عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Filistinli esirlerden İsrail cezaevlerinde 2017’den bu yana ilk açlık grevi

Filistinli esirlerden İsrail cezaevlerinde 2017’den bu yana ilk açlık grevi
TT
TT

Filistinli esirlerden İsrail cezaevlerinde 2017’den bu yana ilk açlık grevi

Filistinli esirlerden İsrail cezaevlerinde 2017’den bu yana ilk açlık grevi

İki bin Filistinli mahkum, bugün Ramazan ayı ile birlikte süresi belirli olmayan toplu açlık grevine başlıyor. İsrail Hapishaneler İdaresi ise cezaevlerinde yeni bir gerilime sebep olması beklenen bu adımı açlık grevine öncülük eden mahkumları engellemeye çalışıyor.
Filistin Esir Hareketi, konuyla ilgili açıklamasında, “Esir Hareketi Acil Durum Yüksek Komitesi üyelerinin tecrit edilmesi aşaması eskisi gibi değil. Özgürlük ya da Şehitlik Volkanı adı altında artık fiilen hareket edeceğiz. Hedeflerimize tam olarak ulaşmadıkça, işgalcinin küstahlığını kırmadıkça bundan geri adım atmayacağız” ifadelerine başvurdu.
Hapishaneler İdaresi, Salı günü, açlık grevine başlayan bazı mahkumları diğer hapishanelere nakletmişti. İsrail’in mahkumların hareketine karşı attığı adımlar hususunda uyarıda bulunan Filistin Esirler ve Serbest Bırakılanlar Komisyonu, mahkumların hayatlarından bizzat İsrail hükümetini sorumlu tuttu.
Komisyon tarafından yapılan açıklamada, İsrail Hapishaneler İdaresi’nin mahkumları başka hapishanelere nakledip hücre hapsine tutarak Esir Hareketi’nin kararlılığını kırmak istediğine, grev hareketini engellemeye çalıştığına dikkat çekildi.
Bugün başlayacak olan açlık grevi, aşırı sağcı radikal hükümetteki Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in 14 Şubat'tan bu yana onayladığı kararlara karşı atılan itaatsizlik adımlarının zirve noktası sayılıyor. Tutsakların yaşam koşullarının değiştirilmesi, hapishaneler arasında nakillerin yapılması, bazı bölümlerin ve fırınların kapatılması, duş süresi ve su miktarının azaltılması, Knesset üyelerinin ziyaretleri hususunda tarafgir değişikliklerin getirilmesi, tedavi olma haklarından mahkum bırakılması gibi maddelerin yer aldığı bu kararlar, bu ayın başlarında İsrail Knesset Genel Kurulu tarafından ön okumada onaylanmıştı. Ayrıca bazı mahkumlara idam cezası verilmişti.
Filistinli esirler, baskın ve teftişlerin artırılması, kendilerine karşı ses bombaları ve polis köpeklerinin kullanılması, hücre hapsine daha fazla maruz kalmaları gibi gelişmelerden muzdarip.
Aşırı sağcı Bakan Ben-Gvir, göreve gelmeden önce yaptığı açıklamada, ‘Filistinli mahkumların refah içerisinde olduğunu ve buna bir son vereceğini’ öne sürmüş, mahkum infaz yasası üzerinde duracağı sözünü vermişti. Karşılığını isyan başlatarak veren Filistinli mahkumlar ise bazı bölümleri kapatıp sözde güvenlik kontrollerini engelleyerek ve Hapishaneler İdaresi’nin kendilerine dayattığı kahverengi üniformaları giymeyi reddederek hapishane düzenine karşı çıkmıştı.
İsrail güvenlik teşkilatı, mahkumların yürüteceği açlık grevinin Ramazan ayında gerilime neden olacağına inanıyor. Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne, dün yaptığı açıklamada, İsrail'in Filistinli tutuklulara karşı aldığı kararların gerilimi artıracağı uyarısında bulundu. İsrail’in diğer ihlallerine ek Filistinlilerin açlık grevinin kimsenin kontrol edemeyeceği bir aşamanın patlak vermesine yol açacağını belirten Rudeyne, şöyle ekledi:
“Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), BM İnsan Hakları Konseyi gibi ilgili bölgesel ve uluslararası kuruluşlar dahil olmak üzere uluslararası platformlar ve uluslararası toplum bu duruma derhal müdahale ederek tutuklularımıza karşı devam eden bu suçları çok geç olmadan durdurmalı. Filistinli esirler konusu, Filistin halkının ve liderliğinin ana meselesidir. Tüm Filistinliler, ırkçı gardiyanlara karşı verdikleri mücadelede bu kahramanları destekliyor.”
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın İsrail'in Filistin’li esirlere yönelik katı adımlarını durdurmak için ilgili tüm uluslararası taraflarla yoğun temas halinde olduğunu vurgulayan Rudeyne, radikal İsrail hükümetini esirler aleyhinde gerilimi körüklemek, gerilimi azaltmayı amaçlayan tüm uluslararası çabaları engellemek, imzalanan anlaşmalar uyarınca yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçınmak ve tüm uluslararası yasal kararları ihlal eden tek taraflı adımlar atmakla suçladı.
Bugün İsrail hapishanelerinde 160’ı çocuk, 29’u kadın, 914’ü idari tutuklu olmak üzere yaklaşık 4 bin 780 tutuklu bulunuyor. Mahkumların İsrail hapishaneleri ve göz altı merkezlerinde daha önce 26 farklı kapsamlı grev gerçekleştirdiği biliniyor. 1970 ve 1976’da Aşkelon, 1980’de Nafha cezaevlerinde açlık grevleri yapılmış, 2000’de ise birden çok cezaevinde benzeri eylemler düzenlenmişti. En son 2017’de Özgürlük ve Haysiyet grevi kaydedilmiş, eylem 42 gün sürmüştü.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu
TT
TT

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu

İsrail, Han Yunus'ta bir Hamas lideri ve tünel görevlisinin hedef alındığını duyurdu

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ndeki Hamas hedeflerine saldırı düzenlediğini duyurdu ve saldırının "Gazze Şeridi'ndeki Hamas Deniz Kuvvetleri Komutanı Abdullah Ebu Şemela'yı" hedef aldığını belirtti.

İsrail ordusunun Arap medyası sözcüsü Avichay Adraee, "X" platformu aracılığıyla yaptığı açıklamada, Ebu Şamala'nın "hareketin en önde gelen üyelerinden biri olduğunu, yıllar boyunca deniz kuvvetlerinde çeşitli görevlerde bulunduğunu, Zikim üssündeki deniz kuvvetlerine baskın girişiminde yer aldığını ve 7 Ekim'deki deniz saldırısı için sistemin eğitimini ve planlamasını denetlediğini" belirtti. Şamala ayrıca savaş sırasında deniz hedeflerine odaklanarak, orduya karşı birçok terör operasyonu düzenledi.

ser4
İsrail askerleri, Hamas'ın Gazze Şeridi'nin kuzeyinde tasarladığı demir tünelden geçiyor... 15 Aralık 2023 (Reuters) 

Adraee açıklamasında, "Hamas hareketine ait Han Yunus bölgesindeki taburlardan birinin tünel sorumlusu olan ve rehine alma olayına katılan Fadi Ebu Mustafa hedef alındı" ifadelerine yer verildi.

ARAP DÜNYASI

Meclis başkanlığını kaybeden Halbusi’nin kazanma stratejisi

El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
TT
TT

Meclis başkanlığını kaybeden Halbusi’nin kazanma stratejisi

El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)
El-Halbusi'nin siyasi nüfuzu Irak'ın batı bölgelerinde başladı (X)

Bağdat'ta 10, ülke genelinde ise 329 sandalyenin 35'ini kazanan Muhammed el-Halbusi'nin son parlamento seçimlerindeki zaferi, iki yıl önce Parlamento Başkanlığı görevinden ve parlamento üyeliği elinden alınan bir isim için önemli bir dönüm noktasıdır.

Bu zafer, Irak'ta, Hukuk Devleti Koalisyonu lideri ve eski Başbakan Nuri el-Maliki gibi zorlu bir rakip karşısında elde edildiği için daha da önem kazanıyor.

El-Halbusi, Anbar vilayetinin Karma kasabasından kırklı yaşlarının ortalarında bir inşaat mühendisidir. Felluce'deki bir inşaat şirketinden, Şii ve Sünni grupların İran etkisi altında rekabet ettiği siyasete adım atmıştır. Ancak hırslı genç adam maskesini yavaş yavaş düşürmüş ve güçlülerin masasında kendine bir yer edinmiştir.

