Hamas hücresine suikast, arabulucuların çabalarını zorlaştırıyor

İsrail, Eriha’da 5 Filistinliyi öldürdü olası misillemeye hazırlanıyor

İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)
İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)
TT

Hamas hücresine suikast, arabulucuların çabalarını zorlaştırıyor

İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)
İsrail’in Batı Şeria’daki Eriha yakınlarında 5 Filistinliyi hedef almasının ardından Filistinliler, operasyon bölgesini denetliyor (EPA)

İsrail ordusu, yaklaşık 10 gün önce ‘Almog’ kavşağı yakınlarındaki bir restorana silahlı saldırı düzenlemeye çalışan Hamas hücresi oldukları gerekçesiyle Batı Şeria’nın sınır kenti Eriha’da 5 Filistinliye suikast düzenledi. İsrail, güçleri ile 5 silahlı Filistinli arasında gerçekleşen dört saatlik operasyonu ‘iki ordu arasındaki savaş’ olarak nitelendirdi. Ayrıca güçlerinin, Filistin kasabasını dokuz gün boyunca kuşattığını ve pazartesi günü şafak vakti baskın kararı aldığını söyledi.
İsrail ordu sözcüsü, güçlerinin benzeri görülmemiş bir uygulamayla 5 militanı öldürdüğünü ve cesetlerini alıkoyduğunu duyurdu. Ordu ve Şin Bet iç güvenlik servisi tarafından yapılan ortak açıklamada, İsrail özel kuvvetlerinin silahlıların kaldığı ‘ahşap bir kulübeyi’ kuşattığını ve silahlı çatışmada 5 kişiyi öldürdüğünü belirtti.
Filistin Sağlık Bakanlığı, Eriha’ya düzenlenen saldırıda biri başından olmak üzere 3 kişinin yaralandığını ve durumlarının stabil olduğunu açıkladı.
ABD, Mısır ve Ürdün’ün müdahaleleri ortasında ordunun Batı Şeria’daki faaliyetleri sakinleştirmek ve gerginliğin tırmanmasını önlemek amacıyla operasyonlarını azaltması amaçlanıyor.
İsrail, 5 genci öldürerek, 28 Ocak’ta Almog kavşağında bulunan bir restorana yönelik silahlı saldırıdan bu yana Eriha’da devam eden kuşatmayı sonlandırdı.
İsrail ordusu, operasyonun yapıldığı gün saldırıyı gerçekleştirenlerin bir fotoğrafını ve silahlı kişilerin üzerlerinde Hamas logosu bulunan silahlarının bir fotoğrafını yayınladı. Daha sonra ise Filistinliler, zemini kanla kaplı olan kulübenin fotoğraflarını yayınladı.
İsrail medyası, 5 Filistinlinin isimlerini, ‘Almog kavşağında silahlı saldırıyı gerçekleştiren Rıfat Uveydat, Malik Lafi, Rıfat’ın kardeşi İbrahim Uveydat, Ethem Uveydat ve Sair Uveydat’ olarak açıkladı.
Radikalizm yanlısı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir, hücrenin tasfiye edilmesine övgüde bulunurken, her ‘teröristin’ sonunun ölüm olduğunu vurguladı. İsrail güvenlik birimleri de olası bir misilleme için hazırlanmaya başladı.
İsrailli gazeteci Ohad Hamo, “Cenin’den farklı olarak, bu kez Ürdün Vadisi’ndeki Almog kavşağında bulunan restorana yapılan saldırının ve Akabat Cebr kampındaki çatışmaların arkasında Hamas hareketi var. Bugün Gazze Şeridi’nden bombardıman yapılırsa şaşırmayın. Bu sefer açık bir şekilde Hamas’ın parmak izi var” dedi.
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, “Tugaylar, topraklarımızdan işgal bozguna uğratılıncaya kadar halkımızın tüm devrimcileriyle birlikte faaliyetlerine devam edecektir” açıklamasında bulundu. Heniyye ayrıca, “İşgalcilerin Batı Şeria topraklarında uyguladığı katliamların devam etmesi, onun için bir felaket olacak ve işgalciler sükûnete ermeyecektir” şeklinde konuştu.
Heniyye’nin, Batı Şeria’da ateşkes durumunu ele almak üzere Mısır’ın davetiyle bir Hamas heyetinin başında 6 Şubat’ta Kahire’ye gitmesi bekleniyordu. İsrail’in operasyonu, özellikle de Hamas’ın Gazze’den yanıt verme kararı alması halinde, arabulucuların çabalarını sekteye uğratabilir ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı ‘İsrail ile güvenlik koordinasyonunu yeniden başlatmaya’ ikna etme çabalarını da engelleyebilir. Abbas, geçen pazar günü geç saatlerde Filistin güvenlik teşkilatından yetkililerle bir araya geldi. Görüşmede, güvenlik koordinasyonunu durdurmayı, uluslararası forumlara ve mahkemelere yönelmeyi ve Filistinlilerin haklarını ve ulusal çıkarlarını korumayı amaçlayan diğer kararlar da dahil Filistin liderliği tarafından alınan önlemler ve kararlar ele alındı.
İsrail ordusu, medya organlarına yaptığı açıklamada, saldırgan güçler arasında 10’dan fazlasının ‘Usud el-Gor’ adlı bir güce mensup kadınlar olduğunun altını çizdi.
Filistinlilerin İsrail hedeflerine karşı düşmanca operasyonlar planladığını iddia eden istihbarat bilgileri ortasında Batı Şeria, kamplara ve kasabalara sık sık baskınlar düzenleyen İsrail güçleri ile sürekli tırmanışa ve zaman zaman çatışmalara tanık oluyor. Bu tırmanış, siyasi bir çözüme inanmayan ve İsrail içinde ve dışında birçok tarafı endişelendiren düşmanca, aşırılık yanlısı bir yaklaşım izleyen aşırı sağcı hükümetin gölgesi altında yaşanıyor. Hükümette, özellikle de Filistinlilerin sınır dışı edilmesini savunan bir ideolojiye sahip olan Ulusal Güvenlik Bakanı’nın yanı sıra açık bir yerleşim ideolojisiyle hareket eden Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de bulunuyor.



