Twitter ücretsiz mavi doğrulama işaretlerini iptal ediyor

Musk tarafından belirlenen süre doldu.

Elon Musk salı günü Florida'da konuşma yaptı. (AP)
Elon Musk salı günü Florida'da konuşma yaptı. (AP)
TT

Twitter ücretsiz mavi doğrulama işaretlerini iptal ediyor

Elon Musk salı günü Florida'da konuşma yaptı. (AP)
Elon Musk salı günü Florida'da konuşma yaptı. (AP)

Elon Musk'ın Twitter’da ‘onaylanmış’ hesap sahiplerinin mavi tik işaretlerini kullanmaları için belirlediği süre perşembe günü doldu. ABD'li milyarder, kullanıcıların düne kadar ücretsiz olan onay işaretlerini kullanmaları için aylık sekiz dolarlık bir abonelik ödemesi şart koşmuştu.
Onaylanmış sahte hesapların yayılması korkusu artarken, abonelik ücretleriyle, satın alınması 40 milyar dolardan fazlaya mal olan platformun karlılığının desteklenmesi planlanıyor.
Musk, kullanıcıları için 1 Nisan’ı ödeme için son gün olarak belirlese de bunu üç hafta olarak uzatmıştı.
Twitter başlangıçta ünlülerin, politikacıların, gazetecilerin ve kuruluşların doğrulanmış hesaplarına mavi tik veriyordu. Ancak Musk'ın platformu satın almasının ardından bu işaretler, ‘Twitter Blue’ abonelerinin de kullanımına sunuldu. Bunun sonucunda kurumlar ve markalar ‘altın tik’ için ödeme yapmak zorunda kaldı.
Çok sayıda kullanıcı platformun gelirlerini artırma ihtiyacını anlasa da gözlemciler bu politikanın, Musk'ın aldığı diğer kararlarla birlikte, yanıltıcı bilgi veren onaylanmış hesaplara daha fazla alan açacağından korkuyor.
Elon Musk'ın tweetleri Amerikan ve Avrupa siyasi çevrelerinde endişelere yol açarken bazı milletvekilleri Musk'ı yalan haberlerle mücadele etmeye çağırdı. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı haberde konuşan ve Dartmouth Üniversitesi'nde siyaset bilimi alanında uzman olan Profesör Brendan Nyhan şu değerlendirmede bulundu:
“Musk'ın yaklaşık 135 milyon takipçisi var ve mühendislerini tweetlerinin yayılmasını arttırmaya zorladı, bu nedenle yanlış bilgi yayınladığında endişelenmeliyiz. Her şeyden önce, bu tweetleri atan ve büyük bir sosyal ağın kararlarından sorumlu olan kişinin mantığı konusunda endişeliyim.”
Araştırmacılar, Elon Musk'ın Twitter'da yaptığı, hesapların doğrulanması karşılığında ücret alması ve daha önce platformdan yasaklanan bazı hesapların yeniden etkinleştirilmesi gibi son değişiklikler ile ağda artan yanlış bilgi yayılımı arasında bir bağlantı olduğunu gözlemledi.
Şarku’l Avsat’ın Newsgard medya analiz sitesinden aktardığı habere göre ücret karşılığı onaylanan hesaplar platformu yanlış bilgilerle dolduruyor.



Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere güvenin azaldığı tespit edildi

Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
TT

Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere güvenin azaldığı tespit edildi

Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)

Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere daha az güvenildiği ortaya kondu. Hatta okuyucu bilginin yanlış olduğundan şüphelense bile, gerçeği ortaya çıkaran gazeteciye pek güvenmiyor. 

Medyaya güven azalırken dezenformasyonun arttığı bir dönemde hatalı bilgileri düzeltmek de zorlaşıyor.

Yayın kuruluşları ve gazetecilerin taraflı olduğu düşüncesiyle insanlar okudukları haberlere temkinli yaklaşıyor. Daha önceki çalışmalarda veri doğrulamanın yarattığı etkiyle ilgili çelişkili sonuçlar çıkmıştı. 

Yanlış haberleri çürütmenin ne kadar işe yaradığı ve neden etki yaratmadığını öğrenmek isteyen araştırmacılar bir çalışma yürüttü.

Communication Research adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmada 691 katılımcıya siyasi ve ekonomik haberler okutuldu. Bu haberlerde evsizlik oranlarından fentanilin aşırı doz ölümlerindeki etkisine kadar çeşitli iddialar yer alıyordu.

Bunların doğruluğuna ne kadar inandığını belirten katılımcılar daha sonra bu iddiaları onaylayan veya çürüten doğrulamayı okudu. Ardından bu doğrulamayı yapan gazeteciye ne kadar güvendikleri soruldu. 

Daha sonra bazı ürünlerle ilgili bilgiler içeren yazılarla aynı çalışma yürütüldü. Bu sefer verilen doğrulamalara "doğruluk kontrolü" işareti konmadı. Araştırmacılar bu sayede duyulan güvenin bu etiketten etkilenip etkilenmediğini anlamaya çalıştı.

İki çalışmanın sonucunda da yanlış bilgileri çürüten gazetecilere duyulan güven kayda değer derecede daha azdı. Katılımcılar inandıkları düşünceyi doğrulayanlara daha çok güvenirken, diğerlerinde daha fazla kanıt talep ediyordu. 

Çalışmanın yazarlarından Randy B. Stein, PsyPost'a yaptığı açıklamada "Halk genel olarak gazetecilere güveniyor ve doğrulayıcı makalelere duyulan güven epey yüksek" diyerek ekliyor: 

Yani klişe düşüncenin aksine, halkın doğruluk kontrollerine ve gazetecilere hiç güvenmediği doğru değil ancak düzelten/çürüten makalelere yönelik daha fazla şüphe var.

Araştırmacılar buradaki düzeltmenin, yayın kuruluşlarının haberlerindeki hataları düzeltmek için yayımladığı tekzip metinleri olmadığını ekliyor.   

Bilim insanları ilginç bir sonuçla da karşılaştı: Katılımcılar bir bilginin doğruluğundan şüphe etse bile bunu çürüten gazetecilere güvenmiyordu. 

Araştırmacılar bir haberin çürütülmesinin şaşkınlık yaratması, insanların onaylamaya kıyasla daha çok kanıt araması ve gazetecilerin taraflı davrandığından şüphelenmesinin buna yol açtığını düşünüyor. 

Şaşırtıcı bir diğer bulguysa, haberin çürütülmesi katılımcıların iddiayla ilgili düşüncesini değiştirmesine karşın gazeteciye güvenleri yine de sarsılıyordu. 

Stein, "Yanlış bilgileri düzeltmeye çalışan gazetecilerin (ya da herhangi birinin) aleyhine bir durum var" diyor. 

Araştırmacılar, halkın yanlış bilgileri çürüten haberlere nasıl ve neden güvenip güvenmediği üzerine daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.

Makalenin yazarları, Conversation için kaleme aldıkları yazıda şu ifadeleri kullanıyor:

Gazetecilerin önündeki zorluk, bilgiyi çürüten biri gibi görünmeden bunu nasıl çürüteceklerini bulmak olabilir.

Independent Türkçe, PsyPost, Conversation, Communication Research