WFP Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer, Şarku’l Avsat’a konuştu: Gıda güvenliği kriziyle mücadele için 23 milyar dolara ihtiyacımız var

WFP Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer. (Şarku’l Avsat)
WFP Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer. (Şarku’l Avsat)
TT

WFP Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer, Şarku’l Avsat’a konuştu: Gıda güvenliği kriziyle mücadele için 23 milyar dolara ihtiyacımız var

WFP Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer. (Şarku’l Avsat)
WFP Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer. (Şarku’l Avsat)

Dünya Gıda Programı (WFP), ‘modern dönemin en büyük gıda güvenliği krizi’ olarak nitelediği sorunla mücadele edilmesi ve dünya çapında yaklaşık 150 milyon insana yardım edilmesi için bu yıl 23 milyar dolara ihtiyaç olduğunu açıkladı.
WFP'nin Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Doğu Avrupa Bölge Direktörü Corinne Fleischer, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, WFP’nin geçtiğimiz yıl 158 milyon kişiye yardım eli uzatmayı başardığını, yaygın kıtlığı ve kitlesel göçü büyük ölçüde önlediğini vurguladı.
Suudi Arabistan'ın WFP'nin bölgedeki çalışmalarının önde gelen beş bağışçısından olduğunu söyleyen Fleischer, WFP’nin bölge dahili ve haricinde hedeflerine ulaşmak için Suudi Arabistan’ın sürekli desteğine güvendiğini vurguladı. Diğer yandan Ukrayna tahılının transferine yönelik Karadeniz Tahıl Girişimi kapsamında sekiz ay gibi bir süre içerisinde yalnızca yaklaşık 23 milyon ton gıda maddesinin geçişinin kolaylaştırıldığına dikkat çeken Fleischer, Ukrayna'daki çatışmanın küresel gıda ve enerji piyasalarında kargaşaya neden olduğu, gıda ve yakıt fiyatlarını yükselttiği, milyonlarca insanı açlık tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığı uyarısında bulundu.

WFP ile Suudi Arabistan arasındaki tarihi ilişkiler
WFP ile Suudi Arabistan arasındaki ortaklığın 45 yıla dayandığını hatırlatan Fleischer’in verdiği bilgilere göre Suudi Krallığı yardım projelerini tamamlaması ve yüksek gıda fiyatlarından etkilenen milyonlarca aç insana yiyecek sağlaması için 2008'de WFP’ye 500 milyon dolar değerinde tarihi bir hibe sağlayacağını duyurdu.
Fleischer konuya dair şunları söyledi:
“Suudi Krallığı 2014’te Irak'taki yerinden edilmiş ailelere, Suriye'ye komşu ülkelerdeki Suriyeli mültecilere ve Güney Sudan ve Somali'den gelen mültecilere gıda sağlanması için en az 200 milyon dolar değerinde katkıda bulundu. Suudi Arabistan, 2018-2019 yıllarında bölgede WFP’ye en çok bağış yapan beş ülke arasında yer aldı. WFP’nin bölge dahili ve haricindeki hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmak için Suudi Arabistan’ın sürekli desteğine her zaman güveniyoruz.”

Tahıl ihracatı girişimi
Karadeniz Tahıl Girişimi'nin Ukrayna'dan tahıl ihracatı için insani bir deniz koridoru açtığını, anlaşmanın açlıkla mücadeleye verilen küresel tepkide oldukça önemli bir rol oynadığını vurgulayan Fleischer sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ukrayna tahılı, Rus gıda ürünleri ve gübrelerinden tam olarak faydalanılmadıkça küresel gıda krizine gerçek bir çözüm bulunamaz. Karadeniz Tahıl Girişimi'nin 22 Temmuz'da İstanbul'da imzalanması ve tahıl yüklü ilk geminin 1 Ağustos'ta Odessa Limanı’ndan hareket etmesi. ardından geçen süre zarfında Rusya, Türkiye, Ukrayna ve BM’den temsilcilerin bulunduğu Müşterek Koordinasyon Merkezi, 8 Mart'a dek 23 milyon tondan fazla gıdanın geçişini kolaylaştırdı.”