İsrail ordusu: El Halil yakınlarında araçla saldırı olayı yaşandı, geniş çaplı insan avı başlatıldı

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
TT

İsrail ordusu: El Halil yakınlarında araçla saldırı olayı yaşandı, geniş çaplı insan avı başlatıldı

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (DPA)

İsrail ordusu dün akşam yaptığı açıklamada, el Halil yakınlarında bir araçla saldırı gerçekleştiğini ve askerlerin saldırgana ateş açarak karşılık verdiğini, geniş çaplı bir insan avı başlatarak karşılık verdiğini duyurdu.

Ordu, Batı Şeria'da el Halil yakınlarındaki Yehuda Kavşağı'na araçlı saldırı ihbarı üzerine bölgeye birlik gönderildiğini belirtti.

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)

Açıklamada, "Askerler, saldırının failini bulmak için geniş çaplı arama çalışmaları yürütüyor ve ayrıntılar daha sonra açıklanacak" ifadelerine yer verildi. Yerel basında yer alan bazı haberlere göre olayda bir kadın asker yaralandı.

Araçla gerçekleştirilen saldırının sonuçları ve faili hakkında henüz bir açıklama yapılmadı.


Hamas: Gazze'ye giren tırlar asgari temel ihtiyaçları karşılamıyor

İnsani yardım taşıyan bir kamyon, Kerem Ebu Salim sınır kapısından Gazze Şeridi'ne doğru yola çıktı (Reuters)
İnsani yardım taşıyan bir kamyon, Kerem Ebu Salim sınır kapısından Gazze Şeridi'ne doğru yola çıktı (Reuters)
TT

Hamas: Gazze'ye giren tırlar asgari temel ihtiyaçları karşılamıyor

İnsani yardım taşıyan bir kamyon, Kerem Ebu Salim sınır kapısından Gazze Şeridi'ne doğru yola çıktı (Reuters)
İnsani yardım taşıyan bir kamyon, Kerem Ebu Salim sınır kapısından Gazze Şeridi'ne doğru yola çıktı (Reuters)

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, Gazze Şeridi'ne giren yardım kamyonlarının halkın asgari temel ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzak olduğunu belirterek, Şeride izin verilen yardımların niteliğinde köklü bir değişiklik yapılması çağrısında bulundu.

