عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Fransa'dan İsrail, Lübnan ve Hizbullah'a üç aşamalı ateşkes teklifi

Hizbullah güçlerinin sınır hattının 10 kilometre kadar gerisine çekilmesi teklif edildi

İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
TT
TT

Fransa'dan İsrail, Lübnan ve Hizbullah'a üç aşamalı ateşkes teklifi

İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)

Fransa yönetimi, Lübnan-İsrail sınırındaki anlaşmazlıkların giderilmesi için Beyrut'a yazılı bir ateşkes teklifi sundu.

Reuters'ta yer alan habere göre teklifte, İran destekli Hizbullah güçlerinin sınır hattından 10 kilometre içeri çekilmesi önerildi.

Konuyla ilgili 4 Lübnanlı ve üç Fransız yetkilinin aktardığına göre, ateşkes teklifi, geçen hafta Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne tarafından Lübnan Başbakanı Necip Mikati'ye sunuldu.

Paris yönetimi tarafından hazırlanan planın, "kontrolden çıkma riski bulunan bir çatışmayı engelleme" amacı taşıdığı ifade edildi.

Üç aşamalı plan, 10 günlük bir gerginliği azaltma sürecinin ardından taraflar arasında sınır müzakereleri yürütülmesini öngörüyor.

Fransa'nın teklifinde Lübnanlı silahlı gruplar ve İsrail'in birbirlerine karşı yürüttükleri tüm askeri operasyonları durdurmaları talep ediliyor. 

Ayrıca Lübnanlı silahlı grupların sınır hattındaki tüm birliklerini 10 kilometreye kadar geri çekmesi ve askeri tesislerini boşaltması teklif ediliyor.

Fransız diplomatik kaynaklardan biri, planın İsrail, Lübnan ve Hizbullah yönetimlerine sunulduğunu aktardı.

Gazze savaşıyla birlikte Lübnan-İsrail sınırında da tansiyon yükselmiş, İsrail güçleriyle Hizbullah arasında zaman zaman çatışmalar yaşanmıştı. Sınır hattında büyük kapsamlı ve uzun süreli bir çatışma ihtimalini engellemek için bazı Batılı ülkeler arabulucu rolüne soyunmuştu.

Ancak Hizbullah yönetimi, Gazze'deki savaş bitene kadar hiçbir resmi müzakereye oturmama konusunda kararlı.

DAHA FAZLA OKU

Hizbullah’a göre İsrail müttefiklerini Lübnan'a karşı savaşa çekmeye çalışıyor

Hizbullah’a göre İsrail müttefiklerini Lübnan'a karşı savaşa çekmeye çalışıyor

Lübnan ordusu askerleri, Lübnan'ın güneyindeki Cadra’da Filistinli yetkilinin aracının hedef alındığı bölgede güvenlik kordonu oluşturdu. (AFP)

Hamas Lübnan’da Hizbullah’ın himayesinde nüfuzunu arttırıyor

Hizbullah'ın üst düzey isimlerinden Hassan Fadlallah, Gazze savaşını işaret ederek teklifle ilgili, "Düşman bize şartlar dayatacak pozisyonda değil" ifadelerini kullandı.

İsrailli bir yetkili ise teklifin kendilerine ulaştığını ve konunun hükümet tarafından değerlendirildiğini söyledi.

Beyrut yönetiminden kaynaklar da henüz teklife bir yanıt verilmediğini ve herhangi bir anlaşma imzalanmadığını aktardı.

7 Ekim'deki Hamas saldırılarının ardından bölgede başlayan gerginlik nedeniyle, sınırın her iki tarafından onbinlerce kişi evlerini terk ederek farklı noktalara göç etmek zorunda kalmıştı.

İsrail'in Lübnan'a yönelik düzenlediği saldırılarda 170'i Hizbullah savaşçısı olmak üzere 200 kişi hayatını kaybederken, Hizbullah'ın saldırılarında 10 İsrail askeri ve 5 sivil yaşamını yitirmişti.

