Çin'in Ay'a çarpan uzay aracı gizemli bir nesne taşıyormuş

"İlk kez çift krater görüyoruz"

Geçen yıl Ay'a çarpan aracın hangi ülke veya firmaya ait olduğu hararetle tartışılmıştı (NASA)
Geçen yıl Ay'a çarpan aracın hangi ülke veya firmaya ait olduğu hararetle tartışılmıştı (NASA)
TT

Çin'in Ay'a çarpan uzay aracı gizemli bir nesne taşıyormuş

Geçen yıl Ay'a çarpan aracın hangi ülke veya firmaya ait olduğu hararetle tartışılmıştı (NASA)
Geçen yıl Ay'a çarpan aracın hangi ülke veya firmaya ait olduğu hararetle tartışılmıştı (NASA)

ABD'li bilim insanları, geçen yıl Ay yüzeyine çarpan bir uzay aracının ne olduğu belirlenemeyen bir nesne taşıdığını söylüyor.

Arizona Eyalet Üniversitesi'nden araştırmacılar, 4 Mart 2022'de gök cismine düşen ve sonradan Çin'e ait olduğu anlaşılan roket iticisinin yarattığı çarpma kraterlerini inceledi.

Başta söz konusu roket parçasının, Elon Musk'ın uzay firması SpaceX'in 2015'te yörüngede bıraktığı Falcon 9 roketine ait olduğu düşünülmüştü. Ancak kısa süre sonra Çin'in 2014'te Chang'e 5-T1 Ay keşif programı kapsamında fırlattığı bir itici olduğu ortaya çıkmıştı.

Öte yandan çarpışmayı daha ayrıntılı analiz eden araştırmacılar, bu roket parçasının çarpma anında iki krater oluşturduğunu fark etti.

Hakemli bilimsel dergi The Planetary Science Journal'da yayımlanan araştırmanın arkasındaki ekip, roket parçasını çarpışmadan önce de gözlemlemişti.

Son olarak da parçanın bıraktığı izi ve uzaydaki hareketini analiz eden ekip, gözlemledikleri özelliklere dayanarak roketin Ay yüzeyinde çarpışmanın etkisiyle yok olan gizemli bir yük taşıdığı sonucuna vardı.

Çalışmanın başyazarı Tanner Campbell, "İlk kez çift krater görüyoruz" dedi.

Chang'e 5 T1 örneğinde hemen hemen aynı büyüklükteki bu iki krateri elde etmek için yine kabaca eşit iki kütleye ihtiyacınız olacağını biliyoruz.

Roketin hareketi sırasında ortaya çıkan ışık yansımasındaki değişiklikleri ölçen araştırma ekibi, parçanın Ay'a düşme biçiminde de tuhaflık saptadı.

Campbell, "Biraz sallanması gerekiyordu" diye konuştu:

Ancak bu parça çok istikrarlı bir şekilde düşüyor.

Bu durum, parçayı yörüngede sabit tutmaya yarayan motorlara karşı ağırlık görevi gören başka bir nesnenin daha olduğunu düşündürüyor.

Nesnenin iticinin ön kısmına monte edildiği düşünülüyor.

"Açıkçası bunun ne olabileceğine dair hiçbir fikrimiz yok" diyen Campbell, şöyle ekliyor:

Belki ekstra bir destek, ek bir cihaz veya başka bir şey. Muhtemelen hiçbir zaman bilemeyeceğiz.

Independent Türkçe



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe