İran’dan zehirlenme konusunda uluslararası soruşturma isteyen Avrupa Parlamentosu’na tepki

Avrupa Parlamentosu temsilcileri görüşmelerini sürdürüyor. (EPA)

İran Dışişleri Bakanlığı dün, Avrupa Parlamentosu’nun (AP) İran’daki onlarca okullarda öğrencilerin zehirlenmesine ilişkin uluslararası soruşturma talep etmesini sert bir şekilde eleştirdi.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Avrupa Parlamentosu’nun tutumunu ‘garip’ olarak nitelendirerek AP’yi İran’a yönelik gözdağı verme platformu haline gelmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Kenani açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Avrupa Parlamentosu’nun İran halkına karşı nefreti yaymak ve İran’a gözdağı vermek amacıyla şüpheli ve aşırılık yanlısı yüzler lehine bir yer haline dönüşmesi talihsizliktir. İran’daki üst düzey yetkililer, bu insanlık dışı olayı şiddetle kınayarak, kapsamlı soruşturma yürütülmesi emri verdi ve faillerinin tespit edilmesini talep etti.”
Avrupa Parlamentosu perşembe günü, Tahran’ı gerçeklerle ilgili raporları örtbas etmeye çalışmakla suçlayarak, Birleşmiş Milletler’e İran’da binlerce kız öğrencinin zehirlendiği olayla ilgili soruşturma başlatma çağrısında bulundu.
Kız okullarındaki öğrenciler kasım ayının sonundan bu yana ‘kötü’ ve ‘kaynağı bilinmeyen’ bir koku duyuyorlar ve ardından mide bulantısı, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi belirtiler gösteriyorlar.
Avrupa Parlamentosu üyeleri ezici bir çoğunlukla, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ni gerçekler hakkında soruşturma başlatmaya çağıran ve sorumlulardan hesap sorulmasını talep eden, bağlayıcı olmayan bir kararı onayladı.
Metinde şu ifadelere yer verildi:
“Karar, İran rejiminin konu ile ilgili olarak aylarca harekete geçmemesini ve kız öğrencilerin sistematik olarak zehirli saldırılara maruz kaldığına dair raporların kasıtlı olarak sindirilmesini kınıyor.”
Parlamento ayrıca, İran makamlarına Birleşmiş Milletler tarafından kurulan uluslararası bir misyonun ‘ülkedeki insan hakları durumuna ilişkin bilgilere tam erişim sağlamasına’ izni vermesi çağrısında bulundu.
İran’daki devlet medyası ve yetkililer, çoğu kız olmak üzere 13 bin öğrencinin ‘zehirlenme’ olduğuna inanılan bir rahatsızlık ile hastalandığını bildirdi. Bazı siyasetçiler, kız çocuklarının eğitimine karşı olarak ortaya çıkan dini gruplarının bu işte parmağı olduğunu öne sürdü.
Zehirlenme haberleri, Mahsa Amini adlı genç kadının ‘başörtüsü kurallarına uymadığı’ gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan günler sonra, 16 Eylül’de yaşamını yitirmesinin ardından başlayan protesto hareketinden iki ay sonra gelmeye başladı.
İçişleri Bakanlığı geçen hafta yaptığı açıklamada “Son zamanlarda okullardaki olaylara karışan 100’den fazla kişi tespit edildi. Bu kişiler tutuklandılar ve haklarında soruşturma açıldı” ifadelerine yer verildi.
İçişleri Bakanlığı, tutuklananlar kişilerden bazılarının ‘vatandaşlar ve öğrenciler arasında terör ve panik halini yaymak, okulları kapatmak ve devlete karşı şüphe uyandırmak amacıyla düşmanca nedenlerle bu eylemleri yapan’ kişiler olduğunu belirtti.
İran yargısına bağlı İnsan Hakları Komitesi geçen hafta yaptığı açıklamada, ‘kız öğrencilerin yüzde 10’undan daha azının tehlikeli ve ölümcül olmayan savaş gazları türünden tahriş edici bir maddeden etkilendiği’ bildirilmişti.
İran Yargı Erki Sözcüsü Mesud Setayeşi, medyanın saldırılar için ‘zehirlenme’ kelimesini kullanmasını eleştirerek, ‘hasta’ kelimesinin kullanılmasını talep etti.