Muhammed bin Selman Gazze'deki sivillerin hedef alınmasını reddettiğini yineledi

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, KİK-ASEAN Zirvesi’nin iş birliğini pekiştirdiğini ve ortaklığı geliştirdiğini söyledi.

TT

Muhammed bin Selman Gazze'deki sivillerin hedef alınmasını reddettiğini yineledi

Muhammed bin Selman Gazze'deki sivillerin hedef alınmasını reddettiğini yineledi

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Gazze'deki sivillerin her türlü biçimde ve her türlü bahaneyle hedef alınmasını kategorik olarak reddettiğini yineledi. Muhammed bin Selman, uluslararası insancıl hukuka bağlı kalmanın önemini, askeri operasyonları durdurmanın gerekliliğini, istikrarın geri dönüşü ve kalıcı barışa ulaşılması için koşulların yaratılmasının önemini vurguladı.

(foto altı) Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Riyad'daki KİK-ASEAN Zirvesi’nin açılışında bir konuşma gerçekleştirdi. (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Riyad'daki KİK-ASEAN Zirvesi’nin açılışında bir konuşma gerçekleştirdi. (SPA)

Muhammed bin Selman’ın açıklamaları, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ile Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkeleri arasındaki başkanlığını yaptığı zirvede gerçekleşti. Kendisini iki taraf arasındaki dostane ilişkilere ve iş birliğine adadığını belirten Selman, ortaklığı halkların çıkarlarını sağlayacak, kalkınma fırsatlarını artıracak, güvenlik ve istikrarı tesis edecek şekilde geliştirmeyi hedeflediğini açıkladı. Selman, ekonomik ilişkileri güçlendirme, mevcut fırsatlardan yararlanma ve tüm alanlarda iş birliği için yeni ufuklar açma arzusunu dile getirerek, hedeflere ulaşmak için ortak çalışma geliştirme konusundaki istekliliğini vurguladı.

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman başkanlığında Riyad'da düzenlenen KİK-ASEAN Zirvesi çalışmalarından. (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman başkanlığında Riyad'da düzenlenen KİK-ASEAN Zirvesi çalışmalarından. (SPA)

Muhammed bin Selman’ın zirvenin açılışında yaptığı konuşmanın metni şöyle:

Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla. Saygıdeğer misafirler, değerli katılımcılar, Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi üzerinize olsun. İki Kutsal Cami’nin Hizmetkarı Kral Selman bin Abdulaziz Âl Suud adına, sizlere Suudi Arabistan Krallığı'nda hoş geldiniz demekten mutluluk duyuyorum. KİK ülkeleri ile ASEAN ülkeleri arasındaki dostluk ve iş birliği ilişkilerini pekiştirmek amacıyla gerçekleşen zirveyi düzenlemekten memnuniyet duyuyoruz. Bugünkü toplantımız, halkların çıkarlarını sağlayacak, kalkınma fırsatlarını artıracak, güvenlik ve istikrarı pekiştirecek şekilde iş birliği ve ortaklığı geliştirmeyi amaçlıyor.

Bugün Gazze'de tanık olunan ve bedelini masum sivillerin ödediği, artan şiddet olaylarının üzüntüsünü yaşıyoruz. Bu bağlamda, sivillerin her şekilde ve her türlü bahaneyle hedef alınmasını kategorik olarak reddettiğimizi, uluslararası insancıl hukuka bağlı kalmanın önemini, sivillere ve sivillerin günlük yaşamlarını etkileyen altyapıya yönelik askeri operasyonların durdurulması gerekliliğini yineliyoruz. Bununla birlikte 1967 sınırlarına uygun, herkes için güvenlik ve refah sağlayacak bir Filistin devletinin kurulması için adil bir çözüme ulaşılmasını sağlayacak, istikrarın geri dönüşü ve kalıcı barışın sağlanması için koşulların yaratılması çağrısında bulunuyoruz.

