Pirola varyantının hızla yayılmasına yönelik küresel bir öngörü

Uzmanlar, Şarku’l Avsat’a varyantın bağımsızlıktan kaçtığını söyledi

Pirola varyantı dünya çapında farklı ülkelerde görüldü (Şarku’l Avsat)
Pirola varyantı dünya çapında farklı ülkelerde görüldü (Şarku’l Avsat)
TT

Pirola varyantının hızla yayılmasına yönelik küresel bir öngörü

Pirola varyantı dünya çapında farklı ülkelerde görüldü (Şarku’l Avsat)
Pirola varyantı dünya çapında farklı ülkelerde görüldü (Şarku’l Avsat)

Kovid-19 virüsünün Pirola olarak adlandırılan BA.2.86 varyantının 4 kıtada, ABD başta olmak üzere birçok ülkede yayılması  küresel kaygıları yeniden arttırdı.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), yeni varyantı takip ettiğini ve halk sağlığı üzerindeki potansiyel etkisini daha iyi anlamak için çalıştığını açıkladı.

CDC Pirola ile ilgili bir ön raporda, şu anda bu varyantın daha ciddi hastalıklara, ölüme veya hastaneye kaldırılmaya neden olduğuna dair hiçbir kanıt bulunmadığını ekledi.  Açıklamada aşıların güçlendirici dozlarının yeni varyanta karşı etkinliğinin araştırıldığı belirtildi.

Pirola, ilk olarak 2022’de ortaya çıkan ve hızla yayılan ‘Omikron’ varyantının bir kolu olarak karşımıza çıktı.

İlk görünüm

Kovid-19’un Pirola varyantının ilk vakaları Ağustos ayı başlarında Danimarka’da ortaya çıktı. Aynı ay, Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA) ülkede bu varyantın bir vakasını tespit etti.

23 Ağustos’ta Güney Afrika’da da iki vaka daha ortaya çıktı. İsviçre, Tayland, İsveç ve ABD’deki atık su örnekleri analiz edildikten sonra başka vakaların da tespit edilmesi, türün 4 ayrı kıtada keşfedildiği anlamına geliyor.

Yayılma

Mısır’daki Ayn Şems Üniversitesi’nde Eczacılık Fakültesi’nde Farmasötik Ekonomi ve Epidemiyoloji Uzmanı Profi Dr. İslam Annan, yeni varyantın Omikron varyantı kadar şiddetli olduğunu ancak daha yaygın olduğunu söylüyor. Şu ana kadar 2021’de ortaya çıkan Delta türünden başka bir zararlı varyantın evrimleşmediğini de sözlerine ekledi.

Aşıların etkinliğine gelince, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalarda Annan, Pirola varyantının tehlikesinin bağışıklıktan kaçışla ilgili olduğunu, aşıların iyi etkinliğine rağmen, artık semptomlara karşı korumada eskisi kadar etkili olmadıklarını belirtti. Ancak virüsten kaynaklanan ölümleri önlemede hâlâ oldukça etkili olmalarının güven verici olduğunu da vurguladı.

Akademik tıp dergisi Yale Medicine, yeni varyantın, Kovid-19 virüsünün dış yüzeyinde yer alan ve insan hücrelerine girip enfekte etmesine yardımcı olan spike proteininde 30’dan fazla mutasyon içerdiğini bildirdi.

Bulaşıcı hastalıklar uzmanı Dr. Scott Roberts, dergiye bu kadar çok sayıda mutasyonun dikkate değer ve endişe verici olduğunu söyledi.

Annan ise, Delta ve Omikron gibi önceki varyantların bu sayının neredeyse dörtte birine sahip olduğunu belirtti.

Her ne kadar bu varyant hala izleniyor olsa da şu ana kadar birbirine tamamen uzak 7 ülkede tespit edilmiş olmasının endişe verici olduğunu, bu durumun varyantın yayılma hızının çok geniş olduğunu gösterdiğini ayrıca birçok ülke, 2020’de salgının zirvesinde olan gözetim çalışmalarını artık yürütmediği için başka ülkelerde de yaygın olabileceğini belirtti.

Annan varyantın tehlikesi hakkında, “Yeni değişken, 65 yaş üstü yaşlılar ile tansiyon, diyabet, obezite gibi kontrol edilemeyen kronik hastalıkları bulunanlar, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlar için tehdit oluşturuyor. Bu gruplar virüs enfeksiyonuna karşı en savunmasız olanları temsil ediyor” ifadelerini kullandı.

