirmelerde görüş ayrılığı yaşanıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan bazı uzmanlar, söz konusu taleplerin ikinci aşamaya geçişi zorlaştıran krizleri ortaya koyduğunu ve hareketin üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik manevralar olduğunu savunurken, diğerleri ise İsrail kaynaklı engellere rağmen Hamas’ın anlaşmayı uygulama konusunda ciddiyetini yansıttığı görüşünü dile getiriyor.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından önerilen ve geçtiğimiz ekim ayında Gazze’de ateşkes sağlanmasına temel oluşturan barış planı, başkanlığını Trump’ın üstleneceği bir barış konseyi kurulmasını, bu konseyin Filistinli teknokratlardan oluşan bir komiteyi denetlemesini, Hamas’ın silahsızlandırılmasını, savaş sonrası Gazze yönetiminde rol almamasını ve istikrar güçlerinin konuşlandırılmasını öngörüyor.

Hamas’ın Gazze’deki lideri Halil el-Hayye, hareketin kuruluşunun 38. yıl dönümünde yaptığı açıklamada, silahın işgal altındaki halklar için uluslararası hukukla güvence altına alınmış bir hak olduğunu belirterek, bu hakkın korunmasını ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını güvence altına alan her türlü önerinin incelenmesine açık olduklarını ifade etti.

El-Hayye, Trump planında yer alan ve ABD Başkanı’nın liderliğinde kurulması öngörülen barış konseyinin görevinin, ateşkes anlaşmasının uygulanmasını gözetmek, finansmanı sağlamak ve Gazze Şeridi’nin yeniden imarını denetlemek olduğunu vurguladı. Filistinliler üzerinde ‘her türlü vesayet ve manda uygulamasını’ ise reddettiklerini söyledi.

Gazze Şeridi’nin yönetimi için Filistinli bağımsız isimlerden oluşan bir teknokratlar komitesinin derhal kurulması çağrısında bulunan el-Hayye, Hamas’ın tüm alanlardaki yetkileri bu komiteye devretmeye ve görevlerini kolaylaştırmaya hazır olduğunu kaydetti. Kurulması planlanan uluslararası gücün görevinin ise Gazze sınırlarında ateşkesi korumak olması gerektiğini vurguladı.

El-Hayye ayrıca, arabuluculara ve özellikle ‘temel garantör’ olarak nitelendirdiği ABD yönetimi ile Başkan Trump’a, İsrail’i anlaşmaya saygı göstermeye ve uygulamaya zorlamak için çalışmaları, anlaşmanın çöküşe sürüklenmesine izin vermemeleri çağrısında bulundu.

asdfr
Başlarında yük taşıyan kadınlar, Gazze Şeridi'nin güneyinde yerinden edilmiş Filistinlilere barınak sağlamak için temizlenmiş araziye kurulan çadırların önünden geçiyor. (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk geçen hafta yaptığı açıklamada, ateşkesin ilan edilmesinden bu yana Gazze’de sarı hattın gerisinde kalan bölgede 350’den fazla İsrail saldırısının belgelendiğini ve en az 121 Filistinlinin hayatını kaybettiğini söyledi. Öte yandan Hamas liderlerinden Raid Saad, cumartesi günü İsrail’in Gazze’de aracını hedef alan saldırısında öldürüldü.

İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi amaçlayan planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalışmalar yürüttüğünü ve çok uluslu uluslararası gücün gelecek aydan itibaren bölgede göreve başlamasının planlandığını belirtti. İsrail Yayın Kurumu’na göre, ABD’li yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

İsrail Kanal 14 televizyonu, kasım ayının sonlarında yaptığı bir haberde, ABD’nin uluslararası istikrar gücünün Gazze’de konuşlandırılması için tarih olarak ocak ayının ortasını belirlediğini, nisan ayı sonunu ise bölgedeki silahsızlanma sürecinin tamamlanması için nihai takvim olarak öngördüğünü aktarmıştı. Kanal, bu hedeflerin gerçeklikten kopuk bir beklenti olduğunu ve sürecin yeniden ertelenebileceğini kaydetmişti.

El-Ehram Stratejik Araştırmalar Merkezi’nde İsrail meseleleri uzmanı olan Mısırlı analist Dr. Said Ukkaşe, Hamas’ın ortaya koyduğu çerçevenin ikinci aşamada ilerleme ihtimalinin zayıf olduğunu gösterdiğini ve bunun daha fazla İsrail saldırısını tetikleyebileceğini savundu. Ukkaşe, bu tutumun, tehlikeli koşullar altında ilerleyen ikinci aşama yükümlülükleri öncesinde Hamas üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik ‘manevralar’ olduğunu ifade etti.

