Şirin Ebadi’den Avrupa'ya Tahran'a karşı ‘taviz vermeme’ çağrısı

Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola, Ebadi'nin dün Avrupalı ​​milletvekillerine yaptığı konuşmayı dinledi. (AFP)
Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola, Ebadi'nin dün Avrupalı ​​milletvekillerine yaptığı konuşmayı dinledi. (AFP)
TT

Şirin Ebadi’den Avrupa'ya Tahran'a karşı ‘taviz vermeme’ çağrısı

Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola, Ebadi'nin dün Avrupalı ​​milletvekillerine yaptığı konuşmayı dinledi. (AFP)
Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola, Ebadi'nin dün Avrupalı ​​milletvekillerine yaptığı konuşmayı dinledi. (AFP)

İranlı avukat ve Nobel Barış Ödülü sahibi Şirin Ebadi dün, ülkesindeki ciddi insan hakları ihlallerini kınayarak Avrupa Birliği'ni İran rejimi karşısında ‘taviz vermemeye’ çağırdı.
AP’nin haberine göre Ebadi, Strasbourg'daki Avrupa Parlamentosu'nda toplanan Avrupa kurumlarının liderlerine hitaben yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“İranlılara yardım edin. İran'la sözleşmeler değil, uluslararası standartlara uyma şartıyla anlaşmalar imzalayın. Aksi takdirde bu para İran halkına hiçbir fayda sağlamaz.”
Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle düzenlenen bir kutlamada da söz alan Ebadi, şunları söyledi:
“Yaptırımlar başarılı! Bu rejime taviz vermeyin... Devrim Muhafızları terör örgütüdür, resmi olarak söyleyin. İran'daki yoksulluk, uluslararası toplum tarafından uygulanan ‘yaptırımların’ değil, ‘zimmete para geçirmenin ve kötü ekonomi politikalarının’ sonucudur.”
Avrupa Parlamentosu'nun özellikle binlerce kız öğrenciyi etkileyen ve ülkede öfkeye yol açan zehirlenme vakalarıyla ilgili olarak İran'la ilgili bir kararla ilgili oylamanın öncesinde konuşan Şirin Ebadi, "Demokrasi İran'ın geleceğinin anahtarıdır ve tüm bölgede barış ve istikrarın anahtarıdır ve bu sizin de çıkarınızadır. İran'a demokrasi gelirse ülkenizde daha az mülteci olacak” dedi.
Ebadi, Mahsa Amini adlı genç kadının ölümü nedeniyle İran'da protesto dalgasının patlak vermesinden bu yana en az 70'i 18 yaş altı, çocuk olmak üzere en az 500 kişinin öldürüldüğünü vurguladı. 20 binden fazla kişinin hükümet aleyhine konuşmaya cesaret ettiği için hapse atıldığını söyledi.
Ebadi, kendisini ayakta alkışlayan Avrupa kurumlarının başkanlarına ve Avrupa Parlamentosu üyelerine "İran'daki ağır temel hak ihlallerine göz yummayın" dedi.
Şarku’l Avat’ın AFP’den aktardığı habere göre aktivistler ve sivil toplum kuruluşları, 20 Mart'ta sona eren İran yılının salıyı çarşambaya bağlayan gece kutlanan Nevruz Bayramı münasebetiyle İran'da geceleri yeni rejim karşıtı gösterilerin düzenlendiğini duyurdu.
Sosyal medyada yayınlanan çok sayıda videoda, Salı akşamından itibaren kutlanan ‘Chaharshanbe Suri’ (Çarşamba Suri) festivali münasebetiyle rejim karşıtı sloganlar atan, ateşe atkılarını bırakan ve din adamlarının resimlerini yakan İranlı gruplar görülüyor.
Bu, İran'da ‘kötü örtündüğü’ iddiasıyla tutuklanan Mahsa Amini'nin 16 Eylül'de öldürülmesiyle başlayan protestoların ardından kutlanan ilk bayram olma özelliğini taşıyor.
1500 Tasvir Gözlemevi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Tahran'ın Akbatan semtinde yürüyen düzinelerce insanın ‘Geri döndük, ayaklanma devam ediyor’ sloganları attığı bir video yayınladı. IranWire haber sitesine göre göstericiler, İran Dini Lideri Ali Hamaney'in bir fotoğrafı da yakıldı.
Sitede ayrıca Hazar Denizi kıyısındaki Rast şehrinde Hamaney aleyhinde sloganlar atan bir kalabalığın fotoğraflarını da yayınlandı. Yayınlanan diğer fotoğraflarda da Tahran'da ateşin etrafında dans edenler ile peçe takan kadınların yanı sıra polis arabalarına molotof kokteyli atıldığı görüldü.
İran'da New York merkezli İnsan Hakları Merkezi'ne göre, ülkenin batısındaki Kürt bölgelerinde de protestolar patlak verdi.
Mahsa Amini'nin memleketi Sakkız'da göstericiler ‘Diktatöre ölüm’ sloganları attı. Gösteriye göz yaşartıcı gaz ile müdahale edildi. Batı Azerbaycan Eyaleti, Bukan'da göstericiler büyük ateşler yaktı, bu da trafiğin aksamasına ve güvenlik güçleriyle çatışmalara yol açtı.
Mahsa Amini'nin ölümünden altı ay sonra, rejim karşıtı gösterilerde protestocular şiddetli baskıyla mücadelesini sürdürüyor.  Gösterilerde şu ana kadar yüzlerce kişi öldü, binlerce kişi tutuklandı. Dört kişi de dam edildi.
Ancak uzmanlara göre son üç ayda 200'den fazla kız okulunda öğrencilerin esrarengiz şekilde zehirlenmesinin yeni bir kıvılcımı ateşleyebileceği belirtiliyor.
Düzenlenen son bayram kutlaması, yetkililerin uyarılarına rağmen halka açık yerlerde havai fişeklerin kullanıldığı, gençlerin buluşma noktasına dönüştü.
Ulusal Acil Tıp Kurumu Başkanı’na göre İran'da kutlamalar sırasında en az 11 kişi öldü, 3 bin 550'den fazla kişi de yaralandı.



İrlanda Başbakanı Varadkar'ın "sürpriz istifası" merak konusu oldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

İrlanda Başbakanı Varadkar'ın "sürpriz istifası" merak konusu oldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

İrlanda Başbakanı Leo Varadkar'ın görevinden "sürpriz istifa" kararı, bu kararın hemen öncesinde İrlanda kökenli ABD Başkanı Joe Biden'ın yüzüne kameralar önünde Gazze konusunda sitem ettiği konuşması nedeniyle gündemdeki yerini koruyor.

İrlanda'da 2017'den bu yana Fine Gael partisinin genel başkanlığını yürüten 45 yaşındaki Varadkar, dün başkent Dublin'de yaptığı istifa açıklamasında, ülkesine liderlik ettiği süreyi "hayatının en tatmin edici dönemi" olarak tanımladı.

İki kez İrlanda Başbakanı olarak görev yapan Varadkar, konuşması sırasında duygulanarak, görevini bırakma nedenlerinin "hem kişisel hem de siyasi" olduğunu belirtti.

Başbakanlık görevinden istifa eden Varadkar, parlamento üyesi olarak kalmaya devam edecek.

İrlanda ve İngiliz basını, istifa kararının "sürpriz" olduğu ve Varadkar'ı böyle bir karar almaya iten nedenin henüz bilinmediğini belirtti.

- Gazze'de yaşananları İrlanda'nın geçmişine benzettiği konuşması gündeme oturmuştu

Başbakanlık görevini üstlendiğinde 38 yaşında ve ülkesinin "en genç Başbakanı" ünvanına sahip olan Varadkar, istifa kararının hemen öncesinde Aziz Patrick Günü dolayısıyla ABD'ye ziyaret gerçekleştirmişti.

Leo Varadkar'ın, İrlanda asıllı ABD Başkanı Biden'ın Beyaz Saray'da Aziz Patrick Günü için verdiği davette, Gazze'de yaşananları İrlanda'nın geçmişine benzettiği konuşması gündeme oturmuştu.

Varadkar, konuşmasında, Biden'a, İrlandalıların Filistin halkıyla empati kurmasının nedeninin, Gazze halkının kendi yaşadıklarına benzer acılar çekmesi olduğunu hatırlatmıştı.

- "Gazze halkının gözlerinde kendi tarihimizi görüyoruz"

Gazze'deki insanlık dramını, ülkesinin sömürgeleştirildiği dönemde yaşananlara benzeten Varadkar, "Kendi tarihimizi onların gözlerinde görebiliyoruz." ifadesiyle ABD Başkanı'na sitemde bulunmuştu.

Varadkar, "Dünyayı dolaştığımda liderler bana sık sık 'İrlandalıların, Filistin halkına karşı neden bu kadar empati duyduğunu' soruyor. Cevabı basit, onların gözlerinde kendi tarihimizi görüyoruz. Yerlerinden edilmesi, mülklerinin ellerinden alınması, ulusal kimlikliklerinin kabul edilmemesi, zorunlu göç, ayrımcılık ve açlığın hikayesi..." ifadelerini kullanmıştı.

İrlanda'nın, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına Avrupa'da en çok karşı çıkan ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Varadkar, İrlandalıların, Gazze'de yaşanan felaketten derin endişe duyduğunu belirtmişti.

Biden'a, bir İrlandalı olarak demokrasinin gerekliliklerini yerine getirmesi ve Gazze'deki dramın son bulmasına öncülük etmesi çağrısında bulunan Varadkar, "Gazze halkı, acil gıdaya, ilaca, barınağa ve özellikle de bombardımanın durmasına ihtiyaç duyuyor." demişti.

- Varadkar, İsrail için "Öfke gözlerini kör etmiş" ifadesini kullanmıştı

İrlanda parlamentosunun alt kanadı Dail'de yapılan bir oturumda da İsrail'in artık ABD dahil dünyadaki hiçbir ülkeyi dinlemediğini kaydeden Varadkar, "Öfke gözlerini kör etmiş durumda ve gittikleri yolda ilerleyerek uzun vadede kendi güvenlikleri açısından durumu çok daha kötü hale getireceklerine inanıyorum." ifadesini kullanmıştı.

Ayrıca, Varadkar, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'e geçen ay gönderdiği mektupta, AB'den İsrail'le ticari bağların gözden geçirilmesini talep etmişti.

Varadkar, AB'nin, Gazze konusunda açık ve güçlü bir tutum benimsemeyerek ve çifte standart uyguladığı algısı vererek "kredibilitesini kaybettiği" uyarısında da bulunmuştu.

- İrlanda, 7 Ekim'den bu yana Gazze'ye verdiği destekle ön plana çıkıyor

Varadkar başta olmak üzere İrlanda, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'ye verdiği destekle ön plana çıkıyor.

İrlanda Cumhurbaşkanı Michael Higgins de Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini'nin, "İsrail'in UNRWA'yı yok etme kampanyası yürüttüğü" açıklamalarına atıfta bulunarak, böyle bir kampanyanın başlatılmasını "utanç verici bir rezalet" olarak nitelemişti.

İrlanda Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheal Martin de Gazze'deki insani krizi "insan yapımı" olarak nitelemiş ve "tamamen kabul edilmez" olduğunu belirtmişti.

Ayrıca, İrlanda, bazı ülkelerin UNRWA'ya finansal desteği kesme kararının ardından Ajans'a 20 milyon avroluk finansal destek sağlayacağını açıklamıştı.