Ayrıca “Tıbbi personel de yüksek viral yüke daha fazla maruz kalıyor ve bu, özellikle bir yıldan daha uzun bir süre önce Korona aşısının güçlendirici dozunun alınması durumunda, hastalık semptomlarının hızla alevlenmesine yol açıyor” ifadelerini de sözlerine ekledi.

30 Ağustos itibarıyla, Pirola varyantı ABD’nin en az 4 eyaletinde (New York, Virginia, Ohio ve Michigan) tespit edildi.

Houston Methodist Hastanesi’ndeki genom dizilimi ekibi yakın tarihli bir basın açıklamasında ‘Teksas’taki ilk vakayı tespit ettiklerini’ duyurdu.

UKHSA Aşı ve Testlerden Sorumlu Ulusal Direktörü Dr. Steve Russell “Çok sayıda mutasyonun hastalık şiddeti, aşı kaçışı ve bulaşma üzerindeki birleşik etkisini tahmin etmek zor” ifadelerini kullandı.

İngiliz medyasına yaptığı açıklamada Russell “UKHSA, halk sağlığı üzerinde potansiyel en büyük etkiye sahip en uygun müdahalenin, uygun olan herkesin hızlı bir şekilde aşılanması olduğuna karar verdi” ifadelerini sözlerine ekledi.



El Chapo’nun oğlu, babasının taktikleriyle özel harekatçıları atlatıyor

Ivan Archivaldo Guzman, babasının yakalanması üzerine kartelin başında geçmişti (ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza)
Ivan Archivaldo Guzman, babasının yakalanması üzerine kartelin başında geçmişti (ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza)
TT

El Chapo’nun oğlu, babasının taktikleriyle özel harekatçıları atlatıyor

Ivan Archivaldo Guzman, babasının yakalanması üzerine kartelin başında geçmişti (ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza)
Ivan Archivaldo Guzman, babasının yakalanması üzerine kartelin başında geçmişti (ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza)

'El Chapo' diye bilinen Meksikalı uyuşturucu baronu Joaquin Guzman'ın oğlu Ivan Archivaldo Guzman, babasının taktikleriyle Meksika özel birliklerinden kaçıyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberine göre Meksikalı özel harekatçılar, Guzman'ın güvenliğinden sorumlu iki kişiyi yakalayarak kaldığı yeri öğrendi ve buraya şubatta baskın düzenledi. 

15 kişilik ekip, çelikle güçlendirilmiş kapıyı kırmak için zırhlı araç kullandı. Operasyonla ilgili bilgi sahibi kişiler kartel liderinin son anda kaçtığını söylüyor. 

Culiacan şehrindeki evi arayan timler, banyodaki bir dolabın arkasından evin altına inen gizli bir geçit buldu. Meksikalı yetkililere göre Guzman, buradaki tünelden giderek kaçmayı başardı. Kaynaklar, tünelin üç blok ötedeki ıssız bir eve kadar uzandığını tespit etti. 

Ekipler, Guzman’ın saklandığı evde birçok aile fotoğrafının yanı sıra askeri sınıf silahlar ve 15 adet kullan at telefon buldu. 

41 yaşındaki Guzman, El Chapo'nun 2016'da yakalanıp ABD'ye iade edilmesi ve 2019'da uyuşturucu kaçakçılığından müebbet hapis cezası almasının ardından Sinaloa kartelinin başına geçmişti. 

ABD Adalet Bakanlığı, dünyanın en büyük fentanil kaçakçılarından biri olan Guzman’ın başına 10 milyon dolar ödül koydu. Ancak Guzman, babasının meşhur ettiği bu taktikle özel harekatçılardan kaçmayı başardı. 

WSJ’nin aktardığına göre El Chapo, güvenlik görevlilerinden kaçarken buna benzer taktikler kullanmıştı. Guzman, 2015’te maksimum güvenlikli hapishanede tutulurken, hücresinde açılan gizli bir geçitle tünele girerek kaçmıştı. Tünelde raylar üzerine monte edilmiş bir motosiklet de yer alıyordu. Tünelden çıktıktan sonra motosikletle uzaklaştı ve bir helikoptere binerek Sinaloa dağlarında izini kaybettirdi.

2016’da da Meksika ve ABD kolluk kuvvetlerinin ortak operasyonunda, Guzman’ın saklandığı eve baskın düzenlenmişti. Ancak El Chapo, oturma odasındaki bir aynanın arkasına gizlenmiş geçitten geçerek evden kaçmıştı. Geçitin açıldığı tüneli takip edip kanalizasyon giderine çıkmış, oradan da bir araba çalarak bölgeden uzaklaşmıştı. Ancak yolda Meksikalı bir polis memuru tarafından yakalanmıştı. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, NPR