İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

"Bir abinin, kardeşini geliştirmesi gibi"

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
TT

İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)

ABD'li bilim insanları, yapay zekanın insan müdahalesi olmadan başka yapay zeka sistemleri üretebilecek seviyeye geldiğini açıkladı.

ABD merkezli yapa zeka firması Aizip ve prestijli Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilim insanlarının ortak yürüttüğü araştırmalarda, ChatGPT gibi gelişmiş dil modellerine sahip yapay zeka sistemlerinin, insan yardımı olmadan daha küçük yapay zeka sistemleri üretebildiği ortaya çıktı.

Aizip'in CEO'su Yan Sun, Fox News'a "Gelişmiş büyük yapay zeka modellerini, daha küçük modelleri inşa etmek için kullanıyoruz. Tıpkı büyük abinin, küçük kardeşinin gelişimine destek sağlaması gibi" dedi. Sun bunun "kendi kendine evrilebilen yapay zekaya" yönelik ilk adım olduğuna dikkat çekti. 

Aizip'in kurucularından Yubei Chen de "Büyük ve küçük yapay zeka sistemlerinin, birlikte çalışarak gelecekte eksiksiz bir ekosistem oluşturacağına inanıyoruz" ifadelerini kullandı. 

Kaliforniya Üniversitesi'nde çalışan Chen, gelişmiş dil modeline sahip ChatGPT ve küçük yapay zeka sistemlerinin iki ayrı uçta değerlendirildiğine işaret ederek, bunların insan müdahalesi olmadan birlikte çalışmasının önemli bir adım olduğunu söyledi. 

Chen, bu sistemlerin işitme cihazlarında, petrol hatlarının denetiminde ve soyu tükenme tehlikesi altındaki türlerin takibinde kullanılabileceğini belirtti. 

Bilim insanı, küçük yapay zeka sistemlerinin evdeki kahve makineleri, fırınlar, bulaşık makineleri ve televizyonlara yerleştirilebileceğini, bunların bulut sistemlerindeki daha büyük yapay zeka modelleriyle ilişki kurabileceğini de söyledi.

Yarı iletken çiplerle ilgili araştırmalar yürüten SemiAnalysis firmasından Dylan Patel, ChatGPT'nin çalışmasının günlük 700 bin dolara mal olduğunu belirtmişti. 

Chen, küçük ve büyük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin çalışma masraflarını azaltacağını da ifade etti.

Independent Türkçe



Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
TT

Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bir uydu takipçisi, Venüs'e iniş yapabilecek dayanıklılıkta tasarlanan yarım tonluk Sovyet uzay sondasının iki hafta içinde Dünya'ya geri döneceği ve meteor gibi "sert düşebileceği" uyarısında bulundu.

1972'de fırlatılan uzay aracı hiçbir zaman Dünya'nın yörüngesini geçemedi ve kalıntıları 50 yılı aşkın süredir gezegenin etrafında dönüyor.

Sonda, 10 Mayıs civarında alevler içinde Dünya'ya geri düşmeye başlayacak.

Hollandalı uydu takipçisi Marco Langbroek blog yazısında, "Bundan yaklaşık 2 hafta sonra, alışılmadık bir kontrolsüz yeniden giriş gerçekleşecek: Başarısız bir Sovyet Venera görevinden 53 yıllık iniş kapsülü Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı" dedi.

Uzay sondasının yeniden giriş sırasında yanma ihtimali az da olsa var ancak Venüs'e inişe dayanmak üzere inşa edildiği için bu pek olası görünmüyor.

Delft Teknoloji Üniversitesi'nde uzay durumsal farkındalığı dersi veren Dr. Langbroek, "Bu, Venüs atmosferinden geçerken hayatta kalmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğundan, Dünya atmosferine yeniden girişte ve çarpışmada sağlam kalması mümkün" dedi.

Uzay aracı paraşütle donatılmış olsa da bu paraşüt çalışır durumda olmayabilir.

Dr. Langbroek, Popular Science'a "Eğer yeniden girişten sağ çıkarsa, sertçe düşecektir" diye konuştu.

Dr. Langbroek, yaklaşık 1 metre genişliğinde ve 500 kg'ın biraz altında ağırlığa sahip sondanın atmosfere yeniden girebileceğini ve saatte yaklaşık 250 km hızla Dünya'ya çarpabileceğini, bunun da meteor çarpmasına benzer riskler oluşturduğunu söyledi.

Casus uydu, meteor ve asteroitleri izleyen öğretim görevlisi, "Söz konusu riskler özellikle yüksek olmasa da sıfır da değil" dedi.

Düşen sondanın ne zaman ve nereye çarpabileceği belirsizliğini koruyor.

Dr. Langbroek, "51,7 derecelik yörünge eğimiyle, yeniden giriş 52 Kuzey ve 52 Güney enlemleri arasında herhangi bir yerde gerçekleşebilir" dedi.

Bu, Birleşik Krallık kadar kuzeyden Yeni Zelanda kadar güneye herhangi bir yer olabilir.

Gök cismi takipçisi, "Mevcut modellememize göre yeniden giriş, aşağı yukarı 10 Mayıs civarında gerçekleşecek" dedi.

Geçen birkaç ay boyunca, model sürekli 9-10 Mayıs 2025'ten civarında yeniden girişe işaret ediyor.

İzleyiciler daha fazla veri toplamak ve ne zaman ve nereye çarpabileceğini belirlemek için uzay sondasını gözlemlemeyi sürdürüyor.

Dr. Langbroek, "Yeniden giriş tarihindeki belirsizlik, gerçek yeniden girişe yaklaştıkça azalacak ancak o gün bile belirsiz oranı hâlâ yüksek olacak" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space