"Halbusi olgusu"nun yorumlanması konusunda şu anda görüş ayrılığı olsa da Bağdat'taki birçok Sünni, yıllarca süren şiddet ve bölünmenin ardından, onda liderlik ihtiyaçlarını karşılayan birini buldu. Onun şu gibi kampanya sloganlarını dile getirdiğini duydular: "Biz Sünniler ne istediğimize karar veririz. Başkalarının (Şiiler ve Kürtler) bizim adımıza karar vermesine izin vermeyeceğiz."

ARAP DÜNYASI

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT
TT

PKK, Hamas, Hizbullah: Yarım asırlık silahlı örgütlerin Ortadoğu’daki etkisi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bir gün içinde PKK militanları Türkiye topraklarından çekiliyor veya Güvenlik Konseyi Hamas'ı silahsızlandırma kararı aldı ya da Lübnan hükümeti ordunun Hizbullah'ı silahsızlandırma planını bekliyor yahut Irak'taki Haşdi Şabi ile Suriye, Yemen ve Libya’daki diğer örgütler hakkında benzer haberler ve raporlar duyabiliyoruz. Yıllardır, bu savaşçı örgütler, üyeleri ve davranışları bölgemizdeki en önemli ve çoğu zaman tek haber oldular. Dış gözlemciler artık siyasi, sosyal ve kültürel sahnemizi çok çeşitli örgütlerin ve savaşçılarının yuvasından ibaret sanmaya başladılar.

Bu örgütler yalnızca silahlı eylem konumunu işgal etmiyorlar, aynı zamanda siyasi rollere, etkinliğe ve üretkenliğe de sahipler. Yaşadıkları toplumların geniş kesimleri için prestijli ve sembolik değere sahip bir konuma sahipler. Savaşçıları, en azından toplumun belirli bir kesimi için, bir kutsallık halesiyle çevrililer.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre 1970'lerin başından itibaren, bu örgütler bölgemizdeki olağanüstü siyasi gerçeklikler ve bağlamların bir sonucu olarak ortaya çıktılar. Filistin ve Kürt meselelerine, birçok devletin, kendilerini baskı altında hisseden, yalnızca siyasi eylem ve mücadeleyle asgari düzeyde bile uzlaşıya varamayan milyonlarca insandan oluşan topluluklara yönelik bir tür “sıfır toplamlı” yaklaşımı damga vurmuştu. Nasırcılığın 1967’deki savaşta uğradığı yenilgi, devletin ve düzenli orduların sahip oldukları güç ve nüfuzu kaybetmelerine neden oldu. İran rejimi, dış politikasının bir dayanağı olarak hizipçiliğe dayanan uzun vadeli bir strateji uygulayarak, bu iki temele mezhepsel bir boyut ve yük ekledi. Ancak, bu örgütlerin türediği ülkelerde ekonomik, siyasi, güvenlik, anayasal, eğitim ve sağlık yapıları tamamen başarısız olmasaydı, bu çeşitli koşullar ve araçlar etkili olmazdı. Söz konusu örgütler bu başarısızlık sayesinde kendilerini kurtarıcılar ve devlet adına hareket ederek tüm ulusu koruyan araçlar olarak sundular.

Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, bu örgütlerin üyeleri ve liderleri, toplumlarımızın geniş kesimleri arasında sahip oldukları “sembolik hegemonya” sayesinde, kamusal alana bir değerler, söylemler ve normatif araçlar cephanesi dayatmayı başardılar. Bunlar arasında şunlar sayılabilir: “Şiddet, değişimin özü ve tek aracıdır”, “sembolik lider tarihsel bir zorunluluktur”, “mevcut koşullar ucu açık bir olağanüstü hal gerektirmektedir”, “toplumsal ilerleme ve statü, bu örgütlere sadakat ve bağlılıkla bağlantılıdır”, “bu sınıfın üyeleri eleştirinin ötesindedir ve şehitler aziz statüsüne sahiptir”, “servet, eğitim, incelikli eylemler, entelektüel üretim ve sanatsal çalışma gibi şeyler, bu örgütlerle bağlantılı olmadıkları sürece anlamsızdır”. Bunlar ve benzeri birçok söylem kamusal alanda sürekli bir korku duygusu yaratıyor ve mevcut koşullarımızın “istisnai” olduğu yönünde derin bir hissi besliyordu. Tüm bunlar, toplumların geleceği ve güvenliği ve bu “savaşçı sınıf” örgütlerinin varlığını sürdürmesiyle sıkı sıkıya bağlantılıydı.

