Durak dışında inmek isteyince kıyamet koptu: Şoförle yolcu birbirine otobüste ateş açtıhttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/4355096-durak-d%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda-inmek-isteyince-k%C4%B1yamet-koptu-%C5%9Fof%C3%B6rle-yolcu-birbirine-otob%C3%BCste-ate%C5%9F
Durak dışında inmek isteyince kıyamet koptu: Şoförle yolcu birbirine otobüste ateş açtı
Charlotte-Mecklenburg Polis Teşkilatı olayla ilgili soruşturmanın devam ettiğini duyurdu (Charlotte Bölgesi Toplu Taşıma Sistemi)
ABD'de bir yolcu, otobüs istediği yerde durmayınca şoförle tartıştı. Silah çeken ikili aracın içinde birbirine ateş açtı.
Olay, Kuzey Karolina eyaletinin en kalabalık kenti Charlotte'ta 18 Mayıs'ta meydana geldi. Görüntülerse iki gün önce yayımlandı.
Tartışma, Omarri Shariff Tobias adlı yolcunun durak dışında bir yerde inmek istemesiyle patlak verdi. David Fullar adlı şoför, Tobias'ın gelecek durağa kadar beklemesi gerektiğini söyledi. Yaklaşık iki dakikalık tartışmanın ardından Tobias silah çekerken Fullard da silahını çıkardı.
Charlotte Bölgesi Toplu Taşıma Sistemi Sözcüsü Brandon Hunter, CNN International'a ilk kimin ateş ettiğinin belli olmadığını belirtti. Yetkililer, Fullard'ın kolundan ve Tobias'ın karnından vurulduğunu bildirdi.
Otobüsteki güvenlik kamerasına yakalanan o anlarda Fullard, şoför kapısını açıyor. Tobias sürünerek aracın arkasına doğru giderken Fullard silahını tekrar ateşliyor.
Yetkililer, Tobias ve bir başka yolcunun orta kapıdan indiğini, şoförün de ön kapıdan çıkıp tekrar ateş ettiğini bildirdi. Hastaneye kaldırılan Fullard ve Tobias'ın hayati tehlikesinin bulunmadığı, o anlarda otobüste bulunan iki yolcununsa zarar görmediği duyuruldu.
Charlotte-Mecklenburg Polis Teşkilatı, Tobias hakkında silahla yaralama, tehdit ve ateşli silah taşımadan dava açıldığını bildirdi. Kefaleti 250 bin dolar olarak belirlenen Tobias, 6 Haziran'da yargıç karşısına çıkacak. Fullard hakkında dava açılıp açılmayacağı henüz bilinmiyor. Ancak şoför işten atıldı.
Charlotte Bölgesi Toplu Taşıma Sistemi, Fullard'ın standart prosedürü uygulamadığını bildirdi:
Şoförün, şüphelinin/yolcunun bir sonraki otobüs durağına varmadan önce otobüsten inmesine izin vererek tansiyonu düşürmeye çalışması mantıklı olurdu.
Independent Türkçe, CNN International, New York Post
Kızamık geçirenlerde on yıl sonra ölümcül bir beyin hastalığı gelişebilirhttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5187561-k%C4%B1zam%C4%B1k-ge%C3%A7irenlerde-y%C4%B1l-sonra-%C3%B6l%C3%BCmc%C3%BCl-bir-beyin-hastal%C4%B1%C4%9F%C4%B1-geli%C5%9Febilir
Kızamık geçirenlerde on yıl sonra ölümcül bir beyin hastalığı gelişebilir
Endonezya'nın Surabaya kentinde bir çocuğa kızamık aşısı yapan bir sağlık çalışanı (AFP)
ABD merkezli gazete New York Post, ABD'nin Los Angeles kentinde bir çocuğun kızamık geçirdikten yıllar sonra nadir görülen bir nörolojik hastalığa yakalanarak hayatını kaybettiğini bildirdi.
