Çok parçalı İran muhalefeti birlik peşinde

İranlı muhalifler Avrupa’nın farklı noktalarında protesto gösterileri düzenledi

İranlı kadınlar, Paris'teki protestocularla dayanışma amacıyla bir muhalefet yürüyüşüne katıldı (AFP)
İranlı kadınlar, Paris'teki protestocularla dayanışma amacıyla bir muhalefet yürüyüşüne katıldı (AFP)
TT

Çok parçalı İran muhalefeti birlik peşinde

İranlı kadınlar, Paris'teki protestocularla dayanışma amacıyla bir muhalefet yürüyüşüne katıldı (AFP)
İranlı kadınlar, Paris'teki protestocularla dayanışma amacıyla bir muhalefet yürüyüşüne katıldı (AFP)

Sosyal ağlarda dolaşıma sokulan videolara göre, yurtdışında yaşayan binlerce İranlı, ülkedeki mevcut yöneticilerin iktidarına son verilmesi çağrısı yapan protestoları desteklemek için İran rejimini kınayan mitingler düzenledi.
Muhalefetin çağrısıyla başlayan yürüyüşler, Avrupa başkentlerine ulaşmadan önce Avustralya ve Yeni Zelanda'da başladı. Yürüyüşler, son beş aydır diasporadaki İranlıları bir araya getiren tüm protestolar gibi Kanada ve ABD'de de sürüyor.
Fransa'nın başkenti Paris'te Eyfel Kulesi yakınında toplanan İranlı protestocular, Tahran rejimini kınayan sloganlar attı. İranlılar, İtalya'nın Bologna kentinde gösteriler düzenledi. Katılımcılar, Şervin Hacıpur’a ait toplumsal değişim yaratan şarkılar kategorisinde uluslararası Grammy ödülünü kazanan ve protestocular için marşa dönüşen “Baraye” (İçin) şarkısını söyledi.
Halkın Mücahitleri Örgütü taraftarlarının da Paris'te gösteri yapması bekleniyor.
İspanya’nın başkenti Madrid'de bir grup İranlı kadın, kana bulanmış kefenlerini giyerek sembolik gösteri yaptı. Rejim tarafından infaz edilen 4 protestocunun fotoğrafını taşıdı.
Almanya'da Münster, Düsseldorf ve Hamburg kentlerinde toplanan İranlılar, İranlıları birlik olmaya, Batılı hükümetleri rejime baskı yapmaya çağıran sloganlar attı.
İranlıların Şah rejimine desteğini simgeleyen eski ulusal İran bayrağını dalgalandıran onlarca gösterici ise Oslo'daki gösterilere katıldı. İran’ın Kopenhag Büyükelçiliği önüne gelen yüzlerce protestocu resmini taşıyan sembolik mezarların önünde sıraya girdi. Stockholm'de de İranlılar soğuğa rağmen yetkilileri kınayan mitinglere katıldı.
İstanbul'da da bir grup İranlı muhalif, anavatanlarındaki protestoları desteklemek için sloganlar attı.
Yurtdışındaki sekiz İranlı muhalif, Cuma günü parçalanmış muhalefeti birleştirmenin yollarını tartıştı. Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığı habere göre Nobel ödüllü Şirin Ebadi, Washington DC’deki Georgetown Üniversitesi'nde önde gelen muhalefet figürlerinin bir araya geldiği video bağlantısı aracılığıyla şunları söyledi: "İslam Cumhuriyeti rejimi hala farklılıklarımız sayesinde var ve biz de sandığa gelene kadar farklılıklarımızı bir kenara bırakmalıyız."
Devrik İran Şahı'nın oğlu Rıza Pehlevi'ye neden sekiz lider arasındaki bir Kürt lider olduğu sorulduğunda, "Katılmak için davetiye beklemeye gerek yok... Bu bedava bir otobüs!" diyerek yanıt verdi.
İran muhalefeti uzun süredir yurtiçinde ve yurtdışında; monarşistler, cumhuriyetçiler, solcular, Araplar, Türkler, Azeriler, Kürtler, Beluciler ve Türkmenler’in de aralarında bulunduğu etnik azınlıkları bir araya getiren örgütler de dahil olmak üzere çeşitli fraksiyonlara bölünmüş durumda.



Trump ve Carney arasında ticaret ve egemenlik konuları merkezli gergin görüşme

ABD Başkanı Donald Trump'ın Kanada Başbakanı Mark Carney ile Beyaz Saray'da yaptığı görüşmeden (AP)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Kanada Başbakanı Mark Carney ile Beyaz Saray'da yaptığı görüşmeden (AP)
TT

Trump ve Carney arasında ticaret ve egemenlik konuları merkezli gergin görüşme

ABD Başkanı Donald Trump'ın Kanada Başbakanı Mark Carney ile Beyaz Saray'da yaptığı görüşmeden (AP)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Kanada Başbakanı Mark Carney ile Beyaz Saray'da yaptığı görüşmeden (AP)

ABD Başkanı Donald Trump ile Kanada Başbakanı Mark Carney arasında Beyaz Saray'da yapılan görüşme, Cumhuriyetçi Başkan’ın ticaret savaşı ve ülkesinin kuzey komşusu Kanada’yı ilhak etme tehditleri nedeniyle gergin geçti.