Daha önce birçok Batılı yetkili Beyrut'a ziyaretler düzenleyerek tansiyonun düşürülmesi için Lübnan hükümetiyle görüşmeler gerçekleştirmişti.

Lübnan'la tarihsel bağları bulunan Fransa da arabuluculuk çabalarıyla öne çıkan aktörlerden biri oldu. Fransa'nın Lübnan'da yaşayan 20 bin vatandaşı ve BM Barış Gücü kapsamında görev yapan 800 askeri bulunuyor.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Ayırma ve ilhakın tehlikeleri: Bölünmeden sonra birlik

Suriye'deki haritanın değişmesi Ortadoğu'daki haritalara değişimi dayatıyor (AFP)
Suriye'deki haritanın değişmesi Ortadoğu'daki haritalara değişimi dayatıyor (AFP)
TT
TT

Ayırma ve ilhakın tehlikeleri: Bölünmeden sonra birlik

Suriye'deki haritanın değişmesi Ortadoğu'daki haritalara değişimi dayatıyor (AFP)
Suriye'deki haritanın değişmesi Ortadoğu'daki haritalara değişimi dayatıyor (AFP)

Refik Huri

Suriye'nin birliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi yönündeki resmi Arap ve uluslararası çağrıların yanında, Suriye'nin bölünmesi yönünde seslerin yükselmesi şaşırtıcı değil. İlginç olan, bölünmeyi savunanların üç temel hususu göz ardı etmeleridir. Birincisi, Suriye'nin 2011 yılından bu yana bölgesel veya uluslararası bir gücün ya da her ikisinin kontrolünde olan kısımlara bölünmüş olduğudur. İkincisi, rejimin yıkılmasından sonraki doğal eğilim, bölünmeden birleşmeye doğru gitmektir; bölünmeyi resmen veya zorla kökleştirmek değildir. Üçüncüsü, Suriye haritası bölge haritasından izole bir harita değildir, dolayısıyla aktörler ister yerel ister bölgesel veya küresel olsunlar, bu haritayla oynamak, diğer haritalarla oynamaya kapalı bir süreç değildir.

Lübnan ve ardından Irak'tan öğrendiğimiz ders Sykes-Picot haritalarının, yüz yıldan fazla bir süredir milliyetçi birleştirme çabalarının ve mezhepçi bölme çabalarının başarısına direndiğidir. Ne ülkeler arasındaki birlik girişimleri başarılı oldu ne de bölünmeler gerçekleşti. Sir Mark Sykes ve François Georges-Picot'nun bölge hakkındaki bilgisizliklerine, İngiliz ve Fransız stratejik tercihler, iki manda ülkesi arasındaki petrol ve diğer hususlarla ilgili rekabet nedeniyle heterojen grupları kapsayan sınırlar çizmekte keyfi davrandıklarına dair hikayelere rağmen, bölge ülkelerinin haritaları iç içe geçmiş ve birbiriyle bağlantılıdır.

Diğer bir deyişle Suriye'de haritanın değişmesi, Lübnan, Irak, Filistin, Türkiye ve İran'daki haritaların da değişmesi anlamına geliyor. Bu da bir tür ayırma ve bir tür ilhak demektir. Zayıf ülkelerden toprak almak ve hayallerini gerçekleştirmek isteyen güçlü ülkelere eklemektir. Burada Osmanlı İmparatorluğu'nun özellikle Halep ve Musul'u ilhak etme hayallerine, Velayeti Fakih’in “Gizli İmam'ın zuhuru ve devletinin kurulması” için her şeyi ilhak etme ve dünyayı yönetme hayalleri, Suriye'deki Golan Tepeleri, Hermon Dağı'nın zirvesi, su kaynakları, Batı Şeria ve tabii Gazze’yi kapsayan ve hatta Güney Lübnan'da Evveli Nehri'ne kadar uzanan “Büyük İsrail” hayalleri ekleniyor.

Ayırma ve ilhak denkleminin gerçekten başarılı olması durumunda bölgede nasıl bir tablonun ortaya çıkacağını bilmeyen yoktur. Topraklarını kaybeden ülkeler ile kendilerine ait olmayan toprakları ilhak eden ülkeler arasında bir barış, kalkınma ve iş birliği tablosu olmayacağı kesindir. Aksine çatışmalara ve savaşlara sahne olacaktır. Dahası sadece İsrail ile toprağı kurtarmak için bir yüz yıl daha sürecek askeri çatışma yaşanmayacak, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu ile Pers İmparatorluğu arasındaki yüzyıllar süren çatışmalara da geri dönülecektir. Bu ikisi arasındaki çatışma ise sadece nüfuz için değildir.

Bölgesel oyunun, ister şiddetli çatışma bağlamında isterse her bir bölgesel gücün kendine özgü alanlarda nüfuzunu artırma ve böylece yeni bir bölgesel güvenlik sistemi düzenleme anlayışı bağlamında olsun, Türkiye, İran ve İsrail ile sınırlı olduğu düşünülemez. Uluslararası oyun daha büyük. Fransız siyaset bilimci Bertrand Badie'nin “ittifakların giderek ortadan kalktığı ve mevcut gerçekliğe damga vuran bir aşırı akışkanlığın hâkim olduğu, böylece korunan müttefik veya vekilin asıl güç karşısında bir tür bağımsız hareket etme marjına sahip olduğu bir döneme giriş” olarak adlandırdığı bir dönemde, fırsat verilen devlet dışı güçler olgusunun rolü açıktır.

Rusya Ukrayna savaşıyla meşgulse de Suriye'deki Hmeymim Hava Üssü ve Tartus Deniz Üssü'nün korunması için de aktif olarak çalışıyor. Ukrayna savaşında bile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yürüttüğü savaş Ukrayna'dan çok daha büyük bir savaştır. Şarku'l Avsat'ın  Indepenedent Arabia'dan aktardığı analize göre Soğuk Savaş sonrasında Batı'nın Rusya'ya karşı haddini aşma durumunu “düzeltmek” ve Moskova'nın büyük bir gücün odak noktası olduğunu kanıtlamak için yapılan bir savaştır.

Mara Karlin'in “Topyekûn Savaş” ile ilgili bir makalesinde söylediği gibi, ABD “Kızıldeniz'in güvenliğini sağlamada başarısız olduysa ve Hint ile Pasifik Okyanuslarını güvence altına alma gücü ile ilgili soru karşısında durduysa” da Ortadoğu ve Uzakdoğu’da büyük oyunu oynamaya kararlı. Çin, ABD tarafından korunan Tayvan'ı geri almakla çok ilgilense ve 130 ülkenin katıldığı “Kuşak ve Yol” projesi konusunda çok rahat olsa da kendisine nüfuz alanları aramaya zorlayan devasa bir deniz ve hava kuvveti inşa ediyor. Ortadoğu ise sadece ticaretten ibaret değil.

Ayırma ve ilhak konuşmaları ile ilgili olarak George Washington Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve uluslararası sorunlar profesörü Mark Lynch, “Ortadoğu'nun sonu”ndan bahsediyor. Neden? Çünkü ona göre “eski bir harita yeni bir gerçekliği çarpıtıyor.” Ortadoğu artık Amerikan üniversitelerinin ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nın haritalarındaki gibi Arap dünyası, İsrail, Türkiye ve İran’dan ibaret değil. ABD Merkez Komutanlığı haritasına göre artık Afganistan, Cibuti, Eritre, Etiyopya, Kenya, Pakistan ve Somali'yi de kapsıyor. Edgar Morin'in dediği gibi “Hayatın tümü belirsizlik denizinde yüzmektir.”

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.