Husi darbecilerin uygulamaları ve sekiz yıldır devam eden savaş nedeniyle yaşam koşullarının kötüleştiği, ekonominin çöktüğü, sağlık sektörünün gerilediği Yemen'de psikolojik ve ruhsal rahatsızlıklar da artış gösteriyor. Ruh sağlığı durumunu anlamak için her yıl çevrimiçi araştırmalar yapan ABD merkezli Sapien Labs kuruluşunun 2022’de yayınladığı rapora göre Yemen, ruh sağlığı açısından çok gerilerde.
Başkent Sana ve büyük şehirlerin sokaklarının evsiz ve akli dengesi yerinde olmayan insanlarla dolu olduğu görülürken Yemen, 2022’de dünyanın zihinsel durumuna ilişkin yayınlanan söz konusu raporda 57 ülke arasında 46’ıncı sırada yer aldı. Söz konusu rapor, yaklaşık 500 bin kişi üzerinde dokuz dilde toplanan verilere dayanıyor.
Mart ayı başlarında yayınlanan rapora göre, ankete katılan Yemenlilerin yüzde 24,4'ü günlük hayatın baskılarıyla başa çıkmakta zorlandıklarını aktardı.
Aralarında Yemen'in de bulunduğu birçok ülkede kaydedilen ruhsal bozukluklar ve zorlu yaşam koşulları ile savaş arasındaki ilişkiye değinmeyen rapor, koronavirüs salgını, ailelerdeki istikrarı, sorunlar ve çocukluk döneminde görülen sevgi ve duygusal sıcaklık eksikliği gibi diğer faktörlerin etkisine odaklanıyor.
Yemen’deki insanların ruh sağlığı, darbe ve savaş dolayısıyla hükümetin ve uluslararası toplumun ilgisindeki eksiklikten, fon ve uzman tıbbi personel eksikliğinden, ihmalkarlıklardan, büyücülük gibi bilim dışı alışkanlıkların yaygınlaşmasından da etkileniyor.
Sana Üniversitesi’nden bir araştırmacı, Sapien Labs raporunun sonuçlarının doğru olmadığını, objektiflikten uzak olduğunu söyledi. Zira araştırmanın saha araştırması yoluyla değil, elektronik iletişim kanalları üzerinden yürütüldüğünü, toplumun yalnızca belli bir yüzdeliğini temsil eden bir kesim internet kullanıcılarının cevaplarının dikkate alındığını vurguladı.
Husilerin yönettiği üniversitedeki görevi dolayısıyla kimliğinin açıklanmamasını isteyen araştırmacı, Şarku’l Avsat’a şu açıklamalarda bulundu:
“Savaş kurbanlarının görüşleri nerede? Bombalamalara, mayınlara, şehirlerin kuşatılmasına, yakınlarının ve arkadaşlarının gözleri önünde katledilmelerine tanıklık edip dehşete düşenler var. Keyfi tutuklamaların ve işkencenin yanı sıra işsizliğin, maaş kesintilerinin ve yüksek yaşam maliyetinin mağdur ettiği insanlar bulunuyor. Araştırmada genelleme yapılıyor. Husi milislerin zorla götürdüğü cephelerden dönen çocukları ve yetişkinleri ve daha birçoğunu dikkate almıyor. Milislerin medyasının, sürdürdükleri mezhep propagandasının etkisinde kalan insanlar var. Rapor, bunların psikolojik ve toplumsal yapıyı bozduğuna değinmiyor.”
Aştırmacı aynı zamanda kendi gözlemlerinden ve topladığı verilerden yola çıkarak, Husilerin kontrolündeki bölgelerde nüfusun üçte birinin ruh sağlığı bozukluklarından muzdarip olduğu tahmininde bulundu.
Geçtiğimiz ekim ayında, sekiz yıl süren savaş nedeniyle seiz milyon Yemenlinin psikolojik sorun yaşadığı tahmininde bulunan Dünya Sağlık Örgütü (WHO) akıl hastalığının Yemen'deki en yaygın sağlık sorunlarından biri olduğunu bildirmişti.
Savaşın ve ekonominin çöküşün sağlık tesislerinin felcine, toplumun her kesimini etkileyen ruhsal hastalıkların artmasına yol açtığına dikkat çeken WHO, açıklamasında “Akıl sağlığı ve psikososyal hizmetler sunan zaten az sayıdaki mevcut tesisler, acil ihtiyaçla karşılaştırıldığında ciddi şekilde yetersiz bir şekilde finanse ediliyor” ifadelerine yer vermişti.
Husi milislerinin kontrolündeki bir devlet hastanesinden sağlık kaynağı, devlette ve özel hastanelerde, hatta kliniklerde psikiyatri hastalıkları konusunda uzman bölümlere günde en az 20 ruhsal bozukluk vakası geldiğini aktardı.
Ancak tedavi masraflarının yüksekliği ve uzman sağlık personel eksikliğinin tıbbi hizmetlere erişimi engellediğine, tedavinin durmasına ve birçok ailenin bilim dışı tedavilere başvurmasına neden olduğunu da ekliyor. Ayrıca Husi milis medyasının kendi politikaları ve düşünceleri dolayısıyla hastalıkları ve ruhsal bozuklukları hafife aldığı uyarısında bulunuyor.
Husi grubunun darbesi, ruh sağlığı sektörüne verilen desteğin kesilmesine neden oldu. Hastaneler ve psikiyatri kliniklerine sağlanan fonların azalmasıyla bu yöndeki çabalar düşüşe geçti. Uluslararası kuruluşlar gıda ve ilaç yardımlarını ön sıraya alırken psikiyatrik destek ise geride kaldı.
Söz konusu kaynak, Husi milisleri tüm sağlık kurumlarını kontrol altına almak, etkisini tüm gelirler ve finans kaynakları üzerinde genişletmek, bu sektöre yapılan bağışlara el koymak, bu bağışları kendi savaşçılarının aileleri için çalışan kuruluşlar gibi gruba bağlı kuruluşlara yönlendirmekle suçluyor.
Uluslararası raporlara göre Yemen ruh sağlığı sıralamasında çok gerilerde
Yemen'in batısındaki Hudeyde’de yer alan el-Huha bölgesindeki çocuklara sağlık hizmeti verilmeye devam ediliyor. (AFP)
Uluslararası raporlara göre Yemen ruh sağlığı sıralamasında çok gerilerde
Yemen'in batısındaki Hudeyde’de yer alan el-Huha bölgesindeki çocuklara sağlık hizmeti verilmeye devam ediliyor. (AFP)
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