Gıda fiyatlarına yüzde 15 zam
Fleischer’ın aktardığına göre küresel gıda ve enerji piyasalarında Ukrayna'daki çatışma nedeniyle karışıklık yaşanıyor. Bu kapsamda kaydedilen yüksek gıda ve yakıt fiyatları, milyonlarca insanı açlık tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor. Birçok aile temel öğün ihtiyacını karşılayamıyor.
Geçtiğimiz yıl gıda fiyatlarının 2008 ve 2011'deki iki gıda krizinde kaydedilen seviyelerde sabitlendiğini belirten Fleischer, ancak dünyanın 2008'de bugün olduğundan daha istikrarlı olduğunu söyledi. Zira 2009 yılından bu yana Etiyopya, Yemen, Suriye ve Nijerya'da birçok çatışmanın yaşandığını belirten Fleischer konuya dair şu açıklamada bulundu:
“Ukrayna'da savaş patlak verdiğinde dünya henüz Kovid-19 salgınının yansımalarından tam anlamıyla kurtulamamıştı. Böylece başka bir krize karşı savunmasızdı. Son aylardaki hafif düşüşlerine rağmen küresel gıda fiyatları halen son 10 yılın en yüksek seviyesinde. 68 ülkede bu yıl yurt içi gıda fiyatlarında yüzde 15'in üzerinde artış yaşandı. Lübnan, Sudan, Venezuela ve Zimbabve'de enflasyon oranları üç haneli rakamlara yükseldi.”

Yemen'deki akaryakıt ithalatı
2022'de Yemen’de altı ay süreyle kaydedilen ateşkesin insani durumun görece iyileşmesine katkıda bulunduğunu belirten Fleischer, bunun barışın önemini gösterdiğini ifade etti. Hudeyde Limanı üzerinden yapılan toplam yakıt ithalatının dört katına çıktığını belirten Fleischer sözleirni şöyle sürdürdü:
“Sekiz yıllık çatışma, ekonomik gerileme ve harici sıkıntıların ardından yaklaşık 17 milyon Yemenli açlık çekiyor. Ülke bugün göreli bir istikrar yaşıyor olsa da Yemenlilerin ileriye doğru kararlı bir adım atmasını destekleme yönünde bir fırsat mevcut.”
WFP’nin toplulukların temel gıda ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek derecede istikrarlı piyasalar üzerinden Yemen bölgelerindeki nakit yardımını daha kapsamlı hale getirdiğini ifade eden Fleischer konuya dair şunları söyledi:
“WFP bu sistemi desteklemek için katılımcıları yeni bir biyometrik kayıt platformuna kaydediyor. Bu sistem sayesinde insanlar, ailelerin aldığı gıda sepetine eşdeğer nakit transferleri alıyor. Böylece yerel ekonomiye gerekli likidite sağlanıyor.”

Gıda güvenliği krizini çözmek için 23 milyar dolar gerekiyor
Dünyanın modern zamanların en büyük gıda güvenliği kriziyle karşı karşıya olduğunu vurgulayan Fleischer, WFP’nin dünya çapında 149,6 milyon kişiye yardım eli uzatması için bu yıl 23 milyar dolara ihtiyacı olduğunu bildirdi. WFP ve ortaklarının geçtiğimiz yıl rekor sayıda kişiye (yaklaşık 158 milyon kişi) gıda ve nakdi yardımda bulunduğunu, bu kapsamda rekor derecede, 14 milyar dolar katkı sağlandığını hatırlatan Fleischer sözlerini şöyle sürdürdü:
“WFP böylece büyük çaplı kıtlığı, sıkıntıları ve kitlesel göçü önlemeyi başardı. Ukrayna tahılı en çok ihtiyaç duyan ülkelere nakledildi. Ayrıca gerekli gübrelerin ulaşımı kolaylaştırıldı, Yemen’in bazı bölgelerinde açlıktan ölümler önlendi.”



Ahmed eş-Şera: Irak'taki deneyimim bana mezhep savaşı yapmamayı öğretti

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'nın Şam'da eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in eski sözcüsü Alistair Campbell ve eski İngiliz Muhafazakâr bakan Rory Stewart ile diyaloğu (podcast hesabı)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'nın Şam'da eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in eski sözcüsü Alistair Campbell ve eski İngiliz Muhafazakâr bakan Rory Stewart ile diyaloğu (podcast hesabı)
TT

Ahmed eş-Şera: Irak'taki deneyimim bana mezhep savaşı yapmamayı öğretti

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'nın Şam'da eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in eski sözcüsü Alistair Campbell ve eski İngiliz Muhafazakâr bakan Rory Stewart ile diyaloğu (podcast hesabı)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'nın Şam'da eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in eski sözcüsü Alistair Campbell ve eski İngiliz Muhafazakâr bakan Rory Stewart ile diyaloğu (podcast hesabı)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Irak hapishanelerinden salıverildikten sonra Suriye'ye döndüğünde kendisine iki şart koyduğunu söyledi: ‘Irak'ın mezhep savaşı deneyimini tekrarlamamak ve sadece rejimle mücadeleye odaklanmak.’

