عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

"Bir abinin, kardeşini geliştirmesi gibi"

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
TT
TT

İnsana ihtiyaç kalmadı: Yapay zeka, yapay zekayı doğurdu

Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)
Bilim insanları, büyük ve küçük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin daha verimli kullanılmasını sağlayacağını belirtti (Reuters)

ABD'li bilim insanları, yapay zekanın insan müdahalesi olmadan başka yapay zeka sistemleri üretebilecek seviyeye geldiğini açıkladı.

ABD merkezli yapa zeka firması Aizip ve prestijli Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilim insanlarının ortak yürüttüğü araştırmalarda, ChatGPT gibi gelişmiş dil modellerine sahip yapay zeka sistemlerinin, insan yardımı olmadan daha küçük yapay zeka sistemleri üretebildiği ortaya çıktı.

Aizip'in CEO'su Yan Sun, Fox News'a "Gelişmiş büyük yapay zeka modellerini, daha küçük modelleri inşa etmek için kullanıyoruz. Tıpkı büyük abinin, küçük kardeşinin gelişimine destek sağlaması gibi" dedi. Sun bunun "kendi kendine evrilebilen yapay zekaya" yönelik ilk adım olduğuna dikkat çekti. 

Aizip'in kurucularından Yubei Chen de "Büyük ve küçük yapay zeka sistemlerinin, birlikte çalışarak gelecekte eksiksiz bir ekosistem oluşturacağına inanıyoruz" ifadelerini kullandı. 

Kaliforniya Üniversitesi'nde çalışan Chen, gelişmiş dil modeline sahip ChatGPT ve küçük yapay zeka sistemlerinin iki ayrı uçta değerlendirildiğine işaret ederek, bunların insan müdahalesi olmadan birlikte çalışmasının önemli bir adım olduğunu söyledi. 

DAHA FAZLA OKU

Musk'la mahkemelik olan Grimes, yapay zekalı oyuncak geliştirdi

Musk'la mahkemelik olan Grimes, yapay zekalı oyuncak geliştirdi

Çin'de ölüler yapay zekayla diriltiliyor: "Hayat boyu seninle olacağım"

Çin'de ölüler yapay zekayla diriltiliyor: "Hayat boyu seninle olacağım"

Elon Musk, OpenAI'ın tehlikeli bir buluş yaptığından endişeli

Elon Musk, OpenAI'ın tehlikeli bir buluş yaptığından endişeli

Chen, bu sistemlerin işitme cihazlarında, petrol hatlarının denetiminde ve soyu tükenme tehlikesi altındaki türlerin takibinde kullanılabileceğini belirtti. 

Bilim insanı, küçük yapay zeka sistemlerinin evdeki kahve makineleri, fırınlar, bulaşık makineleri ve televizyonlara yerleştirilebileceğini, bunların bulut sistemlerindeki daha büyük yapay zeka modelleriyle ilişki kurabileceğini de söyledi.

Yarı iletken çiplerle ilgili araştırmalar yürüten SemiAnalysis firmasından Dylan Patel, ChatGPT'nin çalışmasının günlük 700 bin dolara mal olduğunu belirtmişti. 

Chen, küçük ve büyük yapay zeka modellerinin tam entegrasyonunun, bu sistemlerin çalışma masraflarını azaltacağını da ifade etti.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Bilim insanlarından küresel ısınma uyarısı: Uyku apnesi vakaları iki katına çıkacak

(Pexels)
(Pexels)
TT
TT

Bilim insanlarından küresel ısınma uyarısı: Uyku apnesi vakaları iki katına çıkacak

(Pexels)
(Pexels)

Stuti Mishra Asya İklim Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, iklim krizinin yol açtığı daha sıcak geceler, yüzyılın sonuna gelindiğinde uyku apnesini çok daha yaygın ve tehlikeli hale getirebilir.

Araştırmacılar artan sıcaklıkların, dünya çapında yaklaşık 1 milyar kişiyi etkileyen ve kalp hastalığı, demans ve erken ölümle bağlantılı bir uyku bozukluğu olan obstrüktif uyku apnesini (OUA) kötüleştirebileceğini söylüyor.

Flinders Üniversitesi araştırmacılarının yürüttüğü ve hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışma, iklim değişikliğinin OUA'nın şiddetini ve sağlık üzerindeki etkisini nasıl artırabileceğini modelleyen ilk araştırma.

