Pompeii'de antik fırın 'hapishanesi' gün yüzüne çıkarıldı

Demir parmaklıklı küçük pencereler, bu tarihi kentte kölelerin maruz kaldığı "zalim şiddeti" gözler önüne seriyor

Reuters
Reuters
TT

Pompeii'de antik fırın 'hapishanesi' gün yüzüne çıkarıldı

Reuters
Reuters

Pompeii antik kentinin kalıntılarında bir fırın hapishanesi ortaya çıkarıldı ve arkeologlar bunun "antik köleliğin en şoke edici yanı" olduğunu söyledi.

Köleleştirilen kişiler, demir parmaklıklı pencerelere sahip ve dış dünyaya çıkışı olmayan sıkışık fırında tahıl öğütmek ve ekmek yapmak için sömürülüyordu.

Fırın, İtalya'nın güneyindeki Pompeii arkeolojik parkının Regio IX bölgesindeki daha büyük bir proje kapsamında bir evde bulundu. Bu keşif, antik kentle ilgili tarih derslerinde genellikle göz ardı edilen Pompeii'nin köleleştirilmiş insanlarının günlük yaşamına dair daha fazla kanıt ortaya koyuyor.

Arkeoloji parkından yapılan açıklamada, zeminde saatlerce gözleri bağlı halde dönmeye zorlanan hayvanların hareketlerine işaret eden girintilerin de keşfedildiği belirtildi.

Antik Roma'nın Pompeii kentinde bir fırın "hapishanesi" gün yüzüne çıkarıldı (Reuters)
Antik Roma'nın Pompeii kentinde bir fırın "hapishanesi" gün yüzüne çıkarıldı (Reuters)

Pompeii arkeoloji parkının başındaki Gabriel Zuchtriegel, "Burası, köle statüsündeki insanların varlığını hayal etmek zorunda olduğumuz bir alan" dedi.

Bu, antik köleliğin en şoke edici tarafı, hem güvene dayalı ilişkilerden hem de azat etme vaatlerinden yoksun, zalim şiddete indirgendiğimiz bir kölelik, birkaç pencereye demir parmaklık takılmasıyla tamamen doğrulanan bir izlenim.

MS 79'da Vezüv Yanardağı patlayıp Pompeii'yi volkanik küllerin altında bırakarak yerle bir ettiğinde evin tadilatta olduğuna inanılıyor.

Ekmek yapmak için gereken tahılı öğütmek üzere kölelerin ve eşeklerin kapatıldığı "fırın hapishanesinin" iç kısmından bir görünüm (Reuters)
Ekmek yapmak için gereken tahılı öğütmek üzere kölelerin ve eşeklerin kapatıldığı "fırın hapishanesinin" iç kısmından bir görünüm (Reuters)

Avrupa'nın en büyük yanardağlarından birinin eteklerinde yaşadıklarını bilmeyen binlerce Romalı ölmüştü.

Patlama şehri kalın bir kül tabakasına gömerken, sakinlerinin ve binalarının çoğu korundu.

Sahadaki yıllarca süren çürüme ve ihmalin önüne geçmeyi amaçlayan arkeolojik faaliyetlerde yakın zamanda bir patlama yaşandı ve bu büyük ölçüde kısa süre önce  tamamlanan 105 milyon euroluk AB destekli bir proje sayesinde oldu. Ağustosta arkeologlar Pompeii yakınlarındaki bir Roma villasında kölelerin kullandığı neredeyse kesin olan küçük bir yatak odası keşfetmişti.

Pompeii'nin köleleştirilmiş insanlarına adanmış bir sergi 15 Aralık'ta arkeolojik parkta ziyarete açılacak.

Independent Türkçe



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe