İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı: Batı bizi ‘nükleer bir devlet’ olarak kabul etti

Tahran’ın UAEA Temsilcisi Batı’nın ‘nükleer tırmandırma’ suçlamalarını reddediyor

Tahran'daki görüşmelerin arasında Grossi ve İslami (Reuters)
Tahran'daki görüşmelerin arasında Grossi ve İslami (Reuters)
TT

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı: Batı bizi ‘nükleer bir devlet’ olarak kabul etti

Tahran'daki görüşmelerin arasında Grossi ve İslami (Reuters)
Tahran'daki görüşmelerin arasında Grossi ve İslami (Reuters)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) Yönetim Kurulu’nda İran’da yüzde 84'e kadar zenginleştirilmiş uranyum izine rastlanması konusundaki endişelerini dile getiren Batılı tarafların açıklamalarının ardından, İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami “Batı İran’ı nükleer bir devlet olarak kabul etti” ifadelerini kullandı. Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Tesnim Haber Ajansı’na göre İslami, ‘Batı'nın İran'la ilişkilerinde tek seçeneğinin diplomasi’ olduğunu belirtti.
İslami bu açıklamaları yaparken, İran'ın UAEA Temsilcisi Muhsin Neziri Asl, Batılı güçlerin ‘tehlikeli bir nükleer tırmanma’ suçlamasına rağmen ülkesinin nükleer dosyasında iş birliğine hazır olduğunu söyledi.
İran’da nükleer silah üretmek için gereken orana yakın zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları bulunduktan sonra UAEA Genel Direktörü Rafael Grossi geçtiğimiz cuma ve cumartesi günü İran'ı ziyaret ederek, burada Tahran'ın niyeti hakkında ‘güvenceler’ almıştı.
Neziri Asl Fransız Haber Ajansı’na (AFP) verdiği röportajda, “Ortak ilgiyi içeren meseleleri ele almak için önümüzdeki haftalar ve aylarda yapılacak çok iş var. Bu amaçla İran Rafael Grossi ile çalışma yönünde büyük bir arzu gösteriyor. Kavgadan kaçınmalı ve büyük bir sorumluluk duygusuyla birlikte çalışmalıyız” ifadelerini kullandı.
İranlı temsilci bu konuda ve özellikle de Tahran'ın Grossi'nin İran'ın bazı nükleer tesislerdeki güvenlik kameralarını yeniden başlatmayı kabul ettiği yönündeki açıklamalarını reddetmesiyle ilgili daha fazla ayrıntı vermek istemedi.
Bu hafta toplanan UAEA Yönetim Kurulu’na verdikleri bildiride Fransa, Almanya ve İngiltere, İran'ın ‘tehlikeli ve amansız bir nükleer tırmanışı’ içeren davranışını kınayarak “Bu yüzde 83,7'lik benzeri görülmemiş uranyum zenginleştirmesi oldukça tehlikeli bir tırmanış” ifadelerini kullanmışlardı.
Yüzde 83,7 uranyum zenginleştirme oranı, bir nükleer bomba üretmek için gereken yüzde 90'a çok yakın bir oran. Bu nedenle ABD'nin UAEA Temsilcisi Büyükelçi Laura Susan Holgate, bu parçacıkların bulunmasının ‘endişe verici bir gelişme’ olduğunu kaydederek, “İran bu olayın bir daha yaşanmayacağının garantisini vermeli” demişti.



Hamas, anarşi ve casuslukla suçlanan kişilerle savaşıyor

 Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
TT

Hamas, anarşi ve casuslukla suçlanan kişilerle savaşıyor

 Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)

Hamas, dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesiminde büyük bir aşiretin üyelerini, diğer suçlamaların yanı sıra anarşi ve yardım tırlarının yağmalanması olaylarına karıştıkları iddiasıyla öldürdü. Olay, İsrail'in, Hamas ile El Fetih'e bağlı bazı aktivistler ya da bazı Filistinli aileler arasındaki farklılıkları istismar etmeye ve onları Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak için ordusuyla koordineli çalışan silahlı milisler haline gelmiş gibi göstererek kendi çıkarlarına hizmet etmek için kullanmaya çalıştığı bir dönemde meydana geldi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde 20 aydır sürdürdüğü savaşın başından bu yana, El Fetih aktivistlerinin ya da Gazze Şeridi'ndeki bazı aşiret üyelerinin Hamas'a yönelik düşmanlıklarını istismar ederek, Hamas'a karşı silahlı gruplar oluşturmaya çalıştı. Ekim 2023'ten bu yana savaşta yaşadığı gerilemelere rağmen Gazze Şeridi'ni yönetmeye devam eden Hamas ise bu yaklaşıma, İsrail'le bağlantısı olduğundan şüphelenilen bir dizi kişiyi infaz ederek karşılık verdi.

Hamas'ın son operasyonunda dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta büyük bir aşirete mensup yaklaşık 12 Filistinli öldürüldü. Söz konusu aşiretin üyeleri, Deyr el-Balah'ın doğusunda İsrail güçlerinin konuşlandığı bölgelerde ya da yakınlarında bulunuyordu.

Şarku’l Avsat'a konuşan saha kaynakları, öldürülenlerin bir kısmının son zamanlarda yaşanan anarşinin ve yardım tırlarını yağmalama girişimlerinin arkasında olduklarından şüphelenildiğini bildirdi. Bazılarının ise İsrail için casusluk faaliyeti yürüttüklerini iddia eden kaynaklar, bunun da Hamas kaynakları tarafından doğrulandığını söyledi.

İsrail'in Hamas'la mücadele etmek için desteklemeye çalıştığı, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ın bazı bölgelerinde, İsrail'in tamamen işgal ettiği ve sakinlerini yerinden ettiği bölgelerde bulunan Yaser Ebu Şebab silahlı grubu gibi pek çok benzer vaka olduğu açık. Filistin Yönetimi, Ebu Şebab'ın kendisiyle olan ilişkisini reddetmiş olsa da Ebu Şebab, Filistin Yönetimi'ne atıfta bulunarak defalarca ‘Filistin meşruiyeti’ altında faaliyet gösterdiğini iddia etti.

Yedioth Ahronoth gazetesinde yayınlanan bir habere göre İsrail ordusu, Gazze ve Han Yunus'ta faaliyet gösteren ve üyeleri El Fetih üyesi ya da Filistin Yönetimi güvenlik servisleri mensubu olan iki silahlı grupla koordinasyon kurmaya başladı. Bu gruplar Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak amacıyla mali destek alıyor.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)

Haberde Rami Halas adlı bir kişinin liderliğindeki silahlı grubun, Gazze şehrinin Şucaiye mahallesinde faaliyet gösterdiği ve mahalle içindeki Hamas mensuplarına karşı operasyonlar düzenlediği, ikinci grubun ise Yaser Hanidek tarafından yönetildiği ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta faaliyet gösterdiği belirtildi.

Haberde bu iki grubun İsrail'den silah ve insani yardım desteği aldığı, üyelerinin ise Filistin Yönetimi'nden maaş aldığı iddia edildi.

Söz konusu haber üzerine Yaser Hanidek bir video yayınlayarak, İsrail'in iddialarını yalanladı ve kendisine yöneltilen suçlamaları reddettiğini vurgulayarak halen Han Yunus'ta olduğunu, normal bir şekilde çalıştığını, anarşiyi reddettiğini, direnişin yanında yer aldığını ve direnişin sırtında bir hançer olmayacağını söyledi. Bununla birlikte, iki kardeşinin ölümüne neden olan ailevi anlaşmazlıkların kendisini silahlanmaya ittiğini belirterek, İsrail, El Fetih ya da Filistin Yönetimi'nin herhangi bir kurumuyla hiçbir bağı olmadığını açıkladı.

Öte yandan, tanınmış Halas ailesi vatanseverlik dışı her türlü eylemi reddeden bir açıklama yayınlayarak, Filistinlilerin genel tutumunun dışındaki her türlü davranışı reddettiklerini vurguladı.

Bu ailenin mensuplarınn çoğu El Fetih'e mensup, ancak aralarında Hamas ve İslami Cihad Hareketi üyeleri de var.

Gazze Şeridi’ndeki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı Ebu Şebab'a teslim olması için 10 gün süre vermiş, ‘vatana ihanet’, ‘casusluk’, ‘silahlı hücre kurmak’ ve ‘silahlı isyan’ ile suçlamış, teslim olmaması halinde gıyabında yargılamakla tehdit etmişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bir aydan uzun bir süre önce İsrail'in Hamas'a muhalif silahlı grupları desteklediğini itiraf etmişti.

Hamas sık sık kamuoyu önünde İsrail'i Gazze Şeridi'ndeki kaosun arkasında olmakla suçluyor ve daha önceki açıklamalarına göre ‘vatandaşların güvenliğine müdahale etmeye cesaret eden herkese karşı demir yumrukla saldıracağını’ vurguluyor.

Hamas, Gazze Şeridi'ndeki büyük kaos ortamında güvenlik durumunun kontrolünü yeniden ele geçirmek için ateşkesten faydalanıyor ki bunu, iki aydan fazla süren bir önceki ateşkes sırasında da yapmıştı. Hareket son zamanlarda silahlı adamlara, tüccarlara, çetelere, hırsızlara ve İsrail'le iş birliği yapanlara karşı daha kapsamlı güvenlik operasyonları düzenlemeye ve bu kişileri infaz etmeye ya da yaralamaya başladı.