Irak'ta Sünni Vakıf Divanı Eski Başkanı Said Kembeş hakkında tutuklama kararı

Said Kembeş (İnternet)

Irak’taki Federal Dürüstlük Komisyonu, dün Sünni Vakıf Divanı Eski Başkanı Said Kembeş hakkında mali ihlaller ve kamu fonlarına zarar verme suçlamalarıyla çıkarılan tutuklama emrinin uygulandığını duyurdu.
Dürüstlük Komisyonu tarafından Kembeş'in tutuklanmasına ilişkin ayrıntılı açıklamanın yayınlanmasından önce, Sünni Vakıf Divanı Başkanı Abdülhalık el-Azzavi, şunları söyledi:
“Kembeş, Diyala Valiliği'nin merkezindeki Bakuba’da evinde tutuklandı. En önemlisi Armada Oteli davası olmak üzere hakkında birçok yolsuzluk dosyası var."
Bağdat'taki Karkh Soruşturma Mahkemesi, Ağustos 2022'de Kürdistan bölgesinde ekonomik fizibilite olmadan 47 milyar dinar değerinde otel satın aldığı suçlamasıyla Kembeş hakkında tutuklama ve seyahat yasağı emri çıkardı.
Kembeş’in tutuklanmasıyla ilgili olarak Dürüstlük Komisyonu tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Komisyonu'nun destek ekibi, dürüstlük konularında uzmanlaşmış Karkh Soruşturma Mahkemesi tarafından Sünni Vakıf başkanı hakkında mali ihlaller ve kamu fonlarına zarar verme suçlamalarıyla çıkarılan tutuklama emirlerini uyguladı. 47 milyar dinara bir otel satın almak ve sahibine kiralama sözleşmesi yapmak da suçlamalar arasında yer alıyor. Yine Selahaddin Valiliği'ndeki camilere demir minare projesinin uygulanması için abartılı fiyatlar belirlenmesi ve büyük meblağlar harcanması (1,5 milyar dinardan fazla kamu parasının israf edilmesi) da suçlamalar arasında.”
Vakıf ile bir Japon şirket arasında Musul'daki Ninova Ulu Camii'nin inşası için 42 milyar dinarı aşkın bir meblağ ile imzalanan sözleşmeye gölge düşüren idari ve mali usulsüzlükler ile belediye sınırları dışında çöl arazisinde yer almasına rağmen 460 dönümlük iki taşınmazın 57 milyar dinar bedelle satın alınarak 110 milyar Irak dinarının israf edilmesine ilişkin masraflar da tutuklama emrinde konu ediniyor.
Federal Dürüstlük Komisyonu, geçtiğimiz ocak ayının sonunda, Ceza Kanunu'nun 340 ve 331. Maddeleri hükümlerine dayanarak, vakıftaki bazı görevliler hakkında çok sayıda soruşturma emri, tutuklama ve seyahat yasağı çıkardığını duyurmuştu.
Şii güçlerin Şii Vakıf Divanı'nda yaptığı gibi uzun yıllardır Sünni güçler ve partiler, Sünni Vakıflar Divanı başkanlığı için yarışıyor. Vakıflara tahsis edilen yıllık hükümet bütçelerine ek olarak iki vakfın büyük miktarda parası bulunuyor. Bu iki vakfın sahip olduğu mal, fon, gayrimenkuller ve yatırımlar göz önüne alındığında ülkenin en zengin iki kurumu olarak kabul ediliyor.
Dürüstlük Komisyonu başkanı Yargıç Haydar Hanun, geçtiğimiz perşembe günü Süleymaniye Forumunda yaptığı konuşmada şunları söyledi:
"Önceki hükümetler, devlet kurumlarında mali ve idari yolsuzluk olgusunun yayılmasına katkıda bulunan anayasaya aykırı yan kuruluşlar kurma eğilimindeydi. Bu yan kuruluşlar, şeffaf çalışmadan uzaklaştı ve sonuç olarak, yolsuzlukla mücadele süreci başarılı olamadı. Çünkü önceki hükümetler, kurumlarda yaygın olan yolsuzlukla mücadele etmek için uzmanlaşmış kurumlara gitmediler."
Mevcut Başbakan Muhammed es-Sudani, hükümet programının başına, Irak devletinin çoğu yerinde yaklaşık yirmi yıldır yaygın olan yolsuzlukla mücadele konusunu yerleştiriyor. Geçen kasım ayında Sudani, büyük yolsuzluk dosyalarıyla yüzleşmeyi hızlandırmak, yolsuzluk davalarında talep edilenleri sağlamak ve ihlal edilen kamu fonlarını iade etmek için Dürüstlük Komisyonu'na bağlı “Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Komisyonu”nun kurulduğunu duyurdu. 
Yolsuzluğun, genellikle üst düzey yolsuzluk için gerekli korumayı sağlayan, ülkedeki nüfuz sahibi partilere ve gruplara dayandığı göz önüne alındığında, hükümetin ve uzmanlaşmış kurumların yolsuzlukla mücadele için gösterdiği çabalara pek çok kişi şüphe ile yaklaşıyor. Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International) ve diğer kuruluşların listelerinde Irak yıllardır en yozlaşmış ülkeler sıralamasında ön sıralarda yer alıyor.