Hamas hücresine suikast, arabulucuların çabalarını zorlaştırıyor

İsrail, Eriha’da 5 Filistinliyi öldürdü olası misillemeye hazırlanıyor

İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)
İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)
TT

Hamas hücresine suikast, arabulucuların çabalarını zorlaştırıyor

İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)
İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)

İsrail ordusu, yaklaşık 10 gün önce ‘Almog’ kavşağı yakınlarındaki bir restorana silahlı saldırı düzenlemeye çalışan Hamas hücresi oldukları gerekçesiyle Batı Şeria’nın sınır kenti Eriha’da 5 Filistinliye suikast düzenledi. İsrail, güçleri ile 5 silahlı Filistinli arasında gerçekleşen dört saatlik operasyonu ‘iki ordu arasındaki savaş’ olarak nitelendirdi. Ayrıca güçlerinin, Filistin kasabasını dokuz gün boyunca kuşattığını ve pazartesi günü şafak vakti baskın kararı aldığını söyledi.
İsrail ordu sözcüsü, güçlerinin benzeri görülmemiş bir uygulamayla 5 militanı öldürdüğünü ve cesetlerini alıkoyduğunu duyurdu. Ordu ve Şin Bet iç güvenlik servisi tarafından yapılan ortak açıklamada, İsrail özel kuvvetlerinin silahlıların kaldığı ‘ahşap bir kulübeyi’ kuşattığını ve silahlı çatışmada 5 kişiyi öldürdüğünü belirtti.
Filistin Sağlık Bakanlığı, Eriha’ya düzenlenen saldırıda biri başından olmak üzere 3 kişinin yaralandığını ve durumlarının stabil olduğunu açıkladı.
ABD, Mısır ve Ürdün’ün müdahaleleri ortasında ordunun Batı Şeria’daki faaliyetleri sakinleştirmek ve gerginliğin tırmanmasını önlemek amacıyla operasyonlarını azaltması amaçlanıyor.
İsrail, 5 genci öldürerek, 28 Ocak’ta Almog kavşağında bulunan bir restorana yönelik silahlı saldırıdan bu yana Eriha’da devam eden kuşatmayı sonlandırdı.
İsrail ordusu, operasyonun yapıldığı gün saldırıyı gerçekleştirenlerin bir fotoğrafını ve silahlı kişilerin üzerlerinde Hamas logosu bulunan silahlarının bir fotoğrafını yayınladı. Daha sonra ise Filistinliler, zemini kanla kaplı olan kulübenin fotoğraflarını yayınladı.
İsrail medyası, 5 Filistinlinin isimlerini, ‘Almog kavşağında silahlı saldırıyı gerçekleştiren Rıfat Uveydat, Malik Lafi, Rıfat’ın kardeşi İbrahim Uveydat, Ethem Uveydat ve Sair Uveydat’ olarak açıkladı.
Radikalizm yanlısı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir, hücrenin tasfiye edilmesine övgüde bulunurken, her ‘teröristin’ sonunun ölüm olduğunu vurguladı. İsrail güvenlik birimleri de olası bir misilleme için hazırlanmaya başladı.
İsrailli gazeteci Ohad Hamo, “Cenin’den farklı olarak, bu kez Ürdün Vadisi’ndeki Almog kavşağında bulunan restorana yapılan saldırının ve Akabat Cebr kampındaki çatışmaların arkasında Hamas hareketi var. Bugün Gazze Şeridi’nden bombardıman yapılırsa şaşırmayın. Bu sefer açık bir şekilde Hamas’ın parmak izi var” dedi.
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, “Tugaylar, topraklarımızdan işgal bozguna uğratılıncaya kadar halkımızın tüm devrimcileriyle birlikte faaliyetlerine devam edecektir” açıklamasında bulundu. Heniyye ayrıca, “İşgalcilerin Batı Şeria topraklarında uyguladığı katliamların devam etmesi, onun için bir felaket olacak ve işgalciler sükûnete ermeyecektir” şeklinde konuştu.
Heniyye’nin, Batı Şeria’da ateşkes durumunu ele almak üzere Mısır’ın davetiyle bir Hamas heyetinin başında 6 Şubat’ta Kahire’ye gitmesi bekleniyordu. İsrail’in operasyonu, özellikle de Hamas’ın Gazze’den yanıt verme kararı alması halinde, arabulucuların çabalarını sekteye uğratabilir ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı ‘İsrail ile güvenlik koordinasyonunu yeniden başlatmaya’ ikna etme çabalarını da engelleyebilir. Abbas, geçen pazar günü geç saatlerde Filistin güvenlik teşkilatından yetkililerle bir araya geldi. Görüşmede, güvenlik koordinasyonunu durdurmayı, uluslararası forumlara ve mahkemelere yönelmeyi ve Filistinlilerin haklarını ve ulusal çıkarlarını korumayı amaçlayan diğer kararlar da dahil Filistin liderliği tarafından alınan önlemler ve kararlar ele alındı.
İsrail ordusu, medya organlarına yaptığı açıklamada, saldırgan güçler arasında 10’dan fazlasının ‘Usud el-Gor’ adlı bir güce mensup kadınlar olduğunun altını çizdi.
Filistinlilerin İsrail hedeflerine karşı düşmanca operasyonlar planladığını iddia eden istihbarat bilgileri ortasında Batı Şeria, kamplara ve kasabalara sık sık baskınlar düzenleyen İsrail güçleri ile sürekli tırmanışa ve zaman zaman çatışmalara tanık oluyor. Bu tırmanış, siyasi bir çözüme inanmayan ve İsrail içinde ve dışında birçok tarafı endişelendiren düşmanca, aşırılık yanlısı bir yaklaşım izleyen aşırı sağcı hükümetin gölgesi altında yaşanıyor. Hükümette, özellikle de Filistinlilerin sınır dışı edilmesini savunan bir ideolojiye sahip olan Ulusal Güvenlik Bakanı’nın yanı sıra açık bir yerleşim ideolojisiyle hareket eden Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de bulunuyor.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.