İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

"Bir abinin, kardeşini geliştirmesi gibi"

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
TT

İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)

ABD'li bilim insanları, yapay zekanın insan müdahalesi olmadan başka yapay zeka sistemleri üretebilecek seviyeye geldiğini açıkladı.

ABD merkezli yapa zeka firması Aizip ve prestijli Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilim insanlarının ortak yürüttüğü araştırmalarda, ChatGPT gibi gelişmiş dil modellerine sahip yapay zeka sistemlerinin, insan yardımı olmadan daha küçük yapay zeka sistemleri üretebildiği ortaya çıktı.

Aizip'in CEO'su Yan Sun, Fox News'a "Gelişmiş büyük yapay zeka modellerini, daha küçük modelleri inşa etmek için kullanıyoruz. Tıpkı büyük abinin, küçük kardeşinin gelişimine destek sağlaması gibi" dedi. Sun bunun "kendi kendine evrilebilen yapay zekaya" yönelik ilk adım olduğuna dikkat çekti. 

Aizip'in kurucularından Yubei Chen de "Büyük ve küçük yapay zeka sistemlerinin, birlikte çalışarak gelecekte eksiksiz bir ekosistem oluşturacağına inanıyoruz" ifadelerini kullandı. 

Kaliforniya Üniversitesi'nde çalışan Chen, gelişmiş dil modeline sahip ChatGPT ve küçük yapay zeka sistemlerinin iki ayrı uçta değerlendirildiğine işaret ederek, bunların insan müdahalesi olmadan birlikte çalışmasının önemli bir adım olduğunu söyledi. 

Chen, bu sistemlerin işitme cihazlarında, petrol hatlarının denetiminde ve soyu tükenme tehlikesi altındaki türlerin takibinde kullanılabileceğini belirtti. 

Bilim insanı, küçük yapay zeka sistemlerinin evdeki kahve makineleri, fırınlar, bulaşık makineleri ve televizyonlara yerleştirilebileceğini, bunların bulut sistemlerindeki daha büyük yapay zeka modelleriyle ilişki kurabileceğini de söyledi.

Yarı iletken çiplerle ilgili araştırmalar yürüten SemiAnalysis firmasından Dylan Patel, ChatGPT'nin çalışmasının günlük 700 bin dolara mal olduğunu belirtmişti. 

Chen, küçük ve büyük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin çalışma masraflarını azaltacağını da ifade etti.

Independent Türkçe



Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
TT

Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre OpenAI'ın ChatGPT'si gibi yapay zeka sohbet botlarının mantıklı düşünmesini ve akıl yürütmesini gerektiren sorgular, diğer soru türlerine göre daha fazla karbon salımına yol açıyor.

ChatGPT gibi geniş dil modellerine (GDM) yazılan her sorgu enerji gerektiriyor ve karbondioksit salımına yol açıyor. Almanya'daki Münih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden araştırmacılar bu emisyon seviyelerinin sohbet botuna, kullanıcıya ve konuya bağlı olarak değiştiğini söylüyor.

Hakemli dergi Frontiers'ta yayımlanan araştırma, 14 yapay zeka modelini karşılaştırarak karmaşık akıl yürütme gerektiren cevapların, basit cevaplara göre daha fazla karbon salımı yaptığını ortaya koydu.

Soyut cebir veya felsefe gibi uzun uzun muhakeme gerektiren sorgular, lise tarih dersi gibi daha dolambaçsız konulara göre 6 kat daha fazla emisyon üretiyor.

Araştırmacılar yapay zeka sohbet botlarını sık kullananların, karbon emisyonlarını sınırlamak için sordukları soruların türünü ayarlamasını öneriyor.

Çalışma, farklı konularda bin standart soru üzerinden 14 GDM'yi değerlendirerek karbon salımlarını karşılaştırdı.

Çalışmanın yazarı Maximilian Dauner, "Eğitimli GDM'lere sorulan soruların çevresel etkisi, bunların muhakeme yaklaşımına büyük ölçüde bağlı ve doğrudan akıl yürütme süreçleri, enerji tüketimini ve karbon salımlarını önemli ölçüde artırıyor" diyor.

Akıl yürütme özelliğine sahip modellerin, yalın yanıt veren modellere kıyasla 50 kata kadar daha fazla karbondioksit salımına yol açtığını gördük.

Bir kullanıcı yapay zeka sohbet botuna soru sorduğunda, sorgudaki kelimeler veya kelime parçaları bir dizi sayıya dönüştürülerek model tarafından işleniyor. Bu dönüştürme ve yapay zekanın diğer hesaplama süreçleri karbon salımlarına neden oluyor.

Çalışma muhakeme becerisine sahip modellerin soru başına ortalama 543,5 jeton (token) oluştururken, yalın modellerin sadece 40 jeton gerektirdiğini belirtiyor.

Makalede "Daha yüksek jeton ayak izi, her zaman daha yüksek CO2 emisyonu anlamına gelir" ifadeleri kullanılıyor.

Örneğin yaklaşık yüze 85 doğruluk oranına ulaşan Cogito, en isabetli modellerden biri. Yalın cevaplar veren benzer boyutlardaki modellere göre üç kat daha fazla karbon emisyonu üretiyor.

Dr. Dauner, "Şu anda GDM teknolojilerinin doğasında, doğruluk ve sürdürülebilirlik arasında bir taviz verme ilişkisi görüyoruz" diyor. 

Emisyonları 500 gram karbondioksit eşdeğerinin altında tutan modellerin hiçbiri, bin soruyu doğru cevaplamada yüzde 80'in üzerinde doğruluk oranına ulaşamadı.

Karbondioksit eşdeğeri, çeşitli sera gazlarının iklim değişikliği üzerindeki etkisini ölçmek için kullanılan bir birim.

Araştırmacılar yeni bulguların, insanların yapay zeka kullanımı hakkında daha bilinçli kararlar almasını sağlayacağını umuyor.

Araştırmacılar bir örnek vererek DeepSeek R1 sohbet botundan 600 bin soruyu yanıtlamasını isteyen sorguların, Londra'dan New York'a gidiş-dönüş uçuşuna eşdeğer karbon emisyonu yaratabileceğini söylüyor.

Buna karşılık Alibaba Cloud'ın Qwen 2.5'i, benzer doğruluk oranlarıyla üç kat daha fazla soruya cevap verirken aynı emisyon seviyelerine ulaşıyor.

Dr. Dauner, "Kullanıcılar, yapay zekadan yalın cevaplar vermesini isteyerek veya yüksek kapasiteli modellerin kullanımını, gerçekten bu gücü gerektiren görevlerle sınırlayarak emisyonları önemli ölçüde azaltabilir" diyor.

Independent Türkçe