İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

"Bir abinin, kardeşini geliştirmesi gibi"

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
TT

İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)

ABD'li bilim insanları, yapay zekanın insan müdahalesi olmadan başka yapay zeka sistemleri üretebilecek seviyeye geldiğini açıkladı.

ABD merkezli yapa zeka firması Aizip ve prestijli Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilim insanlarının ortak yürüttüğü araştırmalarda, ChatGPT gibi gelişmiş dil modellerine sahip yapay zeka sistemlerinin, insan yardımı olmadan daha küçük yapay zeka sistemleri üretebildiği ortaya çıktı.

Aizip'in CEO'su Yan Sun, Fox News'a "Gelişmiş büyük yapay zeka modellerini, daha küçük modelleri inşa etmek için kullanıyoruz. Tıpkı büyük abinin, küçük kardeşinin gelişimine destek sağlaması gibi" dedi. Sun bunun "kendi kendine evrilebilen yapay zekaya" yönelik ilk adım olduğuna dikkat çekti. 

Aizip'in kurucularından Yubei Chen de "Büyük ve küçük yapay zeka sistemlerinin, birlikte çalışarak gelecekte eksiksiz bir ekosistem oluşturacağına inanıyoruz" ifadelerini kullandı. 

Kaliforniya Üniversitesi'nde çalışan Chen, gelişmiş dil modeline sahip ChatGPT ve küçük yapay zeka sistemlerinin iki ayrı uçta değerlendirildiğine işaret ederek, bunların insan müdahalesi olmadan birlikte çalışmasının önemli bir adım olduğunu söyledi. 

Chen, bu sistemlerin işitme cihazlarında, petrol hatlarının denetiminde ve soyu tükenme tehlikesi altındaki türlerin takibinde kullanılabileceğini belirtti. 

Bilim insanı, küçük yapay zeka sistemlerinin evdeki kahve makineleri, fırınlar, bulaşık makineleri ve televizyonlara yerleştirilebileceğini, bunların bulut sistemlerindeki daha büyük yapay zeka modelleriyle ilişki kurabileceğini de söyledi.

Yarı iletken çiplerle ilgili araştırmalar yürüten SemiAnalysis firmasından Dylan Patel, ChatGPT'nin çalışmasının günlük 700 bin dolara mal olduğunu belirtmişti. 

Chen, küçük ve büyük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin çalışma masraflarını azaltacağını da ifade etti.

Independent Türkçe



Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
TT

Sadece 300 ışık yılı uzakta devasa gaz bulutu keşfedildi

Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)
Bilim insanları Orion gibi bulutsularda yıldız oluşumunu incelese de sürecin öncesi hakkında daha az gözlem yapılabiliyor (NASA)

Dünya'ya beklenmedik kadar yakın bir mesafede devasa bir gaz bulutu keşfedildi. Moleküler gaz bulutu, bilim insanlarına yıldız oluşum sürecini incelemeleri için eşsiz bir fırsat sunuyor.

Moleküler bulutlar içindeki toz ve gaz kümeleri çökerek yıldızları meydana getiriyor. Hidrojen ve karbonmonoksit molekülleri içeren bu bulutları, yıldız oluşturmalarından önce görmek zorlu bir iş.

Bilim insanları moleküler hidrojen gazı neredeyse görünmez olduğu için bu bulutları ararken karbonmonoksite odaklanıyor. Ancak karbonmonoksit miktarı azsa bulut kolayca gözden kaçabiliyor.

Araştırmacılar yeni keşfedilen moleküler gaz bulutunun bugüne kadar saptanmamasını da buna bağlıyor.

Bulguları hakemli dergi Nature Astronomy'de dün (28 Nisan) yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, bulutu daha önce hiç kullanılmamış bir yöntemle tespit etti. Araştırmacılar, buluttaki hidrojenin yaydığı ultraviyole ışık sayesinde keşfi yaptı.

Güney Kore'nin STSAT-1 uydusunun verilerini inceleyen araştırmacılar, hidrojenin doğal olarak yaydığı uzak ultraviyole ışığı fark etti. Normalde bu spektrumdaki ışığı yakalamak epey zor ancak uydunun spektrografı, bunu analiz edilebilecek dalga boylarına ayırmayı başardı. 

Rutgers Üniversitesi'nden çalışmaya liderlik eden Blakesley Burkhart, "Bu, moleküler hidrojenin uzak ultraviyole emisyonunu doğrudan bularak keşfedilen ilk moleküler bulut. Bu bulut, kelimenin tam anlamıyla karanlıkta parıldıyor" diyor.

Yunan mitolojisindeki şafak tanrıçası Eos'un adı verilen gaz bulutu Dünya'dan sadece 300 ışık yılı uzakta. Yaklaşık 3 katrilyon kilometrelik bu mesafe insan ölçeğinde muazzam bir büyüklüğe denk düşse de galaktik ölçekte çok yakın kabul ediliyor. Dünya'ya en yakın yıldız oluşum bölgesi olan Orion Bulutsusu yaklaşık 1300 ışık yılı uzakta. 

Hilale benzeyen bulutun kütlesi Güneş'in kütlesinin yaklaşık 3 bin 400 katı ve yaklaşık 40 Ay çapına (140 bin kilometre) sahip. 

Makalenin yazarlarından Thomas Haworth "Bu şey adeta kozmik arka bahçemizde ve biz onu kaçırdık" diyor.

Güneş Sistemi'nin yakın çevresini ifade eden Yerel Kabarcık'ta yer alan Eos, bugüne kadar bulunan en yakın moleküler bulut. 

Bilim insanları bu sayede yıldız ve yıldız sistemlerinin nasıl oluştuğunu çok daha iyi anlayabilecekleri bir imkana sahip. 

Burkhart, "Teleskoplarımızla baktığımızda, oluşum aşamasındaki tüm yıldız sistemlerini görebiliyoruz ancak bunun nasıl gerçekleştiğini ayrıntılı olarak bilmiyoruz" diyerek ekliyor: 

Eos'u keşfetmemiz heyecan verici çünkü artık moleküler bulutların nasıl oluştuğunu ve ayrıştığını, bir galaksinin yıldızlararası gaz ve tozu yıldızlara ve gezegenlere nasıl dönüştürdüğünü doğrudan ölçebiliyoruz.

Araştırmacılar ayrıca yeni yöntemi kullanarak yakınlarda gizlenen başka moleküler bulutları da keşfetmeyi umuyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Thavisha Dharmawardena "Bu teknik yıldızlararası ortam hakkında bildiklerimizi baştan yazabilir, galaksideki gizli bulutları ortaya çıkarabilir ve hatta kozmik şafağın algılanabilen en uzak sınırlarına kadar ulaşabilir" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Space.com, CNN, Nature Astronomy