Kasım dün yaptığı açıklamada, "İşgalin girmesine izin verdiği kamyonların çoğu ticari sektöre ayrılmış olup, mevcut insani felaket nedeniyle vatandaşlar için gerekli görülmeyen ilave malzemeler taşımaktadır" dedi.

Kasım, "İki milyondan fazla insanı etkileyen krizin boyutuna uygun miktarda temel yardım malzemesi taşıyan kamyonların getirilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

Kasım, kış ve sert hava koşullarının yaklaştığı bu günlerde, arabuluculara ve ilgili tüm ülkelere, mobil evler (karavanlar) getirmek ve sivilleri kurtarmak için "ciddi ve acil adımlar atma" çağrısında bulundu.


Suriye İçişleri Bakanlığı'nın yeni kimlik kutlamaları fahri rütbelerle ilgili tartışmanın gölgesinde kaldı

Şam sokaklarındaki yeni Suriye polis araçlarından oluşan büyük bir geçit töreni (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)
Şam sokaklarındaki yeni Suriye polis araçlarından oluşan büyük bir geçit töreni (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)
TT

Suriye İçişleri Bakanlığı'nın yeni kimlik kutlamaları fahri rütbelerle ilgili tartışmanın gölgesinde kaldı

Şam sokaklarındaki yeni Suriye polis araçlarından oluşan büyük bir geçit töreni (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)
Şam sokaklarındaki yeni Suriye polis araçlarından oluşan büyük bir geçit töreni (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)

Mustafa Rüstem

Suriye İçişleri Bakanlığı'nın yeni görsel kimliğinin lansmanı sırasında Şam sokaklarında dolaşan lüks araç konvoyu bir kutlama vesilesi gibi görünüyordu. Ancak bu aynı zamanda, Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden sonra tüm personel ve memurlarının terhis edilmesinin ardından iç güvenlik teşkilatının yeniden yapılandırılmasına, yerlerine yeni birliklerin getirilmesine yönelik çabaların da olduğunu gösterdi.

Bu sahnelere rağmen, gözlemciler, Suriye İçişleri Bakanlığı'nın kimlik lansmanı ile Türkiye'de yeni güvenlik ve polis araçlarından oluşan bir filonun sergilenmesiyle aynı zamana denk gelen Suriye’deki modern araç geçit töreni arasındaki bağlantıyı sorguluyorlar. Bu olayların zamanlaması arasında bir bağlantı olup olmadığı, Türkiye’ye bağlılık konusunda gizli mesaj taşıyıp taşımadığını, yahut zamanlamanın sadece bir tesadüf olup olmadığını sorguluyorlar.

Çelişkili duygular

Şam’daki bu sahne, çelişkili görüşlere yol açtı. Bazı Suriyeliler, bunu kuşatma ve yoksulluktan bitkin ve yorgun düşmüş bir halk için hiçbir işe yaramayan, sadece görsel bir “dekor” için yapılmış bir harcama olarak gördü. Ancak bazıları da, bu araçları bir ilerleme tezahürü, özellikle güvenlik ve istihbarat servislerinin tekelinde olan Station Wagon Peugeot araçlar gibi Esad döneminin eski, harap arabalarının yerini alan hoş bir değişiklik olarak gördü. Zira bu araçlar, onlarca yıl boyunca Suriyelilerin hafızasına baskının ve demir yumruk yönetiminin araçları olarak kazındılar.

dfrgt
Trafik Dairesi'nin modernize edilmiş araçları ve motosikletleri, daha gelişmiş bir profesyonel varlığı yansıtıyor (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)

Şam Valisi Mahir Mervan İdlibi ise etkinlik sırasında düzenlediği basın toplantısında, İçişleri Bakanlığı'nın yeni kimliğinin yalnızca bir formalite değil, geleceğe yönelik yeni bir vizyon olduğunu belirtti. Bu arada, İçişleri Bakanlığı Sözcüsü, bir aracın hangi makama ait olduğunun belirlenmesi de dahil olmak üzere bu kimliğin faydalarını sıraladı.

