Zarafet ve sadelikle kaplı lüks

Tod's koleksiyonuna modern İtalyan tarzı hakim. (Özel)

Gucci'nin, kreatif direktörü Alessandro Michele ile yollarını ayıracağını açıklaması, ‘maksimalizm’, zıt renk ve desenlerle öne çıkan devrin sona erdiğinin sinyalini verdi. Yıllarca bu tarz ile belirli bir müşteri kitlesini kendine çekmeyi başardı ve Gucci’nin sahibi Kering grubunun büyük kârlar elde etmesini sağladı. Ancak nihayetinde piyasayı doyurdu ve bu durum, ‘sofistike’ bir tarz benimseyen diğer moda evleri lehine satışların düşmesine neden oldu.

Burberry, tarihinde yeni bir dönem yazmak için İngiliz köklerine geri döndü (özel)

Zarafet ve sadelikle kaplı lüks… Bu, Son defilelerde ve adı klasisizm ve lüks ile anılan moda evlerinin satış rakamlarında gördüğümüz kadarıyla bir süre önce modanın yönünü belirlemeye başlayan bir başlık. Kendini ve prestijini sergilemekten hoşlanmayan zarif kişilere hitap eden Ermenegildo Zegna grubu, geçen yılın sonunda 1,5 milyar euro üzerinde kâr elde etti. Zegna ile birlikte Thom Browne'a sahip olan ve yakın zamanda Tom Ford’u satın alan grubun vurguladıklarından biri de kumaş kalitesine ve nötr renklere dayanan üst düzey terzilik departmanının, Çin pazarındaki istikrarsızlığa rağmen 2022'de önemli ölçüde toparlandığıydı. Grup, bu iyileşmenin giderek hız kazandığını belirtiyor. Kârın 2025 yılına kadar iki milyar euroyu aşması bekleniyor.

Etro defilesi, tasarımları ile tartışmalardan uzak kaldı.

Büyük moda evleri, uluslararası zarafet kulübüne katılmaya can atan belirli bir müşteri kesimine dokundukları için halen “logoya” bel bağlasalar da giydiklerinin pahalı veya mevsim modasının diktesine tabi olduğunu ima eden her şeyden kendilerini uzaklaştıran yüksek sınıflar bu grupta yer almıyor. Bu kesim için lüks her bir ayrıntıda gizli. Astarda, malzemelerde, iplik dokuma yöntemlerinde ve diğer ayrıntılarda… Bu nedenle kaşmir bir süveter için bin dolardan veya şık bir gömlek için iki bin dolardan fazlasını ödemeye hazırlar.

Fendi bu sezon sakin renkleri ve yenilikçi kesimleri benimsedi.

sadelikle kaplı lüks başlığı altında yer alan bu akım, moda sahnesine yıllar önce sızmaya başladı. Kovid-19 pandemisi sırasında hakim olan ve güçlenen gündelik sokak kültürü tarzına bir tepki olarak geldi ve yayıldı. Belki de asıl değişimin işaretinin Gucci House'un kreatif direktörü Alessandro Michele ile yollarını ayıracağını açıklamasının ardından netleştiği söylenebilir. Bu son gelişme, ‘maksimalizm’ sloganını yüceltti ve yıllardır zıt renk ve desenlerle öne çıkan, gösterişsiz olan her şeyi gündeme getirdi. Ayrıca Gucci, Saint Laurent, Celine ve başka markaların da sahibi olan Kering Grup için büyük kârlar elde ederek önemli ölçüde bir genç kesimi cezp etti. Ancak bu, sofistike bir tarzı sakin bir dille benimseyen moda evlerinin gönülleri fetheden ve ceplere ulaşan moda evleri olduğu sonradan anlaşıldıktan sonra artık günümüze uygun değil. Bunun kanıtı da Alessandro döneminde Bottega Veneta ve Saint Laurent gibi moda evlerinin gelirlerinin artması ve Gucci’nin gelirlerinin düşmesi. Sanatçı kendi sanatsal görüşüne bağlı kaldığı ve abartılarının hafifletilmesini kabul etmediği için yolları ayırmak tek çözümdü.