Şarku’l Avsat’ın New York Post gazetesinden aktardığına göre yetkililer, çocuğun aşı olmaya hak kazanmadan önce bebeklik döneminde kızamık geçirdiğini söylediler, ancak vakayla ilgili daha fazla detay açıklamadılar.
İnsandan insana kolayca bulaşan bir solunum yolu hastalığı olan kızamığın yanı sıra kabakulak ve kızamıkçık (MMR) aşısının ilk dozu genellikle 12 ila 15 aylık çocuklara yapılır. İkinci doz ise anaokulu veya birinci sınıfa başlamadan önceolur.
Kızamık vakalarında sıkça enfeksiyonlu versiyonu görülebiliyor. Enfeksiyon ayrıca bronşit, larenjit ve Los Angeles'taki çocuk gibi çok nadir, ancak ciddi vakalarda olduğu gibi kızamık atağından aylar hatta yıllar sonra ortaya çıkan, ilerleyici ve genellikle ölümcül bir beyin hastalığı olan subakut sklerozan panensefalit (SSPE) hastalığına da yol açabilir.
İlk enfeksiyondan sonra, kızamık virüsü vücutta kalabilir ve yıllar sonra beyin iltihabına (ensefalit) neden olan belirli mutasyonlara uğrayabilir. Böylece her 100 bin kızamık vakasından 4 ila 11 hastada genellikle SSPE geliştirir.
Kızamık aşısı hazırlayan bir sağlık çalışanı (AFP)
Hastalık, ruh hali değişimlerinden istemsiz kas spazmlarına, ciddi beyin hasarına ve ölüme kadar ilerleyebilir.
Semptomlar genellikle ilk enfeksiyondan 6 ila 10 yıl sonra ortaya çıkar.
ABD’de SSPE vakaları genellikle yılda dört veya beş vakayı geçmez, ancak kızamık vakalarının artmasıyla bu sayının yükselmesi bekleniyor.
ABD’de bu yıl yaklaşık bin 300 vaka kaydedildi. Bu rakam, vakaların son otuz yılın en yüksek seviyesine ulaştığını gösteriyor.
SSPE vakalarında ölüm oranı yüzde 95, zira hastalığın bilinen bir tedavisi yok. Yalnızca Antiviral ve antienflamatuar ilaçlarla hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir.
Los Angeles'taki vaka, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) tarafından bu yıl bildirilen üç kızamık kaynaklı ölümden biri olarak kayıtlara geçti.
Los Angeles İlçe Sağlık Müdür Dr. Muntu Davis geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada “Bu vaka, özellikle toplumumuzun en savunmasız üyeleri için kızamığın ciddiyetini açıkça hatırlatıyor” ifadelerini kullandı.
Dr. Davis, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Küçücük çocuklar, sürü bağışıklığı yoluyla onları korumak için bize güveniyorlar. Aşılar sadece kendinizi korumakla kalmaz, aynı zamanda ailenizi ve komşularınızı, özellikle de henüz aşı olacak yaşta olmayan çocukları da korur.”
ABD’de koronavirüs (Kovid-19) pandemisiyle birlikte MMR ve diğer rutin çocukluk çağı aşılarının yapılma oranında düşüş gözlemlendi.
Son raporlara göre 2024-2025 öğretim yılında anaokulu çocuklarının yüzde 92,5'i MMR aşısı oldu. Bu oran, 2019-2020 öğretim yılında yüzde 95’di.
Birleşik Krallık Liverpool Üniversitesi Enfeksiyonlu Sinirbilim Profesörü Benedict Michael, bu hafta kaleme aldığı bir makalede şunları yazdı:
Aşı oranlarındaki düşüş, kısmen MMR aşısını otizmle ilişkilendirmeye çalışan sahte araştırmalardan kaynaklanıyor. Bu iddialar, itibarını yitirmiş bir doktor tarafından ortaya atılmış ve tamamen çürütülmüştür.
