Mekke ve Medine’deki iftar sofraları

İki kutsal cami sakinlerinin nesiller boyu devam ettirdiği bir gelenek…

Mekke ve Medine’deki iftar sofraları
TT

Mekke ve Medine’deki iftar sofraları

Mekke ve Medine’deki iftar sofraları

Mekke ve Medine şehirlerinde iki kutsal caminin komşuları, oruçlulara iftar verebilmek için birbirleriyle yarışıyor. Rahman’ın misafirleri iftar ikram etmek, Suudi Arabistanlıların dedelerinden miras aldığı ve kesintisiz devam ettirdikleri bir gelenek.
13 yıldır Mekke’de iftar düzenleyen Ömer Nur el-Huda, bu geleneği vefat eden babasından miras aldığını ve umrecilere hizmet etmekten büyük onur duyduğunu söyledi:
 “Bu kutsal geleneği bana miras bırakan babamın tavsiyelerini hatırlıyorum ve sebat ediyorum. İyi niyetle bu görevi yerine getirmek için buna ihtiyacım var. Babamın en çok arzu ettiği şey Mescid-i Haram’da iftar yemeği vermekti.”

İki kutsal caminin komşuları, oruç tutanlara iftar yemeği sunmak için birbiriyle yarışıyor. (SPA)
Huda, büyük dedelerinden bugüne yaklaşık beş asırdır devam eden Havenda ailesinin iftar organizasyonları da dahil olmak üzere bu hayrı nesilden nesile aktaran pek çok ailenin deneyiminden bahsetti. Huda, ailesinden miras kalan bu geleneği iki asırdır yerine getiren El-Lihyani ailesinin deneyimlerini de anlattı. Ailenin genci ve yaşlısının her Ramazan Ayı’nda Rahman’ın misafirlerine hizmet etmede yarıştıklarını vurguladı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Mescid-i Nebevi’deki el-Kaş ailesi, 70 yılı aşkın bir süredir Ramazan Ayı’nda Rahman’ın misafirlerine hizmet etmede ilk sırada yer alıyor. Aile, dedelerinden miras kalan bu hayır yürüyüşüne devam ediyor. Aynı şekilde babasının 68 yıl önce başlattığı bu geleneği sürdüren Muhammed el-Ahmedi’nin ailesi de bu geleneği sürdürüyor. Aile bireyleri bu geleneği çocuklarına da aktarmayı arzu ediyor.

Mekke ve Medine’deki iftar sofraları
Al-Haramain Hizmet İşleri Ajansı, Ramazan Ayı’ndan önce iftarlıkların durumunu ve kabulünü düzenleyerek kontrollerini sağlıyor. Binlerce iftar yemeği, iki kutsal cami ve meydanında izin verilen yerlerde, oruçluların özel sağlık gereksinimlerine göre sağlanıyor. İlgili birimler büyük bir titizlik ve düzen içerisinden iftar yemeklerini dağıttıktan sonra, akşam namazı başlamadan önce sofraları temizlemiş oluyor.
İki Kutsal Cami İşleri Üyesi Muhammed el-Ömeri, bu geleneği devam ettiren ailelerin Ramazan boyunca her gün öğleden sonra gelerek bu hizmetleri sunmaya hevesli olduklarını aktardı:
“Ailenin genç yaşlı tüm bireyleri, Rahman’ın misafirlerine yorulmak nedir bilmeden keyifle hizmet veriyor. Suudi Arabistanlıların cömertliği ve hizmet etme aşkı nesiller boyu devam eden bir alışkanlıktır. Sürecin yüksek kalitede ve tam verimlilikle sağlanmasını için yetkili makamlar bu hizmeti organize etmektedir” dedi.



Hacılara kutsal mekânlarda hizmet veren ‘akıllı teknolojiler’

Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
TT

Hacılara kutsal mekânlarda hizmet veren ‘akıllı teknolojiler’

Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)

İbrahim el Kureşi

Kutsal mekânlarda, inanç yolculukları sırasında hacılara en iyi hizmeti sunmak için yapay zekâ teknolojileriyle ilgili birçok girişim var. Bunlar arasında akıllı saatler, modern teknolojiyle donatılmış kameralar aracılığıyla ‘vücut dilini’ analiz ederek hacıların memnuniyetini ölçen cihazlar, interaktif ekranlar ve sorulara yanıt veren ‘robotlar’ da yer alıyor.

Tur şirketlerinden biri tarafından bu yılki Hac sezonunda ilk kez uygulanan ‘akıllı saat’ uygulaması, hacıların herhangi bir yerden yardım talep etmesini sağlayan elektronik bir devreye bağlı bir yanıt düğmesi sağlarken, interaktif ekranlar hacıların geri bildirim ve şikayetlerini iletmelerini sağlıyor. Robotlar genel sorulara yanıt verirken, son teknoloji ürünü kameralar aracılığıyla vücut dili analizi kullanılarak hacının memnuniyeti ölçülüyor.

İkram ed-Dayf’ın CEO yardımcısı Dr. Adil el-Cuheni, hacılara hizmette yapay zekâ kullanımının şirket olarak üzerinde çalıştıkları önceliklerden biri olduğunu söyledi. İlk aşamada bu yılki Hac'da Tunus'tan gelen 260'tan fazla hacı adayına dağıtılan akıllı saatlerin, kaybolma olgusunu azaltmak için tam coğrafi konumu bilmenin yanı sıra acil bir durumda nerede olurlarsa olsunlar yardım istemek için hızlı bir yanıt düğmesi sağlama özelliğine sahip olduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat'a özel bir röportaj veren el-Cuheni, akıllı saatin hacıların yaşamsal belirtilerinin tespit edilmesini sağlayan bir elektronik devreye bağlı olduğunu ve herhangi bir sağlık sorunu ortaya çıktığında, doğrudan hacıların adının ve coğrafi konumunun tanımlandığı ekranda bir alarmın belirdiğini, böylece destek ekiplerinin dakikalar içinde kendisine gittiğini ve hızlı yanıt düğmesinden talep etmese bile ona bakım sağladığını açıkladı.

Misafir hizmetleri departmanında mevcut olan çoklu rollere ek olarak hacılara hizmet vermek için kullanılan interaktif ekranlar (Şarku’l Avsat)Misafir hizmetleri departmanında mevcut olan çoklu rollere ek olarak hacılara hizmet vermek için kullanılan interaktif ekranlar (Şarku’l Avsat)

Saatteki modern teknolojinin hacıların güzergahının gerçek zamanlı olarak izlenmesine olanak tanıdığını ve Cemerat'a giden rotadan sapanların tespit edilmesini sağladığını belirtti.

El-Cuheni, saatin pil ömrünün kesintisiz 10 saat olduğunu ve pil bittiğinde saatin hacı adayının bulunduğu son konumda göründüğünü açıkladı. Saatin, şirketin ekranında her hacının hayati göstergeleri hakkında ayrıntılı bir rapor sunduğunu, basınç, nabız ve sıcaklık ölçümlerini ve durumun normal olup olmadığını veya hacıya bakım sağlamak için yanlarında bulunan destek kuruluşları tarafından müdahale edilmesi gerekip gerekmediğini gösterdiğini belirtti.

Rehlat W Menafe Dijital Dönüşüm Direktörü Bera Haşifati, beden dili analizi yoluyla hacıların memnuniyetini ölçme girişiminin, yapay zekâ kameraları aracılığıyla konuklara sunulan hizmetlerin kalitesini iyileştirme ve memnuniyetlerini değerlendirme çalışmaları bağlamında geldiğini söyledi.

Bir dizi alanda bulunan robotların misyonunun ise bir misafir hizmetleri çalışanı olarak hareket etmek olduğunu belirten Haşifati, interaktif ekranların rolünün, hacıların Mina'daki ikametgahlarından, geri bildirimlerinin dikkate alınacağı izleme ekibi aracılığıyla soru sormalarını veya şikayetlerini iletmelerini sağlamak olduğunu açıkladı.

Rehlat W Menafe CEO'su Muhammed el-Huzami, Hac'da yapay zekâ kullanımının lojistik hizmetleri geliştirmenin yanı sıra gerçek zamanlı veri analizi ve ortaya çıkan zorluklara hızlı bir şekilde yanıt vererek herkes için sorunsuz ve güvenli bir Hac deneyimi sağlamak için bir fırsat olduğunu söyledi. El-Huzami, dünya çapında 3 kıtada 10 ülkeden yaklaşık 100 bin hacıya hizmet verdiklerini belirtti.