SpaceX bir sonraki uçuş için yeni Starship'in motorlarını ateşledi

Elon Musk yakında "sadece birkaç gün" arayla roket fırlatacaklarını söyledi

Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)
Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)
TT

SpaceX bir sonraki uçuş için yeni Starship'in motorlarını ateşledi

Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)
Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)

Mars'a gidecek uzay aracının uçuş denemelerinin sayısını hızla artırmak isteyen SpaceX, yeni Starship roketinin motorlarını ateşledi.

Statik ateşleme testi, SpaceX'in Nisan 2023'ten bu yana roket için gerçekleştirdiği üçüncü büyük uçuş denemesinde Starship'i ilk kez yörüngeye fırlatmayı başarmasından sadece 11 gün sonra yapıldı.

Hem üst kademe roket hem de Super Heavy itici nihayetinde kaybedilmiş olsa da Starship'in geliştirilmesinde önemli bir ilerleme kaydedildiğine işaret eden temel hedeflere ulaşıldı.

120 metre uzunluğa sahip olan ve 7,5 milyon kilogram itiş gücü üretebilen Starship, bugüne kadar yapılmış en büyük ve en güçlü roket sistemi.

SpaceX, tam faaliyete geçtiğinde yörüngeye 150 tondan fazla yük taşıyabileceğini ve 100 yolcuya kadar taşıma kapasitesine sahip olacağını iddia ediyor.

İlk görevlerinde SpaceX'in Starlink uydularını uzaya göndermeye odaklanılacak roketin gelecek versiyonları Nasa'nın 50 yıldan uzun süre sonra ilk kez insanları Ay'a geri götürmeyi amaçlayan Artemis görevine hizmet edecek.

4. Uçuş Starship'teki 6 Raptor motorunun tamamının tam süreli statik ateşlemesi

Starship için nihai hedef Mars'ta kalıcı bir insan kolonisi kurmakta ana araç olması ve SpaceX'in patronu Elon Musk bunun 2050'ye kadar gerçekleştirilebileceğini iddia ediyor.

Önceki haftalarda roketin yörüngeye fırlatılmasının ardından Musk, "gelecekte çok daha büyük ve gelişmiş Starship'in diğer yıldız sistemlerine seyahat edeceğini" söylemişti.

Pazartesi günü yapılan statik ateşleme testinde üst kademedeki 6 Raptor motorunun tamamı ateşlenerek gerçek bir fırlatma girişiminden önceki son adımlardan biri atılmış oldu.

Bir sonraki uçuş denemesi için henüz tarih belirlenmedi ancak SpaceX Başkanı Gwynne Shotwell geçen hafta yaptığı açıklamada bir sonraki prototipin nisan sonuna kadar uçmaya hazır olması gerektiğini söylemişti.

Independent

Bu önceki yörünge uçuşu denemelerinden çok daha hızlı bir geri dönüş olacaktır. Birinci ve ikinci deneme arasında 7, ikinci ve üçüncü deneme arasında 4 ay geçmişti.

Pazartesi günü X'te (eski adıyla Twitter) bir paylaşıma yanıt veren Musk, prototip Starship uçuşları için deneme takviminin yakında aylardan haftalara ve günlere düşeceğini söyledi.

Independent Türkçe



Harvard’ın DNA araştırması: Dünya nüfusunun yarısının kökenleri ortaya çıktı

Yamnaya halkının bir üyesine ait olan yaklaşık 5 bin 500 yıllık diş örneği (Nature)
Yamnaya halkının bir üyesine ait olan yaklaşık 5 bin 500 yıllık diş örneği (Nature)
TT

Harvard’ın DNA araştırması: Dünya nüfusunun yarısının kökenleri ortaya çıktı

Yamnaya halkının bir üyesine ait olan yaklaşık 5 bin 500 yıllık diş örneği (Nature)
Yamnaya halkının bir üyesine ait olan yaklaşık 5 bin 500 yıllık diş örneği (Nature)

Hint-Avrupa halklarının soyunun 5 bin yıl önce Ukrayna'da yaşayan Yamnayalardan geldiği DNA analizleriyle belirlendi.

Harvard Tıp Fakültesi’nde görev yapan genetikçi David Reich’ın yürüttüğü çalışmada, Avrupa ve Batı Asya halklarıyla onların soyundan gelenlerin kökenlerinin, 5 bin yıl önce bugünkü Ukrayna topraklarında yaşamış küçük bir çoban topluluğu olan Yamnaya'ya kadar sürülebileceği ortaya kondu.

Araştırmada, Avrupa’nın 100 farklı bölgesinden alınan tarihöncesi dönemde yaşamış yaklaşık 450 kişiye ait DNA örnekleri incelendi. Daha önceden elde edilen 1000 genetik örnek de çalışmaya dahil edildi.

Hakemli bilimsel dergi Nature’da geçen ay yayımlanan iki makalede, genetik verilerle arkeolojik ve dilbilimsel bulgular karşılaştırıldı. Araştırmacılar, daha önce bilinmeyen bir halkın MÖ 3000'den önce Volga Nehri'nden Karadeniz'in kuzeyindeki Ukrayna bozkırına göç ettiğini ve buradaki bir halkla karışarak Yamnaya'yı oluşturduğunu belirtiyor.

Yamnayaların ilk ortaya çıktığı Ukrayna’daki Mihaylivka mezrası, şu anda Rus işgali altında. Bilim insanları, Yamnayaların buradan Avrasya’ya yayıldığını, genlerini ve yaşam biçimlerini Portekiz’den Moğolistan’a kadar yaydığını söylüyor.

Arkeologlar ve genetikçiler, bu yayılmanın bugüne kadar dünyanın genetik ve kültürel mirasının çoğunu tanımladığını söylüyor. Reich, Yamnayaların göçleri için "Avrupa'nın ve nihayetinde dünyanın nüfusunu değiştirdiler" diyor. Dünyada hayatta olan yaklaşık 4 milyon kişinin bu soydan geldiğine dikkat çekiliyor.

İsveç’teki Göteborg Üniversitesi’nden araştırmaya katılmayan Yamnaya uzmanı Kristian Kristiansen, şu ifadeleri kullanıyor:

Bu inanılmaz yayılma, modern dönem öncesi küreselleşmenin temelini oluşturuyor.

Araştırmada, genellikle düşman olarak görülen Romalılar ve Keltlerle Persler ve Makedonlar gibi eski uygarlıkların bu genetik ve kültürel mirası paylaştığı belirtiliyor.  

Ayrıca Yamnayaların dillerinin Latince, Yunanca, İngilizce, Rusça, Urduca ve Almanca dahil yaklaşık 400 dilin atası olduğuna dikkat çekiliyor. Diğer yandan Estonya’daki Tartu Üniversitesi’nden DNA araştırmacısı Lehti Saag, “Bir dilin kökeninin tespit edilmesinde genetik bulgular asla tek başına yeterli olmaz” diyor.
Independent Türkçe, Wall Street Journal, New York Times