Golden Retriever cinsi köpeklerin bir gen sayesinde daha uzun yaşadığı ortaya çıktı

"İnsanlarda 12-14 yıla eşdeğer"

Golden Retriever, orta büyüklükte bir İskoç av köpeği cinsi (Pixabay)
Golden Retriever, orta büyüklükte bir İskoç av köpeği cinsi (Pixabay)
TT

Golden Retriever cinsi köpeklerin bir gen sayesinde daha uzun yaşadığı ortaya çıktı

Golden Retriever, orta büyüklükte bir İskoç av köpeği cinsi (Pixabay)
Golden Retriever, orta büyüklükte bir İskoç av köpeği cinsi (Pixabay)

Golden Retriever cinsi köpeklerin kanserden ölme ihtimali yüzde 65'e kadar çıkıyor. Bununla birlikte uzun ve sağlıklı bir yaşam süren pek çok Golden da var. ABD'deki Kaliforniya Davis Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, bu farkı yaratan biyolojik özelliğin ne olduğunu bulmaya çalıştı.

Bilimsel dergi GeroScience'ta yayımlanan yeni çalışmada bu cinsin aynı zamanda daha uzun yaşamayı sağlayabilecek anahtar bir gen taşıdığı ortaya kondu.

Araştırmanın yazarlarından Robert Rebhun, "Golden Retriever'ların çoğunun kansere genetik yatkınlığı olduğunu varsayıyoruz. Ancak bazıları 14, 15 veya 16 yaşına kadar yaşıyor. Bu yüzden kötü genlerin etkilerini hafifleten başka bir genetik faktör olabileceğini düşündük" diye konuştu.

Rebhun ve ekibi 304 Golden Retriever'ın DNA'sını analiz ederek, özellikle 14 yaşında hayatta olan köpeklerle 12 yaşına gelmeden ölenler arasındaki farklılıkları karşılaştırdı.

Bunun sonucunda uzun yaşayan köpeklerin HER4 adlı bir genden yararlandığı tespit edildi.

Ekip, bu genin belirli varyantlarına sahip Golden cinsi köpeklerin ortalama iki yıl daha uzun yaşadığını saptadı.

Dişiler ve erkekler arasındaki farklılıklar da göze çarptı. Araştırmacılar, genin dişi köpeklerde uzun ömür açısından erkek köpeklere göre daha etkili olduğunu buldu.

Araştırmanın ortak yazarı Danika Bannasch, "İki yıl bir köpeğin hayatında önemli bir farktır" dedi:

Hepimiz sevgili evcil hayvanlarımızın iki yıl daha yaşamasını istemez miyiz? Golden'larda iki yıl, yaşam süresinde yaklaşık yüzde 15-20'lik bir artış anlamına gelir. İnsanlarda 12-14 yıla eşdeğer.

Araştırmanın bulguları insanlarla ilgili kanser araştırmaları için de önemli ipuçları taşıyor.

Zira Golden'lardaki bu anahtar gen, insanlarda da mevcut ve kanser hücrelerinin hızlı büyümesiyle ilişkili olan HER2 geniyle aynı aileden.

Yine de bilim insanları, Golden Retriever'ların kansere yakalanma ihtimalinin neden yüksek olduğunu henüz tam olarak bilmiyor.

İnsanlar ve köpekler aynı kanser türlerine yakalanabildiğinden bu gizemi çözmek, yeni kanser tedavilerinin kapısını aralayabilir.

 

Independent Türkçe, IFL Science, Newsweek



Her ay 1200 euro verilen deneyde sürpriz sonuç

Özellikle kadınlar, temel gelir sayesinde hayatlarının daha özgürleştiğini bildirdi (Unsplash)
Özellikle kadınlar, temel gelir sayesinde hayatlarının daha özgürleştiğini bildirdi (Unsplash)
TT

Her ay 1200 euro verilen deneyde sürpriz sonuç

Özellikle kadınlar, temel gelir sayesinde hayatlarının daha özgürleştiğini bildirdi (Unsplash)
Özellikle kadınlar, temel gelir sayesinde hayatlarının daha özgürleştiğini bildirdi (Unsplash)

Almanya'da "evrensel temel gelir" uygulamasının etkilerini ölçebilmek için yapılan deneyin sonuçları açıklandı. 

Mein Grundeinkommen (Temel Gelirim) adlı kâr amacı gütmeyen örgütün yürüttüğü projede, Haziran 2021'den Mayıs 2024'e kadar 122 kişiye her ay 1200 euro verildi. 

Halihazırda ayda 1100-2600 euro kazanan ve 21-40 yaşlarındaki kişilerin dahil edildiği çalışmaya katılanlara, bu 1200 euroyu istedikleri gibi harcayabilecekleri söylendi. 

Tek istenen şey, her 6 ayda bir anket doldurmaları oldu. Bu anketle mali durumları, çalışma düzenleri, akıl sağlıkları ve sosyal etkileşimleri ölçüldü. 

Deneyin sonucunda bu kişilerin tam zamanlı çalışmayı sürdürme eğilimi gösterdiği bulundu. 

Katılımcılar, tıpkı kontrol grubundaki hiç para almayan 1580 kişi gibi, haftada ortalama 40 saat çalıştı.

Ancak iş değiştirme ve daha ileri düzeyde eğitim alma eğilimleri arttı. İş hayatından ve gelirlerinden daha memnun oldukları görüldü. 

Ayrıca hayatlarının daha değerli ve anlamlı olduğunu bildiren katılımcılar, akıl sağlıklarında düzelme hissettiklerini de vurguladı. 

Viyana Üniversitesi'nden Susann Fiedler, yürüttükleri araştırmayla ilgili olarak "İnsanların hiçbir şey yapmamayı çok sevdiklerine dair hiçbir kanıt yok" dedi. 

Diğer yandan araştırmayı eleştiren bilim insanları, deneyde yer alan kişi sayısının az olmasına ve kaç saat çalıştıklarının katılımcılara sorulmasına işaret ediyor. 

Evrensel temel gelir, devletin her bireye düzenli gelir sağlamasını öneriyor. Böylece herkesin bir nebze de olsa maddi özgürlük kazanarak daha rahat iş değiştirebileceği, başkalarına bakabileceği, yeni beceriler edinebileceği, girişimcilik yapabileceği ve diğer yaratıcı arayışlara girebileceği düşünülüyor.  

Bu fikri savunan çok sayıda kişi var. Örneğin Elon Musk, 2018'de yaptığı bir açıklamada yapay zekanın insanların işlerini ellerinden alması durumunda bu modelin gerekli olacağını savunmuştu. 

Benzer uygulamalar dünyanın başka yerlerinde de yapılıyor. Yalnızca ABD'de 160 civarında deney gerçekleştirildi.

2019'da Kaliforniya eyaletine bağlı Stockton'da başlatılan bir uygulamada katılımcılara ayda 500 dolar verilmişti. Araştırmacılar kamu sağlığına dair çok olumlu etkiler gözlemlediklerini bildirmişti. 

Bu fikir, Avrupa'da da özellikle Kovid-19 pandemisi sırasında yaygınlaştı. Oxford Üniversitesi'nin 2020'de yaptığı bir araştırma, Avrupalıların yüzde 71'inin evrensel temel geliri istediğini bulmuştu. 

Fikre karşı çıkanlar, pek çok kişinin az parayla geçinmeye razı olup tembelleşeceğini savunuyor. 

Independent Türkçe, CNN, The Times