Bu ifadeler, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in eski sözcüsü Alistair Campbell ve eski İngiliz Muhafazakâr bakan Rory Stewart'ın geçtiğimiz günlerde Şam'da eş-Şera ile bir araya gelerek gerçekleştirdikleri ve ‘Ahmed eş-Şera hapisteki bir El Kaide savaşçısından Suriye'nin liderine nasıl dönüştü?’ başlığıyla yayınlanan podcastte yer aldı.

Eş-Şera, “El Kaide'nin Irak'ta yaptıklarını tekrarlamak istediler ama ben bunu şiddetle reddettim. Bu durum aramızda bin 200'den fazla savaşçımızın öldürüldüğü ve benim de kuvvetlerimin yüzde 70'ini kaybettiğim büyük bir çatışmaya yol açtı. Ancak yeniden toparlandık ve rejimle savaşmaya odaklandık. Aynı zamanda DEAŞ ve benzeri gruplar gibi diğer taraflardan gelen tehditlerle de başa çıkmak zorunda kaldık” ifadelerini kullandı.

Eş-Şera, “Bir savaşçıydınız, bir mahkumdunuz, bir liderdiniz ve şimdi bir cumhurbaşkanısınız… Bu dönüşüm hakkında ne düşünüyorsunuz?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Şu anda Esed'in eskiden bulunduğu bu saraydayım. Ben bir savaşçıydım, savaşmak istediğim için değil. Bugün cumhurbaşkanıyım ama cumhurbaşkanı olmak istediğim için değil.”

Irak savaşı deneyimi

Suriye Cumhurbaşkanı, üniversitenin ilk dönemlerinde genç bir adam olarak, Suriyelilerin 60 yıl boyunca maruz kaldığı acımasız baskıdan, Suriye toplumunun sistematik olarak yok edilmesinden ve Irak'ta savaş patlak verdiğinde oraya gitmesi gerektiğini hissetmesinden duyduğu öfkeden bahsetti.

Eş-Şera Irak'ta üç yıl savaşmış, ardından beş yılını hapiste geçirmiş. İngilizler ona hapishanenin onu nasıl değiştirdiğini, bundan ne öğrendiğini ve çeşitli grupların saflarında nasıl hızlı bir şekilde yükselebildiğini sordu.

cdfrgthy
Suriyeli sanatçı Tamara Bessam Ebu Alvan, Şam'da Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlayan bir duvar resmi çiziyor. (Reuters)

Eş-Şera bu soruya şu cevabı verdi: “Suriye'de var olan baskının boyutlarını fark etmeye başladığımda yaklaşık 19 yaşındaydım. Ülkenin kötüye giden durumunu ve önceki rejimin ülkeyi nasıl korkunç bir şekilde yönettiğini görebiliyordum. Şam'ın taşıdığı yük ve rejimin Suriye toplumunu ve bu kadim şehri nasıl istismar ettiği konusunda derin bir acı hissettim.”

Sözlerine şöyle devam etti: “Bu rejimin düşmesi gerektiğine ikna olmuştum ama bunu gerçekleştirecek araçlarımız ya da uzmanlığımız yoktu. Bu yüzden deneyim kazanabileceğim her yere gitmeye karar verdim. O sırada Amerikalılar Irak'a girmeye hazırlanıyordu ve ABD'nin yaptıklarına karşı güçlü bir Arap ve İslami tepki vardı. Unutmamalısınız ki o zamanlar gençtim ve farklı bir düşünce tarzım vardı. Bu yüzden Irak'a gittim ve farklı gruplarla çalıştım. Zaman içinde bu gruplar yavaş yavaş küçülmeye ve El Kaide örgütüyle birleşmeye başladı. Bu şekilde kendimi El Kaide saflarında buldum.”

sxcdfrgt
Yaklaşan Ramazan Ayı için hazırlanan ‘Benatu’l Başa’ adlı dizinin çekimleri Eski Şam'da yapılıyor. (AFP)

22 yıllık bu yolculuk sırasında eş-Şera, Irak'taki deneyimlerinden öğrendiği en önemli şeyin, aynı hataları tekrarlamaktan kaçınmak istiyorsak politikaların sürekli olarak yeniden gözden geçirilmesi gerektiği olduğunu söyledi. O dönemde Batı'nın Ortadoğu'ya yönelik politikalarını eleştiren eş-Şera, “Bunlar yanlıştı ve değiştirilmeleri gerekiyordu. Bölge halkının her 10 yılda bir kötü kararların bedelini ödemesini istemiyoruz” dedi.

Bir barış adamı!

Kendisini dünyaya bir barış adamı olarak tanıtmak isteyip istemediği ve kendisine halen şüpheyle yaklaşan ülkelerle nasıl ilişkiler kurmayı planladığı sorusuna eş-Şera şu yanıtı verdi: “Bölgemizde, özellikle Suriye'de savaşlardan bıktık. İnsanlık barış ve güvenlik olmadan yaşayamaz, insanların aradığı şey bu, savaş değil. İnsanları bir araya getirebilecek ve savaşa başvurmadan barışçıl çözümlere götürebilecek pek çok şey var. Barış içinde insan olarak bizi birleştiren şeyler, savaş içinde bizi bölen şeylerden çok daha büyüktür.”

scdfvgbth
Yeni Suriye yönetimi geçtiğimiz aralık ayında muhalif grupları birleşik bir Suriye ordusuna entegre etmeye çalıştı. (SANA)

HTŞ grupları

Podcastte eş-Şera’ya bazıları daha radikal olan birçok hareketten oluşan Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) içindeki pratik bir zorluk soruldu: “Burada bizimle birlikte oturmanıza kızanlar olabilir. Şimdi cumhurbaşkanı olduğunuza göre, en radikal olanlar da dahil olmak üzere tüm bu eski gruplarla nasıl başa çıkacaksınız?”

Ahmed eş-Şera şöyle yanıtladı: “Burada sizinle birlikte oturmama izin verilmediğini söylemek büyük bir abartı olur. O kadar da kötü değil. Bir arada yaşamamızı ve birbirimizle savaşmaya gerek kalmadan devrimin hedeflerine ulaşmamızı sağlayacak uygun ve kabul edilebilir bir formüle ulaşana kadar tüm bu taraflarla ikna ve diyalog yöntemlerini kullandım... Pek çok kişi bu yaklaşıma katıldı.”

scdfvgrth
Halep kırsalından Humus şehrine dönen yerinden edilmiş Suriyelileri taşıyan bir otobüsün penceresinden bakan bir çocuk, elinde Suriye bağımsızlık bayrağı tutuyor, 10 Şubat. (AFP)

Anayasa ve seçimler

“Peki ya ‘ulusal konferans’ ve anayasa ile seçimlerin belli bir zaman dilimi içinde yapılmasının garanti edilmesi hakkında ne söylersiniz?”

Eş-Şera, Suriye'nin çeşitli aşamalardan geçtiğini ve önceliğin hükümeti istikrara kavuşturmak ve devlet kurumlarının çöküşünü önlemek olduğunu söyledi.

Eş-Şera sözlerini şöyle sürdürdü: “İdlib hükümetini Şam'ın kontrolünü ele geçirdiğimizde iktidarı devralmaya hazır olacak şekilde hazırladık. Bu aşama için üç ay ayırdık. Daha sonra anayasal deklarasyon, ulusal konferansın toplanması ve cumhurbaşkanının atanmasını içeren bir sonraki aşamaya geçeceğiz. Uluslararası sözleşmelere uygun olarak bir cumhurbaşkanı atadık. Anayasa uzmanlarına danıştıktan sonra muzaffer güçler cumhurbaşkanını atadı, önceki anayasayı iptal etti ve eski parlamentoyu feshetti. Şimdi, yeni bir anayasanın ilan edilmesinin önünü açacak öneriler geliştirmek amacıyla çok çeşitli tarafların yer alacağı ulusal diyalog sürecine geçeceğiz. Geçici bir parlamento oluşturulacak ve bu parlamento yeni anayasayı hazırlamak üzere bir anayasa komitesi kurmakla sorumlu olacak.”

Trump ve Gazze

Eş-Şera, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin Mısır ve Ürdün'e taşınmasına ilişkin açıklamalarıyla ilgili olarak şunları söyledi: “İnsanları topraklarını terk etmeye zorlayabilecek hiçbir güç olmadığına inanıyorum. Birçok ülke bunu yapmaya çalıştı ama hepsi başarısız oldu, özellikle de Gazze Şeridi'ne yönelik son savaş sırasında. Geçtiğimiz bir buçuk yıl boyunca Filistin halkı acıya, ölümlere ve yıkıma katlandı ama yine de topraklarını terk etmeyi reddetti. 80 yılı aşkın süredir devam eden bu çatışmada, Filistinlileri zorla yerlerinden etmeye yönelik tüm girişimler başarısız oldu. Terk edenler kararlarından pişman oldular. Birbirini izleyen Filistinli nesillerin aldığı ders, topraklarına bağlı kalmanın ve onu terk etmemenin önemidir.”

scdfvrgty
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera dün Silikon Vadisi'nden Suriye asıllı Amerikalı uzmanlardan oluşan bir heyetle bir araya geldi. (SANA)