Flinders Üniversitesi FHMRI Uyku Sağlığı'ndan çalışmanın başyazarı Dr. Bastien Lechat, "Bu çalışma, ortam sıcaklıklarının OUA'nın şiddetini etkileyip etkilemediğini araştırarak iklim gibi çevresel faktörlerin sağlığı nasıl etkileyebileceğini anlamamıza katkı sağlıyor" diyor.

Araştırmacılar uyku sırasında solunum düzensizliklerini izleyen bir yatak altı sensörü aracılığıyla, 29 ülkeden en az 116 bin kişiden elde edilen 58 milyondan fazla gece uykusu verisini kaydetti.

Birkaç yılda toplanan veriler, küresel iklim modellerinden elde edilen saatlik iklim verileriyle eşleştirilerek farklı ısınma senaryoları altında OUA şiddetindeki değişikliklerinin simülasyonu oluşturuldu.

Dr. Lechat, "Genel olarak ortam sıcaklığıyla OUA şiddeti arasındaki ilişkinin büyüklüğü bizi şaşırttı" diyor.

Yüksek sıcaklıklar, kişinin belirli bir gece OUA yaşama olasılığının yüzde 45 artmasıyla ilişkiliydi.

Görsel kaldırıldı.Grafik, çeşitli uluslararası kuruluşlar tarafından ölçülen, endüstri çağından itibaren küresel ortalama sıcaklık artışını gösteriyor (WMO)


Çalışma, OUA şiddetindeki sıcaklıkla ilişkili artışın, Avustralya veya ABD'ye kıyasla Avrupa ülkelerinde bilhassa belirgin olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar bunun, klimaya erişimdeki farklılıklardan kaynaklanabileceğini öne sürüyor.

Araştırmacılar engelliliğe ayarlanmış yaşam yılı (disability-adjusted life years / DALY) kullanarak iklimin şiddetlendirdiği uyku apnesinin sağlık ve ekonomi üzerindeki yükünü tahmin etti. Sadece 2023'te, sıcaklık artışının araştırmadaki 29 ülkede yaklaşık 800 bin sağlıklı yaşam yılının kaybıyla bağlantılı olduğunu saptadılar.

Dr. Lechat, "Bu rakam, bipolar bozukluk, Parkinson hastalığı veya kronik böbrek hastalıkları gibi diğer tıbbi durumlardakine yakın" ifadelerini kullanıyor.

Toplam ekonomik kayıp yaklaşık 98 milyar dolar olarak tahmin edilirken bunun 68 milyar doları sağlığın bozulmasından, 30 milyar dolarıysa işyerindeki verimlilik düşüşünden kaynaklanıyor.

Kıdemli araştırmacı Profesör Danny Eckert, veriler çoğunlukla soğutma ve sağlık hizmetlerine erişimi daha iyi olan yüksek gelirli bölgelerdeki bireylerden elde edildiğinden, örneklemin düşük gelirli ülkelerde OUA'nın gerçek dünyadaki yükünü yeterince yansıtmayabileceğini söylüyor.

Profesör Eckert "Bu, tahminlerimizi yanıltarak sağlık ve ekonomi üzerindeki gerçek maliyetin düşük tahmin edilmesine yol açmış olabilir" diyor.

Sadece Avustralya'da, OUA dahil uykuyla ilgili sağlık sorunlarının maliyeti daha önce yılda 66 milyar Avustralya doları (yaklaşık 1 trilyon 700 milyar TL) olarak tahmin edilmişti.

Ekip halihazırda soğutmaya erişimin veya davranışsal değişikliklerin, ısınan hava koşullarında uyku apnesinin şiddetini nasıl azaltabileceği gibi olası müdahaleleri araştırmayı planlıyor.

Profesör Eckert, "İleride, ortam sıcaklığının uyku apnesinin şiddetine etkisini azaltacak stratejiler araştıran ve altta yatan fizyolojik mekanizmaları inceleyen müdahale çalışmaları tasarlamak istiyoruz" diye belirtiyor.

Çalışma, daha güçlü küresel iklim eylemleri olmadan uyku apnesinin yükünün muhtemelen keskin bir şekilde artacağı ve bunun da halk sağlığı sorunlarını şiddetlendirerek ekonomileri zorlayacağı uyarısında bulunuyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/climate-change