12 bin simülasyon yapıldı: Haydut yıldız, Dünya'nın sonunu getirebilir

İhtimaller arasında Dünya'nın başka bir gezegen veya Güneş'le çarpışması da var

Güneş Sistemi'nde halihazırda varlığı kanıtlanan 8 gezegen var. Ancak bazı bilim insanları, sistemin uzak noktalarında bir gezegen daha olabileceğini düşünüyor (NASA)
Güneş Sistemi'nde halihazırda varlığı kanıtlanan 8 gezegen var. Ancak bazı bilim insanları, sistemin uzak noktalarında bir gezegen daha olabileceğini düşünüyor (NASA)
TT

12 bin simülasyon yapıldı: Haydut yıldız, Dünya'nın sonunu getirebilir

Güneş Sistemi'nde halihazırda varlığı kanıtlanan 8 gezegen var. Ancak bazı bilim insanları, sistemin uzak noktalarında bir gezegen daha olabileceğini düşünüyor (NASA)
Güneş Sistemi'nde halihazırda varlığı kanıtlanan 8 gezegen var. Ancak bazı bilim insanları, sistemin uzak noktalarında bir gezegen daha olabileceğini düşünüyor (NASA)

Fransız gökbilimciler, başıboş bir yıldızın Güneş Sistemi'ne tehlikeli derecede yaklaşması durumunda Dünya'ya ne olacağını araştırdı.

Yıldızlar genellikle içinde yer aldıkları galaksilere kütleçekim kuvvetleri sayesinde bağlı kalıyor ve çevreleriyle uyum içinde hareket ediyor. Ancak bazen bu bağı bozulabiliyor. Örneğin bir yıldız süper kütleli bir kara deliğe çok yaklaşırsa uyumunu kaybederek uzayda başıboş dolaşmaya başlıyor.

Bu tür yıldızlara "haydut yıldız" adı veriliyor. Bilim insanlarına göre bir haydut yıldızın Güneş Sistemi'ne ve Dünya'ya tehlikeli derecede yaklaşması çok muhtemel bir hadise değil. Ancak küçük de olsa bir ihtimal var.

Bu ihtimal gerçeğe dönüşürse Güneş Sistemi'ndeki gezegenlerin uyum içinde hareket etmesini sağlayan kütleçekim bağları kırılabilir.

Monthly Notices of the Royal Astronomical Society adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan yeni bir araştırma makalesinde bu ihtimal ele alındı.

Araştırmacılar, bir haydut yıldızın Güneş Sistemi'nin 100 astronomik birim (AU / Dünya'nın Güneş'e uzaklığını temel alan uzunluk birimi) yakınına gelmesi halinde neler olacağını görmek istedi.

Gezegenlerin sistemde kalma şansı yüksek

Bu amaçla toplamda 12 bin simülasyon çalıştırıldı.

Makalede, "Bir yıldız Güneş'in 100 AU yakınından geçerse, sistemdeki 8 gezegenin tamamının yerinde kalma şansı hâlâ çok yüksek" ifadeleri yer aldı

Bulgulara göre bu ihtimal yüzde 95'in üzerinde.

Kıyamet senaryoları

Öte yandan simülasyondan çıkan daha olumsuz sonuçlar da oldu.

Söz konusu senaryolar, Merkür'ün en savunmasız gezegen olduğunu gösterdi. Birçok senaryoda gezegenin Güneş'le çarpışarak yok olduğu görüldü.

Diğer sonuçlar arasında Dünya'nın Venüs'le çarpışması, Uranüs ve Neptün'ün sistemden fırlatılması, yalnızca Dünya ve Jüpiter'in hayatta kalması veya yalnızca Jüpiter'in hayatta kalması ihtimalleri göze çarptı.

Simülasyonlar, 8 gezegenin tamamının sistemden çıkabileceğini de ortaya koydu.

Simülasyonların çoğunda 8 gezegenin tamamı sistemde kalsa da yörüngelerinde değişimler olabileceği tespit edildi.

Örneğin bazı gezegenler, Güneş'e bağlı kalmalarına rağmen Oort Bulutu'na kadar itildi. Oort Bulutu, Güneş Sistemi'ni küresel biçimde çepeçevre saran ve milyonlarca kuyrukluyıldızdan oluştuğu düşünülen küresel bir kuşak.

Araştırmacılar ayrıca gezegenlerin yok olmasıyla sonuçlanabilecek en muhtemel 10 sonucu da sıraladı:

1. Merkür Güneş'le çarpışacak (yüzde 2,54 olasılık).

2. Mars Güneş'le çarpışacak (yüzde 1,21).

3. Venüs başka bir gezegene çarpacak (yüzde 1,17).

4. Uranüs dışarı atılacak (yüzde 1,06).

5. Neptün dışarı atılacak (yüzde 0,81).

6. Merkür başka bir gezegene çarpacak (yüzde 0,80).

7. Dünya başka bir gezegene çarpacak (yüzde 0,48).

8. Satürn dışarı atılacak (yüzde 0,32).

9. Mars başka bir gezegene çarpacak (yüzde 0,27).

10. Dünya Güneş'le çarpışacak (yüzde 0,24).

Independent Türkçe



Patlayarak gezegeni soğutan yanardağ 200 yıl sonra bulundu

 200 yıl önceki patlamanın Simuşir Adası'nda yaşandığı saptandı (Oleg Dirksen)
200 yıl önceki patlamanın Simuşir Adası'nda yaşandığı saptandı (Oleg Dirksen)
TT

Patlayarak gezegeni soğutan yanardağ 200 yıl sonra bulundu

 200 yıl önceki patlamanın Simuşir Adası'nda yaşandığı saptandı (Oleg Dirksen)
200 yıl önceki patlamanın Simuşir Adası'nda yaşandığı saptandı (Oleg Dirksen)

1831'de patlayarak gezegenin soğumasına yol açan yanardağ nihayet bulundu. 

19. yüzyılın en büyük volkanik patlamaları arasında sayılan bu olay, Kuzey Yarımküre'deki sıcaklıkların 1 derece düşmesine neden olmuştu. İklimin soğuması sonucu ekinler ölmüş ve çeşitli yerlerde kıtlıklar patlak vermişti. 

Ancak patlamanın hangi yanardağda gerçekleştiği bugüne kadar bilinmiyordu. 

Birleşik Krallık'taki Saint Andrews Üniversitesi'nden Dr. William Hutchison liderliğindeki araştırmacılar, Grönland buz örtüsüne hapsolan külleri analiz ederek yanardağı saptadı.

Bulguları hakemli dergi PNAS'te yayımlanan çalışmada yıkıcı olay, Rusya ve Japonya arasındaki Kuril Adaları'nda yer alan Zavaritski Yanardağı'yla ilişkilendirildi. 

Sismik faaliyetleri takip eden cihazlar ve alçak yörüngedeki uydular sayesinde bugün Dünya'nın herhangi bir yerinde yaşanan bir volkanik patlamayı tespit etmemek neredeyse imkansız.

Ancak yaklaşık 200 yıl önce, yerleşimin olmadığı uzak bir adadaki bu tür bir olayı saptamak epey zorlu bir iş olurdu. 

1831'deki patlama daha önce Filipinler'deki Babuyan Claro veya Akdeniz'deki Ferdinandea'yla ilişkilendirilmiş ancak bu teoriler, çalışmalarla desteklenememişti. 

Yeni araştırmayı yürüten ekip Grönland'daki buz çekirdeklerini inceleyerek sülfür miktarının, 1831'de Kuzey Yarımküre'de bir patlama yaşandığına işaret ettiğini buldu.
 

Görsel kaldırıldı.Zavaritski Kalderası muhtemelen 1831'deki patlamadan sonra oluştu (NASA)


Bilim insanları ayrıca kül ve 0,02 milimetreyi aşmayan uzunluktaki volkanik cam parçalarını analiz etti. 

Rusya ve Japonya'daki meslektaşlarıyla işbirliği yapan ekip, örneklerin Simuşir Adası'ndaki Zavaritski Kalderası'ndan alınanlarla eşleştiğini ortaya koydu. 

Dr. Hutchison "Laboratuvarda biri volkandan diğeri buz çekirdeğinden gelen iki kül örneğini analiz ettiğimiz an, gerçek bir eureka anıydı" diyerek ekliyor: 

Rakamların birebir eşleştiğine inanamadım. Daha sonra eşleşmenin gerçek olduğuna kendimi ikna etmek için uzun bir süre Kuril kayıtlarındaki patlamanın tarihini ve boyutunu araştırdım.

Adadaki kalderanın 1700'le 1900 arasında oluştuğu tespit edildi. Bilim insanları bu volkanik çöküntüye 1831'deki olayın yol açtığını düşünüyor. 

Yeni bulgularından önce Zavaritski'de bilinen son patlama MÖ 800'de gerçekleşmişti.

Çalışma, ücra bölgelerdeki yanardağların yakından takip edilmesi gerektiğine de dikkat çekiyor.

Dr. Hutchison, "Bunun gibi çok sayıda yanardağ var ve bu da bir sonraki büyük patlamanın ne zaman veya nerede meydana gelebileceğini tahmin etmenin ne kadar zor olacağını vurguluyor" diyerek ekliyor:

Bilim insanları ve toplum olarak 1831'deki gibi büyük bir patlama gerçekleştiğinde uluslararası yanıtı nasıl koordine edeceğimizi düşünmemiz gerekiyor.

Independent Türkçe, Science Alert, CNN, PNAS