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu

Bir bakıma, bu sınıfın üyeleri, başlangıçta üyeleri İmparatorluk Muhafızları'nda asker olan, daha sonra zamanla, toplumsal güvenliği ve kaos dönemlerinde imparatorluk gücünün bütünlüğünü korumada oynadıklarını söyledikleri olağanüstü roller sayesinde kamusal bir rol, bir tür kontrol, otoriter konum ve sembolik statü üstlenen geleneksel Japon samuraylarına benzer hale geldiler. Davanın koruyucularından “davanın kendisine” dönüştüler. Kamu düzenini korumaya adanmış savaşçılar konumundan, her türlü kamusal erdemin sembolü haline geldikleri için, yerel topluluklara kendilerine ayrıcalıklı bir şekilde davranmayı dayatan, mali, idari, ticari, sembolik ve kültürel derebeyliklerin liderleri ve sahipleri konumuna geçiş yaptılar.

Tıpkı Japon samuraylarının tarihsel anlatısında olduğu gibi, bölgemizdeki bu savaşçılar ve örgütleri de, farklı derecelerde de olsa oldukça karmaşık ve istisnai tarihsel koşullardan sonra ortaya çıktılar. Ancak kendilerini “davanın kendisine” dönüştürmekten çekinmediler. Bu çeşitli örgütler, varoluşlarının asıl nedeni ortadan kalkmış olsa bile, askeri ve sembolik genel egemen statülerini her zaman farklı derecelerde de olsa korumaya gayret ettiler. Nitekim Lübnan Hizbullahı, İsrail'in bir kısmını yeniden işgal etmesinden önce tüm Lübnan topraklarından çekilmesinden çeyrek asır sonra bile silahlarını elinde tutmaya kararlı. Filistinli Hamas hareketi, silahını, Filistin'in tek kurtarılmış bölgesi olan Gazze Şeridi'ndeki tüm yaşam biçimlerinin sürekliliğinden ve devamından daha kutsal, gerekli ve kaçınılmaz görüyor.

Ancak, savaşçı sınıf ve silahlı örgütleri içindeki tüm bu otoriter özelliklerin bölgemizde yerleşik olmasına, toplumlarımızdaki genel modernleşme süreçleri bağlamında oynayabilecekleri gerici rollerin açıkça kabul edilmesine rağmen, temel soru hâlâ ortada duruyor: Bu örgütleri, bu istisnai sınıfı, ortaya çıktıkları koşulların, iklimlerin ve şartların yapısında köklü dönüşümler yaratmadan rollerini ve egemenliklerini ortadan kaldırmak mümkün müdür? Mevcut Hamas dağılsa bile, milyonlarca Filistinli, nesnel bir barışı asgari koşullarda da olsa karşılayan bağımsız bir devlete sahip olmadığı sürece, farklı isimler, sloganlar ve mekanizmalarla yeni bir Hamas'ın ortaya çıkmayacağının garantisi var mı? Türkiye'deki Kürt sorunu, Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) ve 40 yıllık silahlı mücadelesinin doğuşuna mı sebep oldu, yoksa PKK mı Kürt sorununu doğurdu? Dolayısıyla “Kürt mazlumiyeti gölü” varlığını ve etkinliğini koruduğu sürece, oradaki “Kürt mücadelesi balığı”nın yok olacağının bir garantisi var mı?

Samurayların ortadan kaldırılması, eski Japonya'nın sonunu ve hümanist modernitenin ilke ve değerlerine bağlı modern, medeni ve demokratik bir devletin yükselişini işaret ediyordu. Ama öncelikle Japonya, “hakkı” olduğuna inandığı şey uğruna komşu ülkeleri işgal edip milyonlarca masum insanı tekrar öldüremeyecek üretken bir ülke. Japonya artık birçok şeyi başarabilen bir ülke, bunların başında da geçmişte yaptıklarından dolayı özür dileyebilmesi geliyor.