Yeniden yapılandırma ve rütbeler

Bu arada, İçişleri Bakanı Enes el-Hattab'ın mart ayında göreve başlamasından bu yana Suriye hükümeti tarafından bir dizi atama ve kararı içeren yeni bir yeniden yapılandırmanın hayata geçirildiği konuşuluyor. Bunlar arasında, polis, göç, pasaport ve nüfus müdürlüğü gibi birçok alanı denetlemek üzere farklı rütbelerden altı bakan yardımcısının atanması da yer alıyor. Bu atamaların ardından, halen hükümetin kontrolü dışında olan Haseke ve Rakka hariç olmak üzere, tüm illerdeki iç güvenlik müdürlüklerine 12 müdür atanması kararı alındı.

Aynı zamanda, bakanlıkta görev yapan bazı din adımlarına yaş ve görev yerlerine göre askeri rütbeler verileceğine dair bilgiler de dolaşıyor. Yerel medya kuruluşları, bu din adamlarının sayısının 70'e ulaştığını bildirdi. Yerel haber sitesi “Hashtag”, bazılarının ortaokul diplomasına bile sahip olmadığını, ayrıca şube ve üst düzey daire başkanlarına albay rütbesi verildiğini aktardı.

fbg
Yeni araçlar, karayollarının düzenlenmesine katkıda bulunan ileri teknolojilerle donatılmış (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)

Güvenlikle ilgili gözlemcilere göre, özellikle din adamlarının artan nüfuzu ve üst düzey görevlere atanmaları göz önüne alındığında, rütbe almaya hak kazanan din adamları arasında, İçişleri Bakanlığı'nın iç güvenlik, polis, kapsamlı bir eğitim, yıllar içinde edinilmiş bir deneyim ve bilgi gerektiren suç soruşturmaları gibi uzmanlık alanıyla çelişen, Şeriat hukuku diplomasına sahip olanlar da bulunuyor.

Bu haberler, Suriye İçişleri Bakanlığı'nın devrik rejim döneminde görev yapmış binlerce suç ve güvenlik uzmanını görevinden almasının ortasında geldi. Yeni yönetim, tüm güvenlik kurumlarını, orduyu ve siyasi partileri lağvederken, Savunma ve İçişleri Bakanlıkları hâlâ rejimin 8 Aralık 2024'teki çöküşünün ardından yaşanan büyük kayıpların yaralarını sarmaya çalışıyor. Ortaya çıkan kaos ve güvenlik zafiyeti, Suriye devriminin “savaşçılara ve cihatçılara” güvenerek ülke genelinde güvenliği ve emniyeti yeniden tesis etmek için acil çözümler aramasını gerektiriyor.

Fahri rütbeler

Bu haberler ışığında, askeri ve güvenlik meseleleri araştırmacısı Albay Muhsin Hamdan, “Cumhurbaşkanı, Ordu ve Silahlı Kuvvetler Komutanı adına bir kararname yayınlanmadıkça askeri rütbelerin verilmesiyle ilgili tüm söylemlerin asılsız olduğunu ve hiçbir dayanağı olmadığını” kesin bir dille belirtti. Kişinin takdiri hak eden seçkin bir kahramanlık eylemi gerçekleştirmesi halinde fahri askeri rütbenin kararnameyle verilebileceğini, ancak bunun “fahri rütbe” olarak kalacağını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia'dan aktardığı röportaja göre  Hamdan, “Din adamlarına verildiği iddia edilen rütbeler hakkındaki araştırmalar ve soruşturmalar sonucunda, bu bilginin yanlış ve hiçbir dayanağı olmadığı ortaya çıktı. Mevcut bilgilere göre, bir çalışma devam ediyor ve konu yıl sonuna kadar incelenecek ve bu noktada, Esed rejiminden ayrılık sırasında sahip olunan rütbe ve hizmet yılı esas alınarak uygun işlem yapılacak.”

