WHO, Gazze için 7 milyon dolarlık müdahale planını açıkladı

Doğu Akdeniz’deki koronavirüs gelişmeleri hakkında düzenlenen toplantı
Doğu Akdeniz’deki koronavirüs gelişmeleri hakkında düzenlenen toplantı
TT

WHO, Gazze için 7 milyon dolarlık müdahale planını açıkladı

Doğu Akdeniz’deki koronavirüs gelişmeleri hakkında düzenlenen toplantı
Doğu Akdeniz’deki koronavirüs gelişmeleri hakkında düzenlenen toplantı

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), önümüzdeki 6 ay içinde Gazze’ye uygulanacak 7 milyon dolarlık bir müdahale planı açıkladı.
WHO’nun Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ndeki ofisine başkanlık eden Rick Pepperkorn, Doğu Akdeniz Bölge Direktörü Dr. Ahmed el-Manzari, Doğu Akdeniz Acil Durum Direktörü Richard Brennan ve Bulaşıcı Hastalıklar Direktörü Ivan Hooten dün video konferans aracılığıyla bir basın toplantısı düzenledi.
Rick Pepperkorn, gerekli olan 7 milyon doların sağlık tesislerindeki hizmetlerin eski haline getirilmesi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile mücadele, yaralıların tedavisi ve psikolojik tedavi hizmetlerinin sağlanması için kullanılacağını bildirdi.
Pepperkorn, şimdiye kadar Gazze ve Batı Şeria’da meydana gelen saldırıların yol açtığı hasara değinerek, 24 sağlık tesisi ve 50 eğitim tesisinin yıkıldığını söyledi. Ayrıca bölgede yerinden edilen 75 bin kişinin Gazze’deki Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’na (UNRWA) ait 58 okula sığındığı belirtti.
WHO’nun Gazze Şeridi’nde son zamanlarda temel ilaç ve tıbbi malzeme sağlamak için 240 bin dolar ile desteklenen 10 kampı olduğunu dile getiren Pepperkorn, “Ayrıca Kovid-19 ile mücadelede kullanılacak olanlar da dahil olmak üzere tıbbi malzeme sağlamaya hazır bir yardım konvoyu var, ancak giriş izni bekliyor” dedi.
Refah Sınır Kapısı haricinde artık Gazze’ye girme fırsatı olmadığını söyleyen WHO yetkilisi, Mısırlı yetkililerle yardım gönderimi konusunda koordinasyon yapıldığına dikkati çekti.
Dr. Ahmed el-Manzari ise, “Örgüt, çok sayıda can kaybından duyduğu derin endişeyi dile getiriyor. 19 Mayıs itibarıyla işgal altındaki Filistin topraklarında 67’si çocuk 245 kişi öldü ve 6 bin 700 kişi yaralandı” diye konuştu.
Dr. Manzari, “Gazze Şeridi’nde yaralıların durumunun ciddiyeti, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı mücadele ederken, temel ilaç ve malzeme kıtlığı ile karşı karşıya olan sağlık sistemi üzerindeki yükü artırdı” ifadelerini kullandı.
Ayrıca Batı Şeria’da, sağlık ekiplerinin yaralılara erişiminin engellendiğini, sağlık çalışanlarının darp edildiğini, sağlık tesislerine baskın yapıldığını, ambulanslara hasar verildiğini ve el konulduğunu dile getirdi.
Sağlık tesisleri ve personelinin herhangi bir çatışmada kırmızı çizgi olması gerektiğine vurgu yapan Dr. Manzari, “Hastalar ve insani sağlık ekipleri için giriş ve çıkış noktalarının kapatılması ve tıbbi malzemelerin girişine getirilen ciddi kısıtlamalar, bu halk sağlığı krizini daha da kötüleştiriyor” diye konuştu.
Dr. Manzari basın toplantısında koronavirüs konusundaki gelişmelere de değinerek, 17 Mayıs itibariyle Doğu Akdeniz Bölgesi’nde 9.7 milyondan fazla vaka ve 195 bin ölüm kaydedildiğini dile getirdi.
WHO yetkilisi, “Bazı ülkeler vaka ve ölümlerde azalma olduğunu bildirirken, virüs bölge genelinde her gün daha fazla insana bulaşmaya ve öldürmeye devam ediyor. Önümüzdeki haftalarda, salgının ortaya çıkmasından bu yana 10 milyon vakaya ulaşarak, endişe verici bir aşamaya ulaşacağız” şeklinde konuştu.
Aşılamanın salgınla mücadelede mevcut en etkili araçlardan biri olduğunu vurgulayan Dr. Manzari, “Ama hala gidecek uzun bir yolumuz var. Çünkü bölgedeki birçok ülke, en savunmasız grupları bile aşılamak için yeterli doz aşıya ulaşamadı” dedi.
Bölgenin nüfusunun 50 milyon doz aşı olduğunu aktaran Dr. Manzari, “Bazı ülkeler nüfuslarının yüzde 80’inden fazlasına aşı yaptı. Diğer ülkeler ise, nüfuslarının yalnızca yüzde 1’inden daha azına aşı sağlayabildi. Nüfusun yüzde 20’sini oluşturan en savunmasız ve en savunmasız grupları aşılamak için toplamda en az 300 milyon doza ihtiyaç var” ifadelerini kullandı.
Ivan Hooten ise, COVAX tesisi aracılığıyla bölge ülkelerine temin edilen aşı sayısının yaklaşık 11 milyon dozu bulduğunu bildirerek, bu yıl sonuna kadar en az 300 milyon doz aşı sağlanması gerektiğini söyledi.
Richard Brennan da, aşı olunmasına rağmen tedbirlere uyulmaması halinde, geçtiğimiz haftalarda kaydedilen vaka sayılarındaki düşüşün fazla uzun sürmeyeceği konusunda uyardı.