Trump ve Carney, Oval Ofis'teki ilk görüşmelerinde ve yüzlerindeki gülümsemenin ardında tutumlarını korudu. Carney, ülkesinin ‘asla satılık olmadığını’ vurgularken, Trump ‘asla, asla dememesi gerektiğini’ söyledi. Carney daha sonra ABD Başkanı'ndan Kanada'yı ülkesinin 51’inci eyaleti olarak tanımlamayı bırakmasını istediğini belirtti. Bu tanımlamayı aylardır yapan Trump, dünkü görüşmede ‘büyük bir evlilik’ için fırsat olduğunu vurguladı.

Trump ile görüşmesinin ardından Kanada’nın Washington Büyükelçiliği’nde bir basın toplantısı düzenleyen Carney, Trump’tan böyle bir talepte bulunup bulunmadığı sorusuna Fransızca olarak verdiği yanıtta “Evet, bugün bunu yaptım. Bu fikri tekrarlamanın yararlı olmadığını söyledim” dedi. Carney, bundan bir hafta önce ülkesinde yapılan seçimlerde, tehditleri pek çok Kanadalıyı endişelendiren ABD Başkanı Trump’a karşı koyma vaadiyle zafer kazandı. Ancak, olası bir ticaret anlaşmasını bozma korkusuyla Trump'ı kızdırmaktan kaçınmak zorunda kaldı.

Ancak ABD Başkanı Trump, Kanada Başbakanı Carney ile görüştükten sonra bile gümrük tarifeleri konusundaki kararlarından geri adım atmayacağını yineledi. Özellikle Kanada'dan gelen çelik ve alüminyuma gümrük vergisi uygulayan Trump, ülkesinin kuzey komşusunu tüm ticaret ürünlerine yüzde 25 gümrük vergisi uygulamakla tehdit ediyor.

Kanada'nın ekonomik olarak kendi başının çaresine bakabilmesi gereken bir ülke olduğunu söyleyen Trump, “Kanada'yı sübvanse etmemiz için hiçbir neden yok” ifadelerini kullandı.

Buna karşın Trump, Ottawa ile yeni bir ticaret anlaşmasına varmak istiyor. Zira ilk başkanlık döneminde iki ülke arasında imzalanan serbest ticaret anlaşması halen yürürlükte.

Öte yandan Carney, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Bunlar çok karmaşık müzakereler, ancak ilerleme kaydettik” dedi ve Vatikan Kardinaller Meclisi'nin yeni Papa'yı seçmek üzere toplandığı bu dönemde sıkça kullanılan bir terimi kullanarak ‘beyaz dumanın’ hemen yükselmesini beklemediğini yineledi.

Trump ile yaptığı görüşmeleri ‘oldukça yapıcı’ olarak nitelendiren Carney, devam eden ticaret anlaşmazlığına ilişkin diyaloğun özellikle haziran ayında Alberta'nın Kananaskis kentinde düzenlenecek G7 zirvesinde olmak üzere ‘önümüzdeki haftalarda’ devam edeceğini söyledi.

Trump'ın konuğunu ‘çok yetenekli’ ve ‘çok iyi’ bir adam olarak tanımladığı ve hiç sevmediği eski Başbakan Justin Trudeau'yu eleştirdiği toplantı dostane bir diyalogla başladı. Carney’in kelimelerini çok dikkatli seçen sakin kişiliği, Trump'ın fevri kişiliğinden ve Trudeau'nun çok açık mizacından oldukça farklı bir çizgi çizdi.

Ancak Trump Kanada'nın ilhak edilebileceği konusunda ısrar edince, Oval Ofis'teki atmosfer hızla değişip gergin ve hava hakim oldu. Carney, defalarca kez ev sahibinin sözünü kesmemek için kendini tutmak zorunda kaldı. Daha sonra Trump, Carney ile yaptığı görüşmeyi ‘çok iyi’ olarak nitelendirdi.

Carney, ülkesindeki son seçimlerden zaferle çıktı. Oysa lideri olduğu Liberal Parti birkaç ay öncesine kadar anketlerde büyük bir yenilgi ihtimaliyle karşı karşıyaydı. Trump dün gazetecilere konuşurken Carney’in Kanada’ya yönelik gümrük vergileri uygulama ve ilhak etme tehditlerine karşı koyacak kişi olarak elde ettiği seçim zaferine atıfla, “Ben onun başına gelen en iyi şeyim” diye espri yaptı.