Askeri ve güvenlik meseleleri araştırmacısı, askeri rütbelerin askeri okullara katılım sistemi kapsamında nasıl verildiğini de açıkladı. Bir subay, üç yıllık bir eğitimden geçtikten sonra tüm sınavları başarıyla geçmesinin ardından, (deneme süresinde olan) teğmen rütbesiyle mezun olur. Deneme süresi iki yıl sürmektedir ve sonunda terfi eder ve rütbesi onaylanır. Akademik eğitim ve öğretim görenler beş yıllık bir eğitimden geçerler ve eğitim süresince yapılan bütün sınav ve çalışmaları başarıyla tamamlamaları halinde üsteğmen rütbesini alırlar.

sdfrgt
Şam'da İçişleri Bakanlığı araçlarının görsel kimliğinin sergilenmesi geniş çaplı etkileşimlere yol açtı (İçişleri Bakanlığı'nın X hesabından)

“Her rütbe ile bir sonraki rütbe arasında, subayın onaylı bir derecelendirme ölçeğine göre (iyi ve üzeri) dört yıllık bir değerlendirme süreci vardır. Askeri kurumdaki terfi sistemi ve tüm terfiler, aynı zamanda cumhurbaşkanı olan başkomutan tarafından imzalanan özel bir kararname ile düzenlenir” dedi.

Albay Hamdan, yapılan açıklamalarda tüm Esed ordusundan ayrılan subayların göreve iade edilmesi yönünde bir niyet görülse de, bu sayının Savunma ve İçişleri Bakanlıkları için hâlâ düşük olduğunu düşünüyor. Ona göre bakanlıklar bu sayının birkaç katına ihtiyaç duyuyorlar. Bu açığı kapatmak için de kısa süreli kurslar düzenlenmesinin ve mezunlar verilmesinin veya bazı din adamlarına rütbe verilmesinin mümkün olabileceğini, ancak bu sonuncusunun nihayetinde “yanlış bir prosedür” olduğunu ifade etti.

Yetkinlikler ve cihatçılar

Bu arada, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Direktörü Rami Abdurrahman, “Suriye'deki güvenlik yönetiminin, çoğu yeterli deneyime sahip olmayan, yalnızca ilkokul veya ortaokul mezunu olan din adamları tarafından yönetildiğine” inanıyor.

 “Gözlemciler, güvenlik teşkilatlarının Genel Güvenlik adı altında tek bir kurumda birleştirilmesinin ardından yeni yapının olumlu yönleri olduğunu düşünüyor. Daha önce, teşkilatlar çok sayıdaydı ve güvenlik, askeri güvenlik, devlet güvenliği ve siyasi güvenlik gibi farklı uzmanlıklara sahipti. Her birinin tüm şehirlerde şubeleri vardı ve bunlar birbiriyle uyumlu bir şekilde çalışmıyordu, bürokrasi ile doğrudan cumhurbaşkanlığına bağlı üst düzey yönetimler bunlarda etkili olabiliyordu” diyor.

Yeni makamlar, Aralık 2024'te Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'nın Esed ordusunu feshetmesinin ardından, yeni Suriye ordusunun kurulması kapsamında Savunma Bakanlığı'na yeni katılan örgüt liderlerine yüksek askeri rütbeler verdi. Bunlar arasında tümgeneral, tuğgeneral ve albay rütbeleri verilen yabancı cihatçılar da vardı.

Esed döneminde Suriye devriminin patlak vermesiyle düzenli kuvvetlerden ayrılan subaylar, terfi ve atama listelerinin gözden geçirilmesini talep etmişlerdi, çünkü listede yer alan isimlerin çoğu sivildi. Askeri kurum içindeki bu atamalar ve kararlar, özellikle uzmanlar başta olmak üzere ulusal yetkinlikleri dikkate almıyor ve sadakati ön planda tutuyor.