Miyazaki yapımlarından 5 hayat dersi

83 yaşındaki ustanın filmleri hayatın birçok alanına dokunuyor

Miyazaki yapımlarından 5 hayat dersi
TT

Miyazaki yapımlarından 5 hayat dersi

Miyazaki yapımlarından 5 hayat dersi

Japon anime ustası Hayao Miyazaki'nin yapımları sadece görsel bir şölen sunmakla kalmıyor, aynı zamanda derin yaşam dersleri de içeriyor.

İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais, Studio Ghibli'nin kurucusu Miyazaki'nin ünlü yapımlarındaki bazı yaşam derslerini haberleştirdi.

Günlük hayatın sihri

Miyazaki'nin filmlerinde sıkça karşılaşılan bir tema, günlük yaşamın sıradan anlarında saklı olan sihirdir. 

Bu sihir bazen, 1999 yapımı Yüreğinin Sesi'nin (Whispers of the Heart) genç kahramanı Shizuku'nun başına geldiği gibi tesadüfle ortaya çıkabilir.

Miyazakinin senaryosunu yazdığı Yoshifumi Kondō filminde Shizuku, kütüphaneden eve getirdiği kitapların daha önce Seiji Amasawa adında biri tarafından okunduğunu keşfeder. Bu gerçek, Shizuku'nun hayatını etkileyecektir.

Konfor alanının dışına çık

Miyazaki karakterleri genellikle kendi sıradan dünyalarını terk edip bilinmeyene doğru maceraya atıldığında gerçek kişiliklerini keşfeder. 

83 yaşındaki ustanın son animesi Çocuk ve Balıkçıl'da (The Boy and the Heron) kahraman, kendi konfor alanından çıkarak lanetli bir binaya girmeye karar verir. 

Bu hamlesi, annesinin ölümünün acısını atlatmasına ve üvey annesiyle ilişkisini iyileştirmesine olanak tanır.

14 Temmuz'da vizyona giren film, ABD'de yaklaşık 295 milyon dolar, Çin'de de 95 milyon dolar gişe hasılatı yakalamıştı.

Denge için doğaya ihtiyacımız var

Miyazaki, doğa ve insan arasındaki derin bağa büyük önem verir.

1988 yapımı Komşum Totoro'daki (My Neighbour Totoro) Satsuki'nin babası, "Ağaçlar ve insanlar eskiden iyi arkadaşlardı" diyerek, insanın kendi dengesini koruyabilmek için doğaya uygun yaşaması gerektiğini söyler. 

Herkes sınırını kendisi koyar

Japon ustanın animelerinde karakterler genelde kendi imkanlarını ve sınırlarını belirler. 

Henüz gerçekten kendi potansiyellerini sınamayan karakterler bile neyi başarıp neyi başaramayacağına peşinen karar verir. Dolayısıyla kişinin kendi düşünceleri ve inançları yaşam ufkunu belirler. 

2001 yapımı Ruhların Kaçışı'nda (Spirited Away) Chihiro, ejderha Haku'ya sınırlara dair bir soru sorar, o da tek sınırın gökyüzü, hayal gücü ve kendi zihnimiz olduğunu söyler.

Detaylar önemlidir

Miyazaki yapımlarında sık sık karşılaşılan bir diğer unsur da detaylara gösterilen özen. 

İzleyiciler bazen bir kedinin mahallede gezinirken izlediği yolu ya da bir toz zerresinin uçuşunu yakından takip eder. 

1989 yapımı Küçük Cadı Kiki'de (Kiki's Delivery Service), başkarakter Kiki'nin küçük kasaba hayatında yaşadığı maceralar, sıradan anların nasıl değerli hale gelebileceğini gösterir.

Independent Türkçe, El Pais, Deadline



Beklenmedik bir ülke, dünyanın en hızlı güneş enerjisi dönüşümünü gerçekleştiriyor

Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)
Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)
TT

Beklenmedik bir ülke, dünyanın en hızlı güneş enerjisi dönüşümünü gerçekleştiriyor

Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)
Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)

Yoksulluk ve ekonomik istikrarsızlıkla boğuşmasına rağmen Pakistan, dünyanın en hızlı güneş enerjisi dönüşümlerinden birini gerçekleştiriyor.

İklim kriziyle ilgili çalışmalar yapan düşünce kuruluşu Ember'ın verilerine göre Pakistan, 2024’te Çin’den 17 gigawattlık güneş paneli ithal etti. Böylelikle 2023’teki ithalatını iki katına çıkardı ve dünyanın en büyük üçüncü güneş paneli ithalatçısı oldu.

CNN’in haberinde, güneş enerjisinin Vietnam ve Güney Afrika gibi ülkelerde kitlesel ölçekte benimsendiğine ancak hiçbirinin bu alanda Pakistan kadar hızlı gelişmediğine dikkat çekiliyor.

İslamabad merkezli enerji düşünce kuruluşu Renewables First'ün program direktörü Mustafa Amjad, bu dönüşümün büyük firmaların baskısıyla değil halkın talebiyle gerçekleştirildiğini söylüyor:

Bunu yönlendiren bir politika baskısı yok; esasen bu insanların öncülüğünde ve piyasa güdümlü.

Pakistan şiddetli sıcak hava dalgalarıyla boğuşurken, güneş panellerine erişimin artırılmasıyla soğutma sistemlerinin enerji ihtiyacının karşılanmasının sağlanabileceği de aktarılıyor.

Pakistan Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, güneş panellerinden vergi alınmadığını ve hanelerin fazla güneş enerjisini ana şebekeye göndermesini sağlayan programlar oluşturulduğunu belirtiyor. Güneş enerjisi panellerine gösterilen ilginin artmasında, Pakistan yönetiminin büyük payı olduğunu söylüyor.

Ancak bazı analistler, devlet destekli büyük ölçekli güneş enerjisi projelerinin yapılmadığına işaret ederek bu görüşü reddediyor. Amjad, bu teknolojideki patlamanın “tabandan yukarı” doğru geliştiğini, “halkın piyasaları daha fazla güneş paneli ithal etmeye zorladığını” belirtiyor.

Pakistan’da güneş enerjisine artan ilginin hem Çin’den ithal edilen ucuz panellerden hem de ülkedeki yüksek elektrik fiyatlarından kaynaklandığı ifade ediliyor. Amjad, elektrik maliyetinin son üç yılda yüzde 155 arttığını söylüyor. Ayrıca şebekelerle ilgili sorunlar meydana geliyor ve ülkenin bazı bölgelerinde saatlerce süren elektrik kesintileri yaşanıyor.

İklim savunucusu ve Satat Sampada İklim Vakfı'nın kurucu direktörü Harjeet Singh de "Yenilenebilir enerji kaynaklarının sadece sübvansiyonlarla geliştiği veya Küresel Güney'e 'zorla' dayatıldığı düşüncesinin aksine, Pakistanlılar finansal açıdan mantıklı olduğu için güneş enerjisini tercih ediyor" diyor.

Independent Türkçe, CNN, Reuters