2035'te 4 milyardan fazla kişinin aşırı kilolu veya obez olacağı tahmin ediliyor

Söz konusu yılda obezite hastası çocuk ve gençlerin oranının, 2020 yılına kıyasla iki katına çıkması bekleniyor

Dünyada artan obezite oranlarının küresel ekonomi üzerinde önemli bir etkisi olacak (Reuters)
Dünyada artan obezite oranlarının küresel ekonomi üzerinde önemli bir etkisi olacak (Reuters)
TT

2035'te 4 milyardan fazla kişinin aşırı kilolu veya obez olacağı tahmin ediliyor

Dünyada artan obezite oranlarının küresel ekonomi üzerinde önemli bir etkisi olacak (Reuters)
Dünyada artan obezite oranlarının küresel ekonomi üzerinde önemli bir etkisi olacak (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, dünya genelinde 1 milyardan fazla aşırı kilolu veya obezite hastası bulunurken 2035’te bu sayının 4 milyarı aşacağı tahmin ediliyor.
"Sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi" olarak tanımlanan obezite hastalığı, modern zamanların en büyük sağlık sorunlarından biri olarak öne çıkıyor.
DSÖ'ye göre, dünya genelinde 1 milyardan fazla kişi aşırı kilolu veya obez sayılıyor. Bu kişilerin 650 milyonunu yetişkinler, 340 milyonunu gençler, 39 milyonunu çocuklar oluşturuyor.
Her 7 erkekten 1’i ve her 5 kadından 1’i obeziteyle mücadele ediyor.
Obez olanların sayısı her geçen gün artarken Dünya Obezite Federasyonu tarafından yayımlanan veriler, fazla kilo ve obezite ile mücadele edenlerin sayısının, 2035’te 4 milyarı aşacağını gösteriyor.
2035 yılında aşırı kilolu veya obezite hastası çocuk ve gençlerin oranının, 2020'ye kıyasla iki katına çıkması; 18 yaş altı erkek çocuklarda bu oranının yüzde 100, kız çocuklarında ise yüzde 125 artması bekleniyor.
ABD, Çin, Brezilya, Hindistan ve Rusya’da görülen obezite vakaları, dünyadaki tüm vakaların yaklaşık üçte birini oluşturuyor.
Kalp, böbrek, karaciğer ve üreme organlarını etkileyen fazla kilolar diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon, felç ve farklı kanser türlerine yol açarak yaşamı tehdit ediyor.

- Kadınlar arasında obezite oranı en yüksek ülke, Tonga
Obezite, kadınlarda daha çok görülüyor.
Kadınlarda obezite oranının en yüksek olduğu ülke yüzde 82,8 ile Güney Pasifik Okyanusu'ndaki ada ülkesi Tonga. Bu ülkeyi, yüzde 73,7 ile Wallis ve Futuna, yüzde 70,7 ile Cook Adaları, yüzde 68,6 ile Samoa takip ediyor.
Bunun yanı sıra Kuveyt yüzde 49,1, Mısır 48,8 ve Libya yüzde 47,4 ile Doğu Akdeniz'de kadınlarda obezitenin en fazla görüldüğü ülkeler olarak öne çıkıyor.
Avrupa’da ise yüzde 34,1 ile Romanya, yüzde 33,6 ile Yunanistan, yüzde 32,6 ile Letonya ve yüzde 32 ile Portekiz, kadınlarda bu oranın yüksek seyrettiği başlıca ülkeler olarak dikkati çekiyor.
Afrika kıtasında yüzde 41 ile Güney Afrika, yüzde 39 ile Seyşeller, Amerika kıtasında ise yüzde 60 ile Antigua ve Barbuda ve yüzde 54,8 ile Bahamalar, kadınlarda obezite oranının yüksek olduğu ülkeler olarak kayda geçti.
Diğer bazı ülkelerde ise aşırı kilo veya obeziteyle mücadele eden kadınların oranı şöyle:
ABD yüzde 41,8, Rusya 31,4, Türkiye yüzde 30,3, Çin yüzde 6,8, Hindistan yüzde 6,3.

- ABD, obezite oranı en yüksek OECD ülkelerinden
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkeleri arasında en fazla obez oranı, yüzde 42,4 ile ABD'de görülüyor.
2000 yılında yüzde 30,5 olan bu oran, son yıllarda istikrarlı bir artış gösterdi. 2022 itibarıyla ABD’nin 17 eyaletinde obezite oranları yüzde 35’in üzerinde seyrediyor.
Ayrıca ülkedeki 2-19 yaşlarındaki her 5 kişiden 1’i obezite hastası olarak kayda geçti.