Kıymetli misafirler, KİK grubu ülkeleri ekonomik kalkınma yolunda önemli bir başarı elde ederek, ülkelerimizin gayri safi yurt içi hasılasının hep birlikte 7,8 trilyon doları aşmasını sağladı. 2022 yılında KİK ülkeleri ekonomisi yüzde 7,3 oranında, ASEAN ülkeleri ekonomisi ise yüzde 5,7 oranında büyürken, ülkelerimiz küresel gayri safi yurtiçi hasılaya katkısını artıran ekonomik büyüme oranlarına tanık oldu. Bu bizi daha müreffeh bir ekonomiye doğru birlikte çalışmaya motive ediyor. ASEAN ülkeleriyle ticaret hacmi, KİK ülkelerinin toplam küresel ticaretinin yüzde 8'ine, yani yaklaşık 137 milyar dolara ulaşırken, iki gruba ait ülkeler arasındaki ticari ilişkiler giderek gelişiyor. KİK ülkelerinin ASEAN ülkelerine ihracatı toplam ihracatının yüzde 9'unu oluştururken, ASEAN ülkelerinden yapılan ithalat hacmi KİK ülkelerinin toplam ithalatının yüzde 6'sına ulaştı. Son yirmi yılda KİK ülkelerinin ASEAN ülkelerine yaptığı yatırımlar, 75 milyar dolarlık değerle, ASEAN ülkelerine yönelik toplam yabancı yatırımların yüzde 4'ünü temsil etti. ASEAN ülkelerinin KİK ülkelerine yatırımı ise 24,8 milyar dolarlık değerle, KİK ülkelerine yapılan toplam doğrudan yabancı yatırımın yüzde 3,4'ünü oluşturdu. Her iki gruptaki ülkelerin sahip olduğu insan kaynaklarının yanı sıra, gelecek vaat eden ticari fırsatlar ve yatırım projeleri çerçevesinde ekonomik ilişkilerimizi güçlendirmeyi, mevcut fırsatlardan yararlanmayı ve her alanda iş birliği için yeni ufuklar açmayı sabırsızlıkla bekliyoruz. Halklarımızın isteklerini karşılayacak şekilde hedeflerimize ulaşmak için ortak eylemleri artırma konusundaki kararlılığımızı teyit etmek üzere, uluslararası forumlarda ülkelerimiz arasındaki koordinasyon ve iş birliği düzeyini övüyoruz. Bu bağlamda, KİK ve ASEAN ülkelerinin Suudi Arabistan’ın Riyad kentinin Expo 2030’a ev sahipliği yapma adaylığına destek açıklamasını takdirle karşılıyoruz.

Saygıdeğer misafirler, KİK ile ASEAN ülkeleri arasındaki 2024-2028 dönemini kapsayan ortak eylem planı, hepimizin çıkarlarına hizmet edecek şekilde çeşitli alanlarda iş birliğini ve ortaklığı geliştirmeye yönelik hedeflerimiz için net bir yol haritası çiziyor. Ülkelerimiz, tüm kaynaklarıyla sağlam ve güvenilir bir enerji kaynağı olmaya devam edecektir. Aynı zamanda küresel enerji piyasalarının istikrarını korumaya da devam edeceğiz. Devletlerimiz; temiz, düşük karbonlu enerji teknolojileri ve petrokimya tedarik zincirleri geliştirmeye yönelik sürdürülebilirlik gerekliliklerini yerine getirmek için hızlandırılmış adımlarla çaba gösterecek ve aynı zamanda lojistik kaynaklar ve altyapıdan azami ortak fayda elde edilmesini sağlayacaktır. Bununla birlikte turizmde ve kültürel faaliyetlerde iş birliklerimizi arttırmayı dört gözle bekliyor olacağız. Daha iyi refah seviyesinin, kalkınma ve ilerlemenin hâkim olduğu bir gelecek adına iddialı vizyonların hedeflerine ulaşmak amacıyla çalışacağız. Halklarımızın iletişimiyle, ülkelerimizdeki iş sektörleri arasında çeşitli ortaklıklar kurulmasını sağlayacağız.

Sonuç olarak, sizlere tekrardan hoş geldiniz diyor, bu zirvenin, halklarımızın iyiliği ve ülkelerimizin refahı için çeşitli alanlarda iş birliğini geliştirecek somut sonuçlara ulaşılmasına katkı sağlamasını umuyorum. Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi üzerinize olsun.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında Perşembe günü Tahran'da İran Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Suudi yönetiminin direktifleri doğrultusunda Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hamisi Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettiğini belirten Suudi Savunma Bakanı, “X” platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda liderle ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini ifade etti.

İran'ın Tasnim haber ajansı Hamaney'in görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkilerimiz her iki ülke için de faydalı ve birbirimizi tamamlayabiliriz” dediğini aktardı.

Ajans, Hamaney ile yapılan görüşmeye İranGenelkurmay Başkanı General Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Dün Tahran'da General Bakıri ile bir araya gelen Prens Halid bin Selman, İran haber ajanslarının aktardığına göre Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana Suudi Arabistan'la ilişkilerin giderek güçlendiğini ve geliştiğini söyledi. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini belirterek ülkesinin Suudi Arabistan'la savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tasnim'e göre İran, Suudi Arabistan'ın Gazze ve Filistin konusundaki tutumunu memnuniyetle karşılıyor.

sdfgrthyu
Prens Halid bin Selman Perşembe günü İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a vardığında İran tarafından resmi törenle karşılandı (AP)

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Suudi bakanın ziyareti her iki ülkeyi de ilgilendiren bölgesel ve uluslararası gelişmelerin yaşandığı bir döneme denk geliyor.

Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdüllatif el-Melhem, Suudi Savunma Bakanının İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin anlaşmasına bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ve Tahran arasındaki koordinasyon ve işbirliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

sxcdfrgt
Prens Halid bin Salman dün (Perşembe) Tahran'da İran Cumhurbaşkanı ile bir araya geldi. (EPA)

Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamayı ve bölgeyi çatışmalar aşamasından istikrar ve güvenlik aşamasına taşımayı ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklanmayı amaçladığını belirten Melhem, Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesinin, Suudi Veliaht Prensi'nin “bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahı sağlama ve halklarının özlemlerini karşılama” çabalarının meyvelerinden biri olduğunu kaydetti. Melhem, ziyaretin Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeye yönelik devam eden diplomatik çabaların bir parçası olduğunu belirtti.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinin üzerinden iki haftadan kısa bir süre geçmesinin yanı sıra Suudi Dışişleri Bakanı'nın Pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve sarf edilen çabaları gözden geçirdikleri ikili istişarelerin ardından gerçekleşti.

dfgthy
Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref arasında Kasım 2024'te düzenlenecek Arap-İslam Zirvesi çerçevesinde gerçekleşen görüşme (SPA)

Suudi Savunma Bakanı'nın Tahran ziyaretinde bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Resmi haber ajansı IRNA'ya göre ziyaret öncesinde, geçtiğimiz Cumartesi günü Umman'ın başkenti Muskat'ta gerçekleştirilen ABD-İran görüşmelerinin ilk turu ve 48 saat önce yine Cumartesi günü Muskat'ta yapılacak bir sonraki turun yanı sıra Suudi ve ABD taraflarının geçtiğimiz hafta beş istasyonda gerçekleştirdikleri bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresi gibi bir dizi gelişme yaşandı.

Ziyaret, merhum Prens Sultan bin Abdülaziz'in Mayıs 1999 başında Tahran'a yaptığı ve dört gün süren ve üst düzey İranlı yetkililerle bir araya geldiği ilk ziyaretin ardından, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Savunma Bakanı, “Pekin Anlaşması” ve 10 Mart'ta iki ülke arasındaki tarihi uzlaşı ve ilişkilerin Çin himayesinde yeniden başlatılmasının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önemli Suudi yetkililerden biri.

dfgt
Prens Halid bin Selman Perşembe günü Tahran'da General Bakıri ile bir araya geldi (AP)

Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Tahran'a ilk ziyaretini Haziran 2023'te gerçekleştirmiş ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslami kardeşlik ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu vurgulayarak bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi açık bir temele dayandığını belirtmiştir.

Eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dönemin Dışişleri Bakanı adayı Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki Ortak Arap-İslam Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 Ortak Arap-İslam Takip Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref de dâhil olmak üzere bir dizi İranlı yetkili Pekin Anlaşması'nın ardından Suudi Arabistan'a benzer ziyaretlerde bulundu.

“Pekin Anlaşması” Taahhütleri

Pekin Anlaşmasını takip etmek üzere kurulan Suudi-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılarda iki ülke Pekin Anlaşmasını tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlılık yoluyla ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini teşvik etme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşmasını geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu açıklamıştır.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da “mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel işbirliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini” gerektirdiğini belirterek “İran-Suudi eylemlerinin kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde başarılı bir uluslararası ikili ve çok taraflı işbirliği modelini taçlandırdığını” ve iki tarafın tarihi bağlara dayanarak çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında işbirliğini geliştirmeye devam ettiğini söyledi.