Bilim insanları, laboratuvarda elmasa rakip yeni bir malzeme geliştirdi

Bilim insanları, bu atılımın otomobiller ve uzay gemilerine koruyucu kaplamalar gibi endüstriyel kullanımlar için yeni malzemelere önayak olabileceğini söylüyor

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

Bilim insanları, laboratuvarda elmasa rakip yeni bir malzeme geliştirdi

(Unsplash)
(Unsplash)

Bilim insanları neredeyse kırılmaz bir madde geliştirmeye dair onlarca yıllardır uğraştıkları bulmacayı çözdü ve bunun dünyanın en sert malzemesi elmasa rakip olabileceğini öne sürüyorlar. 

Araştırmacılar, karbon ve nitrojen öncülleri aşırı ısı ve basınca maruz bırakıldığında, ortaya çıkan karbon nitrür adlı malzemelerin, kübik bor nitrürden (elmastan sonra en sert ikinci malzeme) daha sert olma eğilimi taşıdığını buldu.

Advanced Materials akademik dergisinde yayımlanan yeni çalışmaya göre, çığır açan bu yeni madde, otomobiller ve uzay gemilerine koruyucu kaplamalar, yüksek dayanıklılığa sahip kesme aletleri, güneş panelleri ve fotodetektörler gibi endüstriyel kullanımlar için yeni çok işlevli malzemelere önayak olabilir.

Bilim insanları 1980'lerden bu yana karbon nitrürlerin ısıya karşı yüksek dirençleri de dahil teorik potansiyelini bilse de 30 yılı aşkın araştırma ve çok sayıda sentezleme girişiminden sonra laboratuvarlarda güvenilir sonuçlar elde edilememişti.

Edinburgh Üniversitesi'nden isimlerin de olduğu araştırmacılar, son çalışmada çeşitli karbon nitrojen öncüllerini 70 ila 135 gigapaskal (atmosfer basıncımızın yaklaşık 1 milyon katı) basınçlara maruz bırakırken, 1500 santigrat derecenin üzerindeki sıcaklıklara ısıttılar.

Daha sonra bu koşullar altında ortaya çıkan bileşiklerin atomik düzenini analiz ettiler ve üç karbon nitrür bileşiğinin süper sertlik için gerekli yapıtaşlarına sahip olduğunu buldular.

Bilim insanları, her üç bileşiğin de ortam basıncı ve sıcaklık koşullarına geri döndüklerinde elmas benzeri niteliklerini koruduğunu tespit etti.

Araştırmacılar ayrıca bu üç maddenin az miktarda kütlede yoğunlaşan büyük miktarda enerjiyle yüksek enerji yoğunluğuna sahip olduğunu buldu.

Bu bileşiklerin elmaslara rakip olma potansiyeline sahip nihai mühendislik malzemeleri haline gelebileceğini söylüyorlar.

Çalışmanın ortak yazarı Dominique Laniel, "Bu malzemeler, yüksek basınçlı malzeme sentezi ve endüstriyel uygulamalar arasındaki boşluğu doldurmak için güçlü bir teşvik sağlıyor" dedi.

Bu malzemeler yalnızca çok işlevlilikleri açısından olağanüstü olmakla kalmıyor, aynı zamanda teknolojik açıdan ilgili fazların dünyanın binlerce kilometre iç kısmında bulunan koşullara eşdeğer bir sentez basıncından elde edilebileceğini gösteriyor.

Independent Türkçe



TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

TikTok, kullanıcıların "Sizin İçin" sayfasında görünen konuları daha iyi kontrol etmelerine olanak tanıyacak ancak bu kontrol kısmi olacak.

Yeni güncellemeyle kullanıcılar, seyahatten spora ve mizaha kadar çeşitli konulardaki içerikleri daha fazla veya daha az görmeyi seçebilecek.

Özellik, kullanıcıların bu konulardaki içerikleri tamamen kapatmasına izin vermeyecek. Ancak TikTok, belirli içeriklerin görünme sıklığını azaltabileceklerini ifade ediyor.

TikTok artık kullanıcıların belirli türdeki içerikleri daha kolay filtreleyebilmesi için "akıllı anahtar kelime filtreleri"ni kullanmasına da izin verecek.

Uygulama, kullanıcıların algoritmasından kısıtlamak istedikleri belirli anahtar kelimeleri seçmesine uzun zamandır izin veriyordu. Ancak yeni özellik, yapay zeka kullanarak eşanlamlı kelimeleri ve benzer içerikleri de bularak bunları akıştan gizleyecek.

TikTok'un algoritması ve "Sizin İçin" sayfası, kullanıcılar için uygulamanın en çekici özellikleri. Ancak bu özellikler tartışmalara ve kullanıcıların aynı içeriği izleyerek sorunlu ve zararlı bir döngüye girmesine yol açabileceği iddiaları gibi eleştirilere de neden oluyor.

TikTok bunun sonucunda algoritmaya kontroller getiriyor. Ayrıca kullanıcıların beğeniler ve favoriler aracılığıyla gördükleri içeriklere tepki vererek uygulamayla daha fazla etkileşime girmesini teşvik ediyor.

Bu duyuru, TikTok'un #skinnytok ("sıska tiktok kullanıcısı" anlamına gelen bu etiket altında kullanıcılar zayıflamaya dair içerikler paylaşıyordu -ed.n.) anahtar kelimesini arama sonuçlarından yasaklamasından kısa süre sonra geldi. Bu karar uygulamanın, genç kullanıcıların vücut algısıyla ilgili sorunları körüklediğini söyleyen Avrupalı düzenleyicilerin baskısı üzerine alınmıştı.

TikTok yeni özellikleri açıklarken, 2025 yaz trendi raporunu da yayımladı. Raporda BritTok, bahçecilik ve retro TV'nin yükselişine dikkat çekildi.

Independent Türkçe