2023 ilkbahar ve yaz sezonu için Loro Piana tarafından sunulan ‘imkansız’ sadelik. (özel)

Bu dalganın yeniden canlanmasının sebebi ister maksimalizm tarzına bir tepki olarak gelmesi isterse T-shirt ve başka ürünleri kaplayan logo dalgasından ayrılma olsun güzelliği, günümüzde geçerli olan sürdürülebilirlik anlayışına uygun olması. Parlaklığı ve ihtişamıyla dikkat çeken parçaların ömrü, zarif ve lüks bir parçanın yaşına göre kısa görülür ve bir sezon, en fazla bir veya iki kullanımdan sonra ömrü sona erer. Bu nedenle zarif ve lüks parçalar daha pahalı olabilir ancak fiyatını taşırlar ve birçok kez ve yıllarca kullanılabilirler. ABD merkezli Mytheresa internet sitesinin başkanı Heather Kaminetsky tarafından yapılan açıklamada, bunun, mevcut ekonomik durumu yansıtan bir dalga olduğu belirtilerek, "Her şeyin kabul edilebilir ve kolay olduğu zamanlar var" ifadeleri kullanıldı. Ancak mevcut durumun çalkantısı, lüksün anlamlarını gösterişsiz ve bayağılıktan uzak, garantili bir modanın benimsenmesi kadar bunu teşvik etmiyor.
Bu akımın Brunello Cucinelli, Loro Piana, Zegna ve The Row gibi uluslararası moda evleriyle sınırlı kalmaması ve Banana Republic gibi popüler markaları da etkilemesi dikkat çekiyor. Banana Republic, örneğin kısa süre önce, her zamana ve yere uyan nötr renklerde ve klasik tasarımlarda deri, keten ve kaşmir ürünleri piyasaya sürdü. Yıllarca süren zorluklardan sonra önemli kârlar elde ettiği için sonuç bu markanın lehine oldu.

Yaklaşık iki ay önce, 2023 sonbaharı ve 2024 kışı için küresel moda dönemi sona erdi. Bu dönem New York'ta başladı, Londra ve Milano'dan geçtikten sonra Paris'te sona erdi. Söz konusu döneme bir isim vermek gerekirse bu, ‘asi aşırılıkların yatıştırılması" olurdu. Zıt renkler ve desenler geride kaldı ve onların yerini, tartışmalar da dahil satış etkisinden kaçınmak için özel olarak tasarlanmış sakin bir zarafet aldı. Her türlü ayrımcılığa ve adaletsizliğe karşı yüksek sesle sloganlar atan yeni gençlik hareketlerinin büyümesi nedeniyle, yaratıcılık ve kısıtlama ve koşul olmaksızın sanatsal ifade özgürlüğü zamanı sona erdi. Bunun yerini, yaratıcılık sürecini etkileyen ve kodlayan bir tedbir aldı. Moda evlerinin daha önce bilinen lezzetleriyle çok şey başarmış ve bu yıl garantili bir yol izlemeye karar vermiş olması bunun kanıtı niteliğinde. Bu yeni yol, modadan uzaklaşmak, klasik ve çağdaş olan her şeyi benimsemek şeklinde somutlaştı. Neyse ki bu tedbir hem tüketicilere hem de modaya fayda sağladı. Dört moda haftası boyunca görebileceğiniz şey, tüketicinin artık geçici heveslere kapılmıyor oluşu. Ayrıca tüketicinin, sosyal medya ağlarında dolaşan ve asıl amacı ücretsiz yayın elde etmek olan seslerden bıktığı da söylenebilir. Coperni moda evinin tasarımcıları Sebastian Meyer ve Arnaud Vaillant bile bu sezon, önceki girişimlerinin aksine, istenen etkiyi elde etmek için teknolojiyi dramatik bir şekilde kullandılar.
Eğlence yönünün herhangi bir defilenin önemli bir parçası olduğu doğru ancak artık kostümlerin yerini alarak başrolü oynamıyor. Bugünün müşterisi, moda dünyasının sanattan ilham aldığı ve onu taklit eden şaheserleri sorunsuz bir şekilde sunduğu bir geçmişe özlem duyuyor. Moda tasarımcıları, Z Kuşağı'nın trend satışları yönlendirebileceğini ve arzularını ve sorunlarını açık biçimde ifade edebileceklerini fark ettiler. Ama gerçekte, gerçek satın alma gücü sadece onun elinde değil. Anneler ve büyükanneler kuşağının elinde. Hatırı sayılır bir zenginliğe sahip olanlar, çeşitli pozisyonlarda çalışanlar, yer ve vesilelere göre kıyafet ve aksesuarlarını değiştirmeleri gereken kişiler oluyor. En azından son zamanlarda dört dünya başkentinde okuduğumuz şey bu.

Dünya başkentlerinde atmosfer
New York'ta hava oldukça iyimserdi. Londra'da ise ekonomik durumdan dolayı biraz hüsrana uğradı ve aynı gerekçeyle burada bir isyan çıktı. Orada, sosyal, politik ve seçim meselelerini davası haline getiren merhum Vivienne Westwood'u andık. Geçmişe olan nostaljik hislerimiz, köklere dönmeye yönelik ciddi girişimlerde somutlaştı. Burberry moda evi bunun bir örneğiydi. Burada tasarımcı Daniel Lee yeni bir aşama başlattı. Şarku’l Avsat’ın gözlemlediğine göre eski İtalyan tasarımcı Riccardo Tisci'de olmayan eski semboller, herkesin karşılaması ve alkışları arasında moda evinin ilk defilesinde yeniden ön plana çıktı.
Milano'da atmosfer sakin ve şıktı. Her damak tadına hitap eden çeşitliliği bile ağırbaşlılıktan heyecana kadar çok lezzetliydi. Parçalar, pazarlamacıların ısrarlarına boyun eğdiği ya da ‘tüketicinin talep ettiğine’ razı olduğu izlenimini vermiyordu.
Paris moda haftası öncekilerden farklı değildi. Ayrıca dikkatli ve titiz hesaplamalar yaptı. Örneğin Miumio sergilerinin resimleri, tuhaflıklarına rağmen, bir şeyi doğruluyor; o da tuhaflığın modayı veya aksesuarları etkilemediği ve makyaj ve darmadağınık saçla sınırlı olduğu. Heyecanı seven ve başarısını yıldızlara borçlu olan tasarımcı Olivier Rousteing, bu kez defilesini birkaç kişiyle sınırlı ve her zamankinden daha küçük bir alanda gerçekleştirdi. Böyle yapmasının gerekçesi ise Pierre Balmain'in kurduğu şeye geri dönmek istemesi. Ancak yaptığı, şu ana kadar çok iyi hakim olduğu ve büyük bir profesyonellikle kullandığı sosyal medyaya üstü kapalı bir başkaldırıydı. Rousteing yaptığı açıklamada “Sonunda kaliteye dönmeliyiz… Geleceği anlamak için geçmişi anlamalısınız. Bu yüzden bu koleksiyon çalıştığım moda evinin bir kutlaması” ifadelerini kullandı.
Alexander McQueen, Saint Laurent, Dior ve başka bazı isimler, kadın gardırobuna kolayca girebilmesi için erkek detayları ve kadınsılığı konusunda değerli dersler verdiler. Eril ve dişil üzerine yapılan bu oyun, birçok moda evinin ortak özelliğiydi. Bu özellik, dik omuzlu özel dikim elbiseler, geniş pantolonlar ve daha önce benzerini görmediğimiz çok cömert kullanılan kravat kullanımında da kendini gösteriyordu. Örneğin Valentino, koleksiyonuna ‘Siyah Kravat’ adını verdi ve bu aksesuar, tartışmasız şekilde koleksiyon içindeki yıldız parçaydı. Bazen geleneksel haliyle karşımıza çıkıyor, bazen de boyunsuz ve omuzsuz bir elbisede göğüs bölgesini birleştiren bir kopça görevi görüyordu...