ABD Suriye’de Arap aşiret şeyhleri ve liderleri ile görüştü

Deyrizor’daki El-Ömer petrol kuyusu (Şarku’l Avsat)
Deyrizor’daki El-Ömer petrol kuyusu (Şarku’l Avsat)
TT

ABD Suriye’de Arap aşiret şeyhleri ve liderleri ile görüştü

Deyrizor’daki El-Ömer petrol kuyusu (Şarku’l Avsat)
Deyrizor’daki El-Ömer petrol kuyusu (Şarku’l Avsat)

ABD liderliğindeki uluslararası koalisyon güçleri ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) yetkilileri, Fırat’ın doğusundaki durumu sakinleştirmek için Arap aşiret şeyhi ve liderleri ile dün bir araya geldi.
Demokratik Suriye Meclis Başkanı (DSM) Riyad Darar, Fırat’ın doğusunda önde gelen Arap aşiret şeyhlerine yönelik suikastların arkasında ‘Suriye rejimi, DEAŞ ve Türkiye destekli Suriyeli Kabileler ve Aşiretler Meclisi’nin bulunduğunu’ söyledi. Darar, söz konusu tarafları bölgede etnik temelli çatışma ve savaşlar çıkarmaya çalışmakla suçladı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nden dün yapılan yazılı açıklamada, kimliği belirsiz kişilerin Deyrizor kırsalındaki Cedid Akidat köyünde SDG’ye ait ‘öz savunma noktasına’ RPG’li roketatarlarla saldırı düzenlediği bildirildi. Açıklamada ölü ve yaralıların olup olmadığı bilgisine yer verilmedi.
Darar, Fırat’ın doğusunda geçtiğimiz günlerde yaşanan suikast olaylarının arkasında Suriye rejimi ve Türkiye destekli Suriyeli Kabileler ve Aşiretler Meclisi’nin olduğunu belirterek, “Aşiretler Meclisi liderleri alenen fitne çıkarıyorlar. Aynı şekilde bölgede suikast ve patlamalar gibi birçok olayda da rejimin parmağını görüyoruz. Bu iki taraf kaos yayıyor ve despotluğun dönmesini istiyor” ifadelerini kullandı.
Suriye Özerk Yönetimi’nin istikrar içinde olması, Suriye’nin geleceğe bakan yüzünü yansıtması, bileşenleriyle ortak paydada buluşmayı başarması ve yönetime kimsenin etki edememesi nedeniyle düşmanları tarafından hedef alındığını belirten Darar, “Ortak yönetim, toplumsal örgütlenme ve ortaya açık bir vizyon koyma tecrübemizde başarılı olmamızı hedef alıyorlar. Çünkü rejim Fırat’ın doğusunu yönetmede başarısız oldu. (Aşiretler Meclisi’ne bağlı) silahlı gruplar Fırat’ın doğusunu korumakta başarısız oldu. Bu nedenle bu iki taraf başarısızlıklarının intikamını almaya çalışıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Darar, üçüncü grup olan DEAŞ’ın ise bölgede halen aktif olduğunu, bölge halkını sindirme hedefiyle yıkıcı eylemlerine devam ettiğini kaydetti.

Aşiret şeyhi ve liderlerinden ortak bildiri
Diğer yandan, Rakka kentindeki aşiret şeyhi ve liderleri dün ortak bildiri yayımladı. Suriye rejimi ve İranlı güçlerin politikalarının kesin bir dille reddedildiğinin altı çizilen bildiride, aşiret reisini silahlı saldırılarda kaybeden Akidat aşiretine destek mesajı verildi. Bildiride ayrıca SDG’ye, Akidat reisine yapılan saldırıyla ilgili kapsamlı soruşturma başlatma çağrısı yapılırken, Rakka’daki aşiretlerin SDG’ye mutlak anlamda destek verdikleri vurgulandı.
Deyrizor kırsalındaki Arap aşiretlerine mensup 3 kişi geçtiğimiz günlerde uğradıkları suikast sonucu hayatını kaybetmişti. En son El-Akidat aşiretinin reisi Şeyh Matşar el-Hafal kimliği belirsiz kişiler tarafından uğradığı silahlı saldırıda öldü. Aşiret şeyhi ve liderlerinin ölümlerine tepki gösteren bölge sakinleri sokağa döküldü. Deyrizor kırsalındaki Şuheyl, Ziban ve El-Havayc beldelerinde düzenlenen gösterilerde faillerin bulunarak adalete teslim edilmesi talepleri dile getirildi. Olayların büyümesi üzerine uluslararası koalisyon güçleri ve SDG yetkilileri durumu sakinleştirmek amacıyla dün Hecin kasabasına bağlı El Muvahhasan köyünde Arap aşiret şeyhi ve liderleriyle bir araya geldi. Yetkililer görüşmede failleri adalete teslim etme taahhüdünde bulundu.

ABD ordu yetkilileri ile Arap aşiret şeyhleri ve liderleri arasında görüşme
Arap aşiret şeyhleri ve liderleri ile ABD ordu yetkilileri, Cuma günü Deyri Zor kırsalının doğusundaki El-Ömer Petrol sahasında bir araya gelmişti.
Görüşmede bulunan yerel kaynakların aktardığına göre, El-Akidat ve Bakkara aşiretlerini temsilen görüşmeye gelen heyet üyeleri, ABD ordu yetkililerinden, silahlı saldırılarda hayatını kaybeden El-Akidat aşiretinin reisi Şeyh Matşar el-Hafal ile Bakkara aşireti şeyhi ve Dahla köyü muhtarı Ali el-Veys’in faillerini bularak adalete teslim etmelerini talep etti. ABD tarafı ‘aşiret liderlerini hedef alan cinayetlerin soruşturmasını sürdürme’ sözü verdi.
El-Akidat aşireti, görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, SDG ve ABD’li yetkililerin failleri 1 ay içinde teslim etme taahhüdünde bulunduğunu bildirmişti.
DSM Başkanı Darar, geçtiğimiz günlerde ABD merkezli Delta Crescent Energy LLC adlı şirketin, Suriye'nin kuzeydoğusunda petrol çıkarmak, işlemek ve ticaretini yapmak üzere SDG ile yaptığı sözleşmeye karşı çıkma noktasında Türkiye ile Suriye rejiminin ortak noktada buluştuklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Rejimin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama ile Türk hükümetinden yapılan açıklama, Özerk Yönetimin bölge petrolünü işleme çabasını reddetme noktasında birbiriyle bağdaşıyor. Bu sözleşmeden elde edilecek gelirler bölgedeki Suriyelilerin evlatlarının menfaati için kullanılacak.”
Darar ayrıca Arap aşiretlerine, Türkiye ve rejimin tepkisine karşı ortak mücadele için aynı safta birleşme çağrısında bulundu.
Öte yandan SDG, Deyrizor kırsalındaki Şuheyl beldesindeki güvenlik alarm seviyesini yükseltirken, 3 gündür kapalı tuttuğu giriş ve çıkışları yeniden açtı. Ancak motosiklet kullanımına getirilen yasak sürüyor. Yerel haber ağı Cisr muhabiri ve Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin aktardığına göre, SDG, bölgede çıkan kargaşanın ardından düzenlediği operasyonlarda Hureyc beldesinden Yusuf Hamud el-Hicr isimli şahsı, Şuheyl beldesinden de 7 genci gözaltına aldı. Gözlemevi ayrıca Deyrizor kırsalındaki Cedid Akidat köyünde SDG’ye ait ‘öz savunma noktasının’ kimliği belirsiz kişilerce RPG’li roketatarlarla hedef alındığını bildirdi.



Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani arasındaki üst düzey görüşmeler, başta Suriye'nin istikrara kavuşturulması olmak üzere her iki ülkeyi de ilgilendiren ulusal güvenlik konularında Ankara ve Bağdat'ın tutum ve görüşlerinin yakınlaştığını yansıttı.

Dün Ankara'da Sudani ile ortak basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, Türkiye ve Irak'ın güvenlik konuları ve tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliği konusundaki tutumlarının örtüştüğünü söyledi. Erdoğan, Irak Başbakanı ile yaptığı görüşmelerde ulusal güvenlik konularını ve PKK, DEAŞ ya da FETÖ olsun tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliğini ele aldıklarını ifade etti.

Erdoğan, Irak Başbakanı'nın ‘bilgeliği’ olarak nitelendirdiği Irak'ın bölgede istikrarın sağlanmasında oynadığı rolü memnuniyetle karşıladı.

İlişkilerde büyük ivme

Türkiye'nin Irak ile iş birliğini güçlendirmeye devam edeceğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin geçen yıl nisan ayında Bağdat'a yaptığı ziyaretin ardından büyük bir ivme kazandığını vurgulayan Erdoğan, Sudani ile terörle mücadele, güvenlik iş birliği, ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi konularını ele aldıklarını kaydetti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Ankara'daki ortak basın toplantısı sırasında (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 18 milyar dolara ulaştığını belirten Erdoğan, Irak ile elektrik sektöründeki iş birliğini genişletmeyi ve Irak'tan Türkiye üzerinden Avrupa ve diğer ülkelere petrol ve doğalgaz taşımayı umduğunu ifade etti.

Kalkınma Yolu Projesi’ne ve bu projenin uygulanmasının nasıl hızlandırılacağına ve katılımcı ülkeler arasındaki ortak iş birliğine odaklanıldığını sözlerine ekleyen Erdoğan, tüm ülkeleri projenin altyapısına katılmaya çağırdı.

Erdoğan, “İster Bağdat'ta ister Ankara'da olsun imzalanan tüm anlaşmaları yürürlüğe koyma ve sağlık, eğitim ve diğer çeşitli alanlarda birlikte çalışma ve ilişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldık” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, başta Suriye meselesi ve Suriye'de güvenlik ve istikrarın sağlanması ihtiyacı olmak üzere bölgedeki birçok konuda Irak ile görüşlerinin örtüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Suriye'nin yeniden inşası ve istikrarına katkıda bulunma ihtiyacı konusunda Irak ile mutabık kaldıklarını belirtti.

Erdoğan ayrıca, ‘İsrail'in ihlalleri ve Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü acımasız savaş, ateşkes ihtiyacı ve Filistin halkı için bölgeye insani yardım girişinin sağlanması, iki devletli çözüm temelinde barışa ulaşmak için çalışmak ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarını durdurmak’ konularında iki ülke arasındaki görüşlerin örtüştüğünü vurguladı.

Terörizmle mücadele

Irak-Türkiye ilişkilerinin ‘iki halk arasında sağlam temellere dayandığını ve binlerce yıldır devam ettiğini’ belirten Sudani, ‘komşuluk bağları, çıkarlar, tarih, sosyal ve dini ilişkilerin koşullar, politikalar ve hükümetler değişse de devam ettiğini’ kaydetti.

Erdoğan ile ‘ilişkilerin güvenlik boyutu ve iki ülkenin terörizm nedeniyle karşı karşıya kaldığı zorluklarla ilgili temel ayaklarını’ ele aldıklarını söyleyen Sudani, ülkesinin ‘sağlam ve net’ tutumunu yineleyerek, ‘iki ülkenin ulusal güvenliğinin tek bir bütün olduğunu’ ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, ortak basın toplantısının sonunda el sıkıştı. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

PKK konusunda ise Sudani, Bağdat'ın bu örgütü ‘yasaklı grup’ olarak sınıflandırdığını ve ‘hiçbir tarafın Irak topraklarını komşu ülkelere karşı saldırganlık için bir sıçrama tahtası olarak kullanmasına izin vermediğini’ vurguladı.

Sudani, Suriye konusunda, ülkesinin Irak ve Türkiye'ye komşu olan Suriye’de güvenlik, istikrar, yeniden yapılanma ve kalkınmanın sağlanması konusundaki istekliliğini vurgulayarak, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya ülkedeki tüm mezhep ve azınlıkların eşit haklara sahip olması için çalışılması gerektiğini söylediğini hatırlattı.

Irak Başbakanı Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin verilmesinin önemini vurguladı ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarına son vermesi gerektiği konusunda Türkiye ile hemfikir olduğunu ifade etti.

Sudani, görüşmeler ve anlaşmaların imzalanmasını içeren Türkiye ziyaretinin, Erdoğan'ın geçen yıl nisan ayında Irak'a yaptığı ziyaretin devamı niteliğinde olduğunu belirtti.

Mutabakat zabıtları

Türkiye ile Irak arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısı, dün Ankara'ya gelen ve Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmî törenle karşılanan Sudani ve Erdoğan'ın başkanlığında başkent Ankara'da gerçekleştirildi.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani başkanlığında düzenlenen Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısından (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Toplantının sonunda Erdoğan ve Sudani, savunma sanayi ve uzman değişimi alanlarında iş birliği, Irak vatandaşlarının Türkiye'den gönüllü geri dönüşleri için standart operasyon prosedürleri, yasal alanlarda iş birliği ve yasadışı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele, güvenlik eğitimi, acil durum ve afet yönetimi, ölçüm ve kalibrasyon faaliyetleri ve Bağdat ve Basra'da Türk üniversitelerinin şubelerinin açılmasına ilişkin iş birliği protokolü gibi bir dizi mutabakat zaptının imzalanmasına tanıklık etti.

Ticaret borsası

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ülkesinin özel sektörünün Irak'taki yeniden yapılanma ve kalkınma çabalarına aktif olarak katkıda bulunmaya hazır olduğunu açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ile Ankara'da düzenlenen Türkiye-Irak yuvarlak masa toplantısına katılan Bolat, Irak'ın Türkiye'nin İslam dünyasındaki en önemli ticaret ortaklarından biri olduğunu, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024 yılında yaklaşık 18 milyar dolara ulaştığını ve Erdoğan ile Sudani'nin bu hacmi 30 milyar dolara çıkarma konusunda ortak bir hedef belirlediğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Iraklı mevkidaşı Etir el-Greyri, dün Ankara'da bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirdi. (Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın X hesabı)

Yatırımcılar için daha cazip bir yasal ortam yaratacak olan karşılıklı yatırımların teşvik edilmesi, korunması ve çifte vergilendirmenin önlenmesi gibi anlaşmaların uygulanmasının önemine işaret eden Bolat, Türk müteahhitleri için üçüncü büyük küresel pazar olan Irak'ta Türk şirketlerinin bugüne kadar 35,3 milyar dolar değerinde proje gerçekleştirdiğini açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ise ülkesinin vize sorunlarını çözerek ve para transfer mekanizmalarını geliştirmek için çalışarak Türk iş adamlarının girişini kolaylaştırma kararlılığını yineledi.

El-Greyri ayrıca, Kalkınma Yolu Projesi’nin her iki ülkeden ihracatçılar ve yatırımcılar için umut verici bir yatırım fırsatı sunduğunu kaydetti.