Kuyrukluyıldız enkazı yolda: Meteor yağmuru bekleniyor

Araştırmacılar, meteor yağmuru gözleminin "muazzam bir bilimsel ilgi" yaratacağını söylüyor

(Reuters)
(Reuters)
TT

Kuyrukluyıldız enkazı yolda: Meteor yağmuru bekleniyor

(Reuters)
(Reuters)

Bilim insanları, Dünya'ya yakın bir kuyrukluyıldızın enkazının gezegenin atmosferine girerek bu hafta yeni bir meteor yağmurunu tetikleyebileceğini söylüyor.

Aralarında Paris Gözlemevi'nden araştırmacıların da bulunduğu bilim insanları, 5,4 yılda Güneş'in etrafındaki yörüngesini tamamlayan 46P/Wirtanen adlı kuyrukluyıldızının enkazının Dünya atmosferine girip yanmasıyla, salı günü bir meteor yağmurunun gerçekleşebileceğini söylüyor.

ArXiv'de yayımlanan ve henüz hakem incelemesinden geçmemiş bir çalışmada araştırmacılar, "Sonuçlar 12 Aralık 2023'te, Evrensel Saat'e göre 8.00 ile 12.30 [Türkiye Saati'yle 11:00 ile 15:30] arasında olası bir karşılaşmayı gösteriyor. Meteor yağmurunun yoğunluk seviyesi, geçmişte rapor edilen yağmurların olmaması nedeniyle hayli belirsiz" diye yazdı.

Bilim insanları, tahmin edilen günde meteor yağmurunun en uygun gözlemlerinin muhtemelen Doğu Avustralya, Yeni Zelanda ve Okyanusya'dan yapılacağını söylüyor.

Bu tür meteor yağmurları, Dünya kuyrukluyıldızların geride bıraktığı enkaz bulutlarının içinden geçerken gözlemleniyor.

Güneş ışığı, bu kuyrukluyıldız parçacıklarındaki malzemeleri süblimleşmeyle katı halden direkt gaza dönüştürebiliyor.

Bilim insanlarına göre bu gaz, enkazın diğer parçacıklarını uzaklaştırarak kuyrukluyıldızların belirgin kuyruklarını ve auralarını oluşturabiliyor.

46P/Wirtanen kuyrukluyıldızı Ocak 1948'de keşfedildi ve çapının yaklaşık 1,4 km olduğu tahmin ediliyor.

Bu kuyrukluyıldız, Dünya'ya yakın bir yıldız kategorisinde yani potansiyel olarak bir meteor yağmurunun ana gövdesi olabilir.

Bilim insanları kuyrukluyıldızın Dünya'yla geçmişteki birkaç karşılaşması sırasında enkaz akıntısı üretme olasılığını bulmuş olsalar da, meteor yağmuru gözlemleri rapor edilmemiş.

Yeni çalışmada, araştırmacılar kuyrukluyıldızın yörüngesinin geçmiş yörünge evrimini simüle etti ve bu hafta kuyrukluyıldızla Dünya arasındaki muhtemel bir karşılaşmada, parçacıklarından oluşan akıntının meteor yağmurunu tetikleyebileceğini buldular.

Araştırmacılar yeni meteor yağmurunun 12 Aralık 2023'te Evrensel Saat'e göre 8.00 ile 12.30 arasında görülebileceğini ancak kesin zamanın "birkaç saat oynayabileceğini" tahmin ediyor.

Bilim insanlarına göre; meteor yağmuru, kuyrukluyıldızın büyük parçacıklarının dağılımına ilişkin kısıtlamalar getirebileceği için gözlemine dair "muazzam bir bilimsel ilgi" olacak.

Ancak bilim insanları enkazın nispeten küçük boyutlarının meteor yağmurunun gözlemini zorlaştırabileceğini ifade etti.

Araştırmacılar çalışmada, "Yine de meteor meraklılarını bilimsel gözlemler yapmaya ve raporlarını Uluslararası Meteor Örgütü'ne (IMO) göndermeye özellikle teşvik ediyoruz" diye yazdı.

Independent Türkçe



Amazon uzay interneti uydularının fırlatmasını iptal etti

United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)
United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)
TT

Amazon uzay interneti uydularının fırlatmasını iptal etti

United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)
United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)

Amazon'un Kuiper internet uydularının ilk fırlatılışını iptal etmek zorunda kalmasının ardından Jeff Bezos, Elon Musk'ın Starlink ağına rakip olma arzusunda bir gerileme yaşadı.

United Launch Alliance (ULA), Amazon'un ilk işlevsel Kuiper Projesi uydularından 27'sini Florida'daki Cape Canaveral'dan yörüngeye gönderecekti ancak yoğun bulutlar ve yakındaki yağmur fırlatma güvenliği kurallarını ihlal etti.

ULA fırlatma sözcüsü Caleb Weiss canlı yayın sırasında "Amazon Kuiper Projesi 1'in fırlatma faaliyetlerine bugün devam etmeyeceğimiz doğrulandı" dedi. Henüz yeni bir tarih belirlenmedi.

Amazon'un küresel bir uydu internet ağı kurmaya yönelik milyarlarca dolarlık girişimi Kuiper Projesi'nin, halihazırda 6 bin 750'den fazla uydu konuşlandırmış ve dünya çapında 100'den fazla ülkede ticari operasyonlara başlamış SpaceX'in Starlink uydu ağıyla yarışması amaçlanıyor.

Görsel kaldırıldı.
Elon Musk'ın alçak Dünya yörüngesindeki Starlink'inin, LOFAR teleskobunun üzerinde daireler çizdiğini gösteren bir sanatçı tasviri (Daniëlle Futselaar/ Uluslararası Astronomi Birliği)

Amazon, 3 bin 200'den fazla Kuiper uydusu fırlatmayı planladığını ve ilk uydu ağını konuşlandırmak için 80'den fazla fırlatmayı güvence altına aldığını ifade ediyor.

Sözleşmeler arasında ULA, Arianespace, Bezos'un kurduğu uzay şirketi Blue Origin ve hatta SpaceX var.

Kuiper Projesi Başkan Yardımcısı Rajeev Badyal son fırlatma girişimi öncesinde yaptığı açıklamada, "Bugüne kadarki en gelişmiş iletişim uydularından bazılarını tasarladık ve her fırlatma, ağımıza daha fazla kapasite ve kapsama alanı ekleme fırsatı sunuyor" demişti.

Bu ilk göreve hazırlanırken yerde kapsamlı testler yaptık ancak bazı şeyler sadece uçuş sırasında öğrenilebilir ve ilk kez nihai uydu tasarımımızı fırlatacağız ve ilk kez bu kadar çok uyduyu aynı anda konuşlandıracağız.

İki prototip Kuiper uydusu Ekim 2023'te başarıyla fırlatılmıştı ve Amazon o zamandan bu yana itici sistemlerin, işlemcilerin ve uydular arası bağlantıların performansını geliştiriyor.

Uydular konuşlandırıldıktan sonra araç içi sistemleri harekete geçirip elektrikli tahrik sistemlerini kullanarak kendilerine tahsis edilen 630 kilometre yukarıdaki yörüngeye çıkacak.

Amazon çalışanları daha sonra verileri uydulara aktarıp yerdeki terminallere geri göndererek ağ bağlantısını test edecek.

Independent Türkçe