عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Amazon Ormanları’nda rekor sayıda yangın çıktı

Amazon Ormanları’nda, sadece ağustos ayında 3 bin 358 yangın tespit edildi. (AFP)
Amazon Ormanları’nda, sadece ağustos ayında 3 bin 358 yangın tespit edildi. (AFP)
TT
TT

Amazon Ormanları’nda rekor sayıda yangın çıktı

Amazon Ormanları’nda, sadece ağustos ayında 3 bin 358 yangın tespit edildi. (AFP)
Amazon Ormanları’nda, sadece ağustos ayında 3 bin 358 yangın tespit edildi. (AFP)

Resmi verilere göre dünyanın en büyük yağmur ormanları yok ediliyor. Brezilya'daki Amazon Ormanları’nda rekor sayıda yangın meydana geliyor.
Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nden bir yetkilinin AFP’ye yaptığı açıklamaya göre, uydu görüntülerinde 22 Ağustos Pazartesi günü 3 bin 358 yangın tespit edildi. Bunun 15 yıl önce, Eylül 2007'den bu yana aynı günde kaydedilen en büyük sayı olduğu bildirildi.
Bu sayı, ‘Yangın Günü’ olarak bilinen 10 Ağustos 2019 tarihindeki yangın sayısının üç katı. Brezilyalı çiftçiler, ülkenin kuzeydoğusunda, yaklaşık 2 bin 500 kilometre uzaklıktaki Sao Paulo'ya yayılan devasa bir alanda yakma operasyonu başlattığında, uluslararası çapta tepkiyle karşılaşmıştı.
Enstitünün yangın izleme programı başkanı Alberto Setzer, bu yangınların genel bir ormansızlaşma modelinin parçası gibi göründüğünü söyledi.
Uzmanlar, Amazon bölgesindeki yangınları, ağaçları yakarak yasa dışı yollardan arazi açan çiftçilerin ve spekülatörlerin eylemlerine bağlıyor.
Setzer, “Ormana doğru genişleyen bir yay yoluna göre orman yangını kuzeye doğru ilerliyor” dedi.
Amazon'da yangınlar genellikle ağustos ayında, kuraklıkla birlikte başlıyor.
Enstitü bu yıl, 2021'de aynı aya göre yüzde 8'lik bir artışla temmuz ayından bu yana 5 bin 373 yangını kaydetti.
Bu ayın başından bu yana 24 bin 124 yangın kaydedildi. Bu da Jair Bolsonaro'nun liderliğinin başlangıcından bu yana en kötü ağustos olacağı anlamına geliyor.
Bolsonaro, Amazon'un tarım için yok edilmesini desteklediği için eleştirilerle karşı karşıya kaldı.
Ocak 2019'da iktidara geldiğinden bu yana Brezilya’nın ormansızlaşma oranı önceki on yıla göre yüzde 75 arttı.
Politikalarını eleştirenlere seslenen aşırı sağcı Devlet Başkanı, “Kendileri için güzel bir orman istiyorlarsa, ülkelerinin ormanlarını korumalıydılar” diyerek Amazon Ormanları’nın Brezilyalılara ait olduğunu ve öyle de kalacağını vurguladı.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ilk ötegezegenini buldu

TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))
TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))
TT
TT

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ilk ötegezegenini buldu

TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))
TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Temmuz 2022'de bilimsel operasyonlara başlamasından bu yana ilk kez bir ötegezegenin görüntüsünü yakaladı.

Daha önce bilinmeyen gökcismine "TWA 7 b" adı verildi. Dünya'dan yaklaşık 110 ışık yılı uzakta, Antlia takımyıldızı civarında yer alan gezegen, yakındaki genç yıldız TWA 7'nin yörüngesinde dönüyor.

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden (CNRS) yapılan açıklamada, "Bilim insanları potansiyel bir gözlem yanlılığı ihtimalini ortadan kaldırdıktan sonra bunun büyük olasılıkla bir ötegezegen olduğu sonucuna vardı" ifadelerine yer veriliyor.

Görüntü, teleskobun "MIRI" diye de bilinen Orta Kızılötesi Aracı (Mid-Infrared Instrument) üzerindeki koronagrafla çekildi. Koronagraflar, yakındaki daha sönük nesneleri gözlemlemek amacıyla Güneş gibi yıldızların ışığını engellemek için kullanılıyor.

Merkezdeki bir araştırmacının öncülük ettiği bulgular çarşamba günü hakemli dergi Nature'da yayımlandı. Merkez, koronagrafı Fransız Alternatif Enerjiler ve Atom Enerjisi Komisyonu'yla birlikte geliştirdi.

thyy
Araştırmacılar NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nun ilk kez bir ötegezegenin resmini çektiğini söylüyor. Cisim, genç bir yıldız olan TWA 7'nin enkaz diskinde bulundu (A.M. Lagrange ve ekip arkadaşları/Evidence for a sub-Jovian planet in the young TWA 7 disk [Genç TWA 7 diskinde Jüpiter altı bir gezegen kanıtı]

Yıldızın etrafındaki kayalık enkaz ve toz diskine bakan bilim insanları daha önce içlerinde eşmerkezli halka benzeri yapılar tespit etmişti. Gökbilimciler bugüne kadar bu yapıların, gezegenlerin yaptaşlarıyla tanımlanamayan gezegenler arasındaki kütleçekimsel etkileşimden kaynaklandığından şüpheleniyordu. İnceledikleri iki sistemden biri olan TWA 7'nin üç halkası var.

Merkez şu ifadeleri kullanıyor:

İki sistemden biri olan TWA 7, üç belirgin halkaya sahip. Bunlardan biri özellikle dar ve neredeyse hiç madde içermeyen iki boş alanla çevrili.

Webb'in çektiği görüntü potansiyel kaynağı ortaya çıkardı.

Merkez "Detaylı simülasyonlar gerçekten de tam gezegenin konumunda ince bir halkanın ve bir 'deliğin' oluşumunu doğruladı. Bunlar JWST'yle yapılan gözlemlerle mükemmel bir uyum içerisinde" diye belirtiyor. 

Satürn'e yakın bir kütleye sahip TWA 7 b'nin orta kızılötesi ısı aralığında tespit edilmesi daha kolay çünkü daha önce görüntülere yansıyanlardan yaklaşık 10 kat daha hafif. Bu sistemlerde yeni oluşan gezegenler de hâlâ sıcak ve bu da onları eski muadillerinden daha parlak yapıyor.

Halihazırda Güneş Sistemi'nin dışında var olduğu teyit edilen en az 5 bin 900 ötegezegen var. Bunların çoğu başka yıldızların yörüngesinde dönüyor ve keşfedilenlerin çoğu Samanyolu Galaksisi'nde yer alıyor. Ancak NASA milyarlarca ötegezegenin var olduğunu düşünüyor.

Ötegezegenler, bizimki de dahil gezegen sistemlerinin nasıl oluştuğunu daha iyi anlamamıza katkı sağlıyor. Ancak genellikle yıldız ışığı tarafından gölgede bırakılıyorlar. Bilim insanları Webb'i kullanarak gelecekte daha az kütleye sahip gezegenlerin görüntülerini yakalamayı umuyor.

Merkez şöyle yazıyor:

Bu sonuç, giderek daha da küçük olan ve Güneş Sistemi'nin gaz devlerinden çok Dünya'ya benzeyen ötegezegenlerin araştırılması ve doğrudan görüntülenmesinde yeni bir adıma işaret ediyor.

Independent Türkçe