- Az gelişmiş ülkelerde obezite oranlarında hızlı artış yaşanıyor
Geçmiş yıllarda sadece yüksek gelirli ülkelerde rastlanan bir sağlık sorunu olan obezite, bugün düşük ve orta gelirli ülkelerde de artıyor.
Veriler, gelecek yıllarda obezitede keskin artışlar yaşayacak ülkelerin 10’undan 9’unun Asya ve Afrika’da yer alan, az gelişmiş ülkeler olacağına işaret ediyor.
Uluslararası toplum, hızlı artışa karşı bu ülkelerin hastalıkla mücadelede yetersiz olduğuna dikkati çekiyor.



Çevreye zarar vermeden tüketilebilecek et miktarı açıklandı

ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)
ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)
TT

Çevreye zarar vermeden tüketilebilecek et miktarı açıklandı

ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)
ABD'nin Virginia eyaletindeki McLean kentinde bir süpermarkette indirime giren sığır etleri (AFP)

Yeni araştırmaya göre, haftada iki tavuk göğsü filetosundan daha azına denk gelen et tüketimi gezegen için sürdürülebilir kabul edilebiliyor.

Hayvancılığın küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 15'inden sorumlu olduğu tahmin edildiğinden, araştırmacılar yıllardır protein ihtiyacını karşılamak için et tüketiminin azaltılıp baklagil alımının artırılması çağrısında bulunuyor.

İnsanları, etin haftada bir kereden daha az yendiği bitki temelli "fleksitaryen" bir diyet benimsemeye çağırıyorlar.

Ancak haftada tam olarak ne kadar et tüketilmesinin tavsiye edildiği belirsizliğini koruyor. Danimarka Teknik Üniversitesi'nden sürdürülebilir kalkınma uzmanı Caroline Gebara, "Artık çoğu kişi hem çevrenin korunması hem de sağlıkla ilgili nedenlerle daha az et yememiz gerektiğinin farkında. Ancak 'daha az'ın ne kadar olduğunu ve büyük resimde gerçekten fark yaratıp yaratmadığını anlamak zor" diyor

Nature Food adlı akademik dergide yayımlanan bu son çalışma, bu miktarı haftada yaklaşık 255 gram olarak belirledi.

Dr. Gebara, "Süpermarketteyken gözünüzde canlandırabileceğiniz ve düşünebileceğiniz somut bir rakam hesapladık, haftada 255 gram kümes hayvanı veya domuz eti" dedi.

Bu, yaklaşık iki tavuk göğsü filetosuna eşdeğer ve bir kişinin gezegene zarar vermeden haftada tüketebileceği et sınırı.

Bu rakam sadece kümes hayvanları ve domuz eti için geçerli. Çalışma, "mütevazı bir sığır eti tüketiminin" bile gezegenin kaldırabileceği sınırı aştığı uyarısını yapıyor.

Dr. Gebara, "Hesaplamalarımız, bir kişinin diyetindeki mütevazı miktarda kırmızı etin bile, çalışmada incelediğimiz çevresel faktörlere dayanarak gezegenin kaynakları yeniden üretebileceği miktarla uyumsuz olduğunu gösteriyor" dedi.

Ancak et içeren diyetler de dahil hem sağlıklı hem de sürdürülebilir olan pek çok başka beslenme şekli var.

Çalışma, sürdürülebilir gıda tercihlerini desteklemek için daha iyi siyasi rehberlik ve kamusal çerçeveler oluşturulması çağrısında bulunuyor.

Araştırma, karbondioksit emisyonları, su ve arazi kullanımı gibi çevresel faktörlerin yanı sıra farklı diyetlerin sağlık üzerindeki etkilerini de göz önünde bulunduruyor.

11 çeşit diyetin 100 binden fazla varyasyonunun incelendiği çalışmada, bunların çevre ve sağlık üzerindeki etkileri hesaplandı. Orta düzeyde kırmızı et tüketiminin bile gezegenin sürdürülebilirlik sınırlarını aştığı sonucuna varıldı.

Öte yandan, pesketaryen, vejetaryen ya da vegan bir diyetin, gezegenin destekleyebileceği sınırlar içinde olma ihtimalinin çok daha yüksek olduğu belirtiliyor.

Süt ürünleri veya yumurta ilaveli vejetaryenlik gibi karışık diyetler de sürdürülebilir olabilir. Dr. Gebara, "Örneğin hesaplamalarımız, sizin için önemliyse, peynir yemenin ve aynı zamanda sağlıklı ve iklim dostu bir diyet benimsemenin mümkün olduğunu gösteriyor" dedi.

Aynı durum yumurta, balık ve beyaz et için de geçerli ancak tabii ki diyetinizin geri kalanının nispeten sağlıklı ve sürdürülebilir olması gerek. Fakat ya hep ya hiç olmak zorunda değil.

Independent Türkçe