Sosyal medyada yayılan yanlış bilgilerin Kovid-19 salgını nedeniyle aşılara karşı artan şüphecilikle daha da şiddetlenen bu endişeleri körüklediğini belirten Prof. Michael, “Los Angeles'taki vaka, kızamığın iyi huylu bir çocukluk hastalığı olmadığını hatırlatan önemli bir uyarıdır. Kızamık, zatürre gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir ve bu vakanın da gösterdiği gibi, yıllar sonra gecikmiş ancak ölümcül beyin hasarına yol açabilir” diye ekledi.
Orkalar, Portekiz kıyılarında turist yatını batırdıhttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5187415-orkalar-portekiz-k%C4%B1y%C4%B1lar%C4%B1nda-turist-yat%C4%B1n%C4%B1-bat%C4%B1rd%C4%B1
Orkalar, Portekiz kıyılarında turist yatını batırdı
Fotoğraf: Temsili/AP
Portekiz açıklarında bir turist yatı, bir grup orkanın (katil balina) çarpması sonucu battı.
5 kişiyi taşıyan tekne, cumartesi günü gerçekleşen saldırının ardından Fonte da Telha plajı yakınlarında sulara gömüldü.
Yelkencilik şirketi Mercedes-Benz Oceanic Lounge'ın paylaştığı görüntülerde, bir orka yatın yan tarafına defalarca vurduktan sonra yatın sallanıp batmaya başladığı görülürken, bir tanığın "Aman Tanrım" dediği duyuluyor.
Nautic Squad kulübüne ait gemideki 5 mürettebat üyesi de yat batmadan kısa süre önce botlarla kurtarıldı.
Aynı günün ilerleyen saatlerinde Cascais Körfezi açıklarında bu sürüyle ikinci bir karşılaşma yaşandı ve 4 kişi yaralanmadan tekneden çıkarıldı.
Portekiz Ulusal Denizcilik Otoritesi, "orkalarla yaşanan bir etkileşim nedeniyle" 12.30'da bir uyarı aldığını açıkladı.
Kurum "Cascais cankurtaran istasyonu ve Lizbon Limanı Kaptanlığı ekipleri hemen harekete geçti" diye ekledi.
Olay yerine vardıklarında mürettebatın fiziksel açıdan iyi olduğu ve tıbbi yardıma ihtiyaç duymadığı, yakındaki bir deniz turizmi teknesinin yardımıyla kurtarıldığı tespit edildi.
The Telegraph'a göre bazı tanıklar 4 orka gördüklerini söylerken bir kaptan, sadece bir balinanın teknenin dümenine çarptığını bildirdi.
Araştırmacılar, Mayıs 2020'den bu yana İber Yarımadası yakınlarında orkaların teknelere çarptığı yüzlerce olayı belgelerken, bu davranış eğiliminin artmasına dair çeşitli teoriler ve araştırmalar ortaya çıktı.
Bu olay, önceki haftalarda İspanya açıklarında iki teknenin bir çift katil balina tarafından saldırıya uğramasının ardından yeni bir uyarı yayımlanmasından sonra meydana geldi.
Orkaların, Galiçya sularındaki teknelere sadece birkaç dakika arayla çarpmasının ardından bir İspanyol deniz kurtarma gemisi çağrılmıştı.
Kurtarma ekipleri, orkaların hasar verdiği gemiyi limana çektikten sonra başka bir saldırı uyarısı almıştı.
Bir mürettebat üyesi, "Gerçek şu ki çok korktuk; katil balinaların tekneye vurduğunu fark ettiğimizde gerçekten çok 'korktuk'" demişti.
Independent Türkçe
Ryugu'dan gelen bulgular Güneş Sistemi'nin su tarihini baştan yazıyorhttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5187142-ryugudan-gelen-bulgular-g%C3%BCne%C5%9F-sisteminin-su-tarihini-ba%C5%9Ftan-yaz%C4%B1yor
Ryugu'dan gelen bulgular Güneş Sistemi'nin su tarihini baştan yazıyor
Yaklaşık 900 metre çapa sahip Ryugu, Dünya'ya yakın nesne ve tehlikeli olabilecek cisim sınıfında yer alıyor (JAXA)
Asteroit Ryugu'nun koptuğu göktaşının, sanılandan çok daha uzun süre sıvı suya ev sahipliği yaptığı bulundu. Yeni çalışma, Dünya'daki suyun kökenine ışık tutuyor.
