Güneş kavuşumu başladı: Mars "kayboldu"

"Görevler duraklatıldı"

Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
TT

Güneş kavuşumu başladı: Mars "kayboldu"

Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)

Mars, 11 Kasım'da Güneş'in arkasına geçerek gökyüzünden "kayboldu".

Yıldızın Dünya'yla Kızıl Gezegen arasına girdiği bu olaya "Mars - Güneş kavuşumu" deniyor.

Birkaç hafta süren bu kozmik olay sırasında Mars, Güneş'in parıltısı ardında kaldığı için gözlemlenemiyor. 

Yaklaşık her 25 ayda bir meydana gelen kavuşum, Mars'taki uzay araçlarından sinyal alınmasını da bir süreliğine engelliyor.

NASA bu yüzden Mars'taki uzay araçlarına komut göndermeyi erteledi.

Zira Dünya'dan uzay aracına komutlar göndermek ve uzay aracından haber almak için kullanılan radyo sinyalleri, Güneş'in korona adı verilen atmosferi tarafından bozuluyor.

NASA'dan yapılan açıklamada, "Mars - Güneş kavuşumu adı verilen bu olay, her iki yılda bir meydana geliyor" ifadeleri yer aldı:

Görevler duraklatıldı çünkü Güneş'in koronasından çıkan sıcak, iyonize gaz, Dünya'dan uzay araçlarına gönderilen radyo sinyallerini bozarak beklenmedik davranışlara yol açabilir.

Mars'a gönderilen sinyaller 11 Kasım Cumartesi günü durduruldu. 25 Kasım'da yeniden başlatılacak.

Bu esnada Dünya ve Mars, birbirlerinden en uzak noktalarda yer alıyor.

İki gezegen arasındaki mesafe genelde ortalama 225 milyon kilometre oluyor.

Ancak bu kavuşum sırasında mesafe 378 milyon kilometreye çıkıyor. Bu da Dünya ve Güneş arasındaki ortalama mesafenin iki buçuk katından fazla.

Independent Türkçe



Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)
TT

Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)

Andrew Griffin 

Evrenin erken dönemlerinden gelen bir radyo sinyali, çevremizdeki her şeyin nasıl başladığını anlamamızı sağlayabilir.

21 santimetre sinyali diye bilinen bu sinyal, ilk yıldızların ve galaksilerin nasıl yanmaya başladığını ve evreni karanlıktan ışığa nasıl çıkardığını nihayet anlamamızı mümkün kılabilir.

Cambridge Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Anastasia Fialkov yaptığı açıklamada, "Bu, karanlık evrendeki ilk ışığın nasıl ortaya çıktığını öğrenmek için eşsiz bir fırsat" diyor. 

Soğuk, karanlık bir evrenden yıldızlarla dolu bir evrene geçiş hikayesini yeni yeni anlamaya başlıyoruz.

Sinyal, 13 milyar yıldan fazla bir süre önceden, Büyük Patlama'nın sadece 100 milyon yıl sonrasından bize ulaşıyor. Zayıf parıltı, yıldızların oluştuğu uzay bölgeleri arasındaki boşluğu dolduran hidrojen atomları tarafından yaratılıyor.

Bilim insanları artık bu sinyalin doğasını kullanarak erken evreni daha iyi anlayabileceklerine inanıyor. Bunu, evrenin başlangıcıyla ilgili verileri ortaya çıkarmak için radyo sinyallerini yakalamaya çalışacak REACH (Radio Experiment for the Analysis of Cosmic Hydrogen / Kozmik Hidrojen Analizi için Radyo Deneyi) adlı radyo anteniyle yapacaklar.

Araştırmacılar bu projenin nasıl işleyeceğini daha iyi anlamak için REACH ve Kilometre Kare Dizisi adlı başka bir projenin, ilk yıldızların kütleleri ve diğer ayrıntıları hakkında nasıl bilgi sağlayabileceğini öngören bir model oluşturdu.

Profesör Fialkov, "İlk yıldızların kütlelerinin 21 santimetre sinyaline bağımlılığını ve ilk yıldızlar öldüğünde üretilen, X ışını ikililerinden gelen ultraviyole yıldız ışığı ve X ışını emisyonlarının etkisi de dahil olmak üzere tutarlı bir şekilde modelleyen ilk grubuz" diyor.

Bu bilgiler, Büyük Patlama'nın ürettiği hidrojen-helyum bileşimi gibi, evrenin ilkel koşullarını birleştiren simülasyonlardan elde edildi.

REACH teleskobunun baş araştırmacısı ve çalışmanın ortak yazarı Eloy de Lera Acedo, "Bildirdiğimiz tahminler, evrendeki ilk yıldızların doğasını anlamamız açısından muazzam önem taşıyor" ifadelerini kullanıyor.

Radyo teleskoplarımızın, ilk yıldızların kütlesi ve ilk ışıkların bugünkü yıldızlardan ne kadar farklı olabileceği hakkında ayrıntılı bilgiler verebileceğine dair kanıt sunuyoruz.

REACH gibi radyo teleskopları, evrenin bebeklik döneminin gizemlerini çözme yolunda umut vaat ediyor ve bu tahminler, Güney Afrika'daki Karoo'dan yaptığımız radyo gözlemlerine rehberlik etmesi açısından hayati önemde.

Çalışma, hakemli dergi Nature Astronomy'de yayımlanan "Determination of the mass distribution of the first stars from the 21-cm signal" (21 santimetre sinyalinden ilk yıldızların kütle dağılımının belirlenmesi) başlıklı yeni bir makalede anlatılıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/space