Ekonomik model

Kendisini en çok ilgilendiren küresel ekonomik model ve ekonomi yönetimi açısından ilham aldığı belirli bir ülke ismi sorulan Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Singapur, Suudi Arabistan, bazı dönemlerde Brezilya ve kalkınma yolunda büyük zorlukların üstesinden gelen Ruanda gibi ekonomik büyümeye tanık olan birçok ülkeyi incelediğini söyledi. Her ülkenin kendi zorlukları ve kalkınma aşamasıyla şekillenen kendi bağlamına sahip olduğunu belirtti. “Bu örneklerden değerli dersler çıkarılabilecek olsa da bunları körü körüne taklit etmemeliyiz. Bunun yerine, Suriye'nin kendine özgü durumuna uygun bir yaklaşım geliştirmek için bu dersleri uyarlamalı ve entegre etmeliyiz” dedi.

Ordu ve polisin lağvedilmesi

Eş-Şera'ya, Baas'tan arındırma sonrasında Irak'ta yaşananları anımsatan polis ve ordunun lağvedilmesi ve bu konunun nasıl ele alınacağı sorulduğunda, Suriye ve Irak'taki durum arasında büyük farklar olduğunu ve karşılaştırmaların her zaman büyük farklılıklar gösterdiğini söyledi. Suriye ordusunu ‘bir alternatif hazırlamadan’ dağıtmadığını belirtti.

Eski rejimin ordusunun Irak ordusu gibi olmadığını vurgulayan eş-Şera, “Çok sayıda milis ile İran ve Rusya'dan gelen dış müdahalelerle parçalanmıştı. Ordu dağılmış ve çökmüştü. Birçok genç erkek askere gitmemek için Suriye'den kaçıyordu. Dolayısıyla ordunun Suriyeliler için büyük bir önemi yoktu. Bugün Suriye'de zorunlu askerlik uygulamadım. Gönüllü askerliği tercih ettim. Bugün binlerce kişi yeni Suriye ordusuna katılıyor” ifadelerini kullandı.

Devrimci zihniyet bir devlet inşa edemez

Kendisini halen bir devrimci olarak görüp görmediği sorulan eş-Şera, devrimci zihniyetin bir devlet inşa edemeyeceğini söyledi. Şarku'l Avsat'ın Rory Stewart'ın röportajından aktardığına göre Eş-Şera, “Bir devlet inşa etmek ve bütün bir toplumu yönetmek söz konusu olduğunda farklı bir zihniyete ihtiyaç duyarsınız. Benim için devrim, rejimin devrilmesiyle sona erdi” dedi.

Eş-Şera sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün ülkenin yeniden inşası, ekonomik kalkınma, bölgesel istikrar ve güvenliğin sağlanması, komşu ülkelere güvence verilmesi ve Suriye ile Batı ülkeleri ve bölge ülkeleri arasında stratejik ilişkiler kurulmasını içeren yeni bir aşamaya geçtik.”

sdfgrt
Ahmed eş-Şera'nın geçen ay yaptığı bir konuşmayı Şam'daki er-Ravza kafede takip eden Suriyeliler (Şarku’l Avsat)

Batı medyasının kendisi hakkında söylediklerine ilişkin tutumu sorulan Ahmed eş-Şera, Suriye'nin küresel etkiye sahip stratejik bir ülke olduğunu söyledi. Eş-Şera, “Geçmişte rejim kasıtlı olarak Suriyelileri Avrupa'ya göç ettirmeyi ve Captagon'u Avrupa'ya ve bölgeye kaçırmayı amaçlıyordu. Şam ayrıca, Suriye içindeki bazı ülkelerin oynadığı son derece olumsuz rol nedeniyle bölgede daha fazla istikrarsızlık tohumları ekmek için bir üs olarak kullanıldı” değerlendirmesinde bulundu.

Suriye'nin durumunun kökten değiştiğini ve gelecek vaat eden yeni bir ülke haline geldiğini vurgulayan eş-Şera, “Suriye ekonomik kalkınma yoluyla bölgenin istikrara kavuşmasında önemli bir rol oynayacaktır” dedi. Eş-Şera, tarım, sanayi ve ticaret gibi sektörlerde önemli bir merkez olacak olan Suriye'nin tarihi İpek Yolu üzerinde yer aldığını ve Doğu ile Batı arasındaki ticaretin yeniden gelişmesinin beklendiğini belirtti.

Eş-Şera, Batı'nın Suriye'ye bakışını bu açıdan yeniden gözden geçirmesi gerektiğini söyledi.