Ryugu gibi karbon zengini asteroitlerin, yaklaşık 4,6 milyar yıl önce Güneş ve çevresindeki gezegenler oluşurken, dış Güneş Sistemi'ndeki buz ve tozdan meydana geldiği uzun zamandır biliniyor.
Diğer yandan bilim insanları, bu gökcisimlerindeki su aktivitesinin Güneş Sistemi'nin ilk dönemleriyle sınırlı olduğunu düşünüyordu.
Ancak Japonya Uzay Araştırma Ajansı'nın (JAXA) Hayabusa 2 aracının Ryugu'dan toplayarak 2020'de Dünya'ya getirdiği örnekler bu düşünceye meydan okudu.
Tokyo Üniversitesi'nden Tsuyoshi Iizuka ve ekibi, Ryugu kaya örneklerindeki lutesyum (Lu) ve hafniyum (Hf) elementlerinin radyoaktif izotoplarını inceledi. Bu sayede radyoaktif bozunmaya bakarak örneklerin geçirdiği jeolojik süreçlere ışık tutabiliyorlar.
Bulguları hakemli dergi Nature'da 10 Eylül Çarşamba günü yayımlanan çalışmada incelenen örnekler, lutesyuma kıyasla çok daha yüksek oranda hafniyum içeriyordu.
Araştırmacılar bu duruma, bazı sıvıların asteroitteki kayalardan lutesyumu alıp götürmesinin yol açtığını düşünüyor.
Iizuka, "Ryugu'nun kimyasal kayıtlarının, Dünya'da daha önce incelenen bazı meteoritlere benzeyeceğini düşünmüştük. Ancak sonuçlar tamamen farklıydı" ifadelerini kullanıyor.
Dikkatli analizlerle diğer ihtimalleri eleyen ekip, gökcisminin oluşumundan 1 milyar yıl sonraya kadar sıvı su barındırdığını öne sürüyor.
Iizuka "En olası tetikleyici, Ryugu'nun ana asteroidine başka bir cismin çarpması. Bu çarpışma, kayayı kırarak içeride gömülü olan buzu eritti, böylece sıvı su yüzeye sızdı" diyerek ekliyor:
Bu gerçekten sürpriz oldu! Bu çarpışma, ana cismin parçalanmasına ve ardından Ryugu'nun oluşmasına yol açmış olabilir.
Ryugu'nun bir zamanlar parçası olduğu asteroidin 1 milyar yıl boyunca sıvı su içermesi, karbon zengini diğer göktaşlarının da uzun süre sıvı suya ev sahipliği yapmış olma ihtimalini gündeme getiriyor.
Dolayısıyla genç Dünya'ya çarpan asteroitler, sanılandan çok daha fazla su getirmiş olabilir. Araştırmacılar bunun, Dünya'nın ilk okyanusları ve atmosferi üzerinde önemli bir etki yaratmış olabileceğini söylüyor.
Dünya'daki suyun kökenine dair kesin bir fikir birliği sağlanmasa da genellikle göktaşları ve kuyrukluyıldızların gezegene çarpması sonucu geldiği tahmin ediliyor.
Iizuka, "Ryugu benzeri cisimlerin bu kadar uzun süre buz tuttuğu fikri dikkate değer" diyerek ekliyor:
Bu, Dünya'nın yapıtaşlarının hayal ettiğimizden çok daha ıslak olduğunu gösteriyor. Bu da gezegenimizdeki suyun kökenine dair başlangıç koşullarını yeniden değerlendirmemiz gerektiğini gösteriyor.
Araştırmacılar Ryugu örneklerini detaylıca inceleyerek ana cisimde akan suyun geçmişini daha iyi anlamayı umuyor. Ayrıca son verileri, NASA'nın OSIRIS-REx göreviyle Bennu asteroidinden alınan örneklerle kıyaslamayı planlıyorlar.