Hamas dosyasına odaklanan Filistinli siyaset analisti İbrahim el-Medhun ise İsrail’in anlaşmayı sabote etmeye yönelik tekrarlanan engellerine rağmen ikinci aşamaya geçilmesi ve uygulanmasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi. Silah meselesine ilişkin olarak Hamas’ın, Filistin iç kamuoyunda derinlemesine bir diyalog yürüttüğünü, Kahire’deki arabulucularla da şeffaf ve açık görüşmeler yaptığını belirten el-Medhun, tüm taraflarca kabul edilebilecek bir vizyonun şekillenebileceğini ve hareketin barış güçlerinin varlığına açık olduğunu söyledi.

Hamas’ın ortaya koyduğu bu çerçeveye arabulucuların henüz yorum yapmadığı bir ortamda, Mısır Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati’nin, İngiliz mevkidaşı Yvette Cooper ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Gazze’de geçici bir uluslararası istikrar gücünün konuşlandırılmasının önemini vurguladığını bildirdi. Abdulati, ateşkesin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve Trump planının ikinci aşamasına ilişkin yükümlülüklerin uygulanmasının önemine dikkat çekti.

Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) düzenlenen Sir Bani Yas Forumu’na katılımı sırasında konuşan Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesinin gerekliliğini ve uluslararası istikrar gücünün oluşturulmasının önemini yineledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, cuma günü gazetecilere Gazze anlaşmasındaki gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Barış anlaşmasının ikinci aşamasına yönelik olarak şu anda perde arkasında çok sayıda sessiz planlama yürütülüyor… Kalıcı ve sürdürülebilir bir barış sağlamak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Wall Street Journal gazetesi, cumartesi günü yetkililere dayandırdığı haberinde, Trump yönetiminin Gazze Şeridi’nde istikrarı sağlamak amacıyla bir ABD’li generalin komutasında 10 bin askerden oluşan çok uluslu bir güç oluşturmayı hedeflediğini aktardı. Haberde, bazı ülkelerin, gücün görev kapsamının Hamas’ın silahsızlandırılmasını da içerebileceğine yönelik çekinceleri nedeniyle henüz asker göndermediği belirtildi.

Gazete ayrıca ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Gazze’de konuşlandırılması planlanan bu güç için yaklaşık 70 ülkeden askerî veya mali katkı talebinde bulunduğunu, ancak yalnızca 19 ülkenin asker göndermeye ya da ekipman ve lojistik destek gibi farklı şekillerde katkı sunmaya istekli olduğunu yazdı.

Ukkaşe, Trump’ın 29 Aralık’ta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yapacağı görüşmede ikinci aşamanın başlatılması için baskı kuracağını öngörerek, İsrail’in bu aşamaya girmeyi kabul edeceğini ancak çekilmelerin uygulanmasına ilişkin müzakerelerin süresiz biçimde uzayabileceğini söyledi.

El-Medhun ise Kahire’nin İsrail kaynaklı engellerin farkında olduğunu ve anlaşmanın başarısızlığa uğramasına yol açabilecek muhtemel İsrail gerekçelerini ortadan kaldırmak için ikinci aşamaya geçişin hızlandırılmasını talep edeceğini ifade etti.


Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
TT

Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)

Tunus'un merkezindeki Kayravan şehrinde, cumartesi akşamı, polis ve gençler arasında art arda ikinci gece çatışmalar yaşandı.

Ailesinin ifadesine göre, çatışmalar bir kişinin polisin kovalamacası ve ardından kendisine yönelik şiddet sonucu ölmesinin ardından patlak verdi. Ölen kişinin akrabaları, ehliyetsiz motosiklet kullandığını ve bir polis aracı tarafından takip edildiğini söylüyor. Ardından dövülerek hastaneye kaldırılan adam, hastaneden kaçmayı başardı. Cumartesi günü geçirdiği kafa travması sonucu hayatını kaybetti.

Tunus'ta da yüzlerce kişi, muhalefet dernekleri ve partilerinin çağrısına yanıt olarak, dördüncü hafta üst üste başkentte "özgürlükleri savunmak ve Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarını protesto etmek" amacıyla gösteri düzenledi.


Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
TT

Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Lübnan-İran ilişkileri çok hassas bir aşamaya geldi ve şu anda, İran liderliği kararını verip Lübnan işlerine müdahalesini durdurmadığı sürece, kontrolden çıkma ve önlenemez olumsuz sonuçlar doğurma riskiyle karşı karşıya. Önde gelen bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a durumu böyle aktardı. İran'ın Beyrut'taki elçileri müdahaleyi reddederken, Lübnan'daki resmi makamlar müdahaleyi kanıtlayan delillere sahip olduklarını vurguluyor.

Kaynak, İran'ın müdahalesine örnekler verdi; bunlardan ilki, resmi davet olmadan elçilerin gelmesiydi ve resmi görüşmelerinin çoğunun, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin önderliğindeki görüşmelerini haklı çıkarmak için siyasi bir kılıf sağlama bağlamında kaldığını vurguladı.