James Webb Teleskobu'nun uzaylıları bulma yeteneği sınandı: Menzilde 4 bin gezegen var

Teleskop, Dünya'daki yaşamı 40 ışık yılı uzaklıktan bulmayı başardı

Yaklaşık 15 ülkenin işlettiği 10 milyar dolarlık teleskobun aynası 6,5 metre çapa ve 25,4 metrekare yüzey alanına sahip (NASA)
Yaklaşık 15 ülkenin işlettiği 10 milyar dolarlık teleskobun aynası 6,5 metre çapa ve 25,4 metrekare yüzey alanına sahip (NASA)
TT

James Webb Teleskobu'nun uzaylıları bulma yeteneği sınandı: Menzilde 4 bin gezegen var

Yaklaşık 15 ülkenin işlettiği 10 milyar dolarlık teleskobun aynası 6,5 metre çapa ve 25,4 metrekare yüzey alanına sahip (NASA)
Yaklaşık 15 ülkenin işlettiği 10 milyar dolarlık teleskobun aynası 6,5 metre çapa ve 25,4 metrekare yüzey alanına sahip (NASA)

NASA'nın öncülüğünde işletilen yenilikçi James Webb Uzay Teleskobu, Samanyolu Galaksisi'ndeki başka bir yıldız sisteminden bakarak Dünya'daki insan uygarlığını tespit edebilecek seviyeye geldi.

Bu da son teknolojiye sahip uzay aracının galaksideki uzak gezegenleri gözlemlerken olası uzaylı uygarlıklarını bulabileceği yönündeki umutları artırıyor.

Gelmiş geçmiş en güçlü uzay teleskobu diye bilinen cihaz, 2021'in sonlarında fırlatıldığından beri evrenin nasıl oluştuğunu bulmak için eski galaksi ve yıldızları tarıyor.

Ancak teleskobun ikincil hedeflerinden biri, yakındaki ötegezegenlerin atmosferlerini analiz ederek biyolojik imza diye anılan yaşam belirtilerini aramak.

Bu imzalar genellikle canlılar tarafından üretilmiş olabilecek gazları veya yapay moleküller gibi teknolojik izleri kapsıyor.

Yine de James Webb Teleskobu'nun olası zeki uygarlıkların işaretlerini ne kadar iyi tespit edebileceği belirsizdi. Bu soruyu yanıtlamak isteyen araştırmacılar da teleskobu insanlar üzerinde denemeye karar verdi.

Böylece teleskop, halihazırda yaşama ev sahipliği yaptığı bilinen tek gezegen olan Dünya'ya çevrildi.

28 Ağustos'ta bilimsel makale arşivi arXiv'e yüklenen ve henüz hakem değerlendirmesinden geçmeyen yeni araştırmada bilim insanları, Dünya atmosferinin spektrumunu çıkardı. Bunun onlarca ışık yılı uzaklıktaki bir gözlemciye nasıl görüneceğini düşünerek verilerin kalitesini kasten düşürdü.

Teleskobun sensörlerinin yeteneklerini taklit eden bir bilgisayar modeli üreten araştırma ekibi, uzay aracının yaşama işaret eden metan, oksijen, azot dioksit ve kloroflorokarbonlar gibi biyolojik ve teknolojik imzaları saptayıp saptayamadığını kontrol etti.

Sonuçlar, James Webb'in Dünya atmosferindeki biyolojik ve teknolojik tüm önemli işaretleri tespit edebileceğini gösterdi.

Araştırmacılar, değiştirilen veri kümesinin kalitesinin, Dünya'dan yaklaşık 40 ışık yılı uzaklıktaki bir kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde dönen 7 gezegeni içeren TRAPPIST-1 sisteminin gözlemlerine denk olduğunu belirtiyor.

Bu da teleskobun Dünya'dan yaklaşık 40 ila 50 ışık yılı uzaklıktaki ötegezegenlerde olası yaşamın işaretlerini yakalayabileceği anlamına geliyor.

