Çin, batarya teknolojisinde çığır açabilecek eşine rastlanmamış bir cevher keşfetti

Bilim insanları, yeni cevherde bulunan nadir toprak metali niyobyumun "ezber bozan" pillerin yapımında kullanılabileceğini söylüyor

(Pexels)
(Pexels)
TT

Çin, batarya teknolojisinde çığır açabilecek eşine rastlanmamış bir cevher keşfetti

(Pexels)
(Pexels)

Çin'de yarı iletkenlerde yaygın kullanılan bir elementi muazzam miktarlarda içeren, daha önce görülmemiş bir cevher bulundu ve bu keşif batarya teknolojisinde yeni gelişmelere önayak olabilir.

Jeologlar, Çin'in kuzeyindeki İç Moğolistan'da niyobobaotit adlı yeni cevherin içinde nadir toprak metali niyobyumu buldu.

Bu nadir toprak metali, jet motorları ve roketlerdeki alaşımlarda yaygın kullanılıyor ve ayrıca düşük sıcaklıklarda olağanüstü akım iletme özelliği sergiliyor. Bazı araştırmacılar, niyobyumdan yapılan bataryaların geleneksel lityum iyon pillere göre çeşitli avantajları olduğunu belirtiyor.

Günümüze kadar niyobyumun ana kaynağı, Kanada, Brezilya, Avustralya ve Nijerya'da yaygın olarak çıkarılan cevher minareli kolumbitti ve Çin, çelik endüstrisi için elementin yaklaşık yüzde 95'ini ithalat yoluyla elde ediyor.

South China Morning Post gazetesinin haberine göre uzmanlar, jeologlar niyobobaotitten yeterli hacim ve kalitede niyobyum çıkarılabileceğini kanıtlayabilirse, bunun Çin'in "kendi kendine yetmesini" sağlayabileceğini söyledi.

Çin'in sivil ve askeri nükleer programlarını denetlemekten sorumlu devlet kuruluşu Çin Ulusal Nükleer Şirketi'ne göre, niyobobaotit cevheri Uluslararası Mineraloji Birliği'nin sınıflandırma komitesinden resmi onay aldı.

Brezilya Metalurji ve Madencilik Şirketi (BMMŞ), gelişmiş lityum iyon piller yapımında niyobyum kullanılmasına yönelik yeni projeler üzerinde çalışıyor.

Çin devlet haber ajansı Şinhua, bu yıl BMMŞ'nin lityum pillerde bu nadir toprak elementinin kullanımını iyileştirmek için üniversiteler, araştırma merkezleri ve batarya üreticileriyle işbirliğine gittiğini bildirmişti.

Singapur Ulusal Üniversitesi Gelişmiş 2D Malzemeler Merkezi Direktörü Antonio Castro Neto önceki aylarda niyobyum pillerin, güvenlik riskleri, kısa kullanım ömürleri ve uzun şarj süreleri gibi zorluklara yol açma eğilimindeki geleneksel lityum iyon pillere göre çeşitli avantajlar sunmasının beklendiğini söyledi.

Dr. Neto, "Güvenlik, verimlilik ve sürdürülebilirlikte ezber bozduğunu kanıtlayan niyobyum grafen pilleri geliştirme çalışmalarımızda önemli ilerleme kaydettik" dedi.

Araştırmacılar, niyobyum grafen pillerin performans süresinin geleneksel lityum iyon pillerden 10 kat daha uzun olabileceğini, böylece pillerin yaklaşık 30 yıl dayanabileceğini, aynı zamanda daha dayanıklı ve güvenilir hale getirilebileceğini belirttiler.

Halihazırda geliştirme aşamasında olan bu pillerin 10 dakikadan kısa sürede tam şarja ulaşabileceğini de ifade ettiler.

BMMŞ'nin küresel bataryalar başkanı Rogerio Ribas yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Daha uzun ömre sahip oldukları için yeni grafen niyobyum piller, mevcut lityum iyon pillere kıyasla toplam sahiplik maliyetini önemli ölçüde azaltıyor ve ultra hızlı şarj özelliklerine sahip. Ayrıca yüksek sıcaklıklarda bile patlama riski taşımadıkları için daha yüksek güvenlik sunuyorlar.

Independent Türkçe



İslam'ın yayılmasını sağlayan zaferin kazanıldığı savaş alanı bulundu

1970'lerde alınan uydu görüntüleri sayesinde tarihi muharebenin konumu tespit edildi (ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu)
1970'lerde alınan uydu görüntüleri sayesinde tarihi muharebenin konumu tespit edildi (ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu)
TT

İslam'ın yayılmasını sağlayan zaferin kazanıldığı savaş alanı bulundu

1970'lerde alınan uydu görüntüleri sayesinde tarihi muharebenin konumu tespit edildi (ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu)
1970'lerde alınan uydu görüntüleri sayesinde tarihi muharebenin konumu tespit edildi (ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu)

ABD'nin Soğuk Savaş dönemine ait casus uydu görüntüleri, İslam tarihindeki kritik bir dönüm noktası olan Kadisiye Muharebesi'nin gerçekleştiği yeri ortaya çıkardı.

