Güneş kavuşumu başladı: Mars "kayboldu"

"Görevler duraklatıldı"

Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
TT

Güneş kavuşumu başladı: Mars "kayboldu"

Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)

Mars, 11 Kasım'da Güneş'in arkasına geçerek gökyüzünden "kayboldu".

Yıldızın Dünya'yla Kızıl Gezegen arasına girdiği bu olaya "Mars - Güneş kavuşumu" deniyor.

Birkaç hafta süren bu kozmik olay sırasında Mars, Güneş'in parıltısı ardında kaldığı için gözlemlenemiyor. 

Yaklaşık her 25 ayda bir meydana gelen kavuşum, Mars'taki uzay araçlarından sinyal alınmasını da bir süreliğine engelliyor.

NASA bu yüzden Mars'taki uzay araçlarına komut göndermeyi erteledi.

Zira Dünya'dan uzay aracına komutlar göndermek ve uzay aracından haber almak için kullanılan radyo sinyalleri, Güneş'in korona adı verilen atmosferi tarafından bozuluyor.

NASA'dan yapılan açıklamada, "Mars - Güneş kavuşumu adı verilen bu olay, her iki yılda bir meydana geliyor" ifadeleri yer aldı:

Görevler duraklatıldı çünkü Güneş'in koronasından çıkan sıcak, iyonize gaz, Dünya'dan uzay araçlarına gönderilen radyo sinyallerini bozarak beklenmedik davranışlara yol açabilir.

Mars'a gönderilen sinyaller 11 Kasım Cumartesi günü durduruldu. 25 Kasım'da yeniden başlatılacak.

Bu esnada Dünya ve Mars, birbirlerinden en uzak noktalarda yer alıyor.

İki gezegen arasındaki mesafe genelde ortalama 225 milyon kilometre oluyor.

Ancak bu kavuşum sırasında mesafe 378 milyon kilometreye çıkıyor. Bu da Dünya ve Güneş arasındaki ortalama mesafenin iki buçuk katından fazla.

Independent Türkçe



Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
TT

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)

Dünya, uzaydaki bir göktaşını yakalayarak iki ay boyunca uydusu yapmaya hazırlanıyor. 

Gezegene yaklaşan asteroitler bazen atmosfere girmeden uzaklaşıp gidiyor, bazen de Dünya'ya çarparak yanıyor.

Fakat bazen de gezegenin yörüngesine takılıp kısa süreliğine Ay'a eşlik ediyorlar. 

NASA'nın fonladığı Asteroit Karasal Etkili Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskoplarını kullanan gökbilimciler son sınıfta yer alan bir asteroit keşfetti. 

7 Ağustos'ta gözlemlenen gökcismine 2024 PT5 adı verildi. 

Madrid Complutense Üniversitesi'nden Carlos de la Fuente Marcos ve Raúl de la Fuente Marcos, 2024 PT5'in 29 Eylül'den 25 Kasım'a kadar Dünya'nın yörüngesinde döneceğini tespit etti. 

Research Notes of the American Astronomical Society adlı hakemli dergide yayımladıkları çalışmada, yaklaşık 10 metre çapındaki asteroidin 56,6 günün ardından tekrar Güneş'in yörüngesine girerek yolculuğuna devam edeceğini aktardılar. 

Dünya'nın yörüngesine bu şekilde giren asteroitlere mini uydu adı veriliyor. Ancak zaman zaman uzay çöpleri gibi yapay cisimler de mini uydu sanılabiliyor.

Raúl de la Fuente Marcos "Ne zaman yörüngesi Dünya'ya bu kadar benzeyen bir cisim keşfedilse, onun aslında bir uzay enkazı olma ihtimali var" diyor. 

Fakat yapılan gözlemlerin 2024 PT5'in doğallığına "şüphe bırakmadığını" ekliyor. 

Diğer yandan bazı bilim insanları, bu küçük asteroidin aslında mini uydu olmadığını savunuyor. Mini uyduların Dünya'nın çevresinde en az bir tam tur atması gerekiyor ve 2024 PT5, tam bir daire çizmeden yörüngeden ayrılacak.

İlginç bir şekilde Ay'ın kısa süreli yoldaşının kendisinden kopmuş olma ihtimali de var. 

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan Paul Chodas, asteroidin geçmiş hareketlerinin, Ay'ın geçirdiği bir çarpışmadan kopmuş bir parça olabileceğine işaret ettiğini söylüyor. Fakat bu kesin bir şekilde doğrulanmadı.

Kasımda Dünya'nın yörüngesini terk edecek 2024 PT5'in Ocak 2025'te geri dönmesi bekleniyor. Bu ziyaretini daha kısa tutacak asteroit, muhtemelen 2055'te tekrar gelecek.

2024 PT5, küçüklüğü ve pek ışık yaymaması nedeniyle muhtemelen amatör teleskoplarla gözlemlenemeyecek. 

Independent Türkçe, IFL Science, New York Times, Research Notes of the American Astronomical Society