Öte yandan Dünya'dan 50 ışık yılı uzaklıkta yalnızca 20 ötegezegen resmen keşfedilebildi. Ancak uzayın bu bölgelerinde varlığı henüz doğrulanamamış yıldız adaylarının sayısı çok fazla.

Bu yüzden bilim insanları, James Webb'in menzilinde aslında 4 bin kadar ötegezegen olabileceğini düşünüyor.

Independent Türkçe



Kristof Kolomb'un kökeni, yüzlerce yıllık tartışmaların ardından ortaya çıktı

İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)
İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)
TT

Kristof Kolomb'un kökeni, yüzlerce yıllık tartışmaların ardından ortaya çıktı

İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)
İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)

Ünlü kaşif Kristof Kolomb'un kökeni hakkındaki soru nihayet yanıtlandı. Yıllar süren araştırmaların ardından Kolomb'un, Batı Avrupalı bir Sefarad Yahudisi olduğu ortaya çıktı.

1492'de Amerika'yı "keşfetmesiyle" bilinen Kolomb'un İtalya'nın Cenova kentinden olduğu düşünülüyordu. 

Ancak bu teoriyi sorgulayan bazı uzmanlar, kaşifin İspanyol bir Yahudi, Yunan, Bask, Portekizli veya Britanyalı olabileceğini öne sürüyordu. 

İspanya'daki Granada Üniversitesi'nden adli tıp uzmanı Prof. José Antonio Lorente'nin liderliğindeki araştırma ekibi 22 yıl süren çalışmaların sonunda cevaba ulaştı.

Bilim insanları, Sevilla Katedrali'ne gömülen Kolomb'dan DNA örnekleri alarak inceledi. Ekip ayrıca kaşifin kardeşi Diego ve oğlu Hernando'dan da örnek aldı.

İspanya'nın kamu yayıncısı RTVE'de cumartesi günü yayımlanan Colón ADN, su verdadero origen (Kolomb DNA'sı: Gerçek Köken) adlı belgeselde yüzlerce yıldır süren gizem aydınlatıldı.

Araştırmacılar Kolomb'un Sefarad Yahudisi olduğunu tespit etti. 

1492'de Hıristiyan hükümdarlar tarafından İspanya'dan kovulan Yahudilerin büyük bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu, Hollanda, İtalya, Balkanlar, Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki topluluklar tarafından kabul edilmişti.

Bu grupları temsil eden Sefarad kelimesi de İbranicede İspanya anlamına geliyor.

Prof. Lorente, 25 bölge üzerindeki analizlerden sonra Kolomb'un Batı Avrupa'da doğduğunu söyleyebileceklerini açıkladı. 

Uzman ayrıca kaşifin kökenine dair araştırmanın karmaşık olduğunu ancak sonucun "neredeyse mutlak güvenilirlikte" olduğunu ekledi. 

Araştırma ekibi, Sevilla'daki kalıntıların Kolomb'a ait olduğunu doğruladıklarını da perşembe günü duyurmuştu. 

Dominik Cumhuriyeti uzun zamandır Kolomb'un naaşına ev sahipliği yaptığını iddia ediyordu. 

1877'de Dominik Cumhuriyeti'nin başkenti Santo Domingo'daki bir katedralde, sunağın arkasına gömülü ve Kolomb'a ait olduğu söylenen kemik parçalarını içeren kurşundan bir kutu bulunmuştu.

Ekip bu iddianın doğru olabileceğini ve bazı kalıntıların Dominik Cumhuriyeti'nde yer alabileceğini ifade ediyor. 

1506'da 55 yaşındayken İspanya'nın Valladolid kentinde hayatını kaybeden Kolomb, bugün Dominik Cumhuriyeti ve Haiti tarafından paylaşılan Hispanyola adasına gömülmek istemişti. 

Cenazesi 1542'de oraya götürülmüş, 1795'te de Küba'ya taşınmıştı. Daha sonra 1898'de  İspanya'nın Sevilla kentine nakledilmişti.

Independent Türkçe, Reuters, Guardian, BBC, Türk Yahudi Toplumu