Bugünkü Irak'ta MS 636 veya 637'de yaşanan Kadisiye Muharebesi'nde Müslüman Araplar, bölgeyi kontrol eden Sasani İmparatorluğu'yla karşı karşıya gelmiş ve sayıca azınlıkta kalmalarına rağmen savaştan galip çıkmıştı.

Müslümanların, Pers topraklarına ve ötesine yayılmasını sağlayan bu muharebenin tam nerede gerçekleştiği bilinmiyordu.

Birleşik Krallık'taki Durham Üniversitesi ve Irak'taki Kadisiye Üniversitesi'nden araştırmacılar, ABD'nin 1970'lere ait gizliliği kaldırılan casus uydu görüntüleri ve tarihi belgelerden yararlanarak iki ordunun nerede karşılaştığını tespit etti. 

Araştırmacılar zaman içinde yok olan alanları içeren eski uydu görüntülerinin kıymetli bir kaynak sunduğunu belirtiyor. Araştırma ekibinden William Deadman "Ortadoğu hem tarımsal hem de kentsel genişleme anlamında son 50 yılda çok gelişti" diyor.

Bilim insanları aslında muharebe alanının değil, Irak'ın Kufe kentinden Mekke'ye uzanan Zübeyde Yolu adlı tarihi hac rotasının haritasını çıkarmaya çalışıyordu. 

UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmeye aday Zübeyde Yolu, MS 750 ila 850'de en önemli hac rotasıydı. 

Uydu görüntüleriyle hac yolunun haritasını çıkaran ekip, Kufe'nın 30 kilometre kadar güneyinde Kadisiye Muharebesi'ni anlatan tarihi belgelerle eşleşen özelliklere sahip bir alan keşfetti. 

Deadman metinlerde bahsedilen bir kale ve çift duvar bulduğunda "şaşkına döndüğünü” söylüyor:

Gözlerime inanamadım.

Bölgeyi ziyaret eden ekip, Kadisiye Muharebesi'nin burada gerçekleştiği sonucuna vardı. Deadman yaklaşık 9,7 kilometre uzunluğundaki duvarın büyük bir kısmının artık yıkıldığını ya da tarım arazilerinin sınırlarına dahil edildiğini söylüyor.

Bulguları 12 Kasım Salı günü hakemli dergi Antiquity'de yayımlanan çalışmaya göre derin bir hendek, eski bir nehir ve savaşın gerçekleştiği dönemle uyumlu çanak çömlek parçaları da saptandı. 

Deadman, Kadisiye Muharebesi'nde Müslümanların kendilerinden çok daha büyük bir orduyu mağlup etmesinin "tarihte dönüm noktası niteliğinde" bir olay olduğunu söylüyor. 
Araştırmacılar, Kufe'nin 30 kilometre kadar güneyindeki savaş alanının haritasını çıkardı​​​​​​​ (ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu)Araştırmacılar, Kufe'nin 30 kilometre kadar güneyindeki savaş alanının haritasını çıkardı (ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu)

Exeter Üniversitesi İslam Çalışmaları bölümünden Mustafa Baig de "Bu belirleyici savaş, Sasani İmparatorluğu'nun uçuruma yuvarlanışının ve Müslüman topraklarının Mezopotamya, Pers toprakları ve ötesine doğru genişlemesinin habercisiydi" diyor:

Bugün turistler (dindar olsun ya da olmasın) kesin yeri belirlendiği için gerçek alanı ziyaret etmek isteyecektir.

Sasani İmparatorluğu, 651'de dağılmıştı. 

Keşif ekibinden Jaafar Jotheri, kendisi gibi Saddam Hüseyin iktidarında büyüyen herkesin bu muharebeyi bütün detaylarıyla bildiğini ifade ediyor.

1980'lerdeki Irak-İran Savaşı'nda Saddam, bu muharebeyi ülkesinin bir kez daha İran'ı mağlup edeceğinin işareti olarak gösteriyordu. Washington Post'un Kasım 1980 tarihli haberine göre halk, yıllarca sürecek savaş için "Saddam'ın Kadisiye'si" bile diyordu.

O dönemde büyüyen çoğu çocuk gibi Jotheri de savaşla ilgili popüler bir filmi televizyonda sürekli çıktığı için defalarca izlemiş.

Saddam sonrası dönemde Kadisiye, siyasi bir turnusol testi haline gelirken, Iraklıların savaşla ilgili görüşleri, İran'a yönelik duygularına göre değişiyor.

Jotheri, "Bu savaşta bazı siyasi ve dini bağlamlar var çünkü şu anda elbette Irak'ta dini farklılıklarımız, etnik farklılıklarımız, siyasi farklılıklarımız var ve her şeyi farklılıklarımıza göre okuyor ya da görüyoruz" diyor: 

Ancak hepimiz bunun çok önemli ve belirleyici bir savaş olduğunda hemfikiriz ve hepimiz bunun farkındayız.

Araştırmacılar, bölgedeki kazılara gelecek yıl başlamayı planlıyor. 

Independent Türkçe, CNN, AP, Live Science, Antiquity, Washington Post