Hindistan'ın Ay görevinin maliyeti, Interstellar'ın bütçesinden daha az

Bazı konutlar Hindistan uzay ajansının Ay'a gitmek için harcadığından daha pahalıya mal oluyor

Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)
Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)
TT

Hindistan'ın Ay görevinin maliyeti, Interstellar'ın bütçesinden daha az

Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)
Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)

Hindistan, Yıldızlararası'nın (Interstellar) yapım maliyetinden daha az para harcayarak Ay'a başarıyla iniş yaptı.

Hindistan uzay ajansı çarşamba günü, Ay'ın güney kutbuna yakın yüzeyine "yumuşak iniş" gerçekleştirdiğini açıkladı. Hindistan, Ay'ın bu bölgesine inen ilk, Ay'a başarılı görev düzenleyen 4. ülke oldu.

Ve bunu çok kısıtlı bir bütçeyle başardı. Reuters'e göre Chandrayaan-3 yaklaşık 6,15 milyar rupi, yani 75 milyon dolar maliyetle Ay'a gönderildi.

Bu çoğu gişe canavarı uzay filminin maliyetinden az. Yerçekimi (Gravity) 100 milyon dolara, Marslı (The Martian) 108 milyon dolara mal olmuştu ve bu göreve harcanan para, 165 milyon dolarlık bir bütçeyle çekilen Yıldızlararası'nın (Interstellar) maliyetinin de yarısından daha az.

Hatta bu görev, bazı konutlardan da daha ucuza mal oldu. Örneğin Birleşik Krallık'ın (BK) en pahalı evi 200 milyon sterline (yaklaşık 6,9 milyar TL), yani Ay'a yaklaşık üç buçuk görev maliyetine satıldı.

Bu bütçe, Hindistan'ın 2019'da Ay'a inmek için bir önceki girişimi olan ve iniş aracının düşmesiyle başarısızlıkla sonuçlanan Chandrayaan-2'ye ayırdığından bile daha az. Bu yaklaşık 8 milyar rupiye (yaklaşık 2,6 milyar TL) ya da son başarılı görevden yaklaşık yüzde 30 daha fazlasına mal oldu ancak mühendisler daha önceki seferden alınan derslerin birçoğundan son görevde yararlanıldığını açıkça belirtti.

Hindistan uzaya yönelik düşük maliyetli ama yine de başarılı görevlere ilişkin itibar kazanmaya çalışıyor. Bu gelişme, ülkenin özel uzay endüstrisine ve uydulara odaklanan işletmelere yatırımı teşvik ettiği bir dönemde yaşandı.

Tüm Hindistan görevinin fiyatı, SpaceX'in bir Falcon 9 fırlatması için talep ettiği bedele yakın. Şirketin internet sitesine göre bu tutar 67 milyon dolar.

Independent Türkçe



Fransa'yı sarsan tecavüz davasında görüntüler kan dondurdu

Geçen ayki duruşmada Gisele Pelicot, "Bunlar bana ne yaptığını çok iyi biliyordu" demişti (Reuters)
Geçen ayki duruşmada Gisele Pelicot, "Bunlar bana ne yaptığını çok iyi biliyordu" demişti (Reuters)
TT

Fransa'yı sarsan tecavüz davasında görüntüler kan dondurdu

Geçen ayki duruşmada Gisele Pelicot, "Bunlar bana ne yaptığını çok iyi biliyordu" demişti (Reuters)
Geçen ayki duruşmada Gisele Pelicot, "Bunlar bana ne yaptığını çok iyi biliyordu" demişti (Reuters)

Fransa'yı sarsan toplu tecavüz olayında davacı Gisele Pelicot, eşinin çektiği görüntülerin mahkemede gösterilmesini sağladı.

Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesindeki Avignon şehrinde cuma günü yapılan duruşmada, 72 yaşındaki Pelicot'nun nasıl tecavüze uğradığı gözler önüne serildi. 

Yargıçlar, "uygunsuz ve şoke edici" olduğu gerekçesiyle videoların duruşmada gösterilmesine izin vermemişti. Gisele'in avukatlarından Antoine Camus, "Bu tecavüz gerçeğini görmek zorundayız" diyerek, video ve fotoğrafların gösterilmesinin çok önemli olduğunu vurguladı. Amerikan gazetesi New York Times'ın (NYT) aktardığına göre duruşma salonunda yaşanan hararetli tartışmanın ardından yargıçlar kararını değiştirdi. 

Davayı yürüten yargıç Roger Arata, tüm videoların değil sadece "gerçeğin ortaya çıkması için kesinlikle gerekli görülen" videoların gösterilmesine karar verildiğini duyurdu. 

Bunun üzerine kamuya açık mahkeme salonundaki ekranlarda yaklaşık 12 video ve 10 fotoğraf gösterildi. 

NYT'nin aktardığına göre videoların çoğunda Pelicot çıplak görünürken, bazılarında jartiyer, iç çamaşırı ve beyaz çorap giymişti. Haberde, videoların bazılarında Pelicot'nun hafifçe hareket ettiği görülse de hiçbirinde tecavüzcülerin dokunuşuna tepki vermediğine işaret ediliyor.

2 Eylül'de başlayan duruşmada Dominique Pélicot, eşi Gisele'e ağır uyuşturucular vererek farklı erkekler tarafından 10 yıl boyunca tecavüz edilmesine neden olduğu iddiasıyla yargılanıyor. 71 yaşındaki Dominique, 16 Eylül'deki duruşmada hakkındaki tüm suçlamaları kabul etmişti. Zanlı ayrıca eşine ilaç verdikten sonra ona bazen farklı kıyafetler giydirdiğini de itiraf etmişti. Olayda Dominique'in yanı sıra yaşları 26'yla 74 arasında değişen 50 erkek daha tecavüzle yargılanıyor.

Hakimler, ilk başta davanın kapalı kapılar ardında yapılmasını istemiş fakat Gisele hukuki sürecin kamuya açık yürütülmesini talep etmişti.

Söz konusu video ve fotoğraflar ilk kez gösterildi. NYT, bu materyallerin mahkeme salonunda büyük rahatsızlık yarattığına işaret ederek şunları yazıyor:

Sanıklardan biri yüzünü eğdi. Birçok avukat ve gazeteci ekranlara bakmayı bıraktı.

Videoda görünen sanıklardan 61 yaşındaki Thierry Postat, bunun bir eş değiştirme partisi olduğunu düşündüğünü iddia etti. Ancak Gisele Pelicot'nun avukatlarından Camus, sanığın açıklamasına itiraz ederek "Orada bir çift görüyor musun?" diye sordu. Sanıksa "Yaşananları böyle hatırlıyorum" diye yanıtladı.

Videoda Gisele'e tecavüz ettiği görülen 43 yaşındaki Simone Mekenese de duruşma salonundaydı. Davacının avukatlarından Stephane Babonneau, "Gisele'in bilincinin yerinde olmadığının farkında değil miydin?" diye sorunca, sanığın "Hayır değildim. Biraz sonra aramıza katılacağını düşünmüştüm" yanıtını verdiği aktarılıyor.
Davayı birçok kadın hakları savunucusu yakından takip ediyor (AFP) ​​​​​​​

Davayı birçok kadın hakları savunucusu yakından takip ediyor (AFP) 

NYT, yaklaşık 2 saat süren video ve fotoğraf gösteriminin ardından duruşmanın bir anda sonlandırıldığını yazıyor. Davayı takip eden 58 yaşındaki hemşire yardımcısı Anne-Marie Galvan, "Hepimiz şoke olduk" diyor. Eşi Serge Galvan da mahkeme salonundaki deneyimine dair şunları söylüyor: 

Erkek olduğumdan neredeyse utanç duydum.

Polis soruşturmasında Dominique'in çeşitli elektronik cihazlarında, 2011-2020'de yaşanan tecavüz olaylarıyla ilgili 20 bine yakın video ve fotoğraf olduğu tespit edilmişti. Çoğu materyal "Abus" (İstismar) adlı bir dijital klasörde yer alıyordu.

Independent Türkçe, New York Times, BBC