Gazze ateşkesi: Arabulucuların çıkmazı aşmak için seçenekleri neler?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucuların çıkmazı aşmak için seçenekleri neler?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)

Hamas'ın 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmanın imzalanması önceliğinde ısrar etmesi ve geçici ateşkes önerisini göz ardı etmesinden sonra Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının tekrar başlaması yeni bir krizle karşı karşıya.

Özellikle İsrail'in gerilimi artırması ve ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki ay bölgeye yapacağı ziyaretin yaklaşması nedeniyle ateşkes anlaşmasını kabul etmeye kapıyı kapatmayan Hamas, daha önce Doha'da liderleriyle görüşen ABD Başkanı Donald Trump'ın rehine işlerinden sorumlu özel temsilcisi Adam Boehler'e kapsamlı bir anlaşmanın imzalanması konusunda pozisyonlarının aynı olduğunu bildirdi. Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar bu durumu, Filistin hareketinin manevraları ile Binyamin Netanyahu hükümetinin gerilimi artırması arasında çok zor ‘parmak ısırma’ aşamasının tanımı olarak görüyor.

Uzmanlar arabulucuların rolü konusunda, kapsamlı bir anlaşmaya varmaya ya da iki tarafı yeniden yakınlaştırmaya çalışmak ile Hamas'ın hafta ortasında İsrailli muadile sunulmadan önce prensipte kabul ettiği son Mısır önerisine göre, ABD'nin ve muhtemelen Türkiye'nin desteği ve garantisiyle kapsamlı bir anlaşmaya yol açacak kısmi ateşkesi kabul etmeleri için iki tarafa baskı yapmak arasında bölünmüş durumda.

Alternatif bir öneri sunan Hamas'ın Gazze'deki lideri Halil el-Hayye, perşembe akşamı televizyonda yaptığı konuşmada, ‘hareketin, İsrail'in bölgeden çekilmesini garanti altına alan ve Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdiren bir anlaşma çerçevesinde, tüm esirlerin İsrail tarafından alıkonulan mutabık kalınan sayıda Filistinliyle takas edilmesini öngören bir anlaşmayı derhal müzakere etmeye hazır olduğunu’ söyledi. El-Hayye, “Tüm esirlerin ve işgal tarafından tutulan mutabık kalınan sayıda mahkûmun serbest bırakılmasını içeren kapsamlı bir paket üzerinde müzakerelere derhal başlamaya hazır olduğumuzu yineliyoruz. Bunun karşılığında işgal, halkımıza karşı yürüttüğü savaşı tamamen durdurmalı ve Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmelidir” ifadelerini kullandı.

El-Hayye sözlerini şöyle sürdürdü: “Kısmi anlaşmalar Netanyahu ve hükümeti tarafından, bedeli tüm esirlerin feda edilmesi olsa bile, imha ve açlık savaşının sürdürülmesine dayalı siyasi gündemine bir kılıf olarak kullanılıyor. Biz bu politikanın bir parçası olmayacağız.”

El-Hayye, ABD Özel Temsilcisi Adam Boehler'in esir dosyası ve savaşın birlikte sona erdirilmesi yönündeki tutumunu memnuniyetle karşılayarak, bunun, ‘hareketin kapsamlı bir anlaşmaya varılması yönündeki tutumuyla kesiştiğini’ söyledi. Diğer yandan, ‘Hamas'ın bizim şartlarımıza uygun bir şey sunması halinde bu teklife sıcak baktıklarını’ belirten Boehler, esirler konusunda kapsamlı bir anlaşmaya varılması ihtimalinin her zaman mevcut olduğunu ifade etti.

erlerinden edilmiş Gazzeli kadın ve çocuklar, eşyalarıyla birlikte bir kamyonetin arkasında seyahat ediyorlar. (AFP)Yerlerinden edilmiş Gazzeli kadın ve çocuklar, eşyalarıyla birlikte bir kamyonetin arkasında seyahat ediyorlar. (AFP)

CNN, ismi açıklanmayan bir Hamas liderinin pazartesi günü “Kahire'den gelen İsrail teklifini reddediyoruz ve kapsamlı bir anlaşma istiyoruz” dediğini aktardı.

Maariv gazetesi tarafından dün yayınlanan yeni bir ankete göre İsraillilerin yüzde 62'si çatışmaların durdurulması ve Gazze Şeridi'nden çekilme karşılığında tüm esirlerin bir kerede serbest bırakılacağı bir anlaşmaya destek verirken, yüzde 21'i buna karşı çıktı, yüzde 17'si ise fikrini belirtmedi.

Hamas'ın tutumunun ardından dün İsrailli bir güvenlik kaynağı, ‘İsrail'in Gazze Şeridi üzerindeki askeri baskıyı yoğunlaştıracağını, bu reddin Hamas'a ve üst düzey yetkililerine zarar vereceğini, havadan, denizden ve karadan askeri baskının artacağını’ söyledi. Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dün X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “Hamas'a cehennemin kapılarını açmanın ve Gazze Şeridi'ni tamamen işgal edene kadar çatışmaları yoğunlaştırmanın zamanı geldi” dedi.

Mısırlı askeri uzman Tümgeneral Semir Ferec, “Hamas'ın nihai çözüme adım adım değil, bir kezde ulaşılmasını istediğini ve bu isteğin ABD'nin arzusuyla uyumlu olduğunu” belirterek, bunun Trump'ın Ortadoğu ziyareti öncesinde Amerikan baskısıyla karşılaşabilecek olan Binyamin Netanyahu'nun arzusuyla çeliştiğine işaret etti.

Beyt Lahiya'da İsrail saldırısında öldürülen akrabaları için ağlayan Filistinli bir kadın (AFP)Beyt Lahiya'da İsrail saldırısında öldürülen akrabaları için ağlayan Filistinli bir kadın (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, askıdaki ateşkesin ‘parmak ısırma’ aşamasında olduğuna inanıyor. Özellikle de Beyaz Saray'daki toplantıda Trump'ın talimatıyla bu ayın sonuna kadar mühleti olduğunun farkına varan Netanyahu'nun büyük tırmanışıyla birlikte bu çok zor bir aşama. İsrail medyasına sızan bilgilere göre Hamas da bunun farkında ve bu nedenle İsrail Başbakanı üzerindeki baskıyı arttırmayı reddediyor.

Er-Rakab, İsrail'in önerisinin Netanyahu tarafından reddedilmek üzere sunulduğunu, özellikle de çekilmeden ya da esirlerin serbest bırakılmasının anahtarlarından bahsetmemesi gibi birçok kusuru olduğunu ve Hamas'ın ‘kapsamlı bir anlaşma’ çağrısında bulunan yanıtının Washington'dan gelen önceki açıklamalarla örtüştüğü için İsrail içinde geniş kabul gördüğünü belirtti.

Başta Kahire ve Doha olmak üzere arabulucular Hamas'ın pozisyonu hakkında yorum yapmadı. Ancak Halil el-Hayye'nin kapsamlı bir anlaşmaya bağlı kalınması yönündeki konuşmasından önce Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani perşembe günü Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, “Filistin halkının acılarını sona erdirecek bir anlaşmaya varmak için görüşleri yakınlaştırmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

İsrail'in Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde bir konuta düzenlediği saldırının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinli arama kurtarma görevlileri (AFP)İsrail'in Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde bir konuta düzenlediği saldırının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinli arama kurtarma görevlileri (AFP)

Er-Rakab, Mısır ve Katar'ın Hamas'ın ‘kapsamlı bir anlaşma’ talebini dikkate almaksızın kısmi bir ateşkese varmak ve uzlaşmaya yönelik yaklaşımlar oluşturmak için agresif bir şekilde hareket edeceğine inanıyor. Hamas, Mısır'ın kalıcı bir ateşkesin önünü açan son kısmi önerisini kabul etmeye istekli. İsrail hafta ortasında, hareketin silahsızlandırılmasını da içeren bir teklifle karşılık verdi, ancak bu teklif reddedildi.

Mısır ve Katar krizi çözüp görüşleri yakınlaştırana kadar Washington'un önemli bir adım atmayacağına inanan Ferec, ABD'nin Hamas'a garanti vermesi koşuluyla Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde özel bir baskıyla ABD müdahalesinin belirleyici olacağına inanıyor.

Ferec'e göre arabulucuların ‘kapsamlı anlaşmanın’ tamamlanması, ABD taahhüdü ve pratikte savaş öncesiyle aynı olmayan silahsızlanmanın reddinin nasıl aşılacağına dair anlayışlar dışında bir seçeneği yok.