SpaceX uzaya "sıfır yakıtlı" motor fırlattı

Kuantum iticili tahrik sistemi Güneş'ten "sınırsız güç" sağlıyor ancak bazı fizikçiler bunun imkansız olduğunu söylüyor

(Reuters)
(Reuters)
TT

SpaceX uzaya "sıfır yakıtlı" motor fırlattı

(Reuters)
(Reuters)

SpaceX, geliştiricilerinin uzay endüstrisinde devrim yaratacağını iddia ettikleri yeni bir tür sıfır yakıtlı tahrik sistemini yörüngeye fırlattı.

ABD'li girişim IVO Ltd tarafından üretilen Kuantum iticili motoru, SpaceX'in Kaliforniya'daki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden havalanan ve Transporter 9 göreviyle yörüngeye giren bir mikro uyduya takıldı.

IVO, teknolojisinin uzayda çalışan ve "Güneş'ten itiş için sınırsız güç" sağlayan dünyanın ilk ticari olarak uygulanabilir saf elektrikli tahrik teknolojisi olduğunu iddia ediyor.

Bu teknoloji, Isaac Newton'un hareket yasalarına meydan okuyan Kuantize Eylemsizlik (Quantized Inertia) denen tartışmalı bir teoriye dayanıyor ve bazı fizikçiler bu teknolojiyi imkansız olarak görüyor.

QI teorisi ilk olarak Newton'un birinci hareket yasasında tanımlanan eylemsizliği yeni bir anlayışla açıklamak için kuantum mekaniğinin gizemli özelliklerinden yararlanan fizikçi Mike McCulloch tarafından 2007'de ortaya atılmıştı.

IVO CEO'su Richard Mansell, şirketinin fırlatmadan önce 100 saatlik vakum odası testi gerçekleştirdiğini ve bu sırada kuantum sürücünün az miktarda itme kuvveti ürettiğini söyledi.

Mansell, "Kuantum iticinin SpaceX Transporter 9 üzerindeki bir Rogue uydusunda yörüngeye yerleştirilmesi uzay itiş gücünün geleceği için bir kilometre taşıdır" dedi.

Kuantum iticinin kapasitesi Rogue'un sınırsız Delta-V'siyle yeni uydu araçları üretmesine olanak tanıyor.

Bir çift Kuantum iticisi, yörüngesini 100 kilometre yükseltmek amacıyla BARRY-1 küp uydusuna takıldı ve bunun da yeni nesil itiş sisteminden önce yörüngesine yerleşmesi yaklaşık bir ay sürecek. 

Eğer bu başarılı olursa geliştiricileri bunun yalnızca fiziğin önemli ilkelerini yeniden yazmakla kalmayacağını, aynı zamanda yeni bir uzay yolculuğu ve keşif çağının da temelini oluşturacağını söylüyor.

Mansell, "Uzay araştırmalarını engelleyen pek çok şey var, bunlardan biri de elbette güç ve itici güç" dedi.

IVO'nun kuantum iticisi, yakıtı ortadan kaldırarak bu itici güç sorununu çözüyor. Aslında yakıtı ortadan kaldırdığınızda sınırsız bir itiş gücüne sahip oluyorsunuz.

Independent Türkçe



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging