Başbakanlık adaylığı büyük protestolara neden olan Muhammed Şiya es-Sudani kimdir?

Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
TT

Başbakanlık adaylığı büyük protestolara neden olan Muhammed Şiya es-Sudani kimdir?

Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)
Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani (Reuters)

Irak’ta, İran destekli Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı olarak eski bakanlardan Muhammed Şiya es-Sudani’yi göstermesinden iki gün sonra, Mukteda Sadr liderliğindeki Sadr Hareketi destekçileri bu adaylığı protesto etmek için meclis binasını bastı.
Iraklılar, yolsuzlukla suçlanan eski Başbakan Nuri el-Maliki tarafından yönetilen Koordinasyon Çerçevesi’nin adayı olduğu gerekçesiyle Sudani’yi reddediyor.

Muhammed Şiya Sudani kimdir?
Bir süre Dava Partisi ve Maliki’nin liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu çatısı altında siyaset yapan Sudani, son seçimlere Fırateyn Akımı adlı listeyle girerek mecliste 3 sandalye kazandı.
Sudani, 1970 yılında başkent Bağdat’ta dünyaya geldi. Henüz 11 yaşındayken, Saddam Hüseyin rejimi, 1980’de o dönem yasaklı olan İslami Davet Partisi’ne üye babasını ve ailesinden beş kişiyi idam etti.
Bağdat Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden tarım bilimleri alanında lisans derecesi alan Sudani, proje yönetimi alanında yüksek lisans yaptı.
1997 yılında Maysan Tarım Müdürlüğü’ne atanan Sudani, 2003 yılında Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinden sonra, Maysan Valiliği yönetimini denetleyen otorite ile Koalisyon Otoritesi arasında koordinatör olarak atandı.
2004 yılında Maysan Valiliği’nin merkezi ve en büyük şehri olan Amara şehrinin belediye başkanlığı görevini üstlendi.
2005 yılında Dava Partisi listesine aday olarak Maysan İl Meclisi’ne seçilen Sudani, 2009-2010 yılları arasında Maysan Valisi olarak görev yaptı.
2010-2014 yılları arasında İnsan Hakları Bakanı olarak atanan Sudani, 2014-2017 yılları arasında Haydar İbadi hükümetinde Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı, 2016 yılında Sanayi Bakanı ve bir dönem vekaleten Ticaret Bakanı olarak görev yaptı.



İsrail tankları, Gazze şehrinin mahallelerine ağır bombardımanlar düzenledi

Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)
Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)
TT

İsrail tankları, Gazze şehrinin mahallelerine ağır bombardımanlar düzenledi

Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)
Han Yunus’ta yıkılan binaların enkazı arasında eşek arabasıyla ilerleyen Filistinli kadınlar (AFP)

İsrail ordusu, bu sabah Gazze şehrini bombaladı. İsrail tankları farklı yönlerden şehir merkezine doğru ilerlerken bölge sakinleri, bombardımanın 7 Ekim'den bu yana düzenlenen en ağır saldırılardan biri olduğunu söylediler.

Gazze'deki Sivil Savunma Teşkilatı, Gazze’nin doğusundaki bölgelerde onlarca Filistinlinin öldürüldüğünü tahmin ettiklerini ancak acil durum ekiplerinin şehrin doğusundaki ed-Derac ve et-Tuffah mahalleleri ile batısındaki Tel el-Heva, Sabra ve er-Rimal mahallelerine yönelik devam eden saldırılar nedeniyle şimdiye kadar bu bölgelere giremediklerini açıkladı.

İsrail tankları, halen Tel el-Heva ve Sabra’nın bazı bölgelerinde konuşlanmış durumda. Ancak bölge sakinlerinin gece boyunca ve sabahın erken saatlerine kadar bombalandığını söylediği diğer üç mahallenin derinliklerine ilerlemediler. Bombardıman sonucu çok katlı birçok binanın hasar aldığını eklediler.

Bölge sakinleri, bir operasyonda İsrail tanklarının doğu yönünden girdiğini ve insanların batıya, Akdeniz kıyısına yakın bir yola doğru yöneldiğini anlattılar.

scdfvrgth
Yıkılan binaların enkazı arasında yürüyen bir Filistinli ve arkasında İsrail hava saldırısından sonra yükselen dumanlar (AFP)

Gazze şehri sakinlerinden Abdulgani, “Arkamızda düşman, önümüzde deniz nereye gidebiliriz?” dedi.

Bir mesajlaşma uygulaması aracılığıyla Reuters'a konuşan Abdülgani, “Tank mermileri ve uçak füzelerinin sokakların ve evlerin üzerine bir yanardağdan çıkan lavlar gibi yağıyor, insanlar dört bir yana koşuşturuyor ve kimse nereye gideceğini bilmiyor” ifadelerini kullandı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, ‘Gazze Şeridi'ndeki Hamas ve diğer silahlı örgütlerin altyapısını hedef alan bir operasyon başlatıldığı ve İsrail ordusu için tehdit oluşturan 30'dan fazla militanın etkisiz hale getirildiği’ belirtildi.

Mısır, Katar ve ABD'nin İsrail ile Hamas arasında ateşkes anlaşmasına arabuluculuk yapma çabalarını yoğunlaştırırken ve Gazze Şeridi'nde devam eden savaşın onuncu ayına girerken İsrail, yeniden saldırdı.

Gördü tanıkları, tankların en az üç yönden ilerlediğini ve yoğun hava ve kara ateşiyle desteklenerek şehir merkezine ulaştığını söylediler.

Yetkililer, saldırının binlerce kişiyi güvenli bir sığınak bulmak için evlerini terk etmeye zorladığını ve büyük imkansızlıklar nedeniyle bazılarının yol kenarlarında uyumak zorunda kaldığını sözlerine ekledi. Filistinli sağlık yetkilileri, Gazze Şehri'ndeki el-Ehli Baptist Hastanesi'ndeki sağlık personeli ve sağlık görevlilerinin hastaları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki halihazırda aşırı kalabalık ve tıbbi yeterlilik bakımından kötü halde olan Endonezya Hastanesi'ne tahliye etmek zorunda kaldıklarını belirttiler.

Hamas Hareketi’nin 7 Ekim'de İsrail'in güneyindeki kibutzlara düzenlediği ani saldırının ardından Gazze Şeridi’nde savaş başladı. İsrail’in açıkladığı rakamlara göre Hamas’ın ani saldırında bin 200 kişi öldü, 250 kişi rehin alınarak Gazze Şeridi’ne götürüldü. Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaşta 38 binden fazla Filistinliyi öldürdüğünü açıkladı.

Hamas'ın ABD'nin ateşkes önerisinin önemli bir bölümünü kabul etmesinin ardından Gazzelilerin savaşın sona ermesine ilişkin umutları yeniden canlanırken İsrail'in müzakere ekibinden bir yetkili, bunun anlaşma için ‘gerçek bir fırsat’ olduğunu söyledi.

Hamas, herhangi bir anlaşmayı imzalamadan önce İsrail'in kalıcı bir ateşkes için taahhüt etmesi talebinden vazgeçti.

Hamas'tan bir kaynak, cumartesi günü Reuters'a yaptığı açıklamada, Hamas'ın bunun yerine anlaşmanın ilk altı haftalık aşamasında kalıcı bir ateşkes sağlanması için müzakereler yapılmasında anlaştığını söyledi.

zxscdvfg
Gazze Şeridi'nin güneyinde askerleri ve gazetecileri taşıyan İsrail askeri araçları (AFP)

Ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, anlaşmanın İsrail'in savaş hedeflerine ulaşana kadar savaşa devam etmesini engellememesi gerektiğinde ısrar ediyor.

İsrail, savaşın başında ‘Hamas'ın askeri yeteneklerini ortadan kaldırmak, Gazze üzerindeki kontrolünü kırmak ve İsrailli rehineleri kurtarmak’ şeklinde bazı hedefler belirlemişti.

Öte yandan ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns, çarşamba günü Katar Başbakanı’nın yanı sıra İsrail ve Mısır’ın istihbarat teşkilatlarının başkanlarıyla bir araya gelecek.