Hizbullah lideri Nasrallah: Beyrut'a gelen arabulucu heyetlerin tek hedefi İsrail'in güvenliğini sağlamak

Hizbullah Hareketi Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, İsrail ordusu ile çatışmaların durdurulması için arabulucu konumunda Beyrut'a gelen tüm yabancı heyetlerin "tek hedefinin İsrail'in güvenliğini sağlamak" olduğunu söyledi

Hasan Nasrallah (AA)
Hasan Nasrallah (AA)
TT

Hizbullah lideri Nasrallah: Beyrut'a gelen arabulucu heyetlerin tek hedefi İsrail'in güvenliğini sağlamak

Hasan Nasrallah (AA)
Hasan Nasrallah (AA)

Nasrallah, Hizbullah'ın İsrail ordusu ile farklı tarihlerde yaşanan çatışmalarda yaralanan mensupları için düzenlenen programına video konferans aracılığıyla katıldı.

İsrail ordusu ve Hizbullah Hareketi arasında 129 gündür sınırda devam eden çatışmalara işaret eden Nasrallah, "Gazze'de yaşananlar, Lübnan, Suriye, Ürdün ve Mısır'ın ulusal çıkarları için İsrail'in bu savaştan mağlup çıkması gerektiriyor." değerlendirmesinde bulundu.

Lübnan'ın güneyinden İsrail'e yönelik bir cephenin açılmasının sebebine ilişkin Nasrallah, Lübnan'ın birincil derecede ulusal çıkarları ve İsrail'in savaşta zaferinin engellenmesi için cephenin açıldığını dile getirdi.

Lübnan'da Hizbullah ve onun direniş cephesine yönelik bazı ön yargılar ve eleştirilen olduğunu belirten Nasrallah, "Ön yargılı tutumlara sahip partiler var. 'Sağır, dilsiz, kör' sözü onlar için geçerli. Önemli olan bu çekişmeler, mezhep çatışmasına dönüşmemeli çünkü İsrail'in çıkarına olacaktır." dedi.

"Beyrut'a gelen arabulucu heyetlerin tek hedefi İsrail'in güvenliğini sağlamak"

Çatışmaların başladığı andan itibaren özellikle Batı ülkelerinden arabulucu olarak heyetlerin geldiğini aktaran Nasrallah, "Beyrut'a gelen arabulucu heyetlerin tek hedefi İsrail'in güvenliğini sağlamak" ifadelerini kullandı.

Nasrallah, Lübnan cephesindeki ateşkesin sağlanması için yapılan tüm görüşmeler ve önerilerin hedefinin İsrail'in kuzeyindeki 100 bin yerleşimcinin evine geri dönebilmesi olduğunu kaydetti.

İsrail'in Lübnan'a ait, işgal ettiği Kefr Şuba, Şebaa Çiftlikleri ve Gacar köyü mevzusunun arabulucu heyetlere hatırlatıldığını ve verilen yanıta değinen Nasrallah, tüm heyetlerin "ateşkes olsun, yerleşimciler geri dönsün" sonra bakarız diyerek, durumu geçiştirdikleri eleştirisinde bulundu.

Nasrallah, "Gazze'ye yönelik savaşın sona ermesi" halinde Lübnan'daki çatışmaların da duracağını söyledi.

"Cephede telefon kullanılmasın"

Lübnan cephesinde Hizbullah'ın son dönemlerde artan kayıpların nedeninin kullanılan telefonlara ve internete bağlayan Nasrallah, cep telefonunun bir dinleme cihazı olduğunu, başta mensupları olmak üzere güneydeki tüm köy ve belde sakinlerinden cep telefonu kullanmamasını istedi.

İsrail'in sınır cephesindeki bölgeleri gözetlemek için "ajanlara" ihtiyaç duymadığını aktaran Nasrallah, yollar ve evlerin önünde bulunan internete bağlı tüm gözetleme kameralarını izleyebildiğini, bu yüzden söz konusu kameraların internet ile bağlantılarının kesilmesi gerektiğini belirtti.

Hizbullah ile İsrail ordusu arasındaki çatışmalar

İsrail ordusu ile Hizbullah Hareketi arasında 8 Ekim 2023'ten bu yana Lübnan-İsrail sınırında karşılıklı çatışmalar yaşanıyor.

Çatışmalar nedeniyle Lübnan'da 86 bin, İsrail'de 100 bine yakın sivilin evlerini terk ederek yerinden olduğu belirtiliyor.

Ayrıca Çatışmalarda 193 Hizbullah mensubu, 8 Emel Hareketi, 12 Filistin İslami Cihad Hareketi, 12 Hamas Hareketi mensubunun yanı sıra 31 Lübnanlı sivil, 1'i asker 2 Lübnan güvenlik görevlisi, 6 İsrailli sivil ve 10 İsrail askeri öldürüldü.

Hizbullah ile İsrail ordusu arasındaki çatışmaların sona erdirilmesi ve kara sınırının çizilmesi için arabulucu konumundaki ABD ve Fransa'dan heyetler farklı aralıklarla Tel Aviv ve Beyrut'u ziyaret etti.



Suriye topraklarında FHKC-GK’ya ne kaldı?

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye topraklarında FHKC-GK’ya ne kaldı?

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)

Suriye makamlarının Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK) Genel Sekreteri Talal Naci'yi birkaç saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakması, 8 Aralık 2024'te gerçekleşen Suriye devriminin ardından bu ‘cephenin’ (savaşçıları, silahları, mülkleri, ofisleri ve kampları) ve halen Suriye'de bulunan diğer Filistinli grupların akıbetinin ne olacağı sorusunu gündeme getirdi.

Beşşar Esed'in devrik rejimi döneminde Suriye'deki en büyük ve en aktif Filistinli gruplardan biri olan FHKC-GK, Suriye devrimi yıllarında, özellikle Şam'ın güneyindeki Yermuk Filistin Mülteci Kampı’nda, eski rejimin ordusu ve müttefikleriyle birlikte savaşmakla suçlanıyor.

Adının açıklanmasını istemeyen Filistinli bir kaynak, yeni Suriye yönetiminin ülkede iktidarı ele geçirdikten sonra Ebu Abdurrahman eş-Şami adlı bir kişiyi FHKC-GK da dahil olmak üzere Filistinli grupların dosyalarını yönetmekle görevlendirdiğini açıkladı.

op
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK) Genel Sekreteri Talal Naci, 2008 (Arşiv – AP)

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynak, eş-Şami'nin halen Suriye'de bulunan grupların liderleriyle birçok toplantı yaptığını ve FHKC-GK temsilcilerinin de bu toplantılara katıldığını, toplantılarda grupların durumu, faaliyetleri, silahları, mülkleri ve Suriye topraklarındaki kamplarının ele alındığını söyledi.

Şarku’l Avsat'ın edindiği bilgilere göre Naci ve FHKC-GK'nin ikinci ve üçüncü kademe liderlerinin çoğu Esed rejiminin devrilmesinden sonra Suriye'de kalırken, Filistinli kaynaklar Esed rejiminin yanında savaşan Filistinli grupların bir dizi liderinin rejimin devrilmesinden hemen sonra Suriye topraklarını terk ettiğini doğruladı.

dvfgthy
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile birlikte 18 Nisan'da Şam'da bir araya geldi. (AP)

Kaynak, Filistinli grupların temsilcileriyle yapılan toplantılarda eş-Şami'nin Suriyelilere karşı işlenen cinayetlere karışanlardan hesap sorulması, Filistinli grupların silahlarını ve askeri teçhizatlarını yeni Suriye yönetimine teslim etmeleri ve faaliyetlerini ‘insani yardım çalışmaları’ ile sınırlandırmaları gerektiğine odaklandığını belirtti.

Filistinli kaynaklar Şarku’l Avsat'a, eski FHKC Genel Sekreteri Ahmed Cibril'in (ölümü 2021) oğlu Ebu el-Omrin'in savaş yıllarında FHKC savaşçılarını denetlemek üzere birden fazla kez Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki cephede görüldüğünü doğruladı.

Filistinli kaynaklar ayrıca, eski rejimin yanında savaşırken Suriyelilere karşı suç işleyenlerin yargılanması kapsamında bir dizi FHKC-GK savaşçısının gözaltına alındığını ve yeni Suriye hükümetinin Genel Güvenlik Dairesi’ne teslim edilerek sorumlu tutulduklarını bildirdi.

dfgthy
Filistin İslami Cihad Hareketi’nin Suriye Temsilcisi Halid Halid (Arşiv)

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynağa göre Suriyeli yetkililer, Fetih el-İntifada ve Özgür Filistin Hareketi'nin ofislerinin yanı sıra, henüz Suriye topraklarını terk etmeyen Muhammed Kays liderliğindeki es-Saika Güçleri'nin Şam'ın merkezindeki askeri komutanlığının karargâhı da dahil olmak üzere, Esed rejiminin yanında savaşan Filistinli grupların bir dizi karargâh ve ofisine el koydu.

Kaynak, ‘Filistinli grupların kamu ve özel Suriye bankalarına yatırdıkları paraların da dondurulduğunu’ belirtirken, bu kararın FHKC-GK’yi etkileyip etkilemediğinin bilinmediğini kaydetti.

Filistinli kaynaklar FHKC-GK’nin Suriye topraklarında kurduğu ve başta Şam kırsalı, Dera, Halep ve Suveyda olmak üzere birçok vilayete yayılan eğitim kamplarını yeni Suriyeli yetkililere devrettiğini öne sürdü. Bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Durum çok hassas ve herkes endişeli. Muhtemelen onları teslim ettiler.”

Şarku’l Avsat'a göre, eski rejimin yanında savaşan ve rejimin devrilmesinden sonra Suriye'yi terk eden Filistinli grupların liderleri arasında şunlar yer alıyor: Filistin Halk Mücadelesi Cephesi Genel Sekreteri Halid Abdulmecid, Fetih el-İntifada Genel Sekreteri Ziyad es-Sağir, Kudüs Tugayı lideri Muhammed es-Said ve Özgür Filistin Hareketi lideri Said Abdulal. Basında yer alan haberlere göre bu kişiler Lübnan da dahil olmak üzere farklı ülkelere kaçtı.

xsfgthy
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki mezarlıkta yakınlarının mezarlarını ziyaret eden insanlar (Arşiv- AFP)

Suriye'de yaklaşık beş ay önce yeni yönetimin işbaşına gelmesinin ardından, Suriye'de bulunan Filistinli gruplar akıbetleri konusunda son derece endişeli ve temkinli. Suriyeli yetkililer cumartesi günü FHKC-GK Genel Sekreteri’ni birkaç saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakırken, hem FHKC-GK hem de Şam gözaltının nedenleri konusunda bir açıklama yapmadı.

Talal Naci'nin gözaltına alınması, Filistin İslami Cihad Hareketi’nin Suriye Temsilcisi Halid Halid ve Suriye Organizasyon Komitesi Başkanı Ebu Ali Yaser'in Suriye makamları tarafından geçen ayın ortasından beri nedenleri açıklanmadan gözaltında tutulmaya devam edildiği bir dönemde oldu.

Bu grupların liderleri ve yetkililerinin Suriye'de faaliyet gösteren Arap ve yabancı medya kuruluşlarının muhabirlerine yaptıkları açıklamalarda isimlerinin zikredilmemesini istemeleri dikkat çekici.

Mart 2011'de Suriye devriminin patlak vermesinden önceki yıllarda, Suriye'de 13'ten fazla Filistinli grup vardı. Savaş yılları boyunca, Esed rejiminin yönlendirmesiyle onun saflarında savaşmak üzere çoğunluğu Filistinli mültecilerden oluşan yeni gruplar kuruldu.