عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Irak’ta Sadr Hareketi milletvekilinin korumaları aktivistlere saldırdı

Ağır yaralanan aktivistlerden biri ölümden döndü.

İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.
İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.
    Bağdat / Fadıl en-Neşmi
TT
TT

Irak’ta Sadr Hareketi milletvekilinin korumaları aktivistlere saldırdı

İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.
İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.

Irak’ta Babil kent merkezi Hille’de aktivist Sargam Macid ve beş arkadaşı Sadr Hareketi Milletvekili Seha es-Sultani’nin korumaları tarafından sopa ve coplarla darp edildi. Ülkede protesto hareketlerini destekleyenler ve aktivistler, olaydan sonra hastaneye kaldırılan Macid ve beş arkadaşının sağlık durumlarına ilişkin haberleri dün (çarşamba) sabah saatlerine kadar sabırsızlıkla bekledi.
Sosyal medya platformlarında Macid’in sağlık durumunun kötüleştiği ve hayati tehlikesinin bulunduğuna dair haberler dolaşırken, Necef’te yaşayan aktivist Ebu Zeynelabidin el-Husnavi Facebook hesabında yaptığı paylaşımda, “Dr. Sargam Macid’in (beyin) kanaması durduruldu. Vücudundaki tüm yaşamsal faaliyetleri stabil. Sağlık durumu istikrara kavuşana dek dinlenme odasına alınması için hazırlıklar sürüyor” diye yazdı.
Yüzünde morluk ve yaralar oluşan Macid dün sabah dolaşıma giren bir video aracılığıyla arkadaşlarından ve kendisini destekleyenlerden yeni gösterilere hazırlanmak için canlarını korumalarını istedi.
Macid ve beraberindeki 5 arkadaşının Sadr Hareketi Milletvekili Seha es-Sultani’nin korumaları tarafından saldırıya uğradığını aktaran aktivistler, Macid’in saldırıdan önce gıda maddelerindeki son fiyat artışları nedeniyle hükümetin hesap vermesi amacıyla bir imza kampanyasına öncülük ettiğini ve bu imzaları Babil vilayeti milletvekillerine teslim etmeye hazırlandığını belirtti.
Sosyal medyada dolaşan görüntülerde Sultani’nin korumalarının göstericileri dağıtmak için rastgele ateş açtıkları ve göstericilere sopa ve coplarla saldırdıkları görülüyor. Başka bir görüntüde ise Macid ve arkadaşlarının nakledildiği hastanenin önünde toplanan onlarca gösterici Sadr Hareketi’ni ima ederek “Harekete Hayır” sloganı attı.
Bu haberin yazıldığı ana kadar Sultani ve Sadr Hareketi’nden olayın detayları ve üzerindeki sır perdesi hakkında bir açıklama yapılmadı. Yerel haber siteleri Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın olayla ilgili derhal soruşturma açılması talimatı verdiğini yazdı.
Yıllardır protesto hareketlerinin en tanınan aktivistlerinden kabul edilen Macid, Şii siyasi parti ve gruplar başta olmak üzere çoğu partiyi bazen ‘kabul gören sınırların dışına’ çıkacak şekilde sert bir dille eleştirmesiyle biliniyor.
İmtidad Hareketi milletvekilleri saldırının gerçekleştiği yerde protesto düzenleyerek, olaya karışanların yargıya teslim edilmesini talep ettiler. Ekim 2019’daki protesto hareketlerinin içinden doğan İmtidad Hareketi Ekim 2021’de yapılan seçimde Meclis’te 9 sandalye kazandı.
Babil Emniyet Müdürlüğü olayla ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılması için kapsamlı soruşturma başlattığını duyurdu. Babil Emniyet Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Aktivist Dr. Sargam’ın da aralarında bulunduğu 6 göstericiye yönelik saldırı olayıyla ilgili gerçeklerin öğrenilmesi için kapsamlı bir soruşturma açıldı. İlk bilgiler saldırının taş atılması, beyzbol sopasının kullanılması ve gerçek mermiyle ateş açılmasıyla gerçekleştiğine işaret ediyor. Hasarlar, beş göstericinin taş ve sopalarla çeşitli şekillerde ve altıncısının silahla yaralanmasıyla sınırlı kaldı. Hepsi tedavi için vilayetteki hastanelerden birine sevk edildi. Dr. Sargam’ın yarası, aralarında en ağır olanıydı. Yargı otoritesinin tüm saldırganlar için yakalama kararı çıkarmasının ardından olaya karışan koruma görevlilerinden biri tutuklandı. İlgili güvenlik birimleri şu anda geriye kalan saldırganların izini sürüyor.”
Protesto hareketlerinin önümüzdeki günlerde nasıl bir adım atacağı bilinmiyor. Ancak bu hareketlere yakın çevreler, siyasi partilerin cumhurbaşkanı seçimi ve yeni hükümetin kurulması gibi anayasal kazanımlar üzerinde çevirdikleri dolapların ortaya çıkmasının yanı sıra gıda fiyatlarındaki artışlardan beslenen yeni bir protesto dalgasının başlayabileceğini belirtiyor
Zikar vilayetinin kent merkezi Nasıriye’de dün fiyat artışlarını protesto için gösteriler düzenlendi. Belki de bu gösteriler protesto dalgasının ilk işareti olabilir. Aktivistler birçok vilayette benzer gösteriler düzenleme niyetinde.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Yükselen Aslan Operasyonu ve Suriye

Görsel: Eduardo Ramon
Görsel: Eduardo Ramon
TT
TT

Yükselen Aslan Operasyonu ve Suriye

Görsel: Eduardo Ramon
Görsel: Eduardo Ramon

Subhi Franjieh

Suriye hükümeti, 13 Haziran Cuma günü şafak vakti Ortadoğu’da başlayan büyük gerginliğin Suriye'ye sıçramaması için iç politikada çaba sarf ediyor. Bu çabalar, İsrail'in ‘Yükselen Aslan’ adını verdiği operasyon kapsamında İran'a büyük bir saldırı düzenlemesi ve bu saldırı sonucunda İran ordusunun önde gelen komutanlarının yanı sıra İran'ın nükleer programıyla ilişkili bir dizi İranlı bilim insanının öldürülmesi ve İran'ın nükleer tesislerinin tahrip edilmesinin ardından başladı.

İran, geçtiğimiz yıllarda Suriye’deki ve Irak'taki vekillerini, çıkarlarına yönelik herhangi bir saldırıya misilleme olarak ABD'nin bölgedeki varlıklarını hedef almak için kullandı. ABD’nin Suriye’de ve Irak'ta bulunan üsleri onlarca saldırıya uğradı. Ayrıca Suriye'nin güneyinden İsrail tarafına yönelik saldırılar da gerçekleştirildi. Tüm bunlar, İran'ın bölgede ABD ve İsrail ile çatışmayı yönetme politikasıyla açıkça uyumlu görünüyor.

Suriye İslami Direniş Cephesi (Uli'l el-Bas) yazılı olarak yaptığı açıklamada, Şam, Bağdat, Beyrut ve bugün Tahran'da liderleri suikast düzenleyen düşmanın, tüm milletlere karşı yumuşak ve sert bir savaş yürüten düşmanla aynı olduğunu söyledi. Açıklamada, “Hepimizin görevi, birleşik bir cephe oluşturarak, cepheyi güçlendirerek ve saldırıları yoğunlaştırarak ona karşı koymaktır Ümmetin tüm özgür insanlarını, gruplarını ve örgütlerini, medya mensuplarını ve düşünürleri, alimlerini ve mücahitlerini, dengelerin değişmesine karşı direnmeye çağırıyoruz” ifadeleri yer aldı.

Bu ayın başlarında Suriye'nin güneyinden İsrail'e düzenlenen saldırıyı üstlenen Uli'l el-Bas, İsrail'in Tahran'a saldırısından bir gün önce, 12 Haziran Perşembe günü, saldırıların devam edeceğini ve fırlatılan füzelerin ‘bir uyarı ve ilk meydan okuma olduğu, düşmanın sahada acı çekip geri çekilmesini sağlayacak hamleler göreceği’ tehdidinde bulundu.

Şu ana kadar Uli'l el-Bas veya başka bir grup, Suriye topraklarından gerilimi tırmandıracak adımlar atmazken hükümet, Suriye sahnesini sakin tutmak ve İran ile İsrail arasında Suriye semalarında karşılıklı ateş açılmasını önlemek için güvenlik önlemleri ve askeri tedbirler aldı.

Suriye semaları şimdiye kadar İsrail-İran çatışmasının bazı tehlikelerine tanık oldu. Suriye'nin birçok bölgesinde uçak yakıt tankları ve İsrail tarafından önlenen füzelerin kalıntıları Suriye topraklarına düştü. Acil Durum ve Afet Yönetimi Bakanı Raid es-Salih, Suriye Arap Haber Ajansı SANA’ya yaptığı açıklamada, “Bölgedeki askeri gerginliğin tırmanması nedeniyle, vatandaşların güvenliği için toplanmamalarını ve olayları izlemek için çatıya çıkmamalarını rica ediyoruz” dedi. Suriyelileri olaylar sonucunda düşebilecek herhangi bir yabancı cisim veya enkaza yaklaşmamaları konusunda uyaran Salih, vatandaşların bu cisimlere dokunmamalarını, savaş kalıntılarını temizleme ekiplerine bırakmalarını ve herhangi bir savaş kalıntısı veya enkazını derhal kendilerine bildirmelerini istedi.

İhtiyati önlemler

Al-Majalla’nın edindiği bilgilere göre Suriye hükümeti perşembe ve cuma günleri Suriye'nin güneyine takviye kuvvetler gönderirken Suriye-Irak ve Suriye-Lübnan sınırlarında da alarm durumu ilan edildi. Tüm bu önlemler, özellikle hükümetin istikrarı sağlama ve silahları kontrol altına alma çabalarında karşılaştığı güvenlik sorunları açısından Suriye topraklarının çatışmaların sahnesi haline gelmesini önlemek amacıyla alındı.

ı8o9p0
Suriye'nin güneyindeki el-Cubeyle köyünde, İsrail hava savunması sistemleri tarafından düşürüldüğü düşünülen İran yapımı insansız hava aracının parçaları etrafında toplanan Suriyeli çocuklar, 13 Haziran 2025 (AP)

Suriye hükümeti, Suriye'nin güneyindeki hareketliliğini artırdı ve bölgeden herhangi bir güvenlik ihlali veya saldırı girişimine karşı operasyonlarını yoğunlaştırdı. Suriye İçişleri Bakanlığı perşembe günü, Dera’nın batı kırsalındaki Mesakin Celin bölgesine takviye güç gönderdiğini açıklamıştı. Tüm bu gelişmeler, bir güvenlik devriyesinin, bölgede yasadışı bir grubun barikat kurduğuna dair gelen ihbarı üzerine olay yerine giderken silahlı bir pusuya düşürülmesinin ardından yaşandı. Edinilen bilgilere göre İç Güvenlik İdaresi cuma günü Suriye'nin güneyinde bir silah deposuna el koydu.

Suriye hükümetinin, durumu kontrol altına almak ve hükümet için hala bir güvenlik açığı teşkil eden sınırların kontrolünü sağlamak amacıyla Suriye-Irak sınırına yeni takviye güçler göndermesi bekleniyor.

İran'ın Suriye'deki siyasi ve milis nüfuzu, Beşşar Esed rejiminin düşüşüyle sona ermiş olsa da bazı unsurları ve hücreleri, Suriye’deki varlığını halen sürdürüyor. Bu hücreler silah ve uyuşturucu kaçakçılığı ya da güvenlik kaosu yaratma gibi faaliyetlerde bulunuyor. Suriye hükümeti bu hücrelerle mücadeleye devam ederken son birkaç gün içinde Deyrizor ile Irak ve Lübnan sınırındaki bölgelerde birçok operasyon düzenleyerek, Suriye'de İran'ın projelerine hizmet etmeye devam eden kişileri tutukladı.

Şarku’l Avsat’ın Al-Majalla'dan aktardığı analize yerel kaynaklar, Irak-Suriye sınırının Irak tarafına yakın bölgelere iki hava saldırısı düzenlendiğini söyledi. Kaynaklara göre Uluslararası Koalisyona ait savaş uçakları Suriye-Irak sınır bölgesinde defalarca kez tur attı. Bunun nedeni, Irak tarafından Suriye tarafına herhangi bir sızma veya kaçakçılık faaliyetinin önlenmesi olabilir. Bir diğer gelişmede, Suriye ordusu askerleri, cuma gecesi ve cumartesi günü, Suriye-Irak sınırında milisler tarafından gerçekleştirilen saldırılara uğradı. Suriyeli askerler, ateş edilen yere karşılık verdi. Edinilen bilgilere göre saldırı sonucunda Suriye ordusundan bir asker yaralandı.

Suriye hükümetinin, durumu kontrol altına almak ve hükümet için halen bir güvenlik açığı teşkil eden sınırları kontrol altına almak amacıyla Suriye-Irak sınırına yeni takviye güçler göndermesi bekleniyor. Çünkü İran destekli milisler geçtiğimiz yıllarda Suriye-Irak sınırının iki ucunu birbirine bağlayan çok sayıda karmaşık tünel ağı kazmış ve Suriye devleti bu tünelleri imha etmeye çalışmıştı. Bu tüneller silah, insan ve uyuşturucu kaçakçılığı için kullanılıyordu.

Olası güvenlik boşluğu ve bunun sonuçları

İran-İsrail çatışmasının uzun süre devam etmesi ve İran tarafının doğrudan savaştan vekalet savaşına geçmesi, zaten istikrarsız ve değişken olan Suriye'deki durumu daha da karmaşık hale getireceğine şüphe yok. Bu durum, Suriye hükümetinin sınırları kontrol etmek ve nüfuzun ve çatışmanın Suriye içlerine yayılmasını önlemek için kapasitesinin büyük bir kısmını tüketmesine neden oluyor. Bu da Suriye içlerinde DEAŞ başta olmak üzere bazı güçlerin yararlanabileceği güvenlik açıkları yaratabilir.

fghy
İsrail uçakları tarafından bombalanan Tahran'daki bir petrol tesisinde İran bayrakları ve arkasında yükselen alevler ve dumanlar görülüyor, 15 Haziran 2025 (Reuters)

Suriye devleti, DEAŞ terör örgütünün Suriye'deki operasyon stratejisini değiştirdiğinin ve Suriye hükümetinin askeri ve insani kaynaklarının örgütün hedefi haline geldiğinin farkında. Geçtiğimiz ayın sonlarında Suriye hükümetine karşı bir operasyon düzenleyen DEAŞ, Telul es-Sefa bölgesindeki Suriyeli askeri güçleri hedef almıştı. Suriye İçişleri Bakanı Enes Hattab da bu ayın başlarında Suriye'nin el-İhbariye kanalına verdiği röportajda, DEAŞ terör örgütünün ‘sadece zarar veren anlamsız eylemlerden, stratejik hedefleri olan planlı eylemlere’ geçtiğini söyledi.

DEAŞ terör örgütü, Suriye hükümetinin kaynaklarını İran-İsrail çatışmasının yansımalarıyla mücadele etmek ve bu çatışmanın Suriye topraklarına sıçramasını önlemek için kullanması nedeniyle ortaya çıkabilecek güvenlik boşluğunu da istismar edebilir. Özellikle Suriye topraklarındaki bu güvenlik boşluğundan yararlanarak gücünü yaygınlaştıran örgüt, devletin kontrolü dışındaki büyük miktardaki silahları parayla satın alarak silahlanma çabalarını sürdürüyor.

Dahası DEAŞ, Suriye'de oluşabilecek güvenlik boşluğundan yararlanabilecek tek örgüt değil. Silahlarını halen elinde bulunduran ve devletle çatışmak için fırsat kollayan başka örgütler de var. Bunlar arasında rejimin kalıntıları ve kaçakçılık ve uyuşturucu üretimi faaliyetlerinde bulunan gruplar yer alıyor. Bu gruplar, Suriye devletinin halihazırda İsrail'in Suriye rejiminin düşüşünün ardından Suriye'nin askeri altyapısını tahrip etmesi ve rejimin düşüşünden önce askeri birliklere ve rejime ait silah depolarına ait silahların büyük çapta çalınması nedeniyle sınırlı olan güvenlik ve askeri kaynaklarını